چه طور کمی بهتر تصمیم بگیریم؟

در روزگار حاضر، ما روزانه در معرض تصمیم‌گیری‌های مختلف و متنوعی هستیم. اگه یه سرچ ساده کنید با عددهای عجیب و غریبی در مورد تعداد تصمیماتی که یه فرد بزرگسال در طول روز می‌گیره برخورد می‌کنید. البته که بخش قابل توجهی از این تصمیمات رو به صورت ناخودآگاه می‌گیریم، اما بازم در طول شبانه‌روز زمان و انرژی زیادی برای انتخاب از بین چند تا گزینه و تخصیص منابع محدودی که داریم صرف می‌کنیم.

مشخصاً بعضی از این تصمیمات مهم‌تر از بقیه هستند و با وسواس بیشتری تلاش می‌کنیم تا تصمیمات بهتری بگیریم. مثل خرید یه محصول گرون‌قیمت، انجام یه پروژه‌ی مهم کاری، انتخاب مقصد سفر و... برای چنین تصمیماتی سعی می‌کنیم تا جایی که امکانش رو داریم تحقیق کنیم و دیتا جمع کنیم. مشورت و کمک بگیریم از دیگران و گزینه‌های مختلف رو سبک و سنگین کنیم. با این حال ممکنه با تمام دقت و تلاشی که در افزایش کیفیت تصمیم‌گیری‌مون داشتیم، نتیجه‌ی لازم و مطلوب رو به دست نیاریم.

درسته که نقش شانس و احتمالات همیشه پر رنگه و ما روی تمام عوامل کنترل نداریم، اما ممکنه فقط شانس باعث ناکامی ما در رسیدن به نتیجه دلخواه‌مون نشده باشه. ممکنه مسأله ریشه‌ای‌تر باشه و خودمون یه جاهایی در فرآیند تصمیم‌گیری اشتباه کرده باشیم و اصلاً متوجه‌ش نبوده باشیم.

در دورهمی آنلاین بِنو کامیونیتی که روز یک‌شنبه، چهارم دی‌ماه ۱۴۰۱ و با ارائه‌ی احمد زنده‌دل برگزار شـد، به موضوعی پرداختیم که در عین مهم بودن، اکثراً یادمون می‌ره وجود داره یا بعضاً اصلاً شناختی ازش نداریم. این موضوع به طور ویژه روی کیفیت تصمیمات‌مون تأثیر مستقیم می‌ذاره و می‌تونه ما رو از رسیدن یه نتایج دلخواه‌مون دور کنه.

تمایل به طرفداری از یک نظریه یا قضیه است بدون بررسی درستی یا نادرستی آن. سوگیری غالباً به طورناآگاهانه در داوری شخص اثر می گذارد.


برخی از سوگیری‌های رایج:

- سوگیری تأیید

گرایش به جستجو در اطلاعات یا تعبیر کردن آن به نحوی که باورها یا فرضیه‌های خود شخص را تأیید کند.

چه باید کرد؟

- بررسی و ارزیابی پیش‌فرض‌های اصلی

- ارزیابی و تحلیل سایر فرضیات


- سوگیری اعتماد به نفس

این خطا یکی از قدرتمندترین و شایع‌ترین خطاهای شناختی است و به حالتی اطلاق می‌شود که اعتماد به نفس ذهنی فرد در قضاوت‌ها، بیشتر از میزان واقعی آن تصور می‌شود.

چه باید کرد؟

- بررسی و تحلیل سناریوهای شکست


- سوگیری تثبیت عملکرد

این سوگیری به این معنی است که مغز ما عادت دارد به یک چیز خاص به روشی خاص فکر کند، که توانایی ما را برای فکر کردن به آن به روشی جدید یا نوآورانه محدود می‌کند.

چه باید کرد؟

- در نظر نگرفتن محدودیت‌های مسأله

- بررسی مسأله از زاویه دیدهای مختلف

این محتوا بر اساس مباحث دورهمی‌ آنلاین بِنو کامیونیتی که روز یک‌شنبه، چهارم دی‌ماه ۱۴۰۱ و با ارائه‌ی احمد زنده‌دل برگزار شد، تهیه و تنظیم شده است.