بازاریاب محصول در کافه بازار هستم-قبلا هم در علی بابا و تخفیفان یه کارایی می کردم
ابزارها به تو کمک میکنن تو مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ پیشرفت کنی!
من از خیلی وقت پیشها ویرگول رو میشناختم و مطالب زیادی ازش یاد گرفته بودم. این مطالب خیلی جاها به کارم اومد و بهم کمک کرد، اما هیچ وقت به فکر نوشتن برای ویرگول نبودم تا وقتی که ازم دعوت کردن تا به مناسبت ۱۰ سالگی بازار براشون مطلبی بنویسم.
خب این دعوت باعث شد بشینم بیشتر فکر کنم که کارمو از کجا شروع کردم و الان به کجا رسیدم و تو این مسیر با چه ابزارهایی کار کردم.
اگر بخوام دقیق تر بگم من مارکتینگ خوندم و کارم رو تو این حوزه ۷ سال پیش با دیجیتال مارکتینگ شروع کردم. البته اون موقع ها اسمش این نبود! بهش میگفتن «بازاریابی اینترنتی» یا شیکتر بخوام بگم آنلاین مارکتینگ...
هیچ کسی هم نمیدونست این بازاریابی اینترنتی دقیقا چی هست و هر کسی برای خودش یه تعریفی داشت. اما الان که دیجیتال مارکتینگ مثل خیلی از تخصصهای دیگهای که به اینترنت و این چیزا ربط داره رشد کرده، برای خودش صاحب هویت مستقل شده.
میخوام مطلبم رو با تعریف مارکتینگ شروع کنم و بعد اختصاصیتر با دیجیتال مارکتینگ و معرفی ابزارهایی که برای یادگرفتن و عمیق شدن تو این تخصص لازمه ادامه بدم.
خب اول از همه بریم سراغ تعاریف!
تعریف بازاریابی از نظر فیلیپ کاتلر (پدر علم بازاریابی):{اینو مستقیم از سایت متمم نقل می کنم}
بازاریابی، دانش و هنر کشف، خلق و ارائهی ارزش، با هدف تأمین نیازهای یک بازار هدف، همزمان با کسب سود است. بازاریابی، نیازها و خواستههای تأمین نشده را تشخیص میدهد؛ بازارِ آنها را تعریف کرده، حجم این بازار را اندازه گیری و سود بالقوهاش را برآورد میکند. مشخص میکند که کدام بخش از بازار را میتواند بهتر تأمین کند؛و سپس محصولات و خدمات مناسب را طراحی و ترویج میکند
دیجیتال مارکتینگ:
دیجیتال مارکتینگ به هر نوعی از بازاریابی محصولات و خدمات میگن که با کمک گرفتن از ابزارهای دیجیتال انجام میشه. این روش باعث میشه با سرعت بیشتر و به صورت دقیقتری با مشتریان ارتباط برقرار کنید.
دیجیتال مارکتینگ دو بخش کلی داره:
Acquisition: کانال هایی که باعث جذب مشتری میشه
مثل سئو و تبلیغات کلیکی و غیره...
Retention: کانال های بازگشت و نگهداشت مشتری
مثل ایمیل مارکتینگ و باشگاه مشتریان و ...
کانتنت یا محتوا:
خب اول از همه باید بگم که همه کانال های دیجیتال مارکتینگ نیاز به محتوا دارند و این محتوا بر اساس communication plan که از استراتژی مارکتینگ سازمان میاد، تهیه میشه.
به نظر من کانتنت پیش نیاز اصلی دیجیتال مارکتینگه و برای اینکه هر کانالی دقیق کار خودش رو انجام بده لازمه کانتنت کلندر اختصاصی براش تهیه بشه، یعنی مشخص بشه هر کانال روزانه چه پیامی رو باید به مخاطب منتقل کنه.
بعد از این مقدمه بریم سراغ کانالها و ابزارهای دیجیتال مارکتینگ:
ابزار های مورد نیاز برای بهینه سازی جستجو (سئو) :
کار اصلی متخصصین سئو جذب مشتری از طریق موتورهای جستجو به ویژه گوگل هست، این کار زیر مجموعه بخش دیجیتال مارکتینگ تو شرکت هاست. در ادامه ابزارهای مورد نیاز برای این کار رو خیلی کوتاه معرفی می کنم.
· گوگل سرچ کنسول: سرچ کنسول ابزاریه که حضور وبسایتها در نتایج جستجوی گوگل را رصد و عیبیابی میکنه. با سرچ کنسول میتونید ببینید کاربران با جستجوی چه کلیدواژههایی به سایت شما وارد میشن، رتبه صفحات شما در نتایج جستجو چطوره و در کل وبسایت شما از نظر گوگل در وضعیت مناسبی هست یا نه.
· ماز (MOZ): مجموعهای از خدمات برای سئو و تحلیل رقباست. با ابزار ماز میتونید برخی کارها مثل تحقیق کلیدواژه، بررسی بکلینکها و ... انجام بدید.
· Semrush: این پلتفرم مجموعهای از ابزارهای تحلیل سئو، بکلینک، دامنه، شبکههای اجتماعی و ... است.
· Ahref: رقبا و سئو سایتتون را از جنبههای مختلف بررسی تحلیل میکنه.
· Screaming Frog SEO Spider: برای بررسی لینکهای داخلی و خارجی وبسایت و همینطور بررسی ساختار ارتباطی صفحات استفاده میشه.
· Yoast SEO ا: افزونه یوست مخصوص سیستم مدیریت محتوای وردپرسه و هر صفحه رو از نظر کلیدواژه، لینکهای داخلی یا خارجی و رعایت نکات سئو بررسی میکنه.
· : Lighthouseاین ابزار به کارشناسان سئو، وبمسترها و طراحان وبسایت کمک میکند تا عملکرد وبسایت را بسنجند و ایرادات احتمالی را رفع کنند.
· ابزار تست اسکیما: کدهای اسکیما کدهایی برای نشانهگذاری صفحات با هدف درک شدن توسط موتورهای جستجو و نمایش محتوا در قالبهای خاص هستند. اگر کدها درست جاگذاری نشده باشند یعنی گوگل هم نمیتونه اونارو تشخیص بده. به همین دلیل گوگل ابزاری را برای تست اسکیما ساخته.
· mobile friendly test: برای اطمینان از این که وبسایت شما از نظر گوگل برای موبایلها مناسبه، میتونید از ابزار mobile friendly test استفاده کنید. کافیه آدرس صفحه دلخواهتون رو وارد کنید و بعد از تست ایرادهای احتمالی را برطرف کنید.
Ø ابزارهای تحقیق کلمات کلیدی
فهمیدن نیاز کاربرا قبل از تولید محتوا یک مرحله الزامیه. بدون تحقیق و استفاده از کلماتی که کاربران بیشتر جستجو میکنند، عملاً محتوای شما هیچ فایدهای ندارد.
ابزارهایی که در این بخش استفاده میشن:
· Google Trends.
· Google Keyword Planner
· keywordshitter
· keywordtool
· keyword eveywhere
Ø ابزارهای تست سرعت وبسایت
هرچه سایت شما سریعتر باشه، کاربران راحتتر ازش استفاده میکنن. گوگل هم که همیشه طرفدار تجربه کاربری بهتره و به سایتهای سریعتر رتبه بهتری میده.
با این ابزارها می تونید سرعت سایتتون رو اندازهگیری کنید و مشکلاتش رو برطرف کنید:
· Gtmetrix: با جیتیمتریکس میتوانید گزارش کاملی از بارگذاری بخشهای مختلف هر صفحه از وبسایت و عملکرد کل وبسایت مشاهده کنید.
· Pingdom: پینگدام ابزاری مشابه gtmetrix است اما تعداد سرورهای کمتری دارد و گزارش آن سادهتر است.
· Pagespeed insights: این ابزار شاخصهای مختلفی را در نظر میگیرد که بیشترشان روی سرعت و روند بارگذاری سایت متمرکز هستند.
ECRM و مارکتینگ اتومیشن:
مارکتینگ اتومیشن از جمله ابزارهای مفید برای اتوماتیک کردن فرایندهای بازاریابیه. انواع سرویس اتومیشن در تلاشند تا با تمرکز بر اطلاعات بدست آمده از رفتار و تعامل مشتریان، به جمعبندی کاملی از نیازها و انتظارات مشتریان برسند و ارتباط با بازدیدکنندگان رو توسعه بدن.
بیشترین سهم تعامل و ارتباط با مخاطبین به صورت معمول از طریق راههای زیر انجام میشه:
· ایمیل
· پیامک
· پوش نوتیفیکیشن
· پیام درون برنامهای
ابزارهای مارکتینگ اتومیشن که در ایران بیشتر استفاده میشن:
· وب اینگیج
من تو بیزنس های مختلف مثل علی بابا، تخفیفان و ... از این سرویس استفاده کردم و گروه اسنپ هم داره از این ابزار استفاده می کنه.. درسته که باگ زیاد داره اما در کل سرویس قابل قبولی به حساب میاد.میشه باهاش جرنی های مختلفی ساخت. هم جرنی های مربوط به فانل پرداخت و هم جرنی های مربوط به رفتار کاربر.
· اینسایدر
بیزنس های بزرگی مثل کافه بازار و دیجی کالا از این سرویس استفاده می کنن و امکانات متعددی داره و برای ای کامرس ها با توجه به ایونت هایی که داره گزینه مناسبی به حساب میاد. علاوه بر این یک بخش RFM هم داه که با توجه به رفتار کاربرا اونارو دسته بندی میکنه و میشه پیام مناسب رو به از این طریق به کاربرای مرتبط برسونیم.
· نجوا: نجوا یک سرویس ایرانی ارسال ایمیل انبوه و پوش نوتیفیکیشنه
· پاکت: امکاناتی مثل امکان A/B تست، قالبهای آماده، اتوماسیون بازاریابی و دستهبندی مخاطبان داره
· آروان کلود
· سگمنتینو
ایمیل مارکتینگ یکی از بهترین راههای ارتباط و حفظ مشتریاست به جز خبرنامه، پشتیبانی و ارسال پیام خودکار برای خریدها یا سفارشها یکی از دغدغههای همیشگی شرکت هاست و سرویسهای ارسال ایمیل تمام این کارها را به سادهترین شکل ممکن انجام میدن.
ابزارهای ایمیل مارکتینگی که در ایران بیشتر استفاده میشن
· میل چیمپ (mailchimp)
· MailerLite
· Sender
سرویسهای تبلیغات کلیکی، ریتارگتینگ و ...
تبلیغات کلیکی یا PPC نوعی روش تبلیغاتیه که فقط به ازای کلیک روی تبلیغ یا لینک پول پرداخت میکنید. یعنی برخلاف اکثر روشهای تبلیغ فقط برای مشتریهایی که از سایت شما بازدید کنند، خریدشون را تکمیل کنند یا اپلیکیشن شما را نصب کنند پول میدید.
در ادامه چندتا از پلتفرمهای تبلیغ کلیکی که در ایران بیشتر استفاده میشن رو معرفی می کنم:
· Google ads: بزرگترین و معروفترین پلتفرم تبلیغات کلیکی در دنیاست. گوگل ادز کارآمدترین سرویس تبلیغات کلیکی دنیاست. دلیل این کارآمدی هم سادهست؛ گوگل بزرگترین موتور جستجوی دنیا است و تبلیغات شما هر روز در کنار نتایج جستجو به میلیونها کاربر نمایش داده میشه.
· یکتانت: سه نوع تبلیغ کلیکی ارائه میده: تبلیغات همسان، تبلیغات استاندارد عادی و کمپینهای محصول (که در واقع یک نوع ریتارگتینگ است.).
· صبا ویژن: زیرمجموعه صبا ایده و همکار آپارات است.
· تپسل: تپسل در کنار انواع خدمات تبلیغات هدفمند، بنری و اپلیکیشن، تبلیغات کلیکی هم ارائه میکند.
· مدیا اد
· مگنت
· سنجاق و...
ابزارهای مدیریت و تحلیل شبکههای اجتماعی
وقتی بخواید چندین شبکه اجتماعی را همزمان مدیریت کنید کارتون خیلی سخت میشه.
ابزارهای مدیریت شبکههای اجتماعی دقیقاً با همین هدف ساخته شدن تا به راحتی بتونید چندین پروفایل را در شبکههای اجتماعی مختلف همزمان مدیریت کنید. بعضی از این سرویسها امکان تولید محتوای سریع هم دارن و بعضی فقط ابزاری برای آمارگیری و تحلیل پیشرفتهاند.
· Hootsuite: هوتسوییت از قویترین ابزارهای دیجیتال مارکتینگ در حوزه شبکههای اجتماعیه، با این ابزار میتونید شبکههای اجتماعی خود در اینستاگرام، پینترست، توییتر، فیسبوک، لینکدین و یوتیوب را به صورت همزمان مدیریت کنید. هدف اصلی هوتسوییت خودکارسازی پستگذاری، مانیتورینگ و افزایش بازدهیه. پلتفرمهای قابل اتصال و کارهایی که میتوانید با هوت سوییت انجام دهید بسیار متنوع است.
· نوینهاب:نوینهاب رقیب ایرانی سرویسهای خارجی مدیریت شبکههای اجتماعی است. پلتفرم نوینهاب به شبکههای اجتماعی و پیامرسانهای مختلفی مثل اینستاگرام، تلگرام، توییتر، یوتیوب، پیامرسان بله، گپ و ... متصل میشه. میتوانید پستهای خودتون رو زمانبندی کنید و آمار پیشرفت هرکدوم را زیر نظر بگیرید.
· Socialblade: بهترین راه بررسی شبکههای اجتماعی خودتون یا دیگران، داشتن آمار بلند مدت و سنجش شاخصهای پیشرفته. سرویسهایی مثل socialblade این کار را به خوبی انجام میدن. socialblad آمار یوتیوب، اینستاگرام، توییتر، فیسبوک و ... را پوشش میده.
· :Ninjalitics ابزاری دیگهای که برای رصد و آمارگیری اینستاگرام استفاده میشه. در نسخه رایگان میتونید اطلاعاتی از تغییر تعداد فالوورها، نرخ تعامل (Engagement) و ... را بررسی کنید.
· Buffer
· Facebook Creator Studio: فیسبوک که مالک شبکه اجتماعی پرطرفدار اینستاگرام است برای برطرف کردن نیاز کاربران اینستاگرام یک سرویس زمانبندی و مدیریت دارد. Creator Studio داشبوردی ساده دارد و به راحتی میتوانید پستهای اینستاگرام خود را برای انتشار زمانبندی کنید. آمارهای کاربردی اینستاگرام هم از همین سرویس قابل استفاده است
یک سری ابزار هم هستن که برای اندازه گیری پرفورمنس کانالهای معرفی شده استفاده میشن که اونا رو هم تو چندتا دستهبندی توضیح میدم:
ابزارهای تحلیل وبسایت و بازدیدکنندهها
بدون اغراق مهمترین گروه ابزارهای دیجیتال مارکتینگ، ابزارهای تحلیلی هستن. در تحلیل وبسایتها و هر نوع بستر دیگر دنبال این هستیم که بدونیم کارهایی که الان انجام میدیم در جهت دستیابی به اهدف تعیین شده هست یا نه.
· Google Analytics: مهمترین ابزار دیجیتال مارکتینگ گوگل آنالیتیکسه! کسی نمیتونه بگه من دیجیتال مارکترم واین ابزارو بلد نباشه. با این ابزار میتونید رفتار کاربران در وبسایت، بازدیدها، میزان ورودی از منابع مختلف، کمپینهای تبلیغاتی، موقعیت جغرافیایی و خلاصه هرچیزی که مربوط به تحلیل و رصد کاربران هست ببینید.
· گوگل تگ منیجر: گوگل آنالیتیکس بدون تگ منیجر کاربرد زیادی ندارد. آنالیتیکس به تنهایی نمیتونه آمار تمام اتفاقاتی که در وبسایت میافته و جزئیات رفتار کاربران را ثبت و گزارش کنه. اینجاست که تگ منیجر به عنوان یک واسطه بین سایت و آنالیتیکس وارد میشه. با ایجاد تگهای مختلف میتونید اطلاعات کوچکترین اتفاقها مثل کلیک روی یک دکمه رو به آنالیتیکس بفرستید.
· هاتجر: با هاتجر میتوانید بخشهای پرکلیک در هر صفحه، حرکات موس و میزان اسکرول کاربران رو ببینید. علاوه ب ذاین میتونید با تنظیم قیف فروش ببینید کاربران در چه بخشهایی از خرید منصرف میشن..
· Alexa: الکسا با سیستم رتبهبندی وبسایتها مشهور شد اما الکسا یک سرویس تحلیل بازدید وبسایت و تحلیل رقبا هم هست.
· Similarweb: سیمیلاروب ابزاری مشابه الکسا برای تحلیل بازدید و میزان رقابت وبسایت است. با استفاده از این ابزار میتونید سایت های رقباتون رو هم تحلیل کنید.
ابزار ساخت لینک UTM
بهترین روش برای این که لینکهای خودتون رو رصد کنید، تعداد کلیکها، منبع کلیک و نوع لینک را بدونید، استفاده از لینکهای یو تی ام هست. این لینکها علاوه بر آدرس معمولی، اطلاعاتی اضافی دارن که در ابزارهایی مثل گوگل آنالیتیکس قابل تشخیص هستند.
ابزارهای کوتاهکنندهی لینک
سرویسهای کوتاه کننده لینک یک آدرس کوتاه شده جدید میدن و آمار کلیک هم برای شما جمعآوری میکنند. بعضی از این سرویسها امکان اتصال دامنه دلخواه رو هم میدن. یعنی میتونید دامنهای کوتاه شده مشابه دامنه اصلی به سرویس اضافه کنید و هر آدرس کوتاهی که نسخه کوتاه شدهاش را با این دامنه بسازید.
· بیتلی
· یون
ابزارهای گزارش
گزارشنویسی و ارائه گزارش به مشتری یا کارفرما در پروژههای دیجیتال مارکتینگ جزو کارهای مهم اما تکراری و بعضی وقتها سخته!
این ابزارها به شما کمک می کنن تا گزارشات رو در سادهترین حالت ممکن آماده کنید:
Google sheet: یه راهکار برای کم کردن زمان گزارشنویسی استفاده از ابزارهایی مثل گوگلشیت و ساخت قالبهای آماده برای گزارشهای تکراریه.
Google Data Studio: با دیتا استودیو میتونید گزارشهای خودتون رو در قالب جدول و نمودار بسازید و نکته قابل توجه این است که این گزارشها به صورت خودکار بهروزرسانی میشن. دیتا استودیو قابلیت اتصال به سرویسهایی مثل گوگل آنالیتیکس، سرچ کنسول و ... داره.
ابزارهای مدیریت پروژه
مدیریت پروژهها و کارها در بازاریابی دیجیتال بدون ابزارهای مدیریت پروژه تقریباً غیرممکنه. مخصوصاً اگر تیم بزرگی دارید و تمام کارها نیاز به نظارت و پیگیری دارند مدیریت سختتر و پیچیدهتر میشه. اپلیکیشنها و سرویسهای محبوب مدیریت پروژه مبتنی بر سیستم کانبان کار میکنند. سیستمی که در آن کارها در سه ستون تقسیم میشن. این ستونها به ترتیب برای انجام، درحال انجام و انجام شده هستند.
چندتا از ابزارهای معروف تو ایران اینا هستن:
· ترلو
· تسکولو
· ماندی .کام
· جیرا
اهمیت ابزارها در مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ
فکر کنید یه لوله کش بیاد خونتون که یک لوله تعمیر کنه اما بلد نباشه از از آچار فرانسه استفاده کنه!
اصلا مگه میشه؟
خب اگر بخوایم این مطلب رو تعمیم بدیم به موضوع دیجیتال مارکتینگ، اینجا هم همین شکلیه.
نمیشه یک نفر مسئول مارکتینگ اتومیشن یک سازمان باشه ولی بلد نباشه با ایمیل سندرها یا ابزارهای اتومیشن کار کنه یا متخصص بقیه کانالهای دیجیتال باشه و کار با ابزارهای مرتبطش رو ندونه.
با توجه به اینکه دیجیتال مارکتینگ خیلی توسعه پیدا کرده و هر کدوم از کانالهاش نیاز به کار تخصصی داره، بهتره هر کسی که اول راهه و میخواد این شغل رو شروع کنه، از کانالی که بهش علاقه داره شروع کنه و تو تخصص مورد علاقش عمیق بشه.
به کسانی هم که تو این حوزه فعال هستن توصیه میکنم اگر تو یک کانال استاد شدن برن سراغ کانالهای دیگه و اونا رو هم یاد بگیرن تا دیدگاه بهتری نسبت به کل پروسه مارکتینگ و به ویژه دیجیتال مارکتینگ پیدا کنند.
میدونم که ابزارهای دیگه ای هستن که ممکنه هرکس به فراخور کاری که می کنه استفاده کنه اما سعی کردم تو این مطلب مهم ترین هاش رو بگم.
امیدوارم این مطلب براتون مفید باشه و با بقیه به اشتراک بزاریدش.
مطلبی دیگر از این انتشارات
برخی از بهترین کتاب های مدیریت زمان
مطلبی دیگر از این انتشارات
کوکی در مرورگر چیست و چه اهمیتی دارد؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
تفاوت دو تابع substr و substring