دتکتور گاز چیست و دلایل استفاده از آن کدامند

دتکتور گاز به عنوان بخشی از سیستم ایمنی  مورد استفاده قرار می گیرد
دتکتور گاز به عنوان بخشی از سیستم ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد

دتکتور گاز به عنوان بخشی از سیستم ایمنی میزان گازهای قابل احتراق، گازهای سمی و اکسیژن را در یک محیط اندازه گیری می کند. اگر میزان این گازها در مناطقی که می توانند منجر به آتش سوزی یا مسمومیت شوند از حد مشخصی کمتر یا بیشتر شود، دتکتورها زنگ هشدار را به صدا درمی آورند. به طور معمول از آشکارساز گاز در فضاهای بسته یا مناطقی که امکان آتش سوزی وجود دارد، استفاده می شود.

انواع نشت یاب گاز

آشکارساز گاز به صورت تجهیزات قابل حمل و یا ثابت ساخته شده‌اند.

ردیاب گازی پرتابل و ثابت
ردیاب گازی پرتابل و ثابت

دلایل استفاده از نشت یاب گازی

به طور معمول از دتکتورهای گاز برای شناسایی کردن گازهای انفجاری و سمی استفاده می شود. این دتکتورها می توانند غلظت گازهای موجود در محل را نیز اندازه گیری کنند. دتکتور گاز در کارخانه ها یا تاسیسات تولیدی و در منازل برای شناسایی نشت گاز و تشخیص دود و مونوکسید کربن استفاده می شود. برد و توانایی سنجش آشکارسازهای گاز با هم تفاوت بسیاری دارند. دتکتور گازی بخشی از یک سیستم ایمنی بزرگ تر است که به طور معمول به یک هشدار صوتی یا رابط متصل است. این دتکتورها به صورت دائمی با هوا و سایر گازها در ارتباط هستند؛ پس باید به صورت منظم کالیبره شوند.

دتکتور گاز مبتنی بر اکسید فلز

با توجه به محیط و عملکرد مورد نظر آن ها آرایش فیزیکی و فرایند سنجش در آشکارساز گاز متفاوت است. یکی از رایج ‌ترین آشکارسازهای گاز که برای شناسایی سموم و تشخیص دود استفاده می شود، سنسور گاز مبتنی بر اکسید فلز است. این ردیاب گاز از یک مقاومت شیمیایی استفاده می‌کند که در تماس با گازهای مورد نظر واکنش نشان می دهد. مقاومت الکتریکی حسگرهای گاز اکسید فلز در تماس با گازهایی مانند مونوکسید کربن، هیدروژن، متان و بوتان افزایش می یابد. حسگرهای سیستم تشخیص دود خانگی بیشتر از نوع حسگرهای مبتنی بر اکسید فلز هستند.

دتکتورهای گازی مبتنی بر نقطه مادون قرمز

دتکتور گاز مبتنی بر نقطه مادون قرمز جذب و بازتاب نور IR را در هنگام تعامل با گازها اندازه گیری می کند. به عنوان یک نوع حسگر نوری، حسگرهای IRاز چند ساطع کننده مادون قرمز و فتو دیود تشکیل شده‌اند که غلظت و نوع گاز را در یک فضای معین تعیین می کنند. همین اصل برای سنسورهای گاز اولترا سونیک هم استفاده می ‌شود؛ اما به جای IR در این نوع سنسورها از امواج صوتی برای تعیین غلظت گازها استفاده می شود. سنسورهای کالیومتریک نیز به طور خاص برای تعامل با گازهای انفجاری مانند هیدروژن و متان طراحی شده اند. این حسگرها با گازهای انفجاری واکنش نشان می دهند و مقدار گرمایی را ایجاد می کنند که غلظت گازها را مشخص می کند.

فناوری دتکتورهای گاز

به طور کلی ردیاب گاز دو نوع گاز سمی و قابل احتراق را تشخیص می دهد. به منظور شناسایی این گازها، دو فناوری منحصر به فرد ایجاد شد: حسگرهای کاتالیزوری و مادون قرمز. این دتکتورها توانایی تشخیص گازهای قابل احتراق را دارند و در زندگی روزانه قابل استفاده هستند. سنسورهای کاتالیزوری زمانی فعال می شوند که گاز قابل سوختن با این سطح کاتالیزوری برخورد کند؛ در این صورت در اثر گرما تغییر مقاومت ایجاد می شود و زنگ هشدار به صدا درمی آید.

سنسور مادون قرمز هم یک آشکارساز نور است که می تواند نوع گاز در مسیر نور بین فرستنده و گیرنده را تعیین کند. حسگرهای الکتروشیمیایی که در تشخیص گازهای سمی استفاده می شوند، با روش تولید سیگنال های الکترودی فعالیت می کنند. حسگرهای الکتروشیمیایی برای تشخیص گازهایی مانند مونوکسید کربن به کار می روند که حساسیت بالایی هم دارند. بیشتر این حسگرها دارای نمایشگر دیجیتال هستند.

استفاده از نیمه هادی های اکسید فلز راه دیگری برای تشخیص گازهای سمی هستند. در این روش از قطعه حساسی استفاده می شود که وقتی گازهای سمی به اوج خود می رسند واکنش نشان می دهد. نیمه هادی ها در مناطق با رطوبت کم به خوبی کار می کنند و توانایی تشخیص گازهای قابل احتراق را نیز دارند. این یکی از نمونه های آشکارساز گاز است که می تواند برای تشخیص طیف وسیعی از گازها استفاده شود.

اگر میخواهید در زمینه نشت یاب گاز به یک استاد تمام عیار تبدیل شوید بر روی مقاله زیر کلیک کنید!
دتکتور گاز چیست | انواع | قیمت | کاربرد (2022)

کدام نوع دتکتور گاز دقیق تر است؟

به طور معمول انواع دتکتور گاز دقیق هستند؛ اما برخی از آن ها ایمنی بیشتری را ارائه می دهند. این نوع آشکارسازهای گاز خطای انسانی و نقص فنی کمتری دارند و باعث افزایش ایمنی می شوند.

انواع دتکتور و ردیاب گازی
انواع دتکتور و ردیاب گازی

نوع فناوری مورد استفاده در یک ردیاب گاز به عوامل مختلفی مانند این که در کجا استفاده می شود یا هدف از استفاده از آن چیست، بستگی دارد. انواع گازهایی که قرار است توسط این بستگی دارد؛ زیرا گازهای مختلف روش تشخیص متفاوتی هم دارند.

انتخاب ردیاب گاز ثابت

در هنگام انتخاب یک ردیاب گاز ثابت، شما گزینه های مختلفی را خواهید داشت؛ اما ردیاب مادون قرمز مزایا و پایداری بیشتری دارد و البته قیمت آن نیز بالاتر است. آشکارسازهای گاز مادون قرمز عمر باتری طولانی تری دارند و کمتر از سایر دتکتورها نیاز به کالیبراسیون دارند. در واقع با انتخاب دتکتور مادون قرمز می توانید مطمئن باشید که همیشه یک آشکارساز گاز آماده عمل دارید.

تشخیص مونوکسید کربن

مونوکسید کربن یک گاز سمی بی بو و بی رنگ است که زمانی که فرد برای طولانی مدت در معرض این گاز قرار می گیرد، می تواند باعث بیماری شدید و حتی مرگ او شود. مونوکسید کربن از سوختن ناقص سوخت های فسیلی مانند گاز، نفت، زغال سنگ و چوب تولید می شود و می تواند خطر بزرگی برای اماکن خانگی و تجاری باشد.

آشکارساز گاز مونوکسید کربن خانگی یک دستگاه برقی است که معمولا در یک نقطه ثابت قرار می گیرد و با برق شهری یا باتری کار می کند. این دستگاه ها غلظت گاز را بر اساس واحدی به نام ppmاندازه گیری می کنند. هر زمان غلظت گاز مونوکسید کربن از حد مشخصی بیشتر شود، ردیاب گاز فعال شده و زنگ هشدار به صدا درمی آید.

دتکتور گاز بوتان و گاز طبیعی متان

گاز بوتان (LPG) و گاز طبیعی متان در هزاران خانه و محل کار برای گرمایش مرکزی و پخت و پز استفاده می شوند. گاز طبیعی متان به صورت مرکزی و از منبع اصلی به دست می آید و گازهای بوتان هم به صورت سیلندر خریداری می شوند. این گازها برای استفاده روزمره ایمن هستند؛ اما این گازها قابل اشتعال هستند و در صورت نشتی بسیار خطرناک هستند. آشکارساز گاز مایع بوتان و گاز طبیعی متان هنگامی که درصد گاز موجود در هوا به حد مشخصی رسید، اعلام هشدار می کنند. درصد گاز مورد نیاز برای فعال کردن هشدار در هر مکان متفاوت است.

دتکتور گاز قابل حمل یا پرتابل برای محافظت شخص از نشت گاز
دتکتور گاز قابل حمل یا پرتابل برای محافظت شخص از نشت گاز

تشخیص گازهای قابل احتراق و سمی صنعتی

دتکتور گاز صنعتی برای مانیتور کردن یک یا چند گاز استفاده می شوند. این دتکتورها به طور معمول می توانند گازهای قابل احتراق و سمی را اندازه گیری کرده و در صورت لزوم هشدارها را فعال کنند. این نوع از نشت یاب گاز به صورت قابل حمل هم تولید می شوند که افرادی که در مکان های خطرناک کار می کنند می توانند از آن استفاده کنند.

آداک فرایند سپهر معتبرترین مرکز خرید ابزار دقیق در ایران است. شما می توانید برای خرید دتکتور گاز مناسب با مشاوران واحد فروش این وبسایت در ارتباط باشید.