درست دورکاری کردن

بسم الله الرّحمن الرّحیم

ویروس کرونا آمد و اولش خیلی جدی‌اش نگرفتیم؛ ولی بعد نشان داد که به جدی‌گرفتن ما کاری ندارد و خودش کارش را حسابی جدی گرفته!

شرکت ما، «بله»، در ششم اسفند جلسه‌ای برگزار کرد با این موضوع: «پس ما هم باید جدی بگیریم.» در نهایت، تصمیم بر آن شد که شرکت برود توی فاز دورکاری!

دورکاری را عموماً تا قبل از این به‌صورت نوعی بیکاری تصور می‌کردم یا بهتر بگویم نوعی کار بی‌برنامه و دلبخواهی؛ به‌خاطر همین، قبل از رفتن توی فاز دورکاری، گفتم بروم کمی مطالعه کنم و ببینم بقیه چی‌کار می‌کنند؟!

مقاله‌ای از هاروارد بیزینس ریویو را با عنوان «پنج راه برای مثمرثمرتر شدن کارکردن در خانه» دربارۀ دورکاری خواندم. به‌نظرم مختصر و مفید بود. برداشت خودم از نکته‌های مهمش را اینجا می‌نویسم؛ ان‌شاء‌الله به‌کار بیاید.

لینکش را آخر مطلب می‌گذارم؛ اگر فرصت کردید، مطالعه کنید.

پنج راهی که معرفی کرده بود، به‌شرح زیر است:

۱. «تقویم کاری» داشته باشید

ازآنجاکه در دورکاری نظارت کمتر است، طبعاً آدم به‌سمت بیکاری و تنبلی سوق پیدا می‌کند. راه‌حل جلوگیری از این مشکل، این است که «تصور کنید در محیط کار قرار دارید».

صبح زود بیدار شوید، لباس مناسب بپوشید، وسایل حواس‌پرتی مثل شبکه‌های اجتماعی را کنار بگذارید و بعد فکر کنید: «اگر امروز در دفتر کار بودید، چه کارهایی انجام می‌دادید». آن کارها را به‌عنوان برنامه در نظر بگیرید و سعی کنید به این برنامه پایبند باشید.

تذکر: باید از «یک‌کله» یا پیوسته کارکردن در حالت دورکاری جلوگیری شود؛ چون توان هر فرد محدود است و اگر زیاد به خود فشار بیاورد، بعد دوباره دوره‌ای استراحت طولانی لازم است تا توانش بازیابی شود.

تجربۀ فردی: صبح‌هایی که می‌دانم چه‌کار باید بکنم، اول وقت مرورشان می‌کنم. واقعاً حس می‌کنم دارم می‌روم سر کار؛ ولی یک صبح که برنامه نداشتم، احساس می‌کردم الکی دارم می‌روم توی اتاق. دست آخر تا ساعت ده شب مجبور بودم کارهایم را جمع‌وجور کنم، آن‌هم به‌صورت غیرمطلوب.

۲. مرز بین کار و خانه را به‌دقت مشخص کنید

حتماً شفاف و صریح مرز بین کار و زندگی شخصی را مشخص کنید. در حد امکان، موقعیت فضای کار را از فضای شخصی جدا کنید و با خانواده صحبت کنید که مدت زمانی که در منزل هستید، برای کارهای زندگی شخصی در دسترس نیستید.

فقط جوری بگویید که دعوایتان نشود.?

مثال: فردی می‌گوید موقعی که من خانه هستم، اگر زنگ در خانه را بزنند و از قبل ندانم که با من کار دارند، نمی‌روم در را باز کنم.

تجربۀ فردی: توی خانه اتاقی داریم که عموماً من و همسرم برای خواندن درس‌های دانشگاه، اگر قسمت شود، ازش استفاده می‌کنیم. همان روز اول با همسرم صحبت کردیم و بنا شد تا موقعی که من در حالت دورکاری هستم، تا ساعت ۱۸:۳۰ شب آن اتاق در اختیار من باشد و ایشان فکر کنند که من سر کار هستم.

۳. به خودتان و مغزتان وقت استراحت بدهید

الحمدلله این قسمت را بیشتر بچه‌ها انجام می‌دهند. توضیح زیادی نمی‌دهم.

دربارۀ بعضی شرکت‌های موفق در حوزۀ «شبکۀ اجتماعی» تحقیقی انجام دادند. مشخص شد که بیشتر کارمندهای این شرکت‌ها به‌ازای هر ۵۲ دقیقه کار، ۱۷ دقیقه استراحت می‌کنند؛ مثلاً روزنامه می‌خوانند یا گپ می‌زنند یا هر کاری که باعث شود مغز استراحت کند. توصیه می‌شود باتوجه‌به اینکه مغز هم از مجموعه‌ای ماهیچه ساخته شده، زمان‌های مدونی برای استراحت مغز در نظر بگیرید.

تجربۀ فردی: اینکه آدم مدام در خانه باشد و از طرف دیگر، مدام سرش توی کار باشد، ذهن را خسته می‌کند. من هر ساعت ده دقیقه اخبار ویروس کرونا و خبر ورزشی می‌خوانم و واقعاً احساس می‌کنم وقتی برمی‌گردم، شاداب‌ترم.

۴. ارتباط خودتان را با همکاران حفظ کنید و گوشه‌نشین نشوید

ارتباط خودتان را با همکاران و شبکۀ افرادی که می‌شناسید، حفظ کنید و گوشه‌ای «عزلت‌نشین» نشوید. این‌طوری «اشتیاق» و «کارآمدی» خودتان را حفظ می‌کنید.

سعی کنید کارهایی را که در طول روز انجام می‌دهید، به بقیه بگویید و از این طریق، «معناداری» را برای کارهای خودتان حفظ کنید. این کار هم برای کارآیی و هم برای سلامت روانی لازم است.

تجربۀ فردی: اصولاً تعریف‌کردن از کار باعث می‌شود آدم فکر کند کار باارزشی می‌کند؛ وقتی خانه باشید، این ارتباط خیلی مهم‌تر می‌شود. ما در شرکتمان از اسکایپ برای ارتباط صوتی و تصویری استفاده می‌کنیم. یک ربع آخر جلسه‌ای داریم که در آن، کارهایمان را توضیح می‌دهیم و صدای هم را می‌شنویم و به‌نظرم برای روحیه‌مان خیلی خوب است.

۵. در آخر هر روز موفقیت‌ها را جشن بگیرید

برای «جمع‌بندی» روزانه، روی اقداماتی که انجام شده و تمام شده، تمرکز کنید و با مرور این کارها انگیزۀ خود را برای ادامۀ کار حفظ کنید.

تجربۀ فردی: در خانه ماندن و قرنطینه به‌خودی‌خود ضدروحیه است و اگر با کوه کارهایی که نکرده‌اید، همراه بشود، برای افسردگی و کارنکردن کافی است. اینکه آدم آخر وقت توی دفترچۀ یادداشتش، چه فیزیکی و چه غیرفیزیکی، کارهایی را که کرده، بنویسد، باعث می‌شود با راحتی و آسایش روز را جمع‌بندی کند و فردایش کار را با روحیه شروع کند!

در ادامه، برای رعایت این پنج راه، سه کاری که باید انجام داد و سه کاری که نباید انجام داد، ذکر می‌شود:

سه کاری که باید انجام داد

۱. ایجاد «تقویم» کاری منظم و «پایبندی» به آن؛

۲. مرور آنچه در طول روز انجام شده، به‌عنوان جمع‌بندی آخر روز با هدف حفظ «انگیزۀ» ادامۀ کار؛

۳. ایجاد و تعیین محیط کار مشخص در خانه و صحبت با خانواده مبنی بر اینکه در طول مدت زمان کار در دسترس نیستید.

سه کاری که نباید انجام داد

۱. بدون «زنگ تفریح» کار مداوم کردن که کارآیی و انگیزه را نابود می‌کند؛

۲. خود را «ایزوله کردن» که ارتباط با همکاران و جهان را قطع می‌کند؛

۳. «بی‌توجهی» به «قاعده‌مند در دسترس بودن» که باعث می‌شود بقیه هم نفهمند دارید چه‌کار می‌کنید؛ پس به‌طور منظم خودتان را در دسترس همکاران و مدیران قرار بدهید.

لینک مقاله