ابوالفضل رنجبران از صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام) در هنر خوشنویسی می‌گوید:

در خدمت جناب آقای ابوالفضل رنجبران طراح گرافیست و پژوهشگر تاریخ هنر هستیم، و قرار است توسط ایشان

در این مبحث به صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام) در هنر خوشنویسی بپردازیم.

جناب آقای رنجبران لطفا مختصری از صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام) در هنر خوشنویسی همراه با ارائه منبع بفرمایید؟

صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام) در هنر خوشنویسی
هنرمندان در دوران مختلف بنا به پیشرفت هنر آن زمان و با ابزارهای موجود تمام تلاش خود را به کار می‌گرفتند تا بهترین آثار را برای ائمه تولید کنند. این آثار معمولا یا در حرم‌های این بزرگواران استفاده می‌شد یا از آنها در موزه‌های دینی نگهداری می‌شد. تقدیس صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام) در هنر خوشنویسی و دیگر هنرهای تجسمی و سمعی و بصری همیشه مورد عنایت و توجه و سعادت هنرمندان شیعی بوده است. تولید اثر در ستایش ائمه اطهار، از دیرباز یکی از دغدغه‌های هنرمندان متعهد بوده.دغدغه‌ای که در زمانهای مختلف به شکلهای کاشی معرق، نقاشی، پوستر، صنایع دستی و یا هر هنر تجسمی دیگری بروز یافته است.

صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام)
صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام) دعایی نقل‌شده از یکی از امامان شیعه است که هنگام زیارت مرقد امام رضا(علیه السلام) خوانده می‌شود. این دعا در کتاب کامل‌الزیارات نوشته ابن‌قُولِوَیه (درگذشت: ۳۶۸ق) نقل شده است. پس از آن نیز در کتاب‌های بَلَدُ الامین، مِصْباح اثر کَفْعَمی (درگذشت: ۹۰۵ق) و بحارالانوار و مُستدرک الوسائل وارد شده است.

صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام) در هنر خوشنویسی
هنرمندان در دوران مختلف بنا به پیشرفت هنر آن زمان و با ابزارهای موجود تمام تلاش خود را به کار می‌گرفتند تا بهترین آثار را برای ائمه تولید کنند. این آثار معمولا یا در حرم‌های این بزرگواران استفاده می‌شد یا از آنها در موزه‌های دینی نگهداری می‌شد. تقدیس صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام) در هنر خوشنویسی و دیگر هنرهای تجسمی و سمعی و بصری همیشه مورد عنایت و توجه و سعادت هنرمندان شیعی بوده است. تولید اثر در ستایش ائمه اطهار، از دیرباز یکی از دغدغه‌های هنرمندان متعهد بوده.دغدغه‌ای که در زمانهای مختلف به شکلهای کاشی معرق، نقاشی، پوستر، صنایع دستی و یا هر هنر تجسمی دیگری بروز یافته است.

متن صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام)
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی عَلِی بْنِ مُوسَی الرِّضَا الْمُرْتَضَی الْإِمَامِ التَّقِی النَّقِی وَ حُجَّتِک عَلَی مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَی الصِّدِّیقِ الشَّهِیدِ صَلَاةً کثِیرَةً نَامِیةً زَاکیةً مُتَوَاصِلَةً مُتَوَاتِرَةً مُتَرَادِفَةً کأَفْضَلِ مَا صَلَّیتَ عَلَی أَحَدٍ مِنْ أَوْلِیائِک.

ترجمه صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام)
بارالها، درود و رحمت فرست بر علی بن موسی، رضا و پسندیده، پیشوای پارسا و منزه و حجت تو بر هرکس روی زمین است و هرکس زیر خاک. بسیار راستگو و شهید. درود و رحمتی فراوان و کامل و بابرکت و متصل و پیوست و پیاپی و دنبال هم. همچون بهترین رحمتی که بر یکی از اولیائت فرستادی.

خواندن این دعا در ایران رایج است. بسیاری از شیعیان ایران آن را هنگام زیارت امام رضا از راه دو و نزدیک (در حرمش و غیر آن) می‌خوانند.
همچنین آثار هنری مختلفی همچون خوشنویسی و تواشیح پیرامون آن تولید شده است.

منابع
ابن‌قولویه، جعفر، کامل الزیارات، نجف،‌ دار المرتضویة، ۱۳۵۶ش.
«خلأ بزرگ نبود تفسیر صلوات خاصه امام رضا(علیه السلام)»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)؛ تاریخ درج: ۷ خرداد ۱۳۹۵ش؛ تاریخ بازدید: ۲ تیر ۱۴۰۳ش.
قمی، عباس، مفاتیح الجنان، ترجمه الهی قمشه‌ای، قم، دانش برنا، چاپ بیست‌وچهارم، ۱۳۹۴ش.
کفعمی، ابراهیم، البلد الأمین و الدرع الحصین، قم،‌ دار الرضی، ۱۴۱۸ق.
کفعمی، ابراهیم، مصباح الکفعمی (جنة الامان الواقیة و جنة الایمان الباقیة)، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۵ق.
مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت،‌ دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
نوری، حسین، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسة آل البیت(علیه السلام)، ۱۴۰۸ق.
«صلوات خاصه امام رضا علیه السلام (دانلود)»، مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل‌بیت، تاریخ بازدید:‌ ۲۹ مرداد ۱۴۰۳ش.


در پایان:
جا دارد که از دلسوزی، همراهی و توجه و تلاش و کوشش اساتید معظم برای کسب علم و هنر و دانش خوشنویسی، بر خود وظیفه میدانم در کسوت شاگردی از زحمات ارزشمند استاد مسعود نجابتی، عبدالرسول یاقوتی، تقدیر و تشکر نمایم. از خداوند متعال برای این اساتید عزیزم، سلامتی، موفقیت و همواره شاگرد پروری را مسئلت دارم.

شاگرد شما، ابوالفضل رنجبران


© کلیه حقوق متعلق به صاحب اثر و پرتال فرهنگی راسخون است. استفاده از مطالب و آثار فقط با ذکر منبع بلامانع است.