رادیوی ایروان (یا همان روان کوردی)

اگر با یک پیر مرد یا میانسال کورد که در ترکیه یا یکی از مناطق شمال استان آذربایجان غربی زندگی می کند هم صحبت شوید و از او درباره آهنگ و فولکلور کوردی بپرسید اولین نامی که به گوش شما می خورد رادیو روان (رادیو ایروان) است . بزارید اول بگم چرا به جای ایروان از کلمه روان استفاده می کنند .

کشور ارمنستان جزو یکی از کشور های جماهیر شوروی بوده است . و پایتخت آن شهر ایروان است . بیشتر مناطق اطراف این شهر (بیشتر روستاها ) مردم کورد زبان داشتند و دارند . در زبان محلی این مردم شهر ایروان ، روان گفته می شود . و از آنجا که رادیو از این شهر پخش می شد نام رادیو نیز روان می خواندند. ولی نام اصلی رادیو ، رادیوی ملی ارمنستان است.

خود این رادیو از سال 1950 شروع به پخش برنامه کرد و فقط در هفته چهار روز (یک روز در میان ) به صورت 12 ساعته پخش می شد . اما بعد 5 سال رادیو به 24 ساعت پخش در کل هفته رسید و زبان کردی به آن اضافه شد . رادیوی کوردی روزی فقط 1 ساعت بود و با جذب طرفدارانی بیشتر از سر تا سر منطقه به یک و نیم ساعت در روز رسید .ولی با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 و بروز مشکلات اقتصادی و بیکاری، رادیو در معرض تعطیلی قرار گرفت، کارکنان آن که قادر به جمع آوری حقوق خود نبودند، بیشترشان رادیو را ترک کردند. دولت ارمنستان هم دیگر قادر به تامین مالی برنامه ها نبود، در نتیجه زمان پخش برنامه ها به زبان کردی از یک ساعت ونیم، به یک ساعت در سال 1995 و بعدا به 45 دقیقه در سال 1996 و سپس به نیم ساعت کاهش پیدا کرد

.بعد از گذشت چند سال چند زبان دیگر نیز به رادیوی ارمنستان اضافه شد . و امروز که من این مقاله را نوشتم به بیشتر از 10 زبان رسیده است .

رادیوی کردی ارمنستان در حال حاضر به صورت مستقل به صورت 24 ساعته از ایستگاه رادیوی ایروان پخش می شود .

اولین جمله ای که در سال 1955 به زبان کردی از رادیو ایروان پخش شد این بود :

Yêrêvan xeber dide, guhdarên ezîz, bibihên xeberdana me bi zimanê kurmancî...

"ایروان خبر می دهد، شنوندگان عزیز،به خبرهای ما به زبان کرمانجی گوش فرادهید..."

چرا این رادیو برای کورد ها خیلی مهم است؟

خوب جالب اینجاست که تا امروز که من این مقاله را می نویسم بیشتر از 300 کانال رادیو و تلوزیون در سرتاسر جهان به زبان کوردی (تمام لهجه های این زبان "سورانی ،گورانی،زازاک،کرمانجی و.....") پخش می شود . ولی به دلیل این که رادیو ایروان گنجینه های تاریخی و نفیسی از فلوکلر کردی در دل خود جای داده است ( آرشیو گرنبهای از آهنگ ها و متن های داستانی ، اخبار ، مستندات ) . همیشه بین مردم کورد زبان از جایگاه بالایی بر خوردار است .

هم اکنون شما می توانید رادیو روان را از این آدرس به صورت آنلاین گوش کنید . CH2115K_radio

منابع:

فارسی --- https://keskesor.persianblog.ir/7qZQB7dbnDFlMoKOONoG-یادی-از-رادیو-کردی-ایروان

kurdi --- https://ku.wikipedia.org/wiki/Radyoya_Êrîvanê