پرسونا

پرسونا چیست و چه کاربردی دارد؟

هدف از پرسوناها، خلق نماینده‌هایی واقع‌گرایانه و معتبر از میان مخاطبان اصلی محصول شماست، تا بتوان بعدا به آن‌‌ها رجوع کرده و به عنوان مبنای تصمیم‌گیری‌ها از آن‌ها استفاده کرد. این نماینده‌ها بهتر است بر اساس بررسی‌های کاربری و تجزیه و تحلیل کمی و کیفی  وب‌سایت و اپلیکیشن باشند. به یاد داشته باشید هر چه بررسی و دقت بیشتری برای انتخاب پرسوناها داشته باشید، در نهایت پرسوناها نماینده‌های دقیق‌تری از کاربران شما خواهند بود. پرسوناهای اثر‌بخش عبارتند از:

  • نماینده‌ی گروه بزرگی از کاربران وب‌سایت و اپلیکیشن شما باشند.
  • بیانگر و متمرکز بر روی نیازها و انتظارات اصلی مهمترین گروه‌‌های کاربری محصول شما باشند.
  • تصویر واضحی از انتظارات کاربر و اینکه احتمالا چطور از وبسایت و اپلیکیشن استفاده می‌کنند ارائه کند.
  • در شناسایی ویژگی‌‌ها و عملکردهای کلی محصول کمک کند.
  • افراد واقعی را با روایت‌ها، اهداف و ارزش‌‌هایشان توصیف کند.

مزایای پرسوناها

پرسوناها، با افزودن لایه‌‌ای از ملاحظات دنیای واقعی، درتصمیم‌گیری درباره‌ی اجزا وب‌سایت و اپلیکیشن کمک می‌کنند. پرسوناها همچنین در طول فرایند توسعه محصول،  راهی ارزان و سریع برای تست و اولویت‌بخشی به امکانات وب‌سایت و اپلیکیشن هستند. علاوه بر این پرسوناها می‌توانند در این موارد به کمک شما بیایند::

  • به سهام‌داران و مدیران کمک کنند تا ایده‌‌‌ی فیچرهای جدید وب‌سایت و اپلیکیشن را بسنجند
  • به مهندسین اطلاعات کمک می‌کند چارجوب‌ها، رفتارهای رابط کاربری و عنوان‌گذاری‌‌های مناسبی طراحی کنند.
  • به طراحان برای ساخت ظاهر و شمای کلی محصول کمک می‌کند.
  • به مهندسین یا توسعه‌دهندگان محصول کمک می‌کند بر اساس رفتار کاربران بین چند راهکار مختلف انتخاب کنند.
  • به تیم شما کمک می‌کند محتوای وب‌سایت و اپلیکیشن را متناسب با مخاطبان محصول بنویسند

بهترین روش‌‌ها برای توسعه پرسوناها

توسعه پرسوناها باید در ابتدای شروع پروژه انجام شود، چرا که پرسوناها می‌توانند کارایی وب‌سایت و اپلیکیشن را مشخص کرده، به شناسایی شکاف‌‌ها و مشکلات کمک کنند و بخش‌هایی که می‌توانید بیشتر روی آن کار کنید را به شما نشان بدهند.

ممکن است برای یک پروژه یک یا چند پرسونا تعریف کنید اما خودتان را به مخاطبین اصلی وب‌سایت و اپلیکیشن محدود کنید. برای هر پروژه، تعریف تنها 3 یا 4 پرسونا کافی است. به یاد داشته باشید که بهتر است نگاهی کلی داشته و نیازهای گروه بزرگی از کاربران  خود را در نظر بگیرید تا اینکه بخواهید به نیازهای تمام کاربران محصول خود بپردازید. هدف از ایجاد پرسوناها این نیست که نماینده‌ی تمام کاربران محصول شما بوده  یا به تمام نیازهای وب‌سایت و اپلیکیشن شما را مشخص کنند، بلکه  قرار است بر روی نیازهای اصلی مهمترین گروه‌‌های کاربری تمرکز کند.

برای اینکه مطمئن شوید پرسوناها نمایندگان دقیقی از کاربران شما هستند و در طول این فرآیند حمایت سهام‌داران را نیز داشته باشید، بهتر است:

  • درباره‌ ی کاربران تحقیق کنید: به این پرسش‌‌ها پاسخ دهید: کاربران شما چه کسانی هستند و چرا از وب‌سایت و یا اپلیکیشن شما استفاده می‌‌کنند؟ چه رفتارها، فرضیات و انتظاراتی بر روی دیدگاه‌شان نسبت به سیستم تاثیر می‌گذارد؟
  • به طور متمرکز تحقیق کنید: دنبال الگو یا مشخصاتی بگردید که مشخص و واضح بوده و نسبت به سیستم و کاربرانش مرتبط و تعمیم‌پذیر باشد.
  • بارش فکری داشته باشید: المان‌های مختلف را در گروه پرسوناهایی قرار دهید که نماینده‌ی کاربران هدف شما هستند. هر گروه را نام گذاری کرده و به طور مشخص جدا کنید.
  • به طور مرتب آن‌ها را بهبود بخشید: پرسوناهای خام را ترکیب و الویت‌بندی کنید. آنها را در دسته بندی‌‌های اولیه، ثانویه و در صورت لزوم در دسته‌ی مکمل قرار دهید. حدودا باید بین 3 تا 5 پرسونا داشته باشید که هر کدام مشخصه‌های واضح و تعیین شده‌ای داشته باشند.
  • پرسوناهایی واقع گرایانه داشته باشید: توضیحات مناسبی برای سابقه، انگیزه‌ها و انتظارات هر پرسونا آماده کنید. اطلاعات شخصی زیادی را لحاظ نکنید. جدی باشید، طنز در این مرحله جایی ندارد.

پرسش هایی که باید هنگام تعریف پرسوناها بپرسید

پرسش‌‌ها و نقاط بحث‌‌های زیر به شما کمک می‌کنند نمای کلی از بازدیدکنندگان وب‌سایت و اپلیکیشن خود بسازید:

هدف

سوالات

هدف یا چشم‌انداز وب‌سایت و اپلیکیشن را مشخص کنید

·       هدف این وب‌سایت و اپلیکیشن چیست؟

·       این وب‌سایت و اپلیکیشن به دنبال چه چیزی است؟

کاربر را توصیف کنید

شخصی

·       شخصیت مورد نظرشما چند سال دارد؟

·       جنسیت شخصیت مورد نظر شما چیست؟

·       بالاترین مدرک تحصیلی شخصیت مورد نظر شما  چیست؟

حرفه ای

·       شخصیت مورد نظر شما چقدر تجربه کاری دارد؟

·       شخصیت مورد نظر شما به طور تخصصی در چه زمینه‌ای فعالیت دارد؟

·       چرا به وب‌سایت و اپلیکیشن شما سر می‌زند؟ (نیاز، علایق و اهداف کاربران)

·       از کجا (یا از طریق چه کسی) با محصول شما و سایر سرویس‌هایی که در حوزه کاری شما فعالیت می‌کنند، آشنا می‌شود؟

·       چه زمان و از کجا کاربران به وب‌سایت و اپلیکیشن شما دسترسی پیدا خواهند کرد؟ (محیط پیرامونی و پیش‌زمینه‌های کاربر)

فنی

·      شخصیت مورد نظر شما  بطور روزمره  از چه وسایل و دستگاه‌های تکنولوژیکی استفاده می‌‌کند؟

·       شخصیت مورد نظر شما بطور روزمره  از چه نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌هایی استفاده می‌‌کند؟

·       کاربر شما عموما برای دسترسی به وب از چه دستگاهی استفاده می‌‌کند؟

·     کاربر شما روزانه چه مدت در اینترنت زمان صرف کرده و می‌گردد؟

انگیزه کاربر

·       شخصیت مورد نظر شما  از چه چیزهایی انگیزه می‌گیرد؟

·       آن‌ها به دنبال چه چیزی هستند؟

·       شخصیت مورد نظر شما به دنبال انجام چه کاری است؟

·      شخصیت مورد نظر شما به چه چیزی نیاز دارد؟

المان‌های اصلی و ضروری پرسوناها

به طور کلی باید اطلاعات اصلی زیر برای  پرسوناها تعریف شود:

  • گروه پرسونا (به طور مثال مدیر وب)
  • نامی غیر واقعی
  • عناوین شغلی و مسئولیت‌‌های اصلی
  • اطلاعات کلی مانند سن، تحصیلات، قومیت و وضعیت خانوادگی

.       اهداف و وظایفی که می‌خواهند به کمک وب‌سایت و اپلیکیشن به آن برسند.

  • ویژگی‌‌های محیط پیرامونی فیزیکی، اجتماعی و تکنولوژیکی اطراف آن‌ها
  • عبارتی که نشان می‌دهد چه چیزی که به وب‌سایت و اپلیکیشن شما هم ارتباط داشته باشد، برای این پرسونا مهم است
  • تصاویری معمولی که نماینده‌ی آن گروه از کاربران باشد

اطلاعات پرسوناها را  طوری مرتب کنید که به راحتی قابل خواندن بوده و فرمتی منطقی داشته باشند. بسته به نوع سازمان شما و تعداد تحقیقات کاربری که انجام داده‌اید، پرسوناها می‌‌توانند در حالت‌‌های مختلفی دسته بندی شوند، از جمله:


مثال‌هایی از چند پرسونا

بعضی از پرسوناها همراه با جزئیات زیادی تعریف می‌شوند، این در حالی است که برخی دیگر تنها یک نمای کلی از نوع کاربر آن پرسونا را نشان می‌‌دهند. برای مثال، بخشی از یک پرسونا که توسط دفتر خدمات اقتصاد پژوهی (ERS) وزارت کشاورزی آمریکا (USDA) تهیه شده است را در زیر مشاهده می‌‌کنید:

شخصیت:

مدیر ارشد دربان وزارت کشاورزی آمریکا

عکس:

-----

نام الکی:

متیو جانسون

عنوان شغلی/مسئولیت اصلی:

مدیر برنامه‌ریزی کارکنان،  وزارت کشاورزی آمریکا

اطلاعات جمعیت شناختی:

·       51 ساله

·       متاهل

·       پدر 3 فرزند

·       پدربزرگ 1 نوه

·       دکترای اقتصاد کشاورزی

او در رهبری قوی بوده و فردی متمرکز و هدف محور است. یکی از دلواپسی‌‌های او بالا نگه داشتن کیفیت خروجی همه برنامه‌‌های سازمان است.

اهداف و وظایف:

او اصولا در ساعات کاری به انجام این کارها می‌پردازد:

·       درخواست و بررسی تحقیقات و گزارش‌ها

·       آماده سازی یادداشت‌ها و معرفی‌نامه برای روسای سازمان

·       سرکشی و نظارت بر فعالیت‌‌های کارکنان در بخش ایمنی مواد غذایی

محیط پیرامونی:

او با کامپیوتر آشنایی دارد و خودش را از نظر میزان استفاده از اینترنت، یک کاربر معمولی می‌‌داند. از در محل کار از طریق یک T1 Connection و در خانه از طریق مخابرات به اینترنت وصل می‌‌شود. استفاده‌ی زیادی از ایمیل دارد و در روزهای کاری، روزانه 1.5 ساعت در اینترنت می‌گردد.

نقل قول:

«می‌‌توانید تا سه‌‌شنبه آنالیز کارکنان را به دستم برسانید؟»

منبع: یوزبلیتی

منبع عکس: یوزبلیتی