مثبت اندیشی / مفهوم مثبت‌اندیشی، اثرات آن در زندگی و نحوه به کارگیری آن
این موضوع کاملا واضح است که افکار شما بر اعمال شما تأثیر می‌گذارد. اعمال شما به نوبه خود موفقیت یا عدم موفقیت شما در شغل، روابط و زندگی را تعیین می‌کند. افکار شما همچنین در ارزش‌ها و باورهای شما نقش دارد که بر کیفیت روابط شخصی شما و نحوه نگاه شما به جهان در حالت کلی، تأثیر می‌گذارد. این ضروری است که فقط درگیر مثبت اندیشی نباشیم. شما می‌توانید در باغ ذهن خود بنشینید و به خود بگویید علف هرزی وجود ندارد، اما برای ساختن یک زندگی واقعاً رضایت‌بخش، باید از پوشاندن علف‌های هرز با تفکر مثبت دست بردارید – و در عوض آنها را بچینید.
شما باید به ریشه چیزی که مانع شما می‌شود، برسید و یک ذهنیت مثبت کلی را در خود پرورش دهید که احساسات منفی را نادیده نمی‌گیرد، اما می‌داند چگونه آنها را کنترل کند.
مثبت اندیشی یا نگرش خوش‌بینانه، تمرین تمرکز بر وجهه خوب در هر موقعیتی است. نگرش مثبت می‌تواند تأثیر زیادی بر سلامت جسمی و روحی شما داشته باشد. این بدان معنا نیست که واقعیت را نادیده می‌گیرید یا مشکلات را دست‌کم می‌گیرید. این به‌سادگی به این معنی است که شما با این انتظار که همه چیز خوب پیش خواهد رفت، به‌خوبی‌ها و بدی‌های زندگی نزدیک می‌شوید.
درک مثبت اندیشی و گفتگو با خود
مثبت‌اندیشی به این معنا نیست که سر خود را در برف فرو کنید و موقعیت های کمتر خوشایند زندگی را نادیده بگیرید. مثبت اندیشی به این معناست که شما به روشی مثبت و سازنده تر به ناخوشایندی نزدیک و با آن روبه رو شوید. در این نگرش شما فکر می‌کنید بهترین حالت اتفاق می‌افتد، نه بدترین.
مثبت‌اندیشی اغلب با گفتگو با خود شروع می‌شود. گفتگو با خود جریان بی‌پایانی از افکار ناگفته است که در سر شما می‌گذرد. این افکار خودکار می‌توانند مثبت یا منفی باشند. برخی از خودگویی‌های شما ناشی از منطق و عقل است. سایر گفتگوهای فرد با خود ممکن است ناشی از تصورات نادرستی باشد که شما به دلیل کمبود اطلاعات ایجاد می‌کنید.
اگر افکاری که در سرتان می‌گذرد عمدتاً منفی هستند، احتمالاً دیدگاه شما نسبت به زندگی بدبینانه‌تر است. اما اگر افکار شما عمدتاً مثبت هستند، احتمالاً فردی خوش‌بین هستید – کسی که تفکر مثبت را تمرین می‌کند.
فواید مثبت اندیشی
مطالعات بسیاری به نقش خوش‌بینی و مثبت‌اندیشی در سلامت روان و جسم پرداخته‌اند.
برخی از مزایای فیزیکی مثبت اندیشی شامل موارد زیر باشد:
- طول عمر بیشتر
- احتمال حمله قلبی کمتر
- سلامت جسمانی بهتر
- مقاومت بیشتر در برابر بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی
- فشارخون پایین‌تر
- مدیریت بهتر استرس
- تحمل درد بهتر
مزایای ذهنی مثبت اندیشی شامل موارد زیر باشد:
- خلاقیت بیشتر
- مهارت حل مسئله بیشتر
- تفکر شفاف‌تر
- خلق‌وخوی بهتر
- مهارت‌های مقابله‌ای (مهارت‌های سازگاری و مدیریت) بهتر
- افسردگی کمتر
برای نمونه وقتی افراد با موقعیت‌های استرس‌زا مواجه می‌شوند، مثبت‌اندیشان مؤثرتر از بدبین‌ها کنار می‌آیند. آنها به‌جای تمرکز بر سرخوردگی‌ها یا چیزهایی که نمی‌توانند تغییر دهند، برنامه‌ای برای عمل طراحی می‌کنند و از دیگران کمک و مشاوره می‌خواهند. از سوی دیگر، افراد بدبین به‌سادگی تصور می‌کنند که اوضاع از کنترل آنها خارج است و هیچ کاری نمی‌توانند برای تغییر آن انجام دهند.
یا مثلاً تفکر مثبت نه‌تنها می‌تواند بر توانایی شما برای مقابله با استرس و ایمنی شما تأثیر بگذارد، بلکه بر سلامت کلی شما نیز تأثیر می‌گذارد، از جمله کاهش خطر مرگ ناشی از مشکلات قلبی عروقی، افسردگی کمتر و افزایش طول عمر.
درحالی‌که محققان در مورد اینکه چرا تفکر مثبت برای سلامتی مفید است کاملاً به اطمینان نرسیده‌اند، برخی معتقدند که افراد مثبت‌اندیش ممکن است سبک زندگی سالم‌تری داشته باشند. آنها با مقابله بهتر با استرس و اجتناب از رفتارهای ناسالم، می‌توانند سلامت و رفاه خود را بهبود بخشند.
برخی از تحقیقات انجام شده در زمینه فواید مثبت‌اندیشی:
هنگامی که افراد در یک مطالعه در معرض آنفولانزا و سرماخوردگی قرار گرفتند، آن‌هایی که دیدگاه مثبت داشتند کمتر احتمال داشت بیمار شوند و علائم کمتری را گزارش کردند.
در طی یک مطالعه دیگر، زنانی که خوش‌بین‌تر بودند کمتر در معرض خطر مرگ ناشی از سرطان، بیماری قلبی، سکته مغزی، بیماری‌های تنفسی و عفونت بودند.
و در یک مطالعه روی افراد بالای ۵۰ سال، کسانی که افکار مثبت بیشتری در مورد پیری داشتند، عمر طولانی‌تری داشتند. آنها همچنین التهاب مرتبط با استرس کمتری داشتند که نشان‌دهنده یک ارتباط احتمالی بین افکار و سلامت آنها است.
شادی در برابر موفقیت (کدام‌یک اول می‌آید؟)
شکی نیست که شادی نتیجه دستاورد است. برنده‌شدن در مسابقات قهرمانی، یافتن شغل بهتر، یافتن کسی که دوستش دارید – این چیزها شادی و رضایت را در زندگی شما به ارمغان می‌آورد. اما اغلب، ما به‌اشتباه تصور می‌کنیم که این بدان معناست که شادی همیشه به دنبال موفقیت است.
چند بار فکر کرده‌اید، “اگر من فقط ___ را به دست بیاورم، اونموقع آماده خواهم شد.”
یا “وقتی به ___ رسیدم، راضی خواهم بود.”
من می‌دانم که مقصر هستم که شادی را تا رسیدن به هدفی دلخواه به تعویق می‌اندازم. اما همان‌طور که نظریه “بسط و ساختن” فردریکسون ثابت می‌کند، شادی برای ایجاد مهارت‌هایی که امکان موفقیت را فراهم می‌کند ضروری است.
- به‌عبارت‌دیگر، شادی هم مقدمه موفقیت است و هم نتیجه آن.
در واقع، محققان اغلب متوجه یک اثر ترکیبی یا یک “مارپیچ روبه‌بالا” شده‌اند که در افراد شاد رخ می‌دهد. آنها خوشحال هستند، بنابراین مهارت‌های جدیدی را توسعه می‌دهند، این مهارت‌ها به موفقیت جدیدی منجر می‌شوند که در نتیجه شادی بیشتری را به همراه دارد و این روند تکرار می‌شود.
حالا این فرایند شاد بودن و موفقیت را با خوش‌بینی واقعی و نتایج آن مقایسه کنید.
آنچه افراد بدبین باید بدانند
همه این موارد گفته شده در بالا عالی به نظر می‌رسد، درست است؟ اما اگر به طور طبیعی بدبین‌تر باشید، به این معنی که انتظار بدترین‌ها را دارید، چه؟ اما جای نگرانی نیست. این ممکن است کمک کند که این تفکر مثبت را به‌عنوان مهارتی بدانید که می‌توانید یاد بگیرید و از آن بهره ببرید، نه یک ویژگی شخصیتی که دارید یا ندارید.
در این مورد نیز تحقیقاتی وجود دارد. در یک آزمایش، بزرگسالانی که روزانه روی افکار مثبت مدیتیشن می‌کردند، هر روز احساسات شادتری را حس کردند. مطالعات دیگر نشان داده‌اند که مثبت اندیشی به افراد کمک می‌کند تا بیماری را مدیریت کنند و افسردگی را کاهش دهد، صرف‌نظر از اینکه آنها به طور طبیعی خوش‌بین هستند یا بدبین.
اول، به منفی‌بافی پایان دهید
قبل از اینکه تفکر مثبت را عملی کنید، به دنبال هر افکار منفی باشید که ممکن است در ذهن شما جاری باشد.
این شامل:
فیلتر و صافی بد:
آیا شما چیزهای خوب یک موقعیت را نادیده می‌گیرید و در موارد منفی غرق می‌شوید؟ مثلاً، شما از یک شام خوب و سرگرم‌کننده در بیرون به همراه دوستانتان لذت می‌برید، اما رستوران در آخر شب صورت‌حساب اشتباهی از شما می‌گیرد. شما با احساس ناراحتی و عصبانیت به‌خاطر اشتباه بیش آمده آنجا را ترک می‌کنید و زمان خوبی را که در آنجا داشته‌اید فراموش می‌کنید و به عبارتی مشکل را بولد کرده و خوبی‌ها را توسط آن حذف و نادیده می‌گیرید.
تقصیر را گردن گرفتن:
آیا تمایل دارید برای اتفاق بد یا ناامیدکننده‌ای که اتفاق می‌افتد تقصیر را گردن بگیرید؟ به‌عنوان‌مثال، یکی از دوستان دعوت شما را رد می‌کند، بنابراین شما فرض می‌کنید که این به این دلیل است که آنها نمی‌خواهند وقت خود را با شما بگذرانند.
پیش‌بینی فاجعه:
این به این معنی است که یک مانع و بدشانسی برایتان بیش می‌آید و سپس انتظار دارید که اتفاق بدتری بیفتد. به‌عنوان‌مثال، ماشین شما صبح روشن نمی‌شود، بنابراین فکر می‌کنید بقیه روز شما محکوم به فنا است.
تفکر سیاه‌وسفید:
آیا چیزها را خوب یا بد، بدون حد وسط می‌بینید؟ در این طرز فکر، اگر چیزها کامل و عالی نباشند، به طور خودکار بد محسوب می‌شوند.
هنگامی که متوجه یک فکر منفی شدید، سعی کنید آن را متوقف کنید و تمرکز خود را به مثبت معطوف کنید. منطقی به موقعیت فکر کنید. اگر به شما کمک می‌کند که رها شوید، می‌توانید به خود و اطرافیانتان لطف کنید و مسئولیت‌پذیر باشید. (همچنان می‌توانید آنها را در قبال اعمالشان مسئول بدانید.)
افکار منفی شما یک‌شبه از بین نمی‌روند. اما با تمرین، می‌توانید خود را طوری آموزش دهید که دیدگاه مثبت‌تری داشته باشید. به یاد داشته باشید، شما حقایق را نادیده نمی‌گیرید. شما فقط آن‌هایی را که خوب هستند در برمی‌گیرید.
چگونه تفکر مثبت را تمرین کنیم
هنگامی که به تفکر منفی غلبه و آگاهی پیدا کردید، وقت آن است که وجه مثبت را به رخ بکشید. می‌توانید یاد بگیرید که افکار منفی را به مثبت اندیشی تبدیل کنید. فرایند ساده است، اما زمان و تمرین می‌طلبد – بالاخره شما در حال ایجاد یک عادت جدید هستید. برای انجام این کار این راه‌ها را امتحان کنید:
· بیشتر لبخند بزن:
در یک مطالعه، افرادی که در حین انجام یک کار استرس‌زا لبخند می‌زدند (حتی لبخند مصنوعی می‌زدند) بعد از آن نسبت به افرادی که حالت خنثی داشتند، احساس مثبت‌تری داشتند. بااین‌حال، اگر لبخند واقعی باشد، سود بیشتری خواهید برد. پس به دنبال شوخ‌طبعی باشید و با افراد یا چیزهایی که باعث خنده شما می‌شود وقت بگذرانید.
· وضعیت خود را مجدداً چارچوب‌بندی کنید:
وقتی اتفاق بدی می‌افتد که خارج از کنترل شماست، به‌جای اینکه ناراحت شوید، سعی کنید از قسمت‌های خوب موقعیت قدردانی کنید. به‌عنوان‌مثال، به‌جای استرس در مورد ترافیک، به یاد بیاورید که داشتن یک ماشین چقدر راحت است. از زمانی که پشت فرمان گیر کرده‌اید برای گوش‌دادن به موسیقی یا برنامه‌ای که از آن لذت می‌برید استفاده کنید.
· یک دفتر سپاسگزاری داشته باشید:
این ممکن است خنده‌دار به نظر برسد، اما وقتی هر روز یا هر هفته می‌نشینید و چیزهایی را که برایشان شکرگزار هستید یادداشت می‌کنید، مجبور می‌شوید به‌خوبی‌های زندگی خود توجه کنید.
یک مطالعه نشان داد افرادی که دفترچه‌های سپاسگزاری داشتند نسبت به آینده احساس سپاسگزاری، مثبت اندیشی و خوش‌بینی بیشتری داشتند. آنها همچنین خواب بهتری داشتند.
· بهترین آینده ممکن خود را تصور کنید:
در مورد چشم‌اندازی روشن برای آینده خود – شغل، روابط، سلامت، سرگرمی‌ها – با جزئیات فکر کنید و آن را یادداشت کنید. تحقیقات نشان می‌دهد وقتی تصور می‌کنید زندگی‌تان به‌خوبی پیش می‌رود، در زمان حال شادتر خواهید بود.
· خود را چک کنید:
به طور دوره‌ای در طول روز، توقف کنید و آنچه را که فکر می‌کنید ارزیابی کنید. اگر متوجه شدید که افکار شما عمدتاً منفی هستند، سعی کنید راهی برای ایجاد یک چرخش مثبت در آنها پیدا کنید.
· روی نقاط قوت خود تمرکز کنید:
به مدت یک هفته هر روز به یکی از نقاط قوت شخصی خود مانند مهربانی، سازماندهی، نظم و انضباط یا خلاقیت فکر کنید. نحوه برنامه‌ریزی برای استفاده از این نقطه قوت به روش‌های جدید، را در آن روز بنویسید. سپس، به آن عمل کنید. افرادی که در مطالعه‌ای این کار را انجام دادند، شادی خود را افزایش دادند و علائم افسردگی خود را در پایان هفته کاهش دادند.
· گفتگو با خود یا خودگویی مثبت را تمرین کنید:
با پیروی از یک قانون ساده شروع کنید: چیزی را که به هیچ‌کس دیگری نمی‌گویی به خودت نگو.
با خودتان ملایم و دلگرم‌کننده باشید و رفتار کنید. اگر فکر منفی وارد ذهن شما شد، آن را منطقی ارزیابی کنید و با تأیید آنچه در مورد شما خوب است پاسخ دهید. در مورد چیزهایی که در زندگی‌تان برایشان شکرگزار هستید فکر کنید.
عملی کردن تفکر مثبت
در اینجا چند نمونه از گفتگو با خود و خودگویی منفی و اینکه چگونه می‌توانید تفکر مثبت را در آنها اعمال کنید آورده شده است:
- گفتگو با خود منفی: من هرگز قبلاً چنین چیزی انجام نداده‌ام.
مثبت اندیشی: این یک فرصته برای یادگیری چیزهای جدید.
- گفتگو با خود منفی: این خیلی پیچیده است.
مثبت‌اندیشی: از زاویه دیگری به آن می‌پردازم.
- گفتگو با خود منفی: من منابع لازم را ندارم.
مثبت‌اندیشی: نیاز مادر خلاقیت و اختراع است.
- گفتگو با خود منفی: من خیلی تنبل هستم که این کار را انجام دهم.
مثبت‌اندیشی: من نتوانستم آن را در برنامه خود قرار دهم، اما می‌توانم برخی از اولویت‌ها را دوباره بررسی کنم.
- گفتگو با خود منفی: هیچ راهی وجود ندارد که این کار کند.
مثبت‌اندیشی: من می‌توانم تلاش کنم تا این کار کند.
- گفتگو با خود منفی: من در این مورد بهتر نمی‌شوم.
مثبت‌اندیشی: دوباره امتحانش می‌کنم.
مطلبی دیگر از این انتشارات
برنامه توسعه فردی/ روشها، اهداف و ویژگیهای این برنامه
مطلبی دیگر از این انتشارات
چگونه عاقلانه تصمیم بگیریم؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
هوش هیجانی چیست و چطور آینده شما را تضمین می‌کند؟