هم_آفرینی در کسب و کار ها چیست؟

هم_آفرینی مفهومی هستش که حدود 20 سال قبل به دنیای کسب و کار معرفی شد ولی هنوز، دنیا در ابتدای مسیر این مفهوم قرار داره.

اگر از این مفهوم به شکل درست در هر کسب و کاری استفاده بشه، علاوه بر بالاتر رفتن آمار فروش، شاهد افزایش مشارکت مشتری ها و ایجاد حس وفاداری و همزاد پنداری در مشتری ها نسبت به اون کسب و کار خاص میشه.

حالا هم_آفرینی چی هست؟

هم_آفرینی ترجمه ای هستش که من برای کلمه ی Co-creation انتخاب کردم. البته بنظرم کلمه ی Co-creation حق مطلب رو خیلی بهتر ادا میکنه ولی خب برای خالی نبودن عریضه، از کلمه ی هم_آفرینی از اینجا به بعد استفاده میکنم.

هم_آفرینی مفهوم پیچیده ای نداره، به طور خلاصه هم_آفرینی دنبال اینه که سعی کنه به جای اینکه ایده ی طراحی محصولات و خدمات از سمت شرکت و مسئولان بیاد، به طور مستقیم از جامعه هدف یا همون مشتری های شرکت بیاد.

پیچیدگی هم_آفرینی توی اجرا کردن صحیح اون هستش چون در صورت اجرای اشتباه میتونه باعث از دست رفتن ارزشمند ترین مخاطب های هر کسب و کاری بشه، مخاطبینی که حاضرن برای اون شرکت وقت و زمان بزارن و ایده های خودشون رو با اون شرکت در میون بزارن. دلیل این اتفاق هم جلوتر توضیح میدم.

بهترین راه برای اینکه مفهوم هم_آفرینی منتقل بشه استفاده از شرکتی هستش که قلب بیزنس پلن اش استفاده از هم_آفرینی هست، شرکت تریدلس(Threadless) جزو اولین شرکت هایی بود که به اینترنت به چشم یک راه برای کارآفرینی و تولید درآمد نگاه کرد و الان نزدیک به 20 سال هستش که از زمان تاسیسش میگذره، این شرکت حدود سال 2000 میلادی با یک ایده ساده شروع به کار کرد.

اون ایده این بود که هر هفته، هرکسی که بخواد میتونه ایده های گرافیکی ای که برای چاپ روی تیشرت داره رو توی سایت ما آپلود کنه، تمامی ایده هایی که وارد سایت در هر هفته میشوند بینشون یک مسابقه رای گیری برگزار میشه و بهترین طرح از نگاه مخاطبان سایت انتخاب میشه.

حالا جایزه نفر برنده چیه؟

چاپ طراحیش روی تیشرت هایی که شرکت درست میکنه و یک جایزه نقدی به همراه اون.

نمیخوام کیس استادی تریدلس رو انجام بدم اینجا ولی خوندنش قطعا خالی از لطف نیست و به کسایی که علاقمند هستند حتما پیشنهاد میکنم که با این شرکت و چالش هایی که طی این 20 سال تجربه کرده، بیشتر آشنا بشن و اگر زرنگ باشید میتونید به اندازه ی چندین تا کتاب کسب و کار از مطالعه ی تاریخچه ی این شرکت نکته یاد بگیرید. این لینک میتونه نقطه ی شروع خوبی باشه براتون.

https://www.racked.com/2017/11/6/16551468/threadless-t-shirts-ecommerce

حالا از تریدلس که بگذریم فکر میکنم که ایده ی هم_آفرینی براتون واضح شده باشه، شایدم از اول واضح بود ولی از اونجایی که کار از محکم کاری عیب نمیکنه و میخواستم خیالم راحت باشه یه مقداری توضیحش دادم.

اجرای این ایده تنها به یک فاکتور نیاز داره و اونم چیزی نیست جز داشتن مقداری مشتری که حاضر باشند یا بخاطر جایزه ی نقدی ای که برای ایده برتر تعیین میکنید یا بخاطر پاداش هایی از نوع اعتبار اجتماعی که براشون تعیین میکنید برای شرکت شما وقت بزارند.

پس باید اول ببینید که مخاطبای شما به کدوم یکی از انواع این پاداش ها اهمیت بیشتری میدن، شاید براتون باورش سخت باشه ولی طی تحقیقاتی که انجام شده مشخص شده که تاثیر یک پاداش خوب از نوع اعتبار اجتماعی، خیلی بیشتر از پاداش های نقدی هستش!!

اینم موضوع جالبی میتونه باشه که بعدا راجع بهش صحبت بشه.

اگر بتونید مفهوم هم_آفرینی رو به خوبی اجرا کنید، محصولاتی که تولید میکنید (به شرط غربالگری درست ایده ها) به احتمال زیاد دارای محبوبیت بیشتری خواهند بود و شما شاهد افزایش آمار فروش خودتون خواهید بود چراکه محصولات شما مستقیما پیشنهاد کسایی هستش که دارند از محصولات یا خدمات شما استفاده میکنند و به نوعی مرحله ی پیدا کردن نیاز بازار رو دور زدید و کلی جلو افتادید!

حالا این همه از خوبی هم_آفرینی گفتم بزار بزرگترین آفت این مفهوم جذاب رو هم بگم:

طبق مطالعاتی که انجام شده، تنها 1 درصد از ایده هایی که از طریق روش هم_آفرینی بدست میاد بدردبخور هستند و بقیه این ایده ها باید مردود بشن.

حالا همین مساله که چطوری اون یک درصد ایده های خوب رو شناسایی کنیم خودش یه مساله دیگس که شاید بعدا بهش پرداختم یا میتونید خودتون از منبع های دیگه دنبالش کنید.

حرفی که اینجا میخوام بزنم اینه که چیزی در حدود 99 درصد ایده هایی که از مشتری هاتون میگیرید رو باید رد کنید، و این مساله قطعا اگر با دقت انجام نشه میتونه باعث دلسرد شدن جمع کثیری از مشتری هاتون بشه، اونم نه مشتری های معمولی، بلکه اونایی که حاضرن برای شما وقت و انرژی صرف کنند!!

یه راه حل سریع این داستان رو هم اگر بخوام مطرح کنم اینه که شما بجای اینکه فقط به برنده ها پاداش بدید،

1) میتونید به تعداد بیشتری از ایده ها پاداش های مختلف از قبیل اعتبار نقدی برای استفاده از محصولات یا خدمات خودتون بدید

2)یا سیستم امتیاز دهی برای شرکت در مسابقه در نظر بگیرید تا هرکس که وارد مسابقه ی ایده پردازی شد دست خالی برنگرده.

خلاصه که هدفم این بود که یه مقداری راجع به مفهوم هم_آفرینی در کسب و کار ها بنویسم تا یه آشنایی خیلی مختصری باهاش پیدا کنیم چون کمتر دیدم که توی اکوسیستم کسب و کار ایران، کسی دنبال این ایده ی جذاب و صدالبته موثر رفته باشه.

اگر از متن خوشتون اومد ممنون میشم لایک کنید و اگرم سوال یا ابهامی بود حتما مطرحش کنید که سعی کنم اگر چیزی رو ناقص یا بد توضیح دادم دوباره بیانش کنم.

تا نوشته های بعدی فعلا خداحافظ.

سپهر محمدی.