بخش پژوهش آکادمی بین المللی درخت سپید
بالاخره کارتون ببینیم یا نه؟
دنیای کودکان و نوجوانان با و بدون کارتون چه شکلیه؟
کارتون و انیمیشن جزء جدایی ناپذیر زندگی هر کودک و نوجوانی هست. این برنامه ها مطمئناً محبوب ترین سرگرمی برای کودکان هستند، اما باید بدونیم که کارتون ها و انیمیشن ها نقشی بسیار بیشتر از سرگرمی رو در زندگی کودکان و نوجوانان بازی می کنند. با کمک کارتون بچه ها قادرند در مورد دنیای اطراف، در مورد احساسات و هیجانات جدید، مسائل زندگی و چیزهای مهم دیگر نکاتی رو بیاموزند.
کارتون ها و انیمیشن ها محبوب ترین سرگرمی برای کودکان و نوجوانان محسوب میشن. در حال حاضر شبکه های تلویزیونی زیادی وجود دارند که کارتون های مختلف رو برای کودکان بدون وقفه پخش می کنند. در حالی که قبلاً کودکان وقت خودشون رو در فعالیت های خارج از منزل با بازی با همسالان خود و لذت بردن از بازی های مختلف می گذروندند، الان دیگه ترجیح میدهند شخصیت های مورد علاقه خود رو از تلویزیون تماشا کنند و ساعت های طولانی در خانه جلوی تلویزیون گیر می کنند. این روزها بچه ها دوست دارند شخصیت های مورد علاقشون رو در کارتون های روما و دیانا، کارتون ناستیا، سیندرلا،مسابقه ماشین ها،مرد عنکبوتی، باب اسفنجی، سگ های نگهبان، دختر کفشدوزکی، ماشا و میشا، تام و جری، بن تن، انیمیشن روح و حتی کارتون های ترسناک ببینند.
علاقه کودکان به کارتون در سالهای اخیر بسیار بیشتر و به اصلیترین سرگرمی اونها تبدیل شده. در واقع، تماشای تلویزیون در حد اعتدال میتونه چیز خوبی باشه: کودکان پیش دبستانی می توانند برای یادگیری الفبا، از برنامه های آموزشی کمک بگیرند، بچه های مدرسه می توانند در برنامه های طبیعت گردی درباره حیات وحش بیاموزند، و والدین این امکان رو دارند تا با تماشای اخبار شبانه از رویدادهای جاری مطلع شوند. بدون شک، تلویزیون می تونه یک وسیله آموزش دهنده و سرگرم کننده خوب باشه. اما علیرغم داشتن مزایای زیاد، تلویزیون بیش از حد میتونه مضر باشه: کودکانی که به طور مداوم بیش از 4 ساعت در روز رو صرف تماشای تلویزیون می کنند، بیشتر در معرض اضافه وزن هستند. کودکانی که اعمال خشونت آمیز می بینند، به احتمال زیاد رفتار پرخاشگرانه نشان می دهند و همچنین ممکنه این ترس و اضطراب رو داشته باشند که دنیا ترسناکه و قراره اتفاق بدی براشون بیفته. شخصیتهای تلویزیونی اغلب رفتارهای پرخطر از خود نشان میدهند، مانند سیگار کشیدن و کتک کاری، و همچنین ممکنه کلیشههای نقش جنسیتی و نژادی رو تقویت کنند.
کارتون های نامناسب چه تاثیری بر مسائل روانشناسی بچه ها می گذارند؟
چگونه این سرگرمی رنگارنگ میتونه زندگی کودکان رو تهدید کنه؟ متاسفانه باید پذیرفت که این امر امروزه به یک مشکل بزرگ تبدیل شده . معمولا کودکان بیش از حد تلویزیون تماشا می کنند که باعث اعتیاد اونها میشه. کودکان ساعات طولانی رو جلوی تلویزیون می گذرانند. اونها حتی وقتی غذا می خورند کارتون تماشا می کنند، چون برخی از والدین معتقدند که غذا دادن به نوزادان با تماشای تلویزیون آسون تر میشه.
روانشناسان بر تأثیرات منفی بیش از حد تماشا کردن کارتون بر کودکان تاکید دارند. طبق نتایج، کودکانی که بیش از 3-4 ساعت در روز کارتون می بینند، مستعد خشونت هستند. علاوه بر این، به حاشیه راندن عملکردهای شناختی، انحراف از واقعیت ها، و افزایش رفتار منفی، تاخیر در یادگیری و تکلم و کاهش تمرکز ممکنه در طول زمان ایجاد بشه.
طبق مطالعات، نوزادان 18 ماهه به بالا علاقه کوتاه مدتی به تلویزیون پیدا می کنند. با این حال، پس از 30 ماه (2.5 سال) میتونیم اونها رو بیننده فعال بنامیم. این قبیل کودکان توانایی تقلید رفتار و اتفاقاتی رو که هر روز باهاشون روبرو می شوند به دست میارن. بنابراین، تأیید میکنیم که شخصیت های رنگارنگ کارتون های بی گناه ممکنه به الگوهایی تبدیل بشن که بر وضعیت روانی کودک تاثیر می گذارند. کارشناسان در تحقیقاتشون متوجه شدند کودکانی که کارتونهای پر از خشونت رو تماشا میکنند، عصبی، پرخاشگر و جنگ طلب هستند. علاوه بر این، این کودکان کم حوصله هستند و نافرمانی میکنند. سه اثر اصلی کارتون ها در مورد خشونت علیه کودکان وجود داره: الف) نسبت به درد و غم دیگران بی احساس میشن، ب) از هیچ عنصر خشونتی در زندگی واقعی خود احساس ناراحتی نمی کنند، ج)مستعد پرخاشگری و واکنش ها و رفتارهای خشونت آمیز خواهند شد.
بسیاری از اوقات شخصیتهای مثبت کارتونی در اکثر مواقع از اقدامات خشونت آمیز شخصیت های منفی جان سالم به در میبرند که از نظر منتقدان، پیامی غیرواقعی برای کودکان هست و ممکنه اونها باور کنند وقتی کسی آزار میبینه یا کشته میشه، بهش آسیبی نمیرسه. در نتیجه پرخاشگری و رفتارهای ضد اجتماعی رو تشویق می کنند، کودکان رو نسبت به خشونت و قربانیان خشونت کمتر حساس می کنند و اشتهای اونها برای خشونت بیشتر در سرگرمی و زندگی واقعی افزایش پیدا میکنه. خشونت کارتونی به کودکان آسیب می رسونه چون اونها نمی توانند تفاوت بین زندگی واقعی و داستانی رو تشخیص بدهند.
در اینگونه موارد والدین باید توضیح دهند که شخصیت کارتونی یا بازیگری که مورد تیراندازی قرار گرفته و آسیبی ندیده، در واقعیت به شدت آسیب دیده یا در زندگی واقعی اگر این اتفاق بیفته ممکنه فرد جان خودش رو از دست بده. والدین همچنین باید به فرزندان خود بگویند که رفتار خشونت آمیز بهترین راه حل برای حل مشکلات و اختلاف نظرها نیست.
بچه ها چه چیزهایی را می توانند از تماشای کارتون بیاموزند؟
حالا وقتشه که از تاثیرات مثبت تماشای کارتون ها و انیمیشن های مفید هم براتون بگیم. بچه های کوچکتر خیلی از صداها، اشکال و رنگ های جدید رو با کمک کارتون یاد می گیرند. همچنین به روشی متفاوت با کمک کارتون ها با دنیای موسیقی ارتباط برقرار می کنند. تماشای کارتونها به بچهها الهام میبخشه تا فعال و شاد باشند و زبانی جدید رو یاد بگیرند. در سنین پایین، برخی از کودکان حوصله گوش دادن به داستانها و قصههایی که براشون میخونیم رو ندارند. درعوض، تماشای کارتون های کوتاه رو ترجیح میدن. به این ترتیب، کودکان گفتار و واژگان رو نه تنها در مورد زبان مادری خود، بلکه زبان خارجی هم یاد می گیرند. به عنوان مثال، کارتون ناستیا که این روزها خیلی مورد توجه کودکان قرار گرفته، هم بر تقویت خلاقیت کودکان تاثیر داره و هم مهارت حل مسئله اونها رو رشد میده.
فیلم های انیمیشنی بر اساس افسانه های ساخته شده توسط دیزنی، پیکسار یا دریم ورکس، به کودکان و نوجوانان می آموزند که دروغ گفتن اشتباهه و ما همیشه باید به صدای وجدان خودمون گوش بدیم - پیامی از پینوکیو. با دامبو و جوجه اردک زشت یاد میگیریم که متفاوت بودن و پذیرفتن و دوست داشتن خودمون خیلی مهمه و داشتن عزت نفس و اعتماد به نفس رو تمرین می کنند. بچه ها به خصوص پسرها علاقه زیادی به ماشین های کارتونی پیکسار دارند. این انیمیشن خیلی بیشتر از یک مسابقه ماشین معمولی هست. انیمیشنی که بهمون یاد میده همه چیز برنده شدن در مسابقه نیست. یک سری چیزهای دیگه مهم تر هستند، مواردی مثل خود مسابقه، شناخت مسیر و دوستانی که در مسیر زندگی پیدا می کنیم.همینطور به فرزندانمون یاد میده که مهرورزی، مهربانی و دوست داشتن در هر سنی امکان پذیره و دوستی های طولانی مدت با ارزش ترین چیز در زندگی هستند. پاندای کونگ فو کار به کودکان کمک میکنه تا کشف کنند که هیچ "دستورالعمل مخفی" ای وجود نداره که بتواند موفقیت در هر چیزی رو تضمین کنه، یا بهتر است بگوییم که آنها این دستور را در درون خود دارند -قدرت درونی، عزم و اراده اونها برای انجام آنچه قلب و تخیلشون می خواد.
بعضی کارتون ها پر از پیام های مثبت زندگی هستند. ما به عنوان والدین باید اونها رو بشناسیم و به فرزندانمون یاد بدیم که چطور چنین داستانهایی رو درک کنند، به خصوص وقتی بچه ها هنوز خیلی کوچک هستند و نمیتوانند معنای اونها رو درک کنند. همچنین، تماشای کارتون توسط والدین به همراه فرزندان ایده بسیار خوبی هست و به کل خانواده کمک می کنه تا با هم پیوند و ارتباط صمیمانه برقرار کنند و بیشتر از قبل به هم نزدیک شوند. تخیل و خلاقیت کودکان رو رشد میده. اجازه بدید بچه ها در مورد قهرمانان مورد علاقه خودشون صحبت کنند یا بهشون کمک کنید تا شخصیت های کارتونی رو در نقاشی هاشون بکشند. خیلی از پسر بچه ها نقاشی بتمن یا مرد عنکبوتی رو در نقاشی هاشون به عنوان قهرمان های مورد علاقشون نقاشی می کنند. این کار یکی از بهترین روش های برقراری ارتباط با فرزندانتون هست و دقیقا همون چیزیه که کارتون پیترپن به ما میگه.
چیکار کنیم که کارتون ها و انیمیشن ها آسیب زننده نباشند؟
برای اینکه کارتون به یک سرگرمی سالم و منبع یادگیری خوب و موثر برای کودکان تبدیل بشه، والدین باید توجه بیشتری به ارائه کارتون های منتخب به فرزندان خودشون داشته باشند، یعنی کارتون هایی رو انتخاب کنند که بتونند تاثیر مثبتی بر هیجانات و احساسات فرزندانشون داشته باشه. والدین باید مدت زمانی رو که کودکان صرف تماشای تلویزیون می کنند کنترل کنند.مادرها و پدرها می تونند کارتون های مناسب برای فرزندان خود رو انتخاب کنند. بهتر است والدین نیز به طور مرتب شخصیت های کارتون رو با کودکان تماشا کنند و در مورد اونها صحبت کنند. به این ترتیب نه تنها فرزندان رو از خشونت دور نگه می دارند، بلکه اونها رو به سمت فعالیت های مثبت مختلف سوق میدن.
بیایید از فرزندان خودمون در برابر تأثیر منفی رسانه ها محافظت کنیم چون کودکان سالم به معنای آینده ای سالم و شاد هستند.
آکادمی بین المللی درخت سپید در دپارتمان Art (هنر) با تکیه بر متدهای آموزشی پمپیدو فرانسه در شناخت کودکان و نوجوانان از خود، رشد مهارت های هوشی، بهبود روابط اجتماعی و رشد زیبایی شناختی فردی، خلاقیت، مهارت حل مسئله،مهارت تصمیم گیری و تقویت هوش هیجانی برنامه های موثری را به کار می گیرد و در دپارتمان پراسپکشن، تئاتر و کشف خود همراه با کودکان و نوجوانان به بررسی کارتون ها و انیمیشن های مفید می پردازد.
مطلبی دیگر از این انتشارات
غول هفت سرِ استرس امتحان نهایی
مطلبی دیگر از این انتشارات
چیکار کنم تا فرزندم خوش اخلاق باشه؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
از عدم یکپارچگی حسی تا مشکلات رفتاری