مقدمه‌ای بر احراز هویت اشخاص (KYC)

بعضی اوقات وقتی مسائل ساده و بدیهی را مورد بررسی قرار می‌دهیم پی می‌بریم که این مسائل چقدر می‌تواند پیچیده به نظر بیاید.

گاهی عدم توجه دقیق به همین مسائل بحران‌ها و چالش‌هایی را پدیدار می‌کند که فائق آمدن بر آن خود امری پیچیده و غریب است.

یکی از مسائل بسیار مهم در حوزه تجارت الکترونیکی و تبادل داده‌ها و البته مهم‌تر از آن تحول دیجیتال بحث آشنای KYC است.

در نظر بگیرید در ایران بر خلاف بسیاری از کشورها:

  • امضا افراد دارای اصالت نیست، یعنی امضای افراد در جایی ثبت نمی‌شود و البته هر شخص می‌تواند امضاهای متعددی را برای خود داشته باشد، مثلا برای چندین حساب جاری چندین امضا تعریف نماید یا امضای اسنادش با امضای اوراق عادی‌ش متفاوت باشد! این در حالی است که امضا در دیگر سیستم‌های حقوقی دنیا عموماً دستخط نگارنده و مکتوبه نام و نام خانوادگی است که نشان میدهد امضا کننده سند با علم به محتوای تحریر یافته در آن، آن را تایید کرده است. ( در جرم شناسی به تطابق دست‌خط شخص استکتاب نیز گفته می‌شود)
در ایران عموماً امضاها شبیه یک تخم‌مرغ بی‌هویت است!!
  • سربرگ شرکت‌ها بر اساس قانون تجارت یکی از اسنادی است که از اهمیت بسیاری برخوردار است و نامه‌های اداری هر شرکت باید در سربرگ همان شرکت نوشته شود سربرگ باید دارای شرایطی باشد مثلا باید نام کامل شرکت، نوع شرکت، آدرس شرکت و دیگر اطلاعات را در گرفته باشد، جالب اینجاست که در ایران سربرگ شرکت‌ها نیز به ثبت نمی‌رسد یعنی یک شرکت می‌تواند سربرگ‌های متنوعی را برای کار خود طراحی کند و یا هر بخشی از شرکت به فراخور نوع کارش سربرگی را برای کار خودش طراحی کند.
  • مهر شرکت‌ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است به گونه که از آن برای کارهای متعدد که دارای تعهدات قراردادی یا مالی است استفاده می‌کنند، به طور مثال از مهر برای ممهور کردن چک‌های بانکی، تایید فاکتورها، تایید قراردادها و نامه های اداری و غیره استفاده می‌شود، در بسیاری از کشورها زمانی که شرکت ثبت می‌گردد مهر شرکت نیز تهیه و جزء اسناد تحویلی به مخاطب است، این مهر یکتا بوده و غیر قابل تغییر میباشد جالب اینجا است که مهر نیز در ایران فاقد اعتبار حقوقی محکم است، یعنی یک شرکت می‌تواند تعداد مختلفی مهر داشته و از مهرهای مختلف برای مسائل گوناگون استفاده نماید.
  • شماره تلفن نیز یکی از مهمترین عناصر در KYC است، غالباً شماره تلفن بر اساس کد پستی به یک شناسه ملی ( برای شرکت‌ها و کد ملی برای اشخاص)‌ تخصیص داده می‌شود، لذا اعتبار یک شماره تلفن بسیار حائز اهمیت است زیرا به سادگی قابل تغییر نبوده و نشان دهنده تایید اعتبار مکانی و هویتی شخص ( اعم از حقیقی و حقوقی) است.

موارد بالا تازه سطح یک از KYC محسوب می‌گردد، بعد از احراز تمامی موارد بالا نوبت به اعتبار میرسد که در این مرحله بنا به نوع خدمتی که اشخاص خواهان دریافت آن هستند می‌تواند بسیار متفاوت باشد.

از این‌رو و با عنایت به مطالب گفته شده به نظر می‌رسد در ایران زیرساخت های لازم برای KYC آنگونه که باید کارسازی نشده و از این منظر با مخاطرات گوناگونی مواجه هستیم، همین امر باعث شده است تا بجای حل کردن ریشه‌ای این مسأله راه‌های موقتی و البته نا کارآمد مانند اختصاص نماد، لوگو، ثبت در سامانه های مختلف و غیره در دستور کار متولیان امر قرار گیرد در حالی که اگر این امر به صورت ریشه‌ای مرتفع گردد، شاهد بالندگی و عدم ایجاد مزاحمت‌های گوناگون برای کسب و کارها، ادارات دولتی و عموم مردم خواهیم شد.

برای آشنایی با کد های طلایی می تواندید مقاله ۶ کد حیاتی زیرساخت مراجعه نمایید.