ماهیت تست کاربردپذیری

تست کاربردپذیری شامل چه چیزهایی هست و چه چیزهایی نیست؟

تست کاربردپذیری به معنای تعامل افراد واقعی با یک وب سایت، برنامه یا محصولی است که شما ساخته‌اید و مشاهده رفتار و واکنش آنها نسبت به آن. چه از یک قدم کوچک شروع کنید و فقط فیلم های ضبط شده را ببینید و چه یک آزمایشگاه، با تجهیزات ردیابی چشم اجاره کنید، تست کاربردپذیری یک مرحله ضروری برای اطمینان از وجود تجربه ای تاثیرگذار، کارآمد و لذت بخش برای کاربران است.

تست‌ کاربردپذیری چیست؟

تست کاربردپذیری روشی است برای آزمایش عملکرد یک وب سایت، برنامه یا سایر محصولات دیجیتال با مشاهده کاربران واقعی در هنگام انجام فعالیت‌های از قبل تعیین شده روی آن. شرکت کنندگان در این تست معمولاً توسط محققانی مربوط به آن کسب و کار رصد می‌شوند. هدف از برگزاری تست کاربردپذیری، پیدا کردن قسمت‌های گیج کننده و کشف فرصت های بهبود تجربه کلی کاربر در محصول شما است.

چرا تست کاربردپذیری مهم است؟

تست کاربردپذیری توسط کاربران هدف واقعی محصول شما انجام می‌شود. آن‌ها مسائلی را که متخصصان محصولات دیجیتال نمی‌توانند آن‌ها را شناسایی کنند؛ برای شما آشکار می‌کنند. خیلی اوقات ممکن است اعضای تیم طراحی یا بازاریاب‌های یک محصول به دلیل شناخت کامل و تسلط بر محصول ، قدرت و فرصت تشخیص برخی مشکلات را نداشته باشند.

مشاهده اینکه کاربرهای واقعی چه‌طور از محصول شما استفاده می‌کنند، از روشهای موثر برای تعیین موارد زیر است.

آیا بازدیدکنندگان محصول شما:

  • نحوه عملکرد سایت را می‌فهمند و در استفاده از آن گیج نمی‌شوند؟
  • می‌توانند کارهای اصلی مورد نیاز خود را انجام دهند؟
  • تجربه ای کارآمد و خوب در طول استفاده از محصول شما دارند؟
  • درگیر مشکلات کاربردی پیش بینی نشده‌ای می‌شوند؟

این نوع تحقیقات، روی محصولات یا به روزرسانی‌های جدید، از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است؛ بدون انجام آن، ممکن است شما محصولی را طراحی کنید که اعضای تیم شما می‌توانند از آن استفاده کنند، اما برای کاربران قابل فهم نیست.

مزایای تست کاربردپذیری

مهم نیست که یک وبسایت در چه مرحله ای از ساخت قرار دارد، چه در مرحله نمونه اولیه باشد و چه کاملا تمام شده باشد، در هر صورت می‌توانید از تست کاربردپذیری و نتایج آن بهره ببرید. شما همچنین می‌توانید با تکرار تست کاربردپذیری، با گذشت زمان، محصول خود را بهبود ببخشید.

۸ مزیت مهم تست کاربردپذیری:

  1. نمونه اولیه خود را تأیید کنید: در مراحل ابتدایی کار و قبل از به پایان رساندن پروژه، واکنش کاربران را در تعامل با محصول‌تان مورد ارزیابی قرار دهید. آیا آنها می‌فهمند که محصول شما چه کاری انجام می‌دهد؟ آیا آنها هدف محصول را درک می‌کنند؟ آزمایش بر روی نمونه اولیه می‌تواند به شما کمک کند قبل از پرداخت هزینه زیادی برای ساخت یک محصول، برای قدم‌های آینده‌تان برنامه ریزی کنید.
  2. ببینید آیا محصول شما انتظارات را برآورده می‌کند: پس از تکمیل محصول، دوباره کاربردپذیری را امتحان کنید تا مطمئن شوید همه چیز به شکل مورد نظر کار می‌کند. آیا استفاده از آن آسان است؟ آیا چیزی از قلم افتاده یا نه؟
  3. مشکلات و پیچیدگی‌ها را شناسایی کنید: اگر در محصول شما قسمت‌هایی وجود دارد که نیاز است کاربران مراحل مختلفی را دنبال کنند (به عنوان مثال فرآیند پرداخت الکترونیکی)، تست کاربردپذیری را انجام دهید تا مطمئن شوید این فرایندها تا حد ممکن ساده و قابل درک هستند.
  4. دلیل وجود بعضی از داده‌ها را در محصول خود مشخص کنید: تست کاربردپذیری اغلب می‌تواند چرایی وجود بعضی از داده ها را به شما نشان دهد؛ به طور مثال داده‌های یک heat map ممکن است نشان دهد که افراد به قسمت مهمی از یک صفحه توجه نمی‌کنند، اما مشاهده کاربران در عمل می‌تواند دلیل نادیده گرفتن آن قسمت را نشان دهد.
  5. خطاهای جزئی را شناسایی کنید: علاوه بر مشکلات کاربردپذیری در مقیاس بزرگ، تست کاربردپذیری می‌تواند به شناسایی خطاهای کوچکتر نیز کمک کند. احتمال دارد افراد شرکت کننده در تست کاربردپذیری، پیوندهای خراب، خطاهای سایت و مسائل دستوری را که ناخواسته نادیده گرفته شده‌اند، ببینند. ممکن است این جزئیات به تنهایی اهمیت زیادی نداشته باشند، اما وقتی کنار هم قرار می‌گیرند، به القای حس حرفه ای و قابل اعتماد بودن محصول کمک می‌کنند.
  6. کاربران را درک کنید: گاهی افرادی که روی یک پروژه کار می‌کنند با یک دید تونلی محصول خود را توسعه می‌دهند و فراموش می‌کنند که کاربران معمولی یک محصول، به دانش آن‌ها دسترسی ندارند. تست کاربردپذیری یک روش خوب برای درک کاربران است و کمک می‌کند تا از دید آنها به مسائل نگاه کنیم.
  7. دلیل محکمی برای توجیه تغییر پیدا کنید: اینکه بدانید در محصول شما مشکلاتی وجود دارد با اینکه کاربران را در حال دست و پنجه نرم کردن با آن مشاهده کنید بسیار متفاوت است. وقتی مشخص شد چیزی توسط کاربران قابل درک نیست، طبیعی است که بخواهید آن را درست کنید. تماشای ویدیوهای کوتاه از یافته‌های کلیدی تست کاربردپذیری می‌تواند راهی بسیار متقاعد کننده برای تغییر محصول، در سازمان شما باشد.
  8. در نهایت تجربه کاربری بهتری را ارائه دهید: تجربه عالی مشتری برای یک محصول بسیار ضروری است. تست کاربردپذیری به شما کمک می‌کند مواردی را که به راحتی قابل شناسایی نیستند، پیدا کنید و کاربر پسندترین محصول ممکن را ایجاد کنید.

تست کاربردپذیری چه چیز‌هایی نیست؟

تست‌های UX مختلفی وجود دارد که به بهبود تجربه کاربر کمک می‌کند، اما در واقع به عنوان "ابزار آزمایش کاربر" واجد شرایط نیستند زیرا آنها به طور دقیق تجربه کاربران واقعی را هنگام تست محصول، تکرار نمی‌کنند:

تست A/B: تست A/B روشی برای آزمایش چندین نسخه از یک صفحه وب است تا ببینیم کدام یک از موارد موثرتر است. تست کاربردپذیری بر خلاف این تست، رفتار کاربر را مشاهده و بررسی می‌کند، تست A/B می‌تواند در تعیین روش خاصی نتیجه بخش به شما کمک کند، اما نمی‌تواند دلیل آن را به شما بگوید.

گروه‌های متمرکز: هنگام انجام تست روی یک گروه متمرکز، محققان گروهی را برای بحث در مورد یک موضوع خاص دور هم جمع می‌کنند. معمولاً هدف از این کار دانستن نظرات مردم در مورد یک محصول یا خدمات است، نه آزمایش نحوه استفاده از آنها.

نظرسنجی‌ها: برای سنجش تجربه کاربر می‌توان از نظرسنجی‌ استفاده کرد. از آنجا که نظرسنجی‌ها به شما این امکان را نمی‌دهند که کاربران را در حال کار با محصول مشاهده کنید، نظرسنجی‌ یک نوع تست کاربردپذیری محسوب نمی‌شود، اگرچه ممکن یک تست کلربردپذیری بخش نظرسنجی نیز داشته باشد.

نرم افزار هیت مپ: « Heat mapping» با نمایش داغ ترین (محبوب ترین) و سردترین (کم طرفدار ترین) قسمت‌های محصول، نمایشی بصری از نحوه حرکت کاربران در صفحه ارائه می‌دهد. این نقشه‌ها به توسعه دهندگان این امکان را می‌دهد تا ببینند افراد چگونه در یک وب سایت حرکت می‌کنند، اما از لحاظ فنی تست کاربررپذیری نیستند.

تست پذیرش کاربر: این اغلب آخرین مرحله از فرآیند تست نرم افزار است، در این مرحله کاربران برای اطمینان از عملکرد صحیح نرم افزار، یک سری مراحل کالیبره شده را طی می‌کنند. این یک تست فنی تضمین کیفیت است و راهی برای ارزیابی کاربر پسند و کارآمد بودن محصول نیست.

تست‌های داخلی: کارکنان شرکت شما احتمالاً مرتبا نرم‌افزار را تست می‌کنند ، اما این تست کاربردپذیری نیست. کارمندان به دلیل جهت گیری‌ای که دارند نتایج صادقانه‌ای که از کاربران واقعی بدست می‌آید، را ارايه نخواهندداد.

آیا تست کاربردپذیری با تست کاربری تفاوت دارد؟

تفاوت بین تست کاربردپذیری و تست کاربر برای بیشتر توسعه دهندگان، مدیران پروژه و حتی طراحان UX گیج کننده است.

  • برخی معتقدند آزمایش کاربر فرآیند تأیید تقاضا برای یک محصول است، در حالی که تست کاربردپذیری تعیین می‌کند، آیا کاربران هدف نهایی می‌توانند با نمونه اولیه موجود کار کنند یا نه. به نظر این افراد، تست کاربر قبل از ایجاد محصول انجام می‌شود، در حالی که تست کاربردپذیری بعد از آن برگزار می‌شود.
  • برخی دیگر تست کاربر را به عنوان هر تستی که توسط کاربران انجام شود تعریف می‌کنند، یک تعریف کلی که شامل تست کاربردپذیری هم هست اما اجازه استفاده از این دو اصطلاح را به جای یکدیگر نمی‌دهد.
منبع عکس: یوایکس‌بلاگ
منبع عکس: یوایکس‌بلاگ


صرف نظر از آنچه شما می‌خواهید آن را بنامید، تماشای افراد واقعی که در حال استفاده از محصو شما هستند و یادگیری از اشتباهات آنها بخش مهمی در روند بررسی محصول است.

چگونه باید شروع کرد؟

رابط کاربری وب سایت یا اپلیکیشن شما باید ساده و آسان باشد و تست کاربردپذیری یک مرحله اساسی برای آزمایش رابط کاربری است؛ اما برای به دست آوردن موثرترین نتایج، تست باید به درستی انجام شود. شما می‌خواهید شرایط استفاده طبیعی را دقیقاً در هنگام تست ایجاد کنید.


خدمات پلتفرم تستادی در حوزه کاربردپذیری

یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای برگزاری تست کاربردپذیری استفاده از ویدیو ضبط شده جلسه تست است، هم به صورت نظارت شده و هم به صورت نظارت نشده. مشاهده نحوه استفاده کاربران از محصول شما می‌تواند به شما در ایجاد بهترین تجربه کاربری ممکن کمک کند. ما در تستادی امکان برگزاری تست کاربردپذیری در هر قسمتی از محصول شما را به صورت تست از راه دور و نظارت نشده، فراهم می‌کنیم. شما با استفاده از خدمات تستادی می‌توانید میزان کاربردپذیری محصول خود را از طریق مشاهده ویدیو و تحلیلی داده‌های ویدیویی تست‌ها برای کاربران واقعی هدف محصول خود در شرایط واقعی بررسی کنید. برای استفاده‌ی کارآمد و دقیق دیتاهای ویدیوهای تست، نیز می‌توانید از تیم تحلیل تستادی کمک بگیرید.


۱. Eye Tracking ابزارهایی که برای تشخیص مسیر نگاه کاربران استفاده می‌شود. چه چیزهایی را به چه ترتیبی می‌بینند و به چه چیزهایی بیشتر توجه می‌کنند و کجاها را نمی‌بینند. در نتیجه کدام بخش‌ها باید در چه بخشی از صفحه قرار بگیرند.
۲. Heat Map ابزارهایی که برای تشخیص میزان کلیک، اسکرول و حرکت موس کاربران بر روی بخش‌های مختلف محصول استفاده می‌شوند و نقشه‌هایی شامل نقاطی که بیشتر و کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند را تولید می‌کنند.
۳. User Acceptance Test
۴. Visitor Recordings ابزارهایی که جهت ضبط تمام کارهایی که کاربران به شکل آنلاین بر روی محصول انجام می‌دهند استفاده می‌شود. این ابزارها عموما تمام کارهای یک کاربر را از لحظه‌ی ورود به سایت یا اپلیکیشن و مسیری که طی کرده است را ضبط می‌کنند.