وروجک باهوش ولی نافرمان در جمع

موضوعی که این روزها به دغدغه ای بزرگ برای والدین تبدیل شده. کودک نافرمان ممکنه خلاف میل شما عمل کنه و با استفاده از سرپیچی و پرخاشگری کنترل شرایط رو به دست بگیره. مخالفت و سرپیچی مشکل متداولیه که والدین کودکان و نوجوانان تجربه می کنند. این رو هم میدونیم که نحوه صحیح برخورد با احساسات و رفتارهای کودکان و نوجوانان کار پیچیده ایه. کودکان نافرمان اغلب کج خلقی، پرخاشگری و لجبازی می کنند. با اینکه این رفتار رشدی در کودکان مشترکه، خیلی مهمه که حتما اصلاح بشه. اولین قدم برای برطرف کردن این مشکل این هست که مشخص کنید چه عواملی باعث میشه چنین رفتارهایی در کودک یا نوجوان بروز کنه.

دلایل نافرمانی کودکان

دلایل مختلفی می تونه علت نافرمانی کودک باشه. به جای برخورد پرخاشگرانه، باید دلیل اصلی این نوع رفتار را بفهمیم تا تربیت درست رو داشته باشیم.

امتناع و مخالفت مداوم والدین

اگر فرزند من، بدون اجازه من نتونه هیچ کاری رو انجام بده و مدام کلمه "نه" رو بشنوه، قطعا دلسرد و ناامید میشه و ممکنه به یک کودک سرکش تبدیل بشه. مخالفت و اختلاف نظر دائمی ما با فرزندانمون فقط باعث میشه که اونها از ما دور شوند و این باعث نافرمانی و لجبازیشون میشه.

مشخص نکردن دقیق مرزها

ما معمولا مرزهایی رو برای کودکمون میگذاریم اما در بیشتر مواقع علت این مرز گذاری ها رو به او توضیح نمیدیم . مرز های سالم رو با دلیل توضیح بدیم و مشخص کنیم. برای مثال اگر هفته ای یک بار به فرزندمون اجازه خوردن فست فود رو میدیم، باید معایب غذا های ناسالم را براشون توضیح بدیم به جای اینکه فقط بگیم "نه".

برچسب زدن مداوم به فرزندانمون

وقتی مدام برچسب هایی رو به کودک بزنیم،کم کم باورش میشه این ویژگی قسمتی از هویتش هست. برای مثال اگر مدام بهش بگیم که گستاخ و پررو هست ممکنه این رو یکی از ویژگی های خودش بدونه و شروع به انجام چنین رفتارهایی بکنه. اگر به یک کودک برچسب بهترین و باهوش ترین زده بشه، کودک یا نوجوان فکر میکنه هیچ وقت اشتباهی انجام نمیده اما زمانی که بهترین نباشه، باعث ضربه خوردن به اعتماد به نفسش شده و رفتار های غیر منطقی رو خواهیم دید. تمجید و سرزنش کودک و نوجوان رو نباید با برچسب زدن همراه کنیم.

محیط خالی از آرامش خانواده

جر و بحث ها و درگیری های مداوم در خانواده تاثیر منفی بر کودک در حال رشد و نوجوان داره.اگر دائما در خانواده داد و فریاد وجود داره، اگر بزرگترها محترمانه با هم برخورد نمی کنند، اگر برای کودک یا نوجوان به اندازه کافی وقت گذاشته نمیشه، خیلی خیلی مراقب باشید. همه اینها زنگ خطر هستند. محیط ناسالم در ذهن فرزندانمون حک میشه و درنهایت موجب بروز نافرمانی،عصیان یا افسردگی خواهد شد.

آخروعاقبت نافرمانی

نافرمانی باید در سنین پایین مورد توجه قرار بگیره. بی توجهی به سرکشی کودک ممکنه باعث ایجاد این ویژگی های شخصیتی شود.

تکبر و گستاخی

نافرمانی اغلب به تکبر و گستاخی ختم میشه.مثلا با هم سر میز غذا بنشینید اما فرزندتون غذای دیگری می خواد و اگر اون غذا رو براش فراهم نکنید، فرزندتون به خشم متوسل میشه.

دروغگویی

وقتی کودک نمی خواد چیزی رو بشنوه، بهانه های مختلفی رو پیدا میکنه تا بتونه از اون شرایط فرار کنه. دائم باهاتون چانه میزنه یا به دروغ گفتن متوسل میشه تا خواسته هاش رو به دست بیاره. فرض کنید کودک اسباب بازی جدیدی رو می خواد با وجود اینکه اسباب بازی های زیادی داره ، شما از خرید امتناع می کنید و او به دروغ روی میاره.

لجبازی

تنبیه بیش از حد اکثرا باعث نافرمانی و در نهایت لج کردن و سرسختی میشه. بعضی مواقع فشار آوردن بیش از به کودک باعث نافرمان و پرخاشگر شدن اونها میشه. زیاد مورد سرزنش قرار دادن کودک باعث میشه آنها کج خلقی کنند و لجباز شوند.

روش های مدیریت کودکان نافرمان

نشان دادن عصبانیت زیاد به کودک جوابگو نیست و حتی میتونه موضوع رو تشدید و ممکنه کودک در جواب بی احترامی کنه. چند مورد از روش های مناسب برخورد با کودک نافرمان :

از قدرت و تسلط خود به موقع استفاده کنید و توضیح دهید

بد رفتاری کودک نباید باعث به راه افتادن جنگ بین والد و کودک بشه. باید ها و نباید های اقدامات انضباطی خودتون رو براشون توضیح بدید. با فرزندتون دوست باشید اما در زمان انضباط و اجرای قوانین محکم برخورد کنید.اگر از انجام کاری سرباز میزند، دلیلش رو براشون توضیح بدید. برای مثال اگر فرزندتون میخواد بدون کلاه ایمنی دوچرخه سواری کنه ،براش توضیح بدید چرا لازمه از کلاه ایمنی استفاده کنه و ممکنه سرش آسیب ببینه.

لازم است کودک مسئولیت کارهایش را بپذیرد

اگر فرزند شما کار اشتباهی رو به طور مرتب تکرار میکنه، وقت هشدار رسیده. اگر کودک مدام و هر روز در حال قلدری و اذیت کردن خواهر یا برادرش هست، میتونید بهش بگید به مدت یک هفته برنامه تلویزیونی مورد علاقه اش رو نمیتونه ببینه. پای حرفتون بمونید و جدیت خودتون رو حفظ کنید.

آرام باشید اما قاطع

آرامش خودتون رو در رفتار با فرزندتون از دست ندهید. شما باید یک والد باشید نه خواهر یا برادر. عصبانیت دائم شما میتونه باعث سرکشی کودک بشه، اما در عین حال اقتدار خودتون رو حفظ کنید. اقتدار شما نباید با عصبانیت اشتباه گرفته بشه؛ برای مثال می خواهید فرزندتون اسباب بازیهاش رو در کمد بگذاره، در اینجا لحن مودبانه بهتر از لحن دستوری عمل میکنه. می تونید بهش بگید "اول از همه اسباب بازیهات رو در کمد بگذار، بعد از اون من برای مرتب کردن اتاق بهت کمک می کنم" به جای اینکه بگید "اسباب بازیهات را در کمد بگذار وگرنه دیگه از تلویزیون خبری نیست"

قوانین تان را هیچگاه زیر پا نگذارید

از رفتار بد کودک فقط به خاطر اینکه مسافرت یا مهمانی هستید چشم پوشی نکنید وگرنه کودک این رو ضعف شما در نظر میگیره و عادت میکنه که از این ضعف استفاده کنه؛ پس رفتار بد کودک رو در تمام شرایط کنترل کنید.

با آنها همدلی کنید

شما لازم است با کودک از نظر احساسی در ارتباط باشید تا بتونید نافرمانی او رو ببینید. عشق و مهر خودتون رو به کودک نشان دهید و سعی کنید یک ارتباط والد و فرزند دوستانه رو داشته باشید ؛ شما می تونید برای مثال بگویید "نگران نباش مشقت رو کامل می کنی" یا "با آرامش صبحانه ات رو تمام کن" با انجام این کار در حین تربیت با آنها همدردی می کنید.

دلیل منطقی بدهید

برخی کودکان در حین کلافگی ممکنه برخورد فیزیکی و کتک کاری هم داشته باشند؛ بهشون بگید کتک کاری میتونه باعث جراحت بشه و به اونها بگید که هیچکس از بچه هایی با چنین رفتاری خوشش نمیاد. اگر آنها عادت دارند وسایل خواهر و برادرشون رو به زور بگیرند ازشون بپرسید اگر همچین اتفاقی برای خودشون بیفته چه حسی خواهند داشت.

جایزه دهید اما نه بیش از حد

جایزه دادن به کودک برای رفتار خوب باعث میشه اونها بخواهند با گذر زمان بهتر شوند. اما فراموش نکنید در جایزه دادن به هیچ عنوان زیاده روی نکنید.

اجازه انتخاب بدهید

اگر کودک سرسخت است و از گوش دادن امتناع می کند ، به او تنوع بدهید. به او حق انتخاب با نتایج محدود بدهید .برای مثال بهشون بگید امروز قراره سبزیجات رو همراه با غذاشون بخورند اما می تونند انتخاب کنند که دوست دارند سبزیجات رو همراه با ناهاربخورند یا شام . انتخاب این مورد رو بر عهده خوشون بگذارید.

دستورالعمل های روشن و معقول ارائه دهید

دستورالعمل ها نباید با اما و اگر همراه باشند و اگر به کودک بگوییم که تنها در صورتی می تونه شنا کنه که تکالیفش رو تمام کرده، به هدفتون نمیرسید. ممکنه شما رو گمراه کنند و یا دروغ بگویند که آن کار را انجام داده اند ؛ در عوض آنها را به قوانینی که باید رعایت شود آگاه کنید و به دستورات خود پایبند باشید. اگر پیروی نکردند ازشون بخواهید همون کاررو تکرار کنند تا زمانی که به نتیجه برسند.

کنترل کودکان نافرمان اغلب دشوار است اما در نهایت آنها کودکانی هستند که به حمایت و راهنمایی ما نیاز دارند. پس سعی کنیم اونها رو درک کنیم و علت نافرمانیشون رو متوجه بشیم. اینجوری میتونیم راه حل موثری برای بهبود رفتار فرزندانمون پیدا کنیم. اگر فرزندم از من سرپیچی میکنه، زود به علتش رسیدگی کنیم تا از ایجاد مسائلی مانند تکبر و دروغ جلوگیری شود. به یاد داشته باشید کودکان از بزرگتر های خود یاد می گیرند، پس الگو خوبی باشیم و بهشون کمک کنیم تا به افرادی مسئولیت پذیری تبدیل شوند.

مشاوره و کمک گرفتن از افراد متخصص و حرفه ای می تواند بهترین روش برای برخورد صحیح با چالش های تربیتی فرزندانمان باشد. آکادمی بین المللی درخت سپید ، با برگزاری جلسات هفتگی کارگاه والد و کودک در کنار متخصصین حرفه ای خود سعی دارد در کنار والدین عزیز آینده روشنی را برای فرزندانمان بسازد. داشتن زندگی شاد و موفق حق هر کودک و نوجوانی است.