همیشه استاد، کریستوفر نولان

هركس كه بميرد و كارگردان زمانِ خويش را نشناسد، به مرگ جاهلى مرده است. قصد دارم چند خطى در مدحِ بهترين فيلمساز تاريخ سينما بنويسم. با همين قاطعيت، به همين درشتى. كريستوفر ادوارد نولان ( زاده ى ٣٠ جولاى ١٩٧٠ )، فيلمساز، فيلم نامه نويس و تهيه كننده ى بريتانيايى - آمريكايى. جدّى ترين فيلمساز حال حاضرِ سينما. فيلمسازى كه آثارش تجلى گر مفهوم سينما هستند. در "حشره" كه از نخستين فيلم هاى كوتاه نولان هست ميشه دغدغه مند بودنش رو فهميد. فيلمساز در فيلم سه دقيقه اى اش هم مسحور مى كنه. پس از اون "تعقيب"، اولين اثر مستقل و بلند اش رو مى سازه و با سناريوى ناب اش بيننده رو غافل گير مى كنه. حالا به جايى ميرسه كه ستاره ى "ميتريكس" كرى ان ماس رو كَست ( به بازى گرفتن ) مى كنه و "يادگارى" رو با بودجه اى اندك ميسازه.  فيلمى كه يكى از نوآورانه ترين آثار تاريخ هست و برعكس روايت ميشه. پس از موفقيت "يادگارى" استديوى بزرگ برادران وارنر نولان رو براى نسخه ى هاليوودى تريلر روانشناسانه ى "بى خوابى" استخدام كرد و فيلم با بازى ال پچينو تحسين منتقدان رو بر انگيخت و خوب فروخت. اوايل سال ٢٠٠٣ پروژه ى عظيم و شكست خورده ى بتمن به نولان سپرده شد تا برداشت شخصى اش از اين شخصيت تاريك رو بسازه . "بتمن مى آغازد" نولان در سال ٢٠٠٥ اكران شد و ژانر سوپر قهرمانى براى هميشه متحول شد. برداشتى فلسفى، انسانى و جدّى از بتمن كه هم گيشه رو فتح كرد و هم منتقدان رو راضى. حالا نولان بر سر زبان ها افتاده و به كمك برادرش جاناتان فيلمنامه ى اقتباسى "پرستيژ ( حيثيت ) " رو مى نويسند. نوع روايت "پرستيژ" درس سينماست و نمايانگر اين كه سينما قابليت جادوى بيننده رو داره. نولان ادامه ى بتمن "شواليه ى تاريكى" رو ساخت. اين بار با دوربين عظيم آيمكس فيلم بزرگى رو ميسازه كه يك اكشن، جنايى نفس گير و عميق هست. فيلمى كه گيشه رو فتح كرد و به يكى از بهترين فيلم هاى تاريخ سينما بدل شد. حالا نولان انقدرى نام بزرگى رو براى خودش دست و پا كرده كه براى فيلم شخصى بعديش "تلقين" ، ليونردو دى كپريو رو استخدام مى كنه و استديو رو راضى به سرمايه گذارى كلان براى يك اثر جاه طلبانه مى كنه و شاهكارش رو ميسازه. فيلمى اوريجينال درباره ى كاشت و سرقت ايده در خواب كه در فصل جوايز هم سر و صدا به پا كرد. در ٢٠١٢ نولان آخرين قسمت بتمن اش "شواليه ى تاريكى بر مى خيزد" رو اكران كرد، تاريك ترين و بى رحمانه ترين فيلم سه گانه كه به نظر من بهترين فيلم مجموعه هم هست. فيلم پيش گويى كه آينده ى سياست و اقتصاد و تروريسم رو به نمايش گذاشت. ميرسيم به سال ٢٠١٤ و بهترين فيلم تاريخ سينما. شاهكار ديگرى از نولان "ميان ستاره اى". فيلمى بر پايه ى نظريات كيپ ثُرن فيزيكدان كه حالا علم و هنر رو به هم پيوند ميده. اثرى كه در بستر درامى تكان دهنده و جان سوز پيام جدّى اش رو هم ميده. پس از موفقيت "ميان ستاره اى" نولان به سراغ ژانر متفاوتى ميره، جنگ. قواعد ژانر رو بازنويسى مى كنه و فيلمى رو ميسازه كه واكنش دوگانه اى از بينندگان مى گيره كه يا مثل من عاشق اش ميشين يا ازش متنفر. "دانكرك"  روايت برهنه اى از خود جنگ هست، روايتى هوشمندانه در سه زمان كه نفس گير به هم پيوند ميخورن. "تنت" متأخر ترین اثر استاد هست که ایده ای جاه طلبانه داره و روایتی از یک پروتاگونیست تازه، فیلمی برای سینما. نولان خيلى خوب بلده با آثارش هم سرگرم كنه هم حرف بزرگ بزنه و هم خودِ سينما باشه . زنده باد سينما و زنده باد هميشه استاد، كريستوفر نولان.