تستادی، پلتفرم برگزاری تست کاربردپذیری و انتقال بازخورد مستقیم کاربران هدف واقعی هر محصول است. با تستادی نقاط قوت و ضعف وب‌سایت و اپلیکیشنتان را تشخیص داده و هزینه‌ی ناشی از ریزش کاربران را کاهش دهید.
ارزیابی‌های اکتشافی و بررسی‌های تخصصی
در روش ارزیابی اکتشافی (Heuristic Evaluations) کارشناسان خبره رابط کاربری، وب‌سایت و اپلیکیشن شما را بررسی کرده و آن را نسبت به اصول پذیرفته شده و قوانین کاربردپذیری ارزیابی می‌کنند. نتایج این بررسی‌ها مشکلات کاربردپذیری احتمالی محصول را مشخص می‌کند.
مزایا و معایب ارزیابی‌های اکتشافی
ارزیابی‌های اکتشافی نباید جایگزین تست‌های کاربردپذیری شوند. اگرچه ارزیابی اکتشافی به بررسی مواردی می‌پردازد که بر روی کاربردپذیری محصول شما تاثیر می‌گذارد، اما موارد و مشکلاتی که در ارزیابی‌های اکتشافی پیدا می‌شوند با مواردی که در تست‌های کاربردپذیری یافت می‌شوند تفاوت دارند.
مزایا:
- ارزیابی‌های اکتشافی می‌توانند به طراحان بازخورد‌هایی سریع، با هزینه‌ی کم و عموماً کیفی ارائه‌دهند.
- به کمک ارزیابی‌های اکتشافی می‌توانید در مراحل اولیه‌ی طراحی خود بازخورد بگیرید.
- ارزیابی اکتشافی اصولی می‌تواند بهترین اقدامات اصلاحی لازم را پیش پای طراحان بگذارد.
- ارزیابی اکتشافی می‌تواند در کنار سایر روش‌های تست کاربردپذیری به کار گرفته شود.
- می‌توانید مشکلات پیدا شده در نتیجه‌ی ارزیابی‌های اکتشافی را با تست‌های کاربردپذیری، عمیق‌تر بررسی کنید.
معایب:
- ارزیابی‌های اکتشافی نیازمند دانش و تجربه بوده و هر کسی نمی‌تواند از پس آن بربیاید.
- اگر فردی متخصص در این حوزه در تیم خود نداشته باشید، پیدا کردن متخصصان ارزیابی‌های اکتشافی سخت و هزینه‌بر خواهد بود.
- برای بدست آوردن نتیجه مطلوب باید از چند متخصص استفاده کرده و نتایج ارزیابی آن‌ها را با هم مقایسه کنید.
- این ارزیابی عمدتا مشکلات کم‌اهمیت‌تر را پیدا کرده و تعداد محدودی از مشکلات اصلی را مشخص می‌کند.
ارزیابی اکتشافی نیِلسِن Nielsen’s Heuristics
تا به حال گروه های زیادی اصول و قوانین مختلفی برای ارزیابی‌های اکتشافی مطرح کرده‌اند؛ که یکی از شناخته شده‌ترینِ آن‌ها در سال 1994 توسط نیِلسِن نوشته شد. نیِلسِن این بار لیستی از مواردی را که خودش به همراه «رُلف مولیخ» در سال 1990 نوشته بود بازنویسی کرد. در اصول ارزیابی اکتشافی نیلسن موارد زیر آمده است:
- مشهود بودن وضعیت سیستم: سیستم همواره باید در بازه‌ی زمانی منطقی به کاربر با بازخوردهای مناسب بگوید چه اتفاقی در حال افتادن است.
- تطابق میان سیستم و دنیای واقعی: سیستم باید به جای استفاده از عبارات سنگین و مخصوص آن سیستم، با زبان، کلمات، عبارات و اصطلاحاتی که برای کاربر آشنا است صحبت کند. سیستم باید مطابق با قردادهای روز جامعه باشد و اطلاعات را با ترتیبی منطقی و طبیعی نمایش دهد.
- کنترل در دست کاربر باشد و به کاربر آزادی عمل داده شود: کاربران معمولا به اشتباه مشخصات و ویژگی‌های کاربردی(feature) یک وب‌سایت و اپلیکیشن را انتخاب می‌کنند، به همین دلیل راه بازگشت به صفحات قبلی باید برای کاربر کاملا واضح باشد تا بدون خواندن توضیحات اضافی بتواند از یک صفحه خارج شود. تا می‌توانید به عملکردهای undo و redo توجه کنید.
- ثبات و استانداردها: کاربران نباید به شک بیفتند که آیا کلمات، موقعیت‌ها و عملکردهای مختلف دارای یک معنی هستند یا نه. بهتر است قراردادهای پلتفرم‌ها را در محصول خود رعایت کنید.
- پیشگیری از اشتباه: بهتر است به جای ارائه‌ی پیشنهاداتی برای تصحیحِ اشتباهِ صورت گرفته، طراحیِ محصول به صورت هوشمندانه‌ای انجام شود تا در همان ابتدا جلوی رخ دادن مشکل گرفته شود. یا موقعیت‌هایی که معمولا مشکلات زیادی به همراه دارند را حذف کرده و یا دنبال این موقعیت‌ها بگردید و پیش از هر عملیات از کاربر بخواهید آن عملیات را تائید کند. به این ترتیب می‌توانید درصد خطا را پایین بیاورید.
- تشخیص ارجح‌تر از به یادآوردن: اطلاعاتی که کاربر ملزم است به خاطر داشته‌باشد را باید تا حد امکان کاهش داد. این کار می‌تواند از طریق وضوح بیشتر اجزا، اکشن‌ها و گزینه‌های موجود بر روی محصول عملی شود. کاربر نباید اطلاعات یک بخش را حفظ کرده و به بخش دیگر برود. بلکه باید اطلاعات مربوط به نحوه‌ی کارکرد سیستم به سادگی قابل مشاهده بوده و هر زمان که لازم شد در دسترس باشد.
- انعطاف و سهولت استفاده: میان‌برها، که توسط کاربر عادی قابل تشخیص نیستند، اغلب می توانند باعث سرعت بخشیدن به تعامل کاربرِ حرفه‌ای با محصول شوند. این روش باعث می‌شود هم کاربرعادی و هم کاربر حرفه ای بتوانند به راحتی از سیستم استفاده کنند. به کاربران اجازه دهید برای فعالیت‌های معمول‌شان میان‌بر تعریف کنند.
- زیبایی طراحی مینیمالیستی: نوشته‌های وب‌سایت و یا اپلیکیشن نباید اطلاعاتی بی‌ربط و یا غیرضروری را نمایش دهند. هرگونه اطلاعات اضافی در گفتگو می‌تواند اطلاعات مهمِ را پنهان کرده و باعث شود کاربر موضوعات مهم را نادیده بگیرد.
- به کاربران کمک کنید مشکلات و ایرادات را بشناسند، آن‌ها را تشخیص داده و برطرف کنند: پیغام های خطا باید به زبان ساده نوشته شوند و به طور واضح مشکل را مشخص کرده و راه‌کارهایی عملی برای رفع خطا به کاربر پیشنهاد کنند.
راهنما: گرچه بهتر است سیستم بدون راهنما نیز کار کند، اما گاهی وجود راهنما و دستورالعمل استفاده از محصول الزامی است. هرگونه اطلاعاتی از این دست، باید به آسانی قابل جستجو بوده و به طور واضح و مرحله به مرحله دستورالعمل‌های لازم را به کاربر داده و در عین حال طولانی نیز نباشد.
بررسی‌های تخصصی Expert Reviews
ارزیابی اکتشافی تخصصی محصول، توسط کسانی انجام می‌شود که با استانداردهای اصلی ارزیابی‌های اکتشافی و همین‌طور استانداردهای طراحی کاربردپذیری آشنا هستند.
این ارزیابی‌ها معمولا حالت رسمی ندارند و می‌توانند در مراحل مختلف طراحی و پیاده‌سازی، توسط اعضای تیم انجام شوند.
هر متخصص می‌تواند براساس دانش و تخصص خود، موارد مورد نظر را بررسی کند. در نهایت با کنار هم قرار دادن نتیجه‌ای که متخصصان مختلف به آن رسیده‌اند، می‌توان به بهترین راه‌حل‌ها برای رفع مسائل یافت شده رسید.
منبع: یوزبلیتی
منبع عکس: کریزی اگ
مطلبی دیگر از این انتشارات
راهنمای نام پکیج اپلیکیشن در روند ثبت تست در تستادی
مطلبی دیگر از این انتشارات
تستادی چگونه به مدیران کمک می‌کند؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
مصاحبه با کیان شلیله- قسمت اول