خواندن، تجربه، توکل، صبر و یادگرفتن
تصمیم‌گیری در تعارض یا تعارض با تصمیم‌گیری
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
تصمیم‌گیری در مجموعه‌های بزرگ گاهی با تعارض همراه است. ممکن است رضایت همۀ اعضا جلب نشود و نارضایتی‌شان باعث شود که در مرحلۀ عملیاتی‌کردن تصمیم، دل به کار ندهند. جلب‌کردن رضایت همگان هم که کاری دشوار و حتی ناممکن است. برای حل این تعارض‌ها، نخستین گام آن است که به همۀ نظرها گوش بسپاریم. در گام دوم، می‌توان نقش‌های مختلفی برای تصمیم‌گیری تعریف کرد تا تمامی مراحل گرفتنِ تصمیم روشن شود. برای آشنایی با یکی از مدل‌های تصمیم‌گیری با عنوان RAPID و تأثیر آن در رضایت افراد مرتبط با تصمیم، این مقاله را بخوانید.
وجود دیدگاه‌های متفاوت و مختلف در مجموعه‌های گوناگون تقریباً امری مسلم و انکارناپذیر است و این مسئله وقتی نمود بیشتری پیدا می‌کند که مجموعه بخواهد تصمیم‌های مهم‌تری بگیرد.
در نحوۀ صحیح مواجه‌شدن با این تعارضات، دیدگاه‌ها و نظرهای گوناگونی وجود دارد که در اینجا دو راه‌حل نزدیک به راه‌حل عملیاتی را مطرح می‌کنیم.
۱. گوش‌کردن همدلانه به صحبت‌های تمامی افراد دخیل در تصمیم‌گیری قبل از ابلاغ تصمیم: این کار باید بسیار همدلانه باشد؛ یعنی کسی از اینکه صدایش شنیده نشده است، ابراز گلایه نکند. حتی توصیه می‌شود جلسه‌های متعددی برای شنیدن نظرهای افراد مختلف برگزار شود و از افراد گوشه‌گیر که زبان بدنشان نشان می‌دهد راحت نیستند نیز، خواسته شود نظرهایشان را بیان کنند. این کار برای این نیست که به جمع‌بندی‌‌ای برسیم که همۀ افراد راضی باشند؛ بلکه به‌دنبال این هستیم که کسی احساس بی‌عدالتی نکند. آنچه باعث می‌شود تصمیم‌ها در مرحلۀ اجرا با شکست روبه‌رو شود[Z1] ، همراهی‌نکردن افراد مجری با تصمیمات است؛ ولی این همراهی‌نکردن ناشی از این نیست که بگویند: «چرا حرف من اجرا نشد؟» بلکه ناشی از آن است که می‌گویند: «چرا حرف‌های گوناگون و نظرها و تحلیل‌های متفاوت قبل از تصمیم‌گیری شنیده نشدند؟»
۲. تعیین نقش‌های متفاوت تصمیم‌گیری برای ایجاد شفافیت در مراحل گوناگونی تصمیم: دراین‌باره نیز نظرهای مختلفی مطرح شده است که در اینجا مدل RAPID معرفی می‌ّشود که مخفف پنج کلمۀ توصیه‌کننده، تأییدکننده، اجراکننده، ورودی‌دهنده و تصمیم‌گیر است.
نقش توصیه‌کننده: در این مدل نقش توصیه‌کننده جمع‌کردن اطلاعات مناسب و در دسترس، تحلیل آن‌ها دربارۀ موضوع و در انتها ارائۀ گزینه‌های پیشنهاد برای تصمیم‌گیری است.
نقش تأییدکننده: تعداد این افراد باید برای هر موضوع محدود باشد که قدرت وتوکردن یا تأییدکردن تصمیم را داشته باشند.
نقش اجراکنندگان: کسانی که بعد از تصمیم‌گیری موظف هستند تصمیم گرفته‌شده را اجرا کنند.
نقش ورودی‌دهندگان: برای همراهی بیشتر در مرحلۀ اجرا و همچنین جمع‌آوری تمامی داده‌های موجود در سازمان باید تا حد امکان، دایرۀ ورودی‌دهندگان وسیع‌تر شود و همچنین، باید برخورد مناسبی با آن‌ها داشت.
نقش تصمیم‌گیر: این نقش باید به‌صورت بسیار شفاف تعریف شود که در رابطه با هر موضوع به‌عهدۀ چه کسی است. وظیفۀ این نقش، گرفتن تصمیم و ابلاغ آن به اجراکنندگان است.
از مجموع مطالبی که گفته شد، چنین برمی‌آید که تصمیم‌گیری در مجموعه‌هایی با گونه‌های فکری متفاوت کاری پیچیده و حل‌نشدنی نیست؛ بلکه اگر بتوان نقش افراد و دپارتمان‌های مختلف را در فرایند تصمیم‌گیری مشخص کرد و همچنین فرصت لازم برای شنیده‌شدن و احساس شنیده‌شدن نظرات متفاوت را به افراد مرتبط با تصمیم داد، می‌توان امیدوار بود که تصمیم‌های خوبی گرفته می‌شود و به‌خوبی نیز اجرا می‌گردد.
مطلبی دیگر از این انتشارات
با خودمان چند چندیم؟!
مطلبی دیگر از این انتشارات
کاش کسی جایی مسئله‌ام را درک کرده باشد؛ آنگاه راهکارش را دوست خواهم داشت!
مطلبی دیگر از این انتشارات
آشنایی با توسعه دستیار هوشمند مکالمه‌ای با استفاده از پلتفرم رسا - قسمت اول