انتخاب تلخ و دشوار، تصمیم عاقلانه و ناچار!

بی شک موقعیت فعلی دشوارترین و حساس ترین شرایطی است که روحانیت شیعه در طول تاریخ تجربه کرده است. از سویی تجربه حاکمیت دینی روحانیت و حوزه های علمیه را در برابر چالشها و پرسشهای جدی قرار داده و از سوی دیگر سرعت تحولات اجتماعی و گسترش رسانه های جدید نسلی متفاوت را مخاطب پیام روحانیت کرده است.

در هفته های گذشته و در سطح گسترده جهانی، ساحت دین و مناسک آیینی نیز مانند همه عرصه های اجتماعی و فرهنگی جامعه انسانی از شیوع ویروس کرونا و عوارض طبیعی و ناخواسته پس از آن تأثیر پذیرفت و با مسایل و دغدغه های جدی و جدیدی روبرو گردید.

اکنون روحانیت شیعه باید برای بازخوانی معارف دینی با اکثریت جامعه تلاش کند و همزمان در تقابل با دو گروه متفاوت و مختلف نیز قرار گرفته است؛ یک گروه از اقلیت دین ستیز و معاند که فرصتی برای حذف دین از ساحت عمومی جامعه یافته و یک گروه از اقلیت دیندار عوام و متعصب و افراطی که اقتضائات دینداری حکیمانه و عقلانی و اعتدالی در بستر واقعیت های زندگی انسانی را درک نمی کند.

کوشش روحانیت برای ادای رسالت خطیرش در جهت تبلیغ و ترویج دین و مناسک را اقلیت نخست برنمی تابند و به روحانیان اصیل می تازند زیرا انتظار دارند روحانیت اساس مأموریت خود را فراموش کند و تسلیم اغراض شیطانی آنان شود و تلاش روحانیت برای حفظ اصالت های دین را اقلیت دوم تحمل نمی کنند چون توقع دارند روحانیت دست از پیرایش و هرس کردن این درخت تنومند بردارد و آفت های خطرناک را به حال خود رها کند.این است که در طول تاریخ تأکید بزرگان دین بر حفظ جایگاه عقلانیت بوده است تا جامعه دینی بتواند در برهه های حساس و بحران های سخت درست تصمیم بگیرد و خردمندانه بین بد و بدتر انتخاب کند. از همین رو در حدیث شریف نقل شده که لیس العاقل من یعرف الخیر من الشر، بل العاقل من یعرف خیر الشرین! خردمند آن نیست که بتواند بین خوب و بد انتخاب کند - که این کار از هر کسی بر می آید- بلکه عاقل کسی است که بتواند بین بد و بدتر تصمیم بگیرد!

اگر تا دیروز از هر کسی پرسیده می شد بین باز بودن درهای حرم مطهر رضوی برای حضور زائران و توسل آنان به آستان مقدس حضرت یا بستن درهای حرم و محرومیت مردم از این فضای نورانی چه کنیم هر کسی مسلما گزینه نخست را برمی گزید، اما اگر امروز بپرسند بین باز بودن درهای حرم در شرایط شیوع بیماری عفونی و بسته شدن درها و توقف موقت زیارت کدام تصمیم صحیح است؟ اینجا پاسخ دادن چندان ساده و راحت نیست و هرکسی نمی تواند به راحتی جواب دهد.

اکنون کسانی می توانند به این پرسش پاسخی صحیح بدهند و تصمیمی شایسته بگیرند که هم درک صحیحی از معارف الهی داشته باشند و هم مصادیق و اقتضائات و شرایط را به درستی تشخیص دهند.

موضع تولیت محترم آستان قدس رضوی در این تصمیم حساس و تلخ برای توقف موقت زیارت و بستن درهای حرم را بر همین اساس رویکردی عقلانی و حکیمانه دیدم زیرا با درد و حسرت تشخیص کارشناسان بهداشت را بر میل و علاقه شخصی خود ترجیح داده و انتخابی دشوار را بر اساس تعقل رقم زده است.

هرچند ممکن است در باره شیوه های اجرایی این تصمیم و شکل اقدام جهت بستن درهای حرم اختلاف نظر داشته باشیم اما اصل این تصمیم و موضع قاطع و صریح در این زمینه بی شک یک حرکت دینی و مذهبی خردمندانه و عاقلانه است.

پیامبر اکرم خطاب به امیر مؤمنان فرمود: "یا علی اذا رَأیتَ الناسَ یَتَقَرَّبونَ إِلَی خَالِقِهِم بِأَنواعِ البِرِّ تَقَرَّب أَنتَ إِلَیهِ بِأنواعِ العَقلِ، وقتی مردم با کارهای خیر و عبادت ها و مناسک راهی به سوی خدا می جویند تو بکوش تا با انواع خردمندی و اندیشه ورزی به خدا نزدیک شوی که از همه پیشتر و سریعتر خواهی رسید!

زمان نشان خواهد داد که تصمیم تولیت آستان قدس رضوی انتخابی درست و عاقلانه هرچند تلخ و دشوار بوده است که البته از خادم عالم آل محمد جز این انتظار نمی رود، زیرا آمده است تا جلوه های خردورزی و رفتار منطقی و حکیمانه را از شخصیت آن امام بزرگ به مردم معرفی کند و بدین ترتیب برای احیای امر آن بزرگوار بکوشد.

(یادداشت روزنامه شهرآرا)

اگر قابل دانستید نگاهی بیندازید و به دوستانتان نیز معرفی فرمایید!