مهاجرت کاری به ترکیه برای برنامه نویسان

مقدمه

اولین مقصد مهاجرتی من کشور ترکیه و شهر زیبای استانبول بود، برای همین قبل از اینکه بخوام برای آلمان اقدام بکنم، مدتی رو توی این کشور زندگی کردم، در دو ماه اولی که ترکیه بودم تونستم دو تا جاب آفر رسمی از شرکت های ترک بگیرم ولی به خاطر دلایل مختلف تصمیم گرفتم که به شکل پروژه ای روی شبکه اجتماعی شرکت Türk Telekom کار کنم.

توی این نوشته سعی میکنم مسیری که طی کردم و فرایند هایی که باهاشون مواجه شدم رو بنویسم.

من نه آژانس مسافرتی دارم، نه وکیل مهاجرتی هستم، فقط تجریباتم رو بیان میکنم و نوشته هام جنبه تبلیغاتی نداره !

تو زمینه مهاجرت هر کسی تجربیاتش و اتفاقاتی که براش میافته متفاوت هستش، با دقت تصمیم گیری کنید

بد نیست اگر قصد مهاجرت کاری دارین نوشته قبلی من با عنوان مهاجرت های کاری - باور های اشتباه رو هم مطالعه کنید.

قدم صفر: زبان ترکی

شما اگر برنامه دارین که به ترکیه مهاجرت کاری کنین، باید زبان ترکی رو یاد بگیرین، یکی از مهمترین فاکتور های موفقیت کاری در کشور ترکیه بلد بودن زبان ترکی هستش، توی ترکیه درصد خیلی کمی از مردم انگلیسی صحبت میکنن و اونایی هم که انگلیسی صحبت میکنن خیلی دست و پا شکسته هستش

اگر زبان ترکی بلد نیستین، به راحتی حداقل ۸۰ درصد موقعیت کاری رو از دست میدین

پس اگر برنامه سفر به ترکیه رو دارید، حتما شروع کنید به یاد گرفتن زبان ترکی، اصولا زبان ترکی برای کسانی که زبان مادریشون ترکی و یا ترکمنی هستش راحت تر هستش، من با این که زبان مادریم ترکمنی بود یه مدتی طول کشید موتور ترکی صحبت کردنم روشن بشه و از ۳ ماه قبل اومدنم روزی ۱ ساعت حداقل زبان ترکی رو میخوندم

در مرحله اول از پلتفرم Duolingo برای یادگیری ترکی استفاده کردم و توی کل درس های دولینگو ۳ ستاره گرفتم

در مرحله بعد از طریق این چنل یوتیوب توانایی شنوایی و صحبت کردنم رو تقویت کردم و همینطور شروع کردم به گوش کردن پادکست ها و آهنگ های ترک زبان و در مرحله آخر هم کتاب الیور توئیست به زبان ترکی رو خریدم و یه دور خوندمش :)

قدم اول: روش های کاریابی در ترکیه

• وبسایت Kariyer

سایت Kariyer یکی از وبسایت های محلی و ترک زبان توی ترکیه هستش که تقریبا معادل همون جاب اینجا و جاب ویژن توی ایران هستش، خیلی از شرکت های ترک زبان از این سایت برای آگهی کاری و دریافت رزومه ها استفاده میکنن و یکی از سایت های خیلی خوب برای کاریابی توی ترکیه در نظر گرفته میشه، اولین کارم رو تونستم توی ترکیه از طریق این سایت پیدا کنم.

تعداد جاب های قابل قبولی توی این سایت هست و فیلتر های مختلف ای برای پیدا کردن کار مورد نظرتون داره، یکی از بزرگترین مشکلاتش برای فارسی زبان ها اینه که زبان دیفالت سایت ترکی هستش، ولی خب میتونین از گوگل ترنسلیت استفاده کنید :) هرچند اگر میخواین توی ترکیه کار کنین از یه جایی به بعد باید با زبان ترکی آشتی کنید.

کار با این سایت هم خیلی چیز خاصی نداره، باید برید توی سایت و پروفایل و رزومه کاریتون رو کامل کنید و برید تو قسمت İş Ara یا همون جستجوی کار و فیلتر های مورد نظرتون رو بزنید آگهی های کاری رو ببینید. یه فیلتر هم داره که میتونین انتخاب کنید که زبان شرکت انگلیسی باشه (هرچند گزینه ها خیلی کم میشن).

یه خوبی دیگه هم داره این سایت که مثل اکثر وبسایت های کاریابی پروفایل شما رو به کمپانی هایی که دنبال نیروی کار هستن هم نشون میده، پس مطمئین بشین که رزومه کاریتون رو به شکل صحیح و درست پر کنین

• قسمت کاریابی لینکدین

اگر تا الان پروفایل لینکدین نداشتین، همین امروز شروع کنید به ساختنش، یکی دیگه از پلتفرم های خوب دیگه برای کاریابی توی ترکیه، قسمت Jobs لینکدین هست، شرکت های ترک از این پلتفرم هم زیاد استفاده میکنن برای آگهی های شغلی.

نکته مهم راجع به لینکدین اینه که بهتره اگر میخواین برای شرکت های ترک رزومه بفرستین، حساب لینکدین خودتون رو پرمیوم کنید، چون اینجوری هم پروفایل شما به استخدام کننده ها بیشتر نشون داده میشه، هم میتونین ببینید که بین افراد جویای کار چقد تاپ هستین:

برای ارسال رزومه ها توی لینکدین داشتن شماره تلفن همراه الزامی هستش و زمانی که شما از پلتفرم لینکدین برای کاریابی استفاده میکنید و میخواید رزومه بفرستین با صفحه زیر مواجه میشین

همینجور که میبینید وارد کردن شماره تلفن الزامی هستش و اکثر شرکت های ترک هم از همین سیستم Easy Apply لینکدین استفاده میکنن و اینکه HR شرکت های ترک به شما ایمیل نمیزنن و مستقیم با شماره تلفنی که گذاشتین با شما تماس میگیرن

پس ارسال رزومه قبل از اینکه بیاین ترکیه ایده جالبی نیست

جمع بندی:

پس برای اینکه توی ترکیه کار پیدا کنید این قدم ها رو باید طی کنید

• قبل از اومدن، پروفایل لینکدین و Kariyer خودتون رو بسازید و مرتبش کنید
• قبل از اومدن، مطالعاتتون تو زمینه ای که تخصص دارید رو افزایش بدین و آماده مصاحبه بشین
• ۷ الی ۱۰ روز قبل از اومدن آگهی های کاری مورد نظرتون رو مارک کنید
• بعد از اومدن، سیمکارت بخرید
• بعد از اومدن، حساب لینکدین خودتون رو پرمیوم کنید
• شروع کنید به ارسال روزمه

شما توی ترکیه ۹۰ روز وقت دارین تا به عنوان توریست زندگی کنید، پس وقت طلاست.

تو این ۹۰ روز حتما باید اجازه اقامت و کارت اقامتی (به اصطلاح کیملیک) دریافت کنید، برای اینکه اجازه کار دریافت کنید باید شرکتی که به شما آفر میده اقدام کنه براتون، و برای اینکه بتونن برای اجازه کار شما اقدام کنن شما باید کیملیک داشته باشین.

قدم دوم: فرآیند های مصاحبه و سطح کاری شرکت های ترکیه

به صورت کلی سطح کار های مرتبط با برنامه نویسی توی ترکیه بالا نیست و خیلی از مواقع سطح کاری شرکت های تو ایران بالاتر از سطح کاری توی شرکت های ترک هستش، واسه همین شاید افراد با سطح متوسط هم شانس خوبی برای کاریابی توی ترکیه داشته باشن ولی در هر صورت مثل اکثر جاها سطح مصاحبه ها یه خورده ممکنه بالاتر باشه و سوالات مختلفی از شما بپرسن پس مطمئین بشید که آمادگی لازم برای مصاحبه ها رو داشته باشین.

همینطور از لحاظ ساختار های مدیریتی، خیلی سیستم های مدیریتی خوبی ندارن، شاید اصلا سیستم تسک منیجمنت استفاده نکنن، شاید اصن گیت فلو نداشته باشن و کل تیم رو یه برنچ کامیت بزنه، شاید مجبور شین اخر هفته ها هم کار کنین.

پس از مهاجرت کاری به ترکیه انتظار کار کردن در سطح بالا و انجام کار های پیچیده فنی و کار کردن در یک محیط ساختار یافته و داشتن Work-Life Balance خیلی خوب رو نداشته باشین ( البته که موارد استثنا هم هست )

فرآیند و مراحل مصاحبه در شرکت های ترکیه

• مرحله اول: تماس نیروی انسانی شرکت

قالبا توی ترکیه وقتی شما رزومه میفرستین بعد از ۱۰ الی ۲۰ روز HR شرکت تماس اولیه رو با شما برقرار میکنه و شروع میکنه به حرف زدن با شما، به صورت پیشفرض هم به زبان ترکی با شما صحبت میکنن، پس اینکه در حد مبتدی ترکی بلد باشین لازمه، خیلی وقتا تیم فنی انگلیسی بلده ولی HR بلد نیست، ممکنه بتونین مراحل بعدی رو با زبان انگلیسی طی کنید ولی قبلش باید از پس یه صحبت ۵ دقیقه با HR بر بیاین وگرنه شانس رفتن به مراحل بعدی رو از دست میدین، هرچند احتمالش هم هست که همون اول بگین ترکی بلد نیستین و انگلیسی صحبت کنیم و بلد باشه کسی که به شما زنگ زده.

بعد از یه صحبت کوتاه با نیروی انسانی یه جلسه آنلاین برای صحبت با تیم فنی برای شما ست میکنه.

مرحله دوم: مصاحبه فنی

خب این مرحله به اندازه کافی شفاف هست، چند تا برنامه نویس از اون شرکت میان و با شما صحبت میکنن و سوالات مختلفی رو از شما میپرسن، برنامه نویس ها دست و پا شکسته انگلیسی بلدن و میتونین توی این مرحله به زبان انگلیسی مصاحبه کنید معمولا بعد از حداکثر یک هفته ایمیل ای دریافت میکنید که این مرحله رو قبول شدین یا نه!

مرحله سوم: کد چلنج

اگر مصاحبه فنی رو خوب طی کرده باشین، از شما میخوان که یه پروژه کوچیک یا به اصطلاح کد چلنج انجام بدین، یه فایل پی دی اف براتون ارسال میکنن و سناریو رو بهتون توضیح میدن و شما باید طی حداکثر ۵ روز کد چلنج رو تموم کنید و براشون ارسال کنید.

این فایل نمونه ای از کد چلنج مرتبط با برنامه نویسی موبایل هستش.

مرحله چهارم: تماس مجدد نیروی انسانی

بعد از تموم کردن کد چلنج اگر از کدی که نوشتین راضی باشن، مجددا ایمیل میزنن و یه جلسه آنلاین دیگه برای شما ست میکنن تا مجددا صحبت مفصل تری با HR داشته باشین.

در این بین ممکنه لینکی برای شما ارسال کنن که برای تست زبان انگلیسی هست و سطح بالایی نداره.

همینطور ممکنه لینک تست شخصیت شناسی برای شما ارسال کنن و از شما بخوان این تست رو هم کامل کنید.

مرحله پنجم:‌ جلسه با مدیر فنی تیم

خب تبریک میگم اگر شما به این مرحله رسیدین احتمالا شرکت قصد داره که شما رو استخدام کنه، توی این مرحله یه صحبت ۳۰ الی ۴۵ دقیقه با مدیر فنی تیم خواهید داشت تا با شما آشنا بشه و نکته خاصی نداره

مرحله ششم: بررسی سابقه کاری

ممکنه بعضی از شرکت ها از شما بخوان که اطلاعات تماس شرکت های قبلی که توش کار میکردین رو بهشون بدین تا با مدیر یا مسئول تیم قبلیتون صحبت کنن، معمولا هم از طریق ایمیل ارتباط برقرار میکنن و یه سری سوالات راجع به شخصیت و سطح کاری شما از مدیر و مسئولتون تو شرکت قبلی میپرسن.

مرحله هفتم: پیشنهاد نهایی

خب توی این مرحله بلاخره رسیدین به قسمت خوشمزه داستان ! و شرکت یه ایمیل به شما میزنه و رقم نهایی و آپشن های قراردادی رو بهتون میگه و شما میتونین قبول کنید یا چونه بزنید و سعی کنید رقم بیشتری دریافت کنید

سوالات متداول

• فرایند مصاحبه کاری در ترکیه چقدر طول میکشه ؟

به صورت کلی فرایند مصاحبه ها ۲ الی ۳ ماه زمان میبره و یک ماه هم زمان برای دریافت اجازه کار شما لازمه، با این حساب از روزی که رزومه ارسال میکنید اگر همه چیز خوب پیش بره شما ۳ الی ۴ ماه بعدش میتونین کارتون رو شروع کنید و اولین حقوقتون رو یک ماه بعدش دریافت میکنید :)

• درآمد برنامه نویس ها در ترکیه چقدر هستش ؟

جواب کوتاه: به صورت کلی اگر برنامه نویس قابل قبولی باشین میتونین انتظار رقمی بین ۷ هزار الی ۱۴ هزار لیر ( متغییر بر اساس سطح توانایی ) داشته باشید. رقم خالص ۱۰ هزار لیر در هر ماه رقم بدی برای برنامه نویس های سطح متوسط - متوسط رو به بالا - نیست و میتونین سال اول زندگی مناسبی داشته باشین

• کسورات قانونی و حقوق ناخالص در ترکیه به چه شکل هستش ؟

حقوق ناخالص رو بهش میگن Gross Salary و حقوق خالص رو بهش میگن Net Salary

تو کشور ترکیه هم کسورات قانونی زیادی هستش و شما به عنوان نیروی کار باید ۱۸ درصد مالیات بر درامد پرداخت کنید، حتما دقت داشته باشید که توی مصاحبه ها تاکید کنین که رقمی که میخواین Net یا همون خالص دریافتیتون باشه

از یه سری سایت مثل این مورد میتونین برای تبدیل حقوق ناخالص به خالص استفاده کنید.

• چطور اجازه کار ترکیه بگیریم ؟

شما اگر میخواید به شکل قانونی و رسمی کار کنید، باید اجازه کار داشته باشین، اجازه کار رو شرکت برای شما باید درخواست بده و قانون ترکیه به این شکل هستش که شرکت ها به ازای هر ۵ نیروی با ملیت ترک، میتونن یک نیروی کار غیر بومی استخدام کنن.

یه سری شرکت ها هم توی ترکیه هستن که ممکن به شما پیشنهاد کار بدون اجازه کار بدن ولی خب این مسئله زیاد قانونی نیست چون که شما وقتی اجازه اقامت میگیرن، اقامت کوتاه مدت یک ساله میگیرین و اگر دولت ترکیه متوجه بشه که شما دارین کار میکنین توی ترکیه این اجازه رو داره که شمارو دیپورت بکنه و یا ممکنه اداره مالیات بیاد پیگیرتون بشه و مالیات درآمد هایی که داشتین رو بگیره ازتون، پس بهتره که صبر کنید و کار رسمی پیدا کنین

• سابقه بیمه در ترکیه به چه شکل هست؟

خبر خوب اینه که توی مارچ سال ۲۰۲۱ توافق نامه ای بین ایران و ترکیه امضا شد که به موجب این توافق سوابق بیمه ای شما بین ایران و ترکیه مشترک هستش، میتونین جزئیات این خبر رو در این لینک بخونید.

جمع بندی کلی

به صورت کلی کشور ترکیه برای مهاجرت برنامه نویس ها به صورت کوتاه مدت انتخاب بدی نیست، شما درآمد متوسط نسبتا خوبی خواهید داشت و چون از لحاظ فرهنگی کشور ترکیه به ایران نزدیک هستش، دچار پدیده ترک خوردگی فرهنگی نمیشین ! دسترسی به اطلاعات و سرویس های بین المللی خواهید داشت و حداقل آب و برق و گازتون قطع نمیشه ! همینطور اگه میخواید به صورت فریلنس توی سایت های مثل آپ ورک کار کنید هم بعد از گرفتن اقامت میتونین حساب بانکی باز کنید و به صورت کلی یک هویت رسمی و بین المللی داشته باشید که به شما کمک میکنه تا بعدا بتونید خیز بردارید برای مهاجرت به کشور های پیشرفته تر :)

اگر سوالی داشتین میتونین من رو توی لینکدین و یا توییتر دنبال کنید. با پرسیدن سوالاتتون به کامل شدن این نوشته کمک میکنید.