انواع گز اصفهان و نکات مربوط به نگهداری گز

ویژگی‌های مطلوب و استاندارد انواع گز اصفهان

همان‌طور که مشاهده شد تولید و تهیه انواع گز اصفهان مرغوب و عاری از عیب که باعث آرامش وجدان تولیدکننده و رضایت مصرف‌کننده شود، کاری بسیار ظریف و مشکل و نیازمند دقت و حوصله لازم است.حرفه گز سازی مملو از ده‌ها نکته و فن ریزودرشت است که جز سخت‌کوشی و استعداد و ممارست نمی‌تواند به این راحتی، کسی را استاد کند. این نکته‌ها و فن‌ها، انسان را به یاد مثال قدیمی (فوت کوزه‌گری) می‌اندازد و حقیقتاً باید به هنر و پشتکار و ابتکار مجموعه تولیدکنندگان این شیرینی اصیل ایرانی احترام گذاشت و تلاش‌های آنان را قابل‌تحسین دانست.

قیمت گز پسته ای کرمانی

در حالت کلی ویژگی‌های گز مرغوب به این شرح است:

• – رنگ گز سفید

و در صورت اضافه شدن مواد اختیاری و افزودنی‌های طبیعی (زعفران، کاکائو و میوه) رنگ و طعم محصول متمایل به ماده افزوده می‌شود.

• – دارای طعم شیرین

به صورتی که گلو را نسوزاند و ازنظر تردی باید نرم بوده و درعین‌حال شکننده باشد و به کاغذ نچسبد.

• – عاری از مواد خارجی

نظیر پوسته، سنگریزه و سایر مواد خارجی باشد.

شرح بسته‌بندی و انواع دیگر گز

۱- گز برشی

گزی است که با استفاده از دستگاه‌های ویژه برش به شکل‌های مختلف، برش داده‌شده باشد به‌این‌ترتیب مغز گز نمایان و اصطلاحاً مغز نما می‌شود. بر اساس دستورالعمل استاندارد، این‌گونه گزها باید در بسته‌بندی‌های مجاز خوراکی عرضه گردد.

۲- گز باروکش شکلات

گزی است که روی آن را پوششی از شکلات گرفته است. پوشش شکلات رطوبت گز را حفظ می‌کند و گز دیرتر خشک می‌شود.درنتیجه زمان ماندگاری را افزایش می‌دهد همچنین به علت داشتن :

• – پودر کاکائو
  – گاهی شیر خشک
  – پودر آب‌پنیر
  – قهوه و…

دارای ارزش غذایی بهتری نسبت به گزهای معمولی است.برای تولید گز باروکش شکلات، لایه‌ای از شکلات گرم بر روی گز کشیده شده، سپس در تونل برودت به‌سرعت سرد می‌شود.شکلات روکش گز بر اساس فصول مختلف و انواع گز در ترکیبات و فرمول‌های مختلف تولید می‌شود و در یک پروسه متصل، بدون دخالت دست و با استفاده از  دستگاه‌های اتوماتیک بر روی سطح گز قرار می‌گیرد.

این دستگاه‌ها شامل :

• – دستگاه ریفاینر
  – مخزن ذوب روغن
  – آسیاب شکر
  – تانک شکلات دوجداره
  – پمپ تخلیه
  – دستگاه اینروبر (روکش شکلات)
  – و یخچال تونلی است.

۳- گز انگشت‌پیچ

این نوع گز که ظاهراً هنوز به چشم خیلی‌ها نیامده و یا هنوز شناسایی و به رسمیت شناخته‌نشده، می‌تواند برای کودکان و حتی بزرگ‌سالان و افراد مسن به دلیل سهولت تناول بسیار جذاب باشد.این نوع گز نرم‌تر از سایر گزها و دارای رطوبت بیشتر و بدون مغز است.همچنین در ظروف درب دار مناسب نگهداری می‌شود و با قاشق خورده می‌شود.

۴- گز بی‌مغز

مانند گز آردی در بستری از آرد و درون جعبه قرار می‌گیرد و تکه‌های دایره‌ای شکلی است که فرم دهی نشده و همان‌طور که از نامش پیداست فاقد هرگونه مغزی است.

تنوع سلیقه مصرف‌کنندگان انواع گز آردی و لقمه‌ای اصفهان

مصرف‌کنندگان گز از یک زاویه نگاه، به دودسته مصرف‌کنندگان سنتی و مصرف‌کنندگان جدید قابل‌تقسیم است. مصرف‌کنندگان جدید اکثراً به گز لقمه‌ای علاقه‌مند بوده و خرید آن را به دلیل شیک بودن پوسته متالایز آن و عدم نیاز به تکاندن آرد و همچنین مناسب‌تر و راحت‌تر بودن برای پذیرایی ترجیح می‌دهند.
حال آن‌که مصرف‌کنندگان سنتی، برحسب نوع عادت و سلیقه بر اساس اطمینان بیشتر، معمولاً به خرید گز آردی مبادرت می‌نمایند. گز آردی نیز خود به ۲ نوع گز شکن دار و گز نرم قابل‌تقسیم است که توضیحاتی پیرامون آن ارائه می‌شود:

بخوانید: اطلاعاتی درباره پشمک حاج عبدالله

گز شکن دار

در گز سنتی، کاهش رطوبت تا ۶ درصد باعث افزایش ماندگاری شده است. گز سنتی اصفهان شکن دار است یعنی با یک یا دو ضربه به ۸ قسمت خرد می‌شود تکه‌های این گز دردهان آب‌شده به جویدن نیاز ندارد.گز شکن دار در بستری از آرد نگهداری می‌شود و بسیار موردعلاقه مصرف‌کنندگان سنتی گز است.

گز نرم

این گز بین ۸ تا ۱۲ درصد رطوبت دارد و با فشار آرام انگشت، تغییر شکل می‌دهد حالت جوندگی دارد و اگر کشیده شود حداقل دو یا سه سانتی‌متر کش می‌آید. این نوع گز بیشتر موردعلاقه مصرف‌کنندگانی است که نرم بودن گز را با تازگی مترادف می‌دانند درصورتی‌که گز شکن دار تازه، نرم نیست و گز نرم پس از طی کردن دوره ماندگاری مصرف، شکن دار نمی‌شود بلکه سفت و غیرقابل‌خوردن می‌شود. گز نرم، معمولاً به‌صورت لقمه‌ای تولید می‌شود و برای مصرف نیاز به شکستن ندارد.

نکات مربوط به نگهداری گز

از قدیم عبارت (در جای خشک و خنک نگهداری شود) و به‌صورت کلیشه‌ای روی تمام جعبه‌های گز به چشم می‌آمد. این عامل مهم‌ترین هشدار و نکته‌ای است که باید مصرف‌کننده گز، موردتوجه قرار دهد.
اصولاً آستانه تحمل دما برای گز حدود ۲۵ درجه سانتی‌گراد است. ضمن آن‌که هوای خیلی سرد و یخبندان نیز، گز را سفت و غیرقابل‌مصرف می‌کند. همچنین مناطق شرجی و با رطوبت بالا، نیز محل‌های غیرقابل نگهداری برای گز محسوب می‌شوند. بهترین کار برای ماندگاری طولانی‌مدت گز، قرار دادن آن در فریزر است.

در این حالت، گز برای مدت چندین ماه و حتی بیش از تاریخ انقضاء محفوظ می‌ماند. البته در این مورد، باید دو نکته را رعایت نمود. اولاً اگر لفاف پوشش گز، بازشده باشد بهتر است برای نگهداری در فریزر، آن را درون پلاستیک قرار دهیم.ثانیاً حدود نیم ساعت قبل از مصرف، آن را از فریزر خارج کرده و در دمای اتاق قرار دهیم. به‌غیراز هوای نامناسبنور خورشید و حرارت بخاری نیز، کیفیت گز را تغییر می‌دهد.لذا گز باید دور از تشعشع مستقیم خورشید و بافاصله مناسب از بخاری یا وسیله گرم‌کننده نگهداری شود.

نکته دیگر این‌که هر نوع ماده‌ی غذایی و بخصوص گز باید از معرض بو و بخار مواد شیمیایی مثل مواد شوینده دور باشد.چون در گز از هیچ ماده شیمیایی و نگهداری کننده مصنوعی استفاده نمی‌شود بهتر است ضمن نگهداری در محل خشک و خنک از آسیب مورچه و حشرات دور بماند.

ضمناً درصورتی‌که در مجالس و مهمانی‌های خود، قصد داریم با گز آردی از مهمانان خود پذیرایی کنیم بهتر است آن را درون ظرف پذیرایی دردار قرار داده و پس از پذیرایی، مجدداً در آن را روی ظرف قرار دهیم.همچنین درصورتی‌که فاقد در باشد، می‌توان روی آن، یک پوشش مناسب قرارداد. انجام این کار
برای پیشگیری از خشک شدن زودهنگام گز است.

منبع: www.behgaz.com