مزایا و معایب بازی های رایانه ای

فواید بازی‌های رایانه‌ای

۱- کمک به کودکان و نوجوانان دارای بیماری‌های مزمن

پژوهشگران دانشگاه یوتا سال گذشته تحقیقی را منتشر ساختند که نشان می‌داد انجام منظم بازی‌های رایانه‌ای توسط بچه‌های دارای بیماری و اختلالاتی نظیر اوتیسم، افسردگی و پارکینسون، سبب افزایش استقامت و روحیه مقاومت آن‌ها در برابر مشکلات ناشی از بیماری می‌شود. دانشمندان بر این باورند که این‌گونه بازی‌ها برروی ساز و کارهای عصبی خاصی تاثیر گذاشته و موجب ایجاد هیجان مثبت می‌شود. به این ترتیب کودک یا نوجوان درگیر بیماری مزمن بهتر می‌تواند با پیامدهای ناشی از بیماری خود مبارزه کند.

۲- افزایش توانایی‌های حرکتی کودکان پیش‌دبستانی
با اینکه قرار‌دادن یک کودک کم سن و سال در برابر تلویزیون برای انجام بازی رایانه‌ای کار درستی تلقی نمی‌شود، اما این همه ماجرا نیست. زیرا پژوهش دانشمندان دانشگاه دیکن در ملبورن استرالیا نشان می‌دهد انجام بازی‌های تعاملی رایانه‌ای به تقویت مهارت‌های حرکتی کنترل اشیا در کودکان می‌انجامد.

۳- کاهش استرس و افسردگی
دامنه فواید بازی‌های رایانه‌ای تنها به کودکان و نوجوانان محدود نمی‌شود. پژوهشی که در سال ۲۰۰۹ منتشر شد، نشان می‌دهد انجام بازی‌های رایانه‌ای می‌تواند به افرادی که از مشکلاتی نظیر استرس یا افسردگی رنج می‌برند، کمک کند تا بتوانند تا حدی بر این مشکلات غلبه کنند. این پژوهش نشان داد برخی افراد با تیپ شخصیتی A (که معمولاً بسیار فعال هستند) با انجام این بازی‌ها می‌توانند فرصتی برای آرامش بیابند و به این ترتیب از میزان استرس آن‌ها کاسته شود.

۴- کاهش شدت درد
بازی‌های رایانه‌ای نه تنها می‌توانند موجب کاهش اثرات منفی مشکلات ذهنی شوند، بلکه حتی می‌توانند دردهای جسمی را هم کاهش دهند. دانشمندان دانشگاه واشینگتن نوعی بازی طراحی کرده اند که به بیمارانی که از درد شدیدی رنج می‌برند، امکان می‌دهد از درد خود بکاهند. این بازی که «دنیای برفی» نام دارد نوعی بازی واقعیت مجازی است که در آن به فرد خود را در یک سرزمین پوشیده از برف می‌بیند و می‌تواند گلوله‌های برفی را به سمت پنگوئن‌ها و آدم برفی‌هایی که می‌بیند پرتاب کند. به این ترتیب حواس بیمار از درد به بازی معطوف می‌شود. بررسی‌ها نشان داد بیمارانی که از این بازی استفاده کرده‌اند، نیازمند داروی مسکن کمتری بوده‌اند.

۵- تقویت توان بینایی
پدر و مادرها معمولاً به فرزندان خود می‌گویند نشستن در برابر تلویزیون منجر به کاهش قدرت بینایی می‌شود. دانشمندان دانشگاه مک مستر کانادا اما به نتیجه‌ای شگفت‌انگیز دست یافتند. افرادی که دچار بیماری آب مروارید هستند، می‌توانند با انجام بازی‌هایی که در آن کاربر باید به هدف‌هایی مشخص شلیک کند، قدرت بینایی خود را تقویت کنند. این دست از بازی‌ها سرعت بسیار بالایی دارد و نیازمند تمرکز زیاد هستند و به این ترتیب فرد باید خود را برای دیدن سریع موارد مختلف و تصمیم‌گیری آنی عادت دهد. این بازی‌ها همچنین موجب تولید هورمون‌های دوپامین و نیز آدرنالین شده که به صورت بالقوه می‌تواند به افزایش توانایی انعطاف‌پذیری مغز کمک کند.

۶- تقویت توانایی تصمیم‌گیری
بیشتر بازی‌های رایانه‌ای نیازمند تصمیم‌گیری و واکنش سریع کاربر هستند. دانشمندان عصب‌شناس دانشگاه روچستر نیویورک به این نتیجه رسیدند که انجام بازی‌های رایانه‌ای سبب تمرین مغز برای تصمیم‌گیری سریع می‌شود. بازی‌هایی نظیر شبیه‌سازی موقعیت‌هایی که باید در آن به سرعت تصمیم گرفت کاربر را عادت می‌دهد تا به سرعت اطلاعات محیطی را بررسی و بلافاصله به آنها واکنش دهد.

۷- افزایش شادی در میان سالمندان
پژوهشگران در دانشگاه کارولینای شمالی به بررسی رابطه بازی‌های رایانه‌ای و سلامت روانی (شادی) افراد سالمند پرداختند. این مطالعه به این نتیجه رسید افراد سالمندی که گهگاه بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دادند، شادتر از سایر هم سن و سالان خود بوده‌اند و هیجانات مثبت‌تری از خود بروز می‌دادند.

مضرات بازی‌های رایانه‌ای برای کودکان و نوجوانان

اما بسیاری از پژوهشگران و متخصصین علم روانشناسی بر این عقیده‌اند که مضرات بازی‌های رایانه‌ای بسیار بیشتر از فواید آن می باشد و تمامی پدران و مادران را بر این دانستند که باعث جلوگیری استفاده دائم فرزندان خود از بازی‌های رایانه‌ای شوند، هر چند این امر را متذکر شدند که حتماً لازم است فرزندان بازی‌های رایانه‌ای را تجربه کنند، اما به میزان کمی از اوقات فراغتشان …
 در این جا هم مضرات ناشی از استفاده بازی‌های رایانه‌ای را معرفی می‌کنیم :

۱- مشکلات بینایی
نگاه‌کردن و خیره‌شدن بیش از حد به هر نوع صفحه تصویری، باعث بروز مشکلات چشمی می‌شود. افرادی که بیش از حد بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهند، نیز از این قاعده مستثنی نیستند و دردهای چشمی بیشتری آنها را تهدید می‌کند، خصوصا اینکه چشم شخص نزدیک بین هم باشد. خیره شدن به صفحه تصاویر سفیدرنگ برای چشم بسیار مضر است، خصوصاً اینکه وقتی فرد به صفحه نمایش خیره می‌شود پلک هم نمی‌زند و همین مسأله باعث خشک‌شدن چشم می‌شود.
یکی از بیماری‌های چشمی رایج برای علاقمندان به بازی‌های رایانه‌ای، چشم‌های قهرمان گپتار نام دارد. در این بیماری ممکن است ساعت‌ها از بازی‌کردن گذشته باشد اما چشم هنوز درگیر تصاویری است که ساعت‌ها به آن خیره شده و آنها را می‌بیند.

۲- انگشت نینتندو
بیماری انگشت نینتندو به نام «نینتن دینیتیس» نیز شناخته شده‌است. در بازی رایانه‌ای «وی اسپرت» فرد دو دسته حرکتی در دست می‌گیرد و می‌بایست تعادل خود را مثل شکلی که در بازی می‌بیند، حفظ کند. این حفظ تعادل که شکل‌های گوناگونی دارد به زانوها و ستون فقرات آسیب جدی وارد می‌کند و حتی گاهی اوقات به دلیل اینکه فرد تعادل خود را از دست می‌دهد و به زمین می‌افتد، در قسمت‌هایی از بدنش دچار شکستگی می‌شود. مبتلایان به این بیماری پس از مدتی بازی پی در پی، دست و مچ دست‌هایشان شروع به درد گرفتن می‌کند. در این بیماری انگشت‌های فرد متورم می‌شود و درد می‌گیرد.

۳- رفتارهای خشونت‌بار و مشکلات ذهنی
مطالعات نشان می‌دهد افرادی که بیش از اندازه بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهند همیشه نگران‌تر و افسرده‌تر از انسان‌های دیگر هستند. معمولاً کودکان بیشتر در خطر رفتارهای خشونت بار اجتماعی هستند و حتی خطر اعتیاد نیز در آنها وجود دارد. از جمله نشانه‌های بیماری‌های رفتاری در شخصی که بیش از حد بازی رایانه‌ای انجام می‌دهد، نگرانی بیش از حد، عصبانیت‌های بی‌دلیل و ترس‌های اجتماعی است. همچنین کودکانی که بازی‌های خشونت‌آمیز را مدام تکرار می‌کنند، تصورات خیالی خشونت‌باری دارند و رفتارهای تهاجمی بیشتری از خود نشان می‌دهند.

۴- کاهش و افزایش وزن نامعقول، اعتیاد

بسیاری تصور می‌کنند که فقط افرادی معتاد هستند که مواد اعتیادآور مصرف می‌کنند، اما با تحقیقاتی که روانشناسان انجام داده‌اند مشخص شده بازی‌های رایانه‌ای نیز اعتیادآور است.
به گفته محققان، خطر اعتیاد نوجوان‌ها و جوان‌هایی که به بازی رایانه‌ای روی می‌آورند، بیشتر از بقیه افراد است و بازی‌های رایانه‌ای دقیقاً مثل شرط‌بندی‌هایی که بسیاری از افراد دچار آن هستند شخص را وابسته به خود می‌کند.
از نشان‌های اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای از دست‌دادن وزن یا چاق‌شدن بیش از حد، کاهش روابط اجتماعی، توجه نکردن به بهداشت شخصی و اختلال در خواب فرد است.

۵- مرگ
افرادی که به بازی‌های رایانه‌ای اعتیاد دارند ساعت‌ها وقت خود را صرف بازی می‌کنند، بدون اینکه متوجه شوند چقدر زمان گذشته است. سال ۲۰۰۷ جوان ۲۸ ساله‌ای اهل کره جنوبی پس از اینکه ساعت‌ها در یک کافی نت مشغول بازی بود بیهوش شد. پس از انتقال وی به بیمارستان و به هوش‌آمدن جوان ۲۸ ساله، او به پزشک معالج خود گفت که ۷۲ ساعت تمام در حال بازی بوده و در این مدت غذای بسیار کمی خورده، به حمام نرفته و استراحت کافی نداشته است. به گفته پزشکان، اعتیاد شدید به بازی‌های رایانه‌ای ممکن است مرگبار باشد.

۶- سندروم تونل کارپال
سندرم تونل کارپال زمانی ظهور می‌کند که اعصاب اصلی بین دست و ساعد تحت فشار قرار می‌گیرد. این فشار زمانی اتفاق می‌افتد که تونل کارپال یعنی قسمتی از مچ که اعصاب اصلی و تاندون‌ها از آنجا می‌گذرد، متورم می‌شود.
افرادی که بیش از حد بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهند، در خطر ابتلا به این سندروم قرار دارند و تنها نشانه فیزیکی ابتلا به این بیماری، اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای است. البته استفاده بیش از حد از موس رایانه نیز ممکن است باعث ایجاد حساسیت و تورم تونل کارپال شود .
و بسیار مواردی دیگر همانند اُفت تحصیلی …

فرآوری شده در گروه محتوای درسا- علی محمد رجب

فواید بازی‌های رایانه‌ای

۱- کمک به کودکان و نوجوانان دارای بیماری‌های مزمن

پژوهشگران دانشگاه یوتا سال گذشته تحقیقی را منتشر ساختند که نشان می‌داد انجام منظم بازی‌های رایانه‌ای توسط بچه‌های دارای بیماری و اختلالاتی نظیر اوتیسم، افسردگی و پارکینسون، سبب افزایش استقامت و روحیه مقاومت آن‌ها در برابر مشکلات ناشی از بیماری می‌شود. دانشمندان بر این باورند که این‌گونه بازی‌ها برروی ساز و کارهای عصبی خاصی تاثیر گذاشته و موجب ایجاد هیجان مثبت می‌شود. به این ترتیب کودک یا نوجوان درگیر بیماری مزمن بهتر می‌تواند با پیامدهای ناشی از بیماری خود مبارزه کند.

۲- افزایش توانایی‌های حرکتی کودکان پیش‌دبستانی
با اینکه قرار‌دادن یک کودک کم سن و سال در برابر تلویزیون برای انجام بازی رایانه‌ای کار درستی تلقی نمی‌شود، اما این همه ماجرا نیست. زیرا پژوهش دانشمندان دانشگاه دیکن در ملبورن استرالیا نشان می‌دهد انجام بازی‌های تعاملی رایانه‌ای به تقویت مهارت‌های حرکتی کنترل اشیا در کودکان می‌انجامد.

۳- کاهش استرس و افسردگی
دامنه فواید بازی‌های رایانه‌ای تنها به کودکان و نوجوانان محدود نمی‌شود. پژوهشی که در سال ۲۰۰۹ منتشر شد، نشان می‌دهد انجام بازی‌های رایانه‌ای می‌تواند به افرادی که از مشکلاتی نظیر استرس یا افسردگی رنج می‌برند، کمک کند تا بتوانند تا حدی بر این مشکلات غلبه کنند. این پژوهش نشان داد برخی افراد با تیپ شخصیتی A (که معمولاً بسیار فعال هستند) با انجام این بازی‌ها می‌توانند فرصتی برای آرامش بیابند و به این ترتیب از میزان استرس آن‌ها کاسته شود.

۴- کاهش شدت درد
بازی‌های رایانه‌ای نه تنها می‌توانند موجب کاهش اثرات منفی مشکلات ذهنی شوند، بلکه حتی می‌توانند دردهای جسمی را هم کاهش دهند. دانشمندان دانشگاه واشینگتن نوعی بازی طراحی کرده اند که به بیمارانی که از درد شدیدی رنج می‌برند، امکان می‌دهد از درد خود بکاهند. این بازی که «دنیای برفی» نام دارد نوعی بازی واقعیت مجازی است که در آن به فرد خود را در یک سرزمین پوشیده از برف می‌بیند و می‌تواند گلوله‌های برفی را به سمت پنگوئن‌ها و آدم برفی‌هایی که می‌بیند پرتاب کند. به این ترتیب حواس بیمار از درد به بازی معطوف می‌شود. بررسی‌ها نشان داد بیمارانی که از این بازی استفاده کرده‌اند، نیازمند داروی مسکن کمتری بوده‌اند.

۵- تقویت توان بینایی
پدر و مادرها معمولاً به فرزندان خود می‌گویند نشستن در برابر تلویزیون منجر به کاهش قدرت بینایی می‌شود. دانشمندان دانشگاه مک مستر کانادا اما به نتیجه‌ای شگفت‌انگیز دست یافتند. افرادی که دچار بیماری آب مروارید هستند، می‌توانند با انجام بازی‌هایی که در آن کاربر باید به هدف‌هایی مشخص شلیک کند، قدرت بینایی خود را تقویت کنند. این دست از بازی‌ها سرعت بسیار بالایی دارد و نیازمند تمرکز زیاد هستند و به این ترتیب فرد باید خود را برای دیدن سریع موارد مختلف و تصمیم‌گیری آنی عادت دهد. این بازی‌ها همچنین موجب تولید هورمون‌های دوپامین و نیز آدرنالین شده که به صورت بالقوه می‌تواند به افزایش توانایی انعطاف‌پذیری مغز کمک کند.

۶- تقویت توانایی تصمیم‌گیری
بیشتر بازی‌های رایانه‌ای نیازمند تصمیم‌گیری و واکنش سریع کاربر هستند. دانشمندان عصب‌شناس دانشگاه روچستر نیویورک به این نتیجه رسیدند که انجام بازی‌های رایانه‌ای سبب تمرین مغز برای تصمیم‌گیری سریع می‌شود. بازی‌هایی نظیر شبیه‌سازی موقعیت‌هایی که باید در آن به سرعت تصمیم گرفت کاربر را عادت می‌دهد تا به سرعت اطلاعات محیطی را بررسی و بلافاصله به آنها واکنش دهد.

۷- افزایش شادی در میان سالمندان
پژوهشگران در دانشگاه کارولینای شمالی به بررسی رابطه بازی‌های رایانه‌ای و سلامت روانی (شادی) افراد سالمند پرداختند. این مطالعه به این نتیجه رسید افراد سالمندی که گهگاه بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دادند، شادتر از سایر هم سن و سالان خود بوده‌اند و هیجانات مثبت‌تری از خود بروز می‌دادند.

مضرات بازی‌های رایانه‌ای برای کودکان و نوجوانان

اما بسیاری از پژوهشگران و متخصصین علم روانشناسی بر این عقیده‌اند که مضرات بازی‌های رایانه‌ای بسیار بیشتر از فواید آن می باشد و تمامی پدران و مادران را بر این دانستند که باعث جلوگیری استفاده دائم فرزندان خود از بازی‌های رایانه‌ای شوند، هر چند این امر را متذکر شدند که حتماً لازم است فرزندان بازی‌های رایانه‌ای را تجربه کنند، اما به میزان کمی از اوقات فراغتشان …
 در این جا هم مضرات ناشی از استفاده بازی‌های رایانه‌ای را معرفی می‌کنیم :

۱- مشکلات بینایی
نگاه‌کردن و خیره‌شدن بیش از حد به هر نوع صفحه تصویری، باعث بروز مشکلات چشمی می‌شود. افرادی که بیش از حد بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهند، نیز از این قاعده مستثنی نیستند و دردهای چشمی بیشتری آنها را تهدید می‌کند، خصوصا اینکه چشم شخص نزدیک بین هم باشد. خیره شدن به صفحه تصاویر سفیدرنگ برای چشم بسیار مضر است، خصوصاً اینکه وقتی فرد به صفحه نمایش خیره می‌شود پلک هم نمی‌زند و همین مسأله باعث خشک‌شدن چشم می‌شود.
یکی از بیماری‌های چشمی رایج برای علاقمندان به بازی‌های رایانه‌ای، چشم‌های قهرمان گپتار نام دارد. در این بیماری ممکن است ساعت‌ها از بازی‌کردن گذشته باشد اما چشم هنوز درگیر تصاویری است که ساعت‌ها به آن خیره شده و آنها را می‌بیند.

۲- انگشت نینتندو
بیماری انگشت نینتندو به نام «نینتن دینیتیس» نیز شناخته شده‌است. در بازی رایانه‌ای «وی اسپرت» فرد دو دسته حرکتی در دست می‌گیرد و می‌بایست تعادل خود را مثل شکلی که در بازی می‌بیند، حفظ کند. این حفظ تعادل که شکل‌های گوناگونی دارد به زانوها و ستون فقرات آسیب جدی وارد می‌کند و حتی گاهی اوقات به دلیل اینکه فرد تعادل خود را از دست می‌دهد و به زمین می‌افتد، در قسمت‌هایی از بدنش دچار شکستگی می‌شود. مبتلایان به این بیماری پس از مدتی بازی پی در پی، دست و مچ دست‌هایشان شروع به درد گرفتن می‌کند. در این بیماری انگشت‌های فرد متورم می‌شود و درد می‌گیرد.

۳- رفتارهای خشونت‌بار و مشکلات ذهنی
مطالعات نشان می‌دهد افرادی که بیش از اندازه بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهند همیشه نگران‌تر و افسرده‌تر از انسان‌های دیگر هستند. معمولاً کودکان بیشتر در خطر رفتارهای خشونت بار اجتماعی هستند و حتی خطر اعتیاد نیز در آنها وجود دارد. از جمله نشانه‌های بیماری‌های رفتاری در شخصی که بیش از حد بازی رایانه‌ای انجام می‌دهد، نگرانی بیش از حد، عصبانیت‌های بی‌دلیل و ترس‌های اجتماعی است. همچنین کودکانی که بازی‌های خشونت‌آمیز را مدام تکرار می‌کنند، تصورات خیالی خشونت‌باری دارند و رفتارهای تهاجمی بیشتری از خود نشان می‌دهند.

۴- کاهش و افزایش وزن نامعقول، اعتیاد

بسیاری تصور می‌کنند که فقط افرادی معتاد هستند که مواد اعتیادآور مصرف می‌کنند، اما با تحقیقاتی که روانشناسان انجام داده‌اند مشخص شده بازی‌های رایانه‌ای نیز اعتیادآور است.
به گفته محققان، خطر اعتیاد نوجوان‌ها و جوان‌هایی که به بازی رایانه‌ای روی می‌آورند، بیشتر از بقیه افراد است و بازی‌های رایانه‌ای دقیقاً مثل شرط‌بندی‌هایی که بسیاری از افراد دچار آن هستند شخص را وابسته به خود می‌کند.
از نشان‌های اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای از دست‌دادن وزن یا چاق‌شدن بیش از حد، کاهش روابط اجتماعی، توجه نکردن به بهداشت شخصی و اختلال در خواب فرد است.

۵- مرگ
افرادی که به بازی‌های رایانه‌ای اعتیاد دارند ساعت‌ها وقت خود را صرف بازی می‌کنند، بدون اینکه متوجه شوند چقدر زمان گذشته است. سال ۲۰۰۷ جوان ۲۸ ساله‌ای اهل کره جنوبی پس از اینکه ساعت‌ها در یک کافی نت مشغول بازی بود بیهوش شد. پس از انتقال وی به بیمارستان و به هوش‌آمدن جوان ۲۸ ساله، او به پزشک معالج خود گفت که ۷۲ ساعت تمام در حال بازی بوده و در این مدت غذای بسیار کمی خورده، به حمام نرفته و استراحت کافی نداشته است. به گفته پزشکان، اعتیاد شدید به بازی‌های رایانه‌ای ممکن است مرگبار باشد.

۶- سندروم تونل کارپال
سندرم تونل کارپال زمانی ظهور می‌کند که اعصاب اصلی بین دست و ساعد تحت فشار قرار می‌گیرد. این فشار زمانی اتفاق می‌افتد که تونل کارپال یعنی قسمتی از مچ که اعصاب اصلی و تاندون‌ها از آنجا می‌گذرد، متورم می‌شود.
افرادی که بیش از حد بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهند، در خطر ابتلا به این سندروم قرار دارند و تنها نشانه فیزیکی ابتلا به این بیماری، اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای است. البته استفاده بیش از حد از موس رایانه نیز ممکن است باعث ایجاد حساسیت و تورم تونل کارپال شود .
و بسیار مواردی دیگر همانند اُفت تحصیلی …

به گزارش روابط عمومی زیست بوم مجازی درسا، استفاده از فضای مجازی در سال‌های اخیر افزایش چشم‌گیری یافته است و در چنین شرایطی سواد رسانه و در نگاهی تخصصی‌تر، سواد فضای مجازی اهمیت ویژه‌ای دارد.

اهمیت این موضوع به حدی است که مقام معظم رهبری هم دغدغه فرهنگی و غفلت از آسیب های فضای مجازی را مطالبه کرده اند. ایشان در یکی از دیدارهای خود با فرموده بودند که اگر من امروز رهبر انقلاب نبودم حتماً رئیس فضای مجازی کشور می‌شدم که این اهمیت فضای مجازی را برای مقام معظم رهبری نشان می‌دهد.

علاوه بر این، مسئولان مختلف کشور نیز این موضوع را قابل توجه عنوان کرده و دغدغه های خود را در وهله نخست به عنوان اولیای فرزندانی که در معرض تهدیدات و آسیب های فضای مجازی قرار دارند، بیان کردند. برای مثال محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با یادآوری این نکته که اکنون خودش پدر یک فرزند بوده و از فضای نگرانی های والدین نسبت به امکانات در دسترس فرزندان با اطلاع است، اذعان کرد: با وجود اینکه نگرانی والدین در یک کفه و دغدغه مجریان هم در کفه دیگر وجود دارد، اما اطلاع رسانی کافی در خصوص مجموعه ای که به طور اختصاصی این کارها را انجام می دهد وجود ندارد و بسیاری از والدین درسا را نمی شناسند.