مرغ باغ ملکوت

عقل سرخ نام رساله‌ای فلسفی از شهاب‌الدین یحیی سهروردی، فیلسوف نامدار ایرانی است که در قالبِ داستانی کوتاه نوشته شده. سالیان سال است متفکرین و اندیشمندان بر این داستان شرح‌ می‌نویسند تا اسرار نهفته در میانِ جملات رمزگونه و عرفانی آن را کشف کنند. انیمیشنِ «عقل سرخ» ساخته‌ی حسین مرادی زاده، تحت تأثیر رساله عقل سرخِ سهروردی، تلاشی قابل اعتنا برای ساده سازی مفاهیم و برگردان تصویریِ این رساله‌ی کوتاه اما دشوار است.

پس زمینه‌ی سیاه و خطوط ناآرامی که تصاویر را خلق می‌کنند، در ابتدا ناآشنا و دافعه برانگیزند اما با شروع شدنِ داستان به بستری مطلوب برایِ انتقال معنا و مفاهیم پنهانی اثر اقتباسی تبدیل می‌شوند. عقل سرخِ سهررودی در قالب دیالوگ‌های متوالی و به شکل داستان در داستان پیش می‌رود اما «عقل سرخ» فیلمی بدون کلام است که تنها داستان اصلی را دنبال می‌کند و از حاشیه روی‌های متن اصلی دوری می‌کند: پرنده‌ای در حال آب خوردن است که جمعی شکارچی او را به دام می‌اندازند و به زنجیر می‌کشند؛ پرنده پس از صید شدن تغییر ماهیت می‌دهد و شکارچیان به زنجیرها او را به حرکت در می‌آورند...

«عقل سرخ» به دور از مفهوم گرایی‌های رایج در این گونه آثار، در قالب داستانی ساده منزل‌هایی که پرنده پس از اسارت طی می‌کند را به تصویر می‌کشد. به شکلی که اگر پس از دیدنِ فیلم، عقل سرخِ سهروردی را بخوانید، بخش زیادی از پیچیدگی‌های فرمی متن برای‌تان ساده و قابل فهم خواهد شد.

«عقل سرخ» را در ودیو ببینید