مدیر محصول یا صاحب محصول، مسئله این است! (product manager or product owner)

در این پست می‌خوام به بررسی تفاوت مدیر محصول و صاحب محصول بپردازم. توی این چند سال فعالیتم توی حوزه‌ی نرم‌افزار شرکت‌های زیادی رُ دیدم که این دو واژه رُ بجای هم استفاده می‌کردن و شاید واقعا مهم هم نباشه که شما اسم این شغل رُ چی می‌ذارین! چیزی که من توی این پست دنبالش هستم تعریف این دو شغل هست تا اگه فردی قصد رسیدن به این شغل رُ داره بدونه که چه مهارت‌هایی رُ لازم داره و چه قدم‌هایی رُ باید برداره.

صاحب محصول

صاحب محصول نقشی در اسکرام است. وظایف این نقش به شرح زیر است:

  • تعیین این‌که پروژه چه چیز را برای که و چرا تولید می‌کند
  • تأمین بودجه‌ی مورد نیاز برای توسعه‌ی پروژه
  • جمع‌آوری اطلاعات ورودی در مورد این‌که چه فیچرها/ فانکشنالیتی‌هایی باید تولید شود و درک ارزش نسبی آن‌ها نسبت به هم
  • ایجاد لیستی از فیچرها/ فانکشنالیتی‌های لازم یا بک‌لاگ محصول و اولویت‌بندی آن‌ها بر اساس ارزش، اندازه، ریسک و بقیه‌ی پارامترهای مربوط
  • ارائه‌ی کانتکست و جزییات مورد نیاز تیم برای اجرای فیچرها
  • بررسی فیچرهای پیاده‌سازی شده در انتهای اسپرینت

مدیر محصول

اما مدیر محصول خارج از اسکرام هم معنی می‌دهد. یک مدیر محصول باید کارها را بر اساس اهداف نتیجه‌محور شفاف اولویت‌بندی کند، ارزش واقعی مشتری و کسب‌وکار را کشف و صحت‌سنجی کند و فرآیندهای مورد نیاز برای کاهش عدم قطعیت موفقیت محصول در بازار را کاهش می‌دهد را بشناسد.

مدیریت محصول بدون تیمی از توسعه‌دهندگان هم (برخلاف صاحب محصول) با معناست! در صورتی که تیم فنی نباشد، کار مدیر محصول بیشتر در جهت استراتژی محصول و تعریف محصول است.

وظایف اصلی یک مدیر محصول به شرح زیر است:

  • دنبال کردن رقبا و روند‌های بازار
  • ساخت و مدیریت یک roadmap محصول که شامل بازاریابی، فروش، مشتریان و دیگر ذی‌نفعان است.
  • بازخوردهای در مورد محصول را جمع می‌کند و آن‌ها را در محصول تأثیر می‌دهد.

سخن پایانی

در نهایت این نکته قابل تأمل هست که با وجود این‌که این دو، دو شغل متفاوت هستند ولی مانعی برای این‌که یک نفر بطور همزمان هر دو کار را انجام دهد وجود ندارد (در واقع خیلی خوب است که این دو نقش در یک‌جا باشند). به طوری که scrum alliance در فایلی که در آن اهداف آموزشی برای مدرک صاحبان محصول تایید شده (CSPO) را تعیین می‌کند، می‌گوید:

Teach that the role of the Product Owner is typically played by the customer, or customer representative, such as a product manager.

منابع:

CSPO Learning Objectives - Scrum Alliance