بدافزار چیه ؟ چرا باید ازش بترسیم؟ انواع بدافزارهای خطرناک

بدافزار مثل آدم بدی می‌مونه که به زور یا دوز و کلک وارد خونه‌ت (کامپیوتر یا گوشی‌ت) میشه، می‌گرده، خرابکاری می‌کنه، چیزی می‌دزده، و گاهی هم کل خونه رو به آتیش می‌کشه!

اول از همه، «بدافزار» یا همون Malware خلاصه‌ی دو تا کلمه‌ست: Malicious Software یعنی نرم‌افزار مخرب.

انواع بدافزارها

1. ویروس (Virus):

مثل یه آنفلوآنزاست! یه فایل آلوده رو اجرا می‌کنی (مثلاً یه بازی کرک‌شده یا فایل PDF مشکوک)، بعد خودش رو می‌چسبونه به فایل‌های دیگه و پخش میشه.

چی کار می‌کنه؟ فایل‌ها رو خراب می‌کنه، کندت می‌کنه، بعضی وقتا باعث ری‌استارت‌های پی‌در‌پی میشه.

چجوری حذفش کنیم؟ آنتی‌ویروس‌ها مخصوصاً برای این طراحی شدن. برنامه‌هایی مثل Windows Defender، Kaspersky یا Bitdefender کمکت می‌کنن.

2. کرم (Worm)

یه جور بدافزاره که برعکس ویروس، نیاز نداره چیزی رو اجرا کنی. خودش خودشو پخش می‌کنه. مثلاً تو شبکه‌های شرکتی، از یه کامپیوتر می‌پره روی بقیه. مثال: اگه یه نفر تو اداره‌ای فلش آلوده بزنه، اون بدافزار می‌تونه کل شبکه رو آلوده کنه. جلوگیری؟ بستن پورت‌های باز ، آپدیت نگه داشتن ویندوز و نرم‌افزارها ؛ استفاده از فایروال

3. تروجان (Trojan)

این یکی مثه اسب تروای افسانه‌ایه (اگه داستانشو نشنیدین اینجا بخونید!!). قشنگ، شیک و به ظاهر بی‌خطره ولی تو دلش یه خرابکار داره. مثال: یه برنامه قلابی که می‌گه «سیستم‌ت رو سریع‌تر می‌کنم»، ولی در واقع میاد کی‌لاگر نصب می‌کنه و پسوردتو می‌فرسته برای هکر. جلوگیری و پاکسازی: فقط از منابع معتبر دانلود کن ، با آنتی‌ویروس شناسایی و حذفش کن

4. رانسوم‌ور (Ransomware)

این یکی دقیقاً یه گروگان‌گیره! اطلاعاتت رو رمزنگاری می‌کنه و یه پیام میاد: «پول بده تا آزادش کنم». مثال واقعی: حمله WannaCry سال ۲۰۱۷ که سیستم‌های زیادی مثل بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها و شرکت‌ها رو خوابوند. راه نجات: بکاپ منظم بگیر؛ آنتی‌ویروس قوی نصب کن(برا همش آنتی ویروس😅)؛ به ایمیل‌های مشکوک کلیک نکن

اگه گرفتار شدی، پرداخت باج پیشنهاد نمیشه چون تضمینی برای بازگشت اطلاعات نیست.

5. اسپای‌ور (Spyware)

یه جاسوس بی‌سر و صداست! اطلاعات تو رو می‌دزده، روت کلیک می‌کنه، سایت‌هایی که میری رو ضبط می‌کنه و شاید پسورداتو هم.

نشونه‌ها؟ کند شدن سیستم، مصرف زیاد اینترنت ، تبلیغات عجیب‌غریب ،

پاکسازی: استفاده از ابزارهایی مثل Malwarebytes ، بررسی برنامه‌های نصب‌شده

6. اد ور (Adware)

تبلیغ، تبلیغ و باز هم تبلیغ! این یکی فقط می‌خواد ازت پول دربیاره با کلی تبلیغ اعصاب‌خردکن. مثال: باز کردن یه برنامه و یه‌دفعه ۳ تا پنجره پاپ‌آپ با تبلیغ قرص لاغری و ارز دیجیتال باز میشه.

چجوری خلاص شیم؟ حذف برنامه مشکوک ، اسکن با AdwCleaner

7.روت کیت (Rootkit)

بدافزاریه که خودش رو قایم می‌کنه و کنترل سیستم‌تو از پایین‌ترین سطح ممکن می‌گیره. خیلی سخت شناسایی میشه. مثلاً ممکنه هکر بتونه حتی وقتی سیستم‌ت بالا نمیاد، از راه دور کنترلش کنه. تنها راه: بعضی وقتا فقط با فرمت کامل یا تعویض سیستم‌عامل میشه نابودش کرد.

چطوری جلوشون رو بگیریم؟

• همیشه نرم‌افزارها رو به‌روز نگه دار

• از آنتی‌ویروس و آنتی‌مالور قوی استفاده کن

• به لینک‌ها و ایمیل‌های مشکوک رحم نکن

• از سایت‌های معتبر خرید و دانلود کن

• بکاپ بکاپ بکاپ! (اطلاعاتتو هر هفته بریز یه جای امن)
  

جمع‌بندی

بدافزارها یه عالمه مدل دارن، هرکدوم یه سبک حمله دارن. یه وقت فکر نکن فقط شرکت‌های بزرگ قربانی میشن؛ لپ‌تاپ خونه‌ت یا حتی گوشی‌ت هم می‌تونه آلوده شه. حواستو جمع کن، مثل رانندگی توی جاده‌ی پر پیچ و خمه؛ رعایت کنی، سالم می‌مونی.

# پیج ما در اینستاگرام -> erffan.yavari