یک شرکت بیمه چه‌جوری استراتژی سرمایه گذاری می‌چینه؟

من امیرعلی هستم و تقریبا نزدیک به یکساله که در نقش کارشناس ارشد حسابداری تجاری به حرکت ازکی کمک می‌کنم. نقش من اینه که روی فرآیند‌های تجاری شرکت کار کنم و ماهیت اون‌ها رو در دنیای حسابداری معنی کنم. تبدیل، تحلیل و کنترل موضوع‌های مربوط به مسائل مالیاتی و بیمه هم از کارهاییه که من در دپارتمان مالی ازکی‌ انجام می‌دم.

در این مقاله می‌خوام روش ساخت استراتژی‌ سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه و نحوه تصمیم‌گیری‌شون رو توضیح بدم. این شرکت‌ها نقش مهمی در تقویت رقابت در بازار مالی، تحریک نوآوری‌های مالی، تقویت حاکمیت شرکتی و تاثیرگذاری روی ادغام در بازار دارن.


مقدمه:
بازار مالی محیطیه که در اون ادعاهای مالی ایجاد و متحول می‌شن و تأمین و تقاضای سرمایه‌گذاری‌های مالی در اون‌ها به وقوع می‌پیونده. این یه مکانیسم نهادی خاصه که در پایه اون نهادهای مالی وجود دارن و اجرای وظایف و کارایی اون‌ها رو فراهم می‌کنن

نهادهای مالی به عنوان مشارکت‌کنندگان اصلی در تجارت ابزارهای مالی هستن. نقش اصلی اون‌ها در واسطه‌گری بین ارائه‌دهنده و استفاده‌کننده انباشت است. این کار رو از طریق جمع‌آوری مخزن از طریق ابزارهای مالی اعتباری خودش انجام می‌دن و وظیفه انتقال اعتبار یا خرید ابزارهای مالی از طریق اموال اعتباری رو انجام می‌دن.
نهادهای مالی به سه گروه تقسیم می‌شن:
۱- نهادهای سنتی (بانک‌ها، صندوق قرض‌الحسنه و غیره)
۲- سرمایه‌گذاران نهادی (شرکت‌های بیمه، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های مالی، آموزشگاه‌ها و غیره)
۳- سرمایه‌گذاران گروهی (شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، نهادهای دلال و بورس)
به عنوان مشارکت‌کنندگان نهادی، شرکت‌های بیمه عوامل بسیار مهمی در بازار مالی، مخصوصا در بازار سرمایه هستن. اون‌ها نقش بسیار مهمی دارند چون به تقویت رقابت در بازار مالی، تحریک نوآوری‌های مالی، تقویت حاکمیت شرکتی، افزایش یکپارچگی بازار، فشار برای به‌روزرسانی زیرساخت بازار و تشویق به توسعه مقررات کمک می‌کنن که در اصل از افق کسب و کار درازمدت اون‌ها نشأت می‌گیره. اهمیتی که شرکت‌های بیمه در بازارهای سرمایه دارند، اصول سرمایه‌گذاری که به‌کار می‌برن و منابع مالی موجود برای اون‌ها. بازارهای مالی مدرن با بین‌المللی‌شدن، جهانی‌شدن و لغو مقررات مشخص شده و ظهور نهادها و ابزار جدید مشخص می‌شن. نهادهای استاندارد بانکداری به‌طور فزاینده‌ای جا به نهادهای سرمایه‌گذار نهادی می‌دن که نقش اون‌ها در بازار مالی روز به‌روز مهم‌تر می‌شه.



چون خطرهای ناشی از فاجعه‌های طبیعی و تروریسم افزایش پیدا کردن، شرکت‌های بیمه در بازار جهانی از طریق ادغام به‌هم پیوسته و یک‌پارچه می‌شن. این کار منجر به ایجاد غول‌های بازار می‌شه که منابع عظیمی به ارزش میلیاردها یورو دارن. در نتیجه، اون‌ها به عنوان بازیگران کلیدی در بازارهای سرمایه جهانی ظاهر می‌شن و تأثیر زیادی بر حرکت قیمت‌ها توی این بازارها دارند. یه مثال از اهمیت شرکت‌های بیمه اینه که در ایالات متحده، فقط بانک‌های تجاری از نظر دارایی جلوی شرکت‌های بیمه قرار می‌گیرن. همچنین، اهمیت فوق‌العاده شرکت‌های بیمه در بازار مالی نشون‌دهنده این حقیقته که سرمایه‌گذاری‌های این شرکت‌ها در بازار سرمایه در ایالات متحده، در سال ۲۰۰۴ به مبلغ ۵.۳۴۳ میلیارد دلار بوده (که از این مبلغ ۴.۱۶۰ میلیارد دلار به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بیمه عمر اختصاص یافته).


چرا فعالیت شرکت‌های بیمه در بازار مالی مهمه؟

- بیمه پایداری مالی فراهم می‌کنه و از طریق تعویض هزینه به همه کسانی که ضرر دیدن، عدم قطعیت رو کاهش می‌ده. این به شکلی تأثیرگذار، اثرات ورشکستگی‌های گسترده که ممکنه پیامدهای فاجعه‌آمیزی بر تولید، اشتغال، درآمد مالیاتی دولت و وضعیت اقتصادی کلان داشته باشه رو کاهش می‌ده.

- بیمه بازنشستگی به عنوان یکی از مهم‌ترین اقسام بیمه در اصطلاحات سرمایه‌گذاری این موارد در بازارهای مالی، امنیت برای بازنشستگان آینده فراهم می‌کنه تا با تأمین ماهیانه مبلغ بازنشستگی خودش، تا پایان عمر خودش استقرار داشته باشن.

- رشد مقادیر کوچکی که به‌صورت حق بیمه جمع‌آوری می‌شه، به شکل حق بیمه، به شرکت‌های بیمه این امکان رو می‌ده که پروژه‌های سرمایه‌گذاری بزرگ رو مالی کنن و از این راه به رشد اقتصادی کشور مثبت تأثیر بذارن.

- بیمه به منظور مدیریت موثر ریسک و تبدیل ارزیابی ریسک استفاده می‌شه. در زمان سرمایه‌گذاری، شرکت‌های بیمه از اعتبارات ویژگی‌های قرض‌الحسنه به‌عنوان یه بخش اصلی مورد بررسی ویژگی‌های شرکت‌های دیگه در بازار رو بررسی کرده و اطلاعاتی که سایر سرمایه‌گذاران در بازار نیاز دارند رو فراهم می‌کنه.

- انجام تجارت بین‌المللی بین همکاران که به میزان کافی با اون‌ها آشنا نیستند، اغلب به وجود بیمه‌های خاص وابسته است. بنابراین، تضمین‌های ایجاد شده انگیزه توسعه تجارت بین‌المللی رو ترویج می‌کنه.

- اختصاص تخفیف در حق بیمه و اقدامات پیشگیرانه برای محافظت در برابر آتش‌سوزی، آسیب در محل کار و غیره، شرکت‌های بیمه بر پیشگیری و کاهش ضرر‌های بیمه‌شده یا جامعه رفع می‌کنن.

الف) اصول سرمایه‌گذاری شرکت بیمه

از اونجا که عمده‌ترین وظیفه‌ای که بیمه‌گرهای مسکن دارند به بیمه‌نامه مسکن مربوط می‌شه که به حفاظت از بیمه‌شده می‌پردازد، اون‌ها می‌بایست میزان کافی از رزروها رو بر اساس تخمین‌های علمی اخذی اختصاص دهند. یه نیاز دیگه برای حفاظت از بیمه‌گذاران و جبران به‌موقع خسارت‌ها به‌صورت پرداخت خسارت یا پرداخت مبلغ بیمه‌شده محسوب می‌شه که امانت و سودآوری رزروها است. در زمان گذاردن اموال در دسترس، شرکت‌های بیمه باید سعی کنن حداقل سودی رو کسب کنن که برابر با نرخ بهره میانگین درآمدی که در بازار سرمایه به‌دست می‌آید. اموال تخصیص یافته شرکت‌های بیمه می‌تونن در یکی از دسته‌های زیر انجام بشن:
۱) املاک یا اعطای وام و تسهیلات مالی دیگه
۲) خرید اوراق بهادار
۳) واریز اموال در بانک‌ها و سایر مؤسسات مالی.

هر سرمایه‌گذاری شرکت بیمه بر اساس دو اصل اساسی انجام می‌شه:
۱) فراهم کردن سطح بالای حفاظت در برابر ریسک بیمه‌شده‌اش
۲) دستیابی به بالاترین بازده ممکن بر روی سرمایه‌گذاری شده.


برای رفع این دو تا شرط، سه اصل وجود داره که بر اساس اون‌ها سیاست سرمایه‌گذاری بیمه‌گر تعیین می‌شه:
اصل امانت
اصل سودآوری
اصل نقدینگی

ویژگی مختصر موقعیتی که شرکت‌های بیمه در بازار مالی دارن، در الزاماتی که باید اجرا کنن قابل مشاهده‌ست. این الزامات به بیمه‌گذارانه که باید به موقع رعایت بشه و ساختار پرتفوی شرکت‌های بیمه رو مشخص می‌کنه.
بنابراین، هنگام اتخاذ تصمیمات سرمایه‌گذاری در انواع دارایی‌هایی که برای این اموال واجد شرایط هستن، مدیران پرتفو باید به امانت این سرمایه‌گذاری‌ها توجه کنن. اگر شرکت‌های بیمه مانده اموال خودش رو در دارایی‌های پرخطر سرمایه‌گذاری کنن، ناتمامی در انجام وظایف اصلی اون‌ها به وجود می‌آید و
اینکه میزان پرداخت جبران به مبلغ بیمه‌شده رو فراهم آورد. به همین دلیل، شرکت‌های بیمه باید دارایی‌های خودش رو اصلی به دارایی‌های کم ریسک فروش بدن. این موضوع اصولاً برای شرکت‌هایی که در زمینه بیمه عمر فعالیت می‌کنن اعمال می‌شه، چون این دارایی‌ها منابع ثابت و با کیفیت برای تأمین نیازهای بلندمدت و هماهنگ کردن ساختار سررسید اموال و بدهی شرکت‌های بیمه هستن. برای همینه که محض اطمینان از پایداری مالی شرکت‌های بیمه، لازمه که دولت تعیین کنه روی چه نوع و چه درصدی از اموال شرکت‌های بیمه می‌تونه سرمایه‌گذاری کنه. رشد حق بیمه و انباشت اموال بر اساس محصولات بیمه عمر منجر به این شده که شرکت‌های بیمه به عنوان بزرگترین سرمایه‌گذار نهادی در اروپا ظاهر بشن. در سال ۲۰۱۲ شرکت‌های بیمه با اشغال ۵۱٪ از بازار مالی، به عنوان بزرگترین سرمایه‌گذار ظاهر شده‌ن.

مدل‌ها و الگوهای سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار فردی توسط ماهیت محدودیت‌ها و مسئولیت‌های اون‌ها تعیین می‌شه. چون بیمه عمر در حال حاضر منبع دائمی و بلندمدت امواله، طبیعیه که شرکت‌های بیمه که در بیمه عمر فعالیت می‌کنن، اصلی‌ترین سرمایه‌گذاری خودش رو اصلی در بازار سرمایه انجام بدن؛ مخصوصا در اوراق بهادار دولتی و سند مسکن. مهمه که بین مهلت‌های سرمایه‌گذاری و تعهدات هماهنگی وجود داشته باشه. مثلا در مقابل بیمه عمر، بیمه مالکیت و یه شکل اساسی از سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق بهادار شرکت‌هاست. چون رزروهای اون‌ها کمتر پایدار هستن و خسارت‌های ممکن مقدار بیشتره.

ب) عملکرد جهانی صندوق‌های سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه

به عنوان سرمایه‌گذاران نهادی، شرکت‌های بیمه از مهم‌ترین شرکت‌ها در بازار مالی، مخصوصا در بازار سرمایه، محسوب می‌شن. یکی از عوامل مهم که ساختار سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه در جهان رو تعیین می‌کنه، بدون شک سطح توسعه بازارهای مالی در یک کشوره. هرچه بازار سرمایه پیشرفته‌تر باشه و تعداد بیشتری از اوراق بهادار با کیفیت بالا و بیشترین سرمایه‌گذار به اون سرمایه‌گذاری کنن، به شرکت‌های بیمه فرصت‌های بسیار بیشتری برای سرمایه‌گذاری مناسب فراهم می‌کنن.
مقایسه با ساختار سرمایه‌گذاری شرکت‌های فعال در بیمه عمر نشون می‌ده که در شرکت‌های بیمه غیرعمر، سهم کمتری از اوراق بهادار وجود داره. مشارکت در این نوع اوراق بهادار بلندمدت و تحت سلطه اوراق بهادار شرکتی باعث شده سهم املاک و مستغلات کاهش پیدا کنه، در حالی که وام‌ها در سطوح تقریباً ثابت مونده‌ن.
از ساختار سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار (سهام) در بازارهای جهانی می‌شه نتیجه بگیریم:

۱- برای بیمه عمر، خطرات آسون‌تری قابل پیش‌بینی هستن و هیچ رویداد ناگهانی عظیمی که ممکنه مایه خطرات اقتصادی بشه، وجود نداره. پس شرکت‌های بیمه معامله با این نوع بیمه می‌تونن در اوراق بهادار بلندمدت دولتی، سهام شرکت‌های خوب یا املاک سرمایه‌گذاری کنن.

۲- در بیمه غیرعمر، مسئولیت‌های بالقوه پرداخت خسارت و مقدار پرداخت شده سخت‌تر پیش‌بینی می‌شه. پس لازمه بخشی از ابزارهای نقدی فراهم بشه که در صورت هزینه‌های غیرمنتظره، سریع به پول نقد تبدیل بشن.


ج) تأثیر بحران مالی

انحصار بالا به بیمه مسکن بر اثر بحران مالی، ناشی از نقش مهمش در بازارهای مالی کشورهای توسعه‌یافته‌ن. از کل ارزش دارایی‌های سرمایه‌گذاران نهادی در بازار اروپا، ۴۲٪ مربوط به شرکت‌های بیمه و ۳۰٪ به صندوق‌های بازنشستگیه.
بر اساس یک پرتفوی از اوراق بهادار شرکت‌های بیمه عمر در کشورهای توسعه‌یافته، می‌شه ادعا کرد که بیشتر دارایی‌های اون‌ها به طور کل در بندها و اوراق بهاداری سرمایه‌گذاری شده‌اند که با بازدهی کمتر، اما خطر کمتر نسبت به ابزارهای سهام مشخص می‌شن. برای حداکثر کردن امانت سرمایه‌گذاری و بهره‌مندی از تحریک‌های مالیاتی خاص، این شرکت‌ها به طور خاص علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در بندهای دولتی هستن.
در مقابل، شرکت‌های بیمه غیرعمر سهم نسبتاً بیشتری از دارایی‌های خودشوتن رو در نقد، معادلات نقدی و اوراق بهادار کوتاه مدت (عمدتاً کاغذهای تجاری و بلیط‌های خزانه) نگه می‌دارن. علاوه‌براین، این شرکت‌ها نسبت به شرکت‌های بیمه عمر نسبت به سهم بیشتر سرمایه‌گذاری می‌کنن.

بحران مالی بر شرکت‌های بیمه تاثیرهای زیادی می‌ذاره که به پنج‌تاش اشاره می‌کنم:

تأثیر مستقیم تسهیلات درجه دو مسکن با افشای ریسک از طریق ارتباط با دارایی‌های تسهیلات پرریسک مسکن شرکت‌های بیمه.
تأثیر بر پرتفوی شرکت‌های بیمه از طریق افشای خاص به ریسک افت قیمت گواهی‌نامه‌های سپرده، اوراق بهادار و دیگه اوراق بهادار بانک‌ها که تحت تأثیر بحران مالی قرار گرفته‌ن.
تأثیر کلی بر سقوط بازارهای مالی به عنوان نشون‌دهنده کاهش قیمت‌های سهام و افزایش نرخ سود در بازارهای سرمایه.
تأثیر بحران بر کسب و کار بیمه نامه‌نویسی.
ارزیابی (قیمت‌گذاری) شرکت‌های بیمه.

در سال ۲۰۰۸ نسبت به سال ۲۰۰۷ بیمه‌گرها در بیشتر کشورهای OECD کاهش قابل توجهی در بازدهی خالص متوسط سرمایه‌گذاری خودش رو در زمینه بیمه عمر و عمر و اعتبار ایجاد کردن. در حالی که در کشورهایی مانند مجارستان، فنلاند، بلژیک و هلند بازدهی‌ها منفی شدن. این بیمه‌گرها به عنوان پاسخ به فروپاشی بازارهای مالی، سهم سهام رو کاهش و مشارکت (دولتی) در اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت رو در پرتفوی سرمایه‌گذاری خودشون رو افزایش دادن. این روند پس از بحران سال‌های ۲۰۰۰-۲۰۰۱ و پس از شروع بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ فوق‌العاده بود.
با این حال، حتی اوراق دولتی به عنوان ابزارهای سنتی و ایمن، از نظر بحران فعلی بدهی، منبعی از ریسک اعتباری برای بیمه‌گرهان! بنابراین، در سال‌های اخیر روی کاهش سهم اوراق بهادار و افزایش نسبت سهام در پرتفوی بیمه‌گرها به شکل غیر معمولی تاکید کرده‌ن.
با وجود افزایش عدم قطعیت و افزایش الزامات نظارتی، نقش سهام در پرتفوی سرمایه‌گذاری بیمه‌گرها نباید دست کم گرفته بشه. به دلیل نیاز به هماهنگی اشکال دارایی با نوسانات ارزش بدهی بیمه‌گرها و برای بهره‌گیری از اثرات تنوع ریسک، مالکیت سهام می‌تونه به کاهش کلی ریسکی که بیمه‌گر به عنوان یه سرمایه‌گذار معرفی می‌شه، کمک کنه.
یه راه برای کاهش اثر ریسک تورم می‌تونه تخصیص بخش نسبتاً بزرگی از دارایی‌های بیمه‌گرها به دارایی‌های واقعی باشه. با این کاهش ، اثر افزایش نرخ تورم و ارائه بازدهی قابل مقایسه با ابزارهای سهام، سرمایه‌گذاری در دارایی‌های واقعی با نقدینگی کم و نوسان بالا همراهه؛ که جذابیت اون‌ها رو کاهش می‌ده. به عنوان جایگزین‌های مناسب سرمایه‌گذاری در شرایط پیش‌بینی شده، بالا بودن نرخ تورم، اوراق بهادار دولتی کوتاه مدت و اوراق بهادار مشتقه از تورم، بیشتر موثر هستن.

نتیجه‌گیری

شرکت‌های بیمه به عنوان نهادهای مالی‌ای که سپرده ندارن، بخش مهمی از زیرساخت نهادی سرمایه‌گذاری هستن که در یک بازی رقابتی، در انتقال پس‌انداز از اقراض‌دهندگان به واحدهای اقتصادی ناکارآمد شرکت می‌کنن و تقریباً به عنوان یه نهاد مالی نگهداری سپرده بانک رو پیش‌گرفته‌. در عمل، شرکت‌های بیمه و صندوق‌های بازنشستگی از سرمایه‌های جمع‌آوری‌شده از مشتری‌های خودشون بهره‌مند می‌شن. با خرید بیمه، افراد از بیمه بهره‌مند می‌شن چون شرکت بیمه ریسک رو به نفع مشتری خودش به عهده می‌گیره. بسیاری از افراد از شرکت‌های بیمه و صندوق‌های بازنشستگی به عنوان مسیرهای اصلی سرمایه‌گذاری خودش استفاده می‌کنن. میزان افزایش سرمایه‌های جمع‌آوری‌شده از مشتری‌ها، شرکت‌های بیمه و صندوق‌های بازنشستگی رو به جایگاه‌های مختلف سرمایه‌گذاری سودآور هدایت می‌کنن.
داده‌های OECD نشون می‌ده که بخش بیمه بالاترین منبع سرمایه‌گذاری برای رشد هر اقتصادیه که چالش واقعی برای این سرمایه‌گذاران نهادی است. بنابراین، ضروریه که سازندگان سیاست اقتصادی اطمینان حاصل کنن که شرایطی فراهم بشه که شرکت‌های بیمه امانت سرمایه‌گذاری خودش رو داشته باشن.
به عنوان یک نوآوری تو حوزه تنظیم صندوق‌های سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه، مفهوم سولونسی II یه روش تنظیم احتیاطی (اصل شخص محتاط و دوراندیش) رو معرفی می‌کنه که محدودیت‌های کمیتی موجود در سرمایه‌گذاری رو منسوخ می‌کنه.



منابع

Balaban M., (2007), Insurance in Modern World, monograph, Cikos, Belgrade
Bank for International Settlements (BIS) (2007), Institutional Investors, global
savings and asset allocation, CGFS Papers, February.
Business Insurance Monitor (2009), Serbia Insurance Report., Including 5-year
industry forecast, New York
Kočović, J. Šulejić, P., (2006), Insurance, Economic faculty, Belgrade
Staking, K.B. & Babbel, D.F. (1995). The relation between capital structure,
interest rate sensitivity, and market value in the property-liability insurance
industry. Journal of Risk
Statistic Report of National Bank of Serbia (2011), NBS, Belgrade
Wyman O., (2013), Funding the future, Insurers’ role as institutional investors
analysis, London,
Zanjani, G., (2002). Pricing and capital allocation in catastrophe insurance.
Journal of Financial
Mladenka BALABAN