DeFi چیست؟
DeFi چیست؟
در پاسخ به این سوال که DeFiچیست؟ میتوان گفت: Decentralized finance عبارت کامل DeFi است. معنای آن "امور مالی غیر متمرکز" بوده و امکاناتی پیشرفته تر از بلاکچین، برای انواع معاملات مالی در رمز ارزها ارائه میدهد. بلاکچین، یک فناوری کاربردی و محبوب در دنیای کریپتوکارنسی ها می باشد که تمامی تراکنش های انجام شده را نگهداری می کند. به وسیله این تکنولوژی، واسطه های موجود در امور مالی سنتی مانند بانکها، از میان برداشته می شوند. در واقع، بلاکچین یک فناوری پنهان در پشت رمز ارز بیتکوین است که این امکان را به نهادهای مختلف می دهد تا هر کدام از آنها، نسخههایی از سوابق معاملات انجام شده را نگهداری کنند. به عبارتی، ثبت تراکنش ها فقط در کنترل یک نهاد خاص و مرکزی نمی باشد. در سیستم های متمرکز سنتی، امکان محدود کردن سرعت و پیچیدگی معاملات توسط مراکز کنترل انسانی وجود دارد. در حالی که با استفاده از سیستم های غیر متمرکز مانند دیفای و بلاک چین، اعمال اینگونه محدودیت ها از سوی نهاد مرکزی وجود نداشته و در نتیجه کاربران نهایی، کنترل بیشتری بر پول خودشان خواهند داشت. در توضیحی دیگر، پاسخ DeFi چیست؟ به این عبارت است: سیستمی منحصر به فرد در بازار ارزهای دیجیتال بوده که عملکرد بلاکچین را از انتقال ارزش ساده به کاربردهای مالی پیچیده تری توسعه داده است. بیتکوین و بسیاری دیگر از داراییهای رمز ارزها، از روشهای پرداخت دیجیتال قدیمی مانند روش هایی که توسط ویزا و پی پال اداره می شوند، برجسته تر هستند. این برتری به خاطر آن است که همه واسطهها را از جریان معاملات حذف می کنند. به عنوان مثال، زمانی که با یک کارت بانکی (دستگاه pos) هزینه خرید در فروشگاه را پرداخت می کنید، یک موسسه مالی بین شما و صاحب فروشگاه، واسطه میشود. این موسسه واسطه، با کنترل بر معامله قادر است که تراکنش را متوقف کند، مکث دهد و یا در اسناد مربوطه ثبت نماید. با استفاده از بیتکوین و رمز ارزهای دیگر، موسسات واسطه از چرخه تراکنش کنار گذاشته میشوند. واضح است که فعالیت های تحت نظارت موسسات مالی بزرگ، تنها به اینگونه پرداختها و خرید مستقیم محدود نمی شوند. علاوه بر این، برنامه های مالی دیگری مانند: پرداخت وام، بیمه، سرمایه گذاری جمعی، مشتقات، شرط بندی و... نیز وجود دارند که توسط این موسسات سنتی قابل کنترل هستند. در واقع، از ویژگی ها و مزایای اصلی دیفای این است که دست واسطه های مختلف را از انواع معاملات ذکر شده کوتاه می کند. قبل از اینکه ایده DeFiبه عنوان یک سیستم مالی غیر متمرکز شناخته شود، اغلب "مالی باز" نامیده میشد.
رابطه دیفای با برنامههای اتریوم
بسیاری از برنامه هایی که خود را دیفای معرفی میکنند، بر پایه اتریوم به وجود آمده اند. به همین دلیل، اتریوم به عنوان دومین پلتفرم بزرگ موجود در عرصه رمز ارزها، خودش را از بیتکوین متمایز کرده است. چون که با این تفاسیر، استفاده از پلتفرم اتریوم برای ساخت انواع برنامههای غیر متمرکز دیگر که فراتر از معاملات ساده هستند، آسانتر می باشد. به عبارتی، می توانیم اینگونه بیان کنیم که اتریوم با بهرهگیری از DeFiبسیاری از محدودیتهای موجود در عملکرد بلاکچین بیت کوین را برطرف ساخته و معاملات متنوع تر و پیچیده تری را پوشش می دهد. حتی ویتالیک بوترین (خالق اتریوم) هم در سال ۲۰۱۳ میلادی در وایت پیپر به این موارد پیچیده تر مالی تأکید داشته است. این ویژگی که اتریوم عملکرد وسیعتری در زمینه معاملات مالی مختلف ارائه میدهد، به دلیل وجود قراردادهای هوشمند اتریوم میباشد. البته، قراردادهای هوشمند در صورت تحقق برخی شرایط، معاملات را به صورت خودکار انجام می دهند. زبانهای برنامهنویسی اتریوم مانند Solidity به طور خاص برای ایجاد و استقرار چنین قراردادهای هوشمندی طراحی شده اند. به عنوان مثال: فرض کنید یک کاربر قصد دارد که مقداری پول را در روز سهشنبه هفته آینده برای دوستش ارسال نماید، ولی فقط در صورتی این تراکنش انجام می شود که هوا مطابق با weather.com و بالاتر از ۹۰ درجه فارنهایت باشد. اینگونه قوانین را میتوان در یک قرارداد هوشمند شبیهسازی و درج نمود. با داشتن قراردادهای هوشمند، دهها برنامه دیفای در اتریوم کار میکنند که برخی از مهمترین آنها را در ادامه فهرست کرده ایم. شبکه اتریوم به نسخه جدید اتریوم 2.0 ارتقاء مییابد که میتواند با رفع مشکلات مقیاس پذیری اتریوم، این برنامهها را به شکل قابل قبولی تقویت کند.
محبوب ترین انواع برنامه های دیفای
1_ مبادلات غیر متمرکز(DEX): مبادله های آنلاین به کاربران مختلف در سراسر جهان کمک میکنند تا ارزهای خودشان را با ارزهای دیگری مبادله کنند. این تبادل ارزها، میتواند در مورد دلار آمریکا با بیت کوین و یا اتر با DAI و... نیز باشد. DEX نوعی صرافی است که زمینه را برای اتصال مستقیم دو کاربر فراهم کرده تا بتوانند رمز ارزها را با یکدیگر معامله کنند، بدون اینکه نیازی به اعتماد کردن و سپردن پول نزد واسطه ها داشته باشند.
2_ Stablecoins: رمز ارزی می باشد که برای ثبات قیمت به دارایی خارج از ارز رمزپایه (مثلاً دلار یا یورو) وابسته شده است. برای مثال یکی از ارز های مطرح، تتر می باشد. شما می توانید برای خرید USDTبه اوکی اکسچنج مراجعه کنید.
3_ پلتفرم های وام دهی: این سیستم عامل ها، از قراردادهای هوشمند برای جایگزینی واسطه هایی مانند بانکها که وام را کنترل و مدیریت میکنند، بهره میگیرند.
پلتفرم وام دهی دیفای
4_ Wrapped Bitcoin (WBTC): از این روش برای ارسال بیتکوین به شبکه اتریوم استفاده شده تا بیتکوین بتواند مستقیماً در سیستم دیفای به کار گرفته شود. WBTC، به کاربران امکان میدهد تا سود بیت کوین های قرض داده شده در پلتفرم های وام دهی (مورد ۳) را دریافت کنند.
5_ بازارهای پیش بینی: در این بازارها، شرط بندی برای نتایج رویدادهای آینده مانند نتیجه انتخابات انجام می گیرد. هدف از ارائه نسخه های دیفای برای بازارهای پیشبینی، ارائه عملکرد یکسان اما بدون واسطه می باشد.
مفاهیم جدید دیفای
به جز این برنامه هایی که ذکر شد، مفاهیم جدید دیفای نیز حول آن ها به وجود آمده اند که عبارتند از:
1_ تولید محصول: این امکان برای معامله گران آگاه و متخصص که ریسک پذیر هستند، طراحی شده است. کاربران به وسیله این امکان، توکن های مختلف دیفای را اسکن می کنند تا فرصت های مناسبی برای بازده بیشتر داشته باشند.
2_ استخراج نقدینگی: برنامه های دیفای، با در اختیار گذاشتن توکن های رایگان، کاربران را به استفاده از سیستم عامل خود ترغیب میکنند. این روش، یکی از مهمترین شیوه های تولید محصول بوده است.
3_ قابلیت انعطاف پذیری: برنامههای دیفای، منبع باز هستند. این بدان معنا است که کدهای برنامه نویسی شده در پشت پرده پلتفرم، برای تمامی کاربران قابل مشاهده می باشد. به همین جهت، می توان این برنامه ها را شخصی سازی نمود و از آنها به عنوان بلوک های سازنده برای ساخت برنامه های جدید استفاده کرد.
4_ لگو های پول (Legos): اگر مفهوم قابلیت انعطاف پذیری را از دیدگاهی دیگر مورد بررسی قرار دهیم، برنامه های دیفای مانند Legos هستند. لگو ها، بلوک های اسباب بازی می باشند. کودکان آنها را با یکدیگر ترکیب می کنند تا ساختمان ها، وسایل نقلیه و... را بسازند. برنامههای دیفای را میتوان به طور مشابه مانند لگو های پول در نظر گرفت که برای ساخت محصولات جدید مالی در کنار یکدیگر قرار می گیرند.
لگو چیست؟ (Legos)
سیستم عاملهای وام دهی
سیستم عامل های وام دهی یا همان پلتفرم های وام دهی، امکان شکل گرفتن بازارهای وام را فراهم میکنند. بازارهای وام، یکی از محبوبترین انواع دیفای می باشند که طرف وام گیرندگان را به طرف وام دهندگان رمز ارزها متصل میکنند. Compound یک پلتفرم محبوب است که به کاربران امکان میدهد تا ارزهای رمزپایه را قرض بگیرند یا وامهای خود را ارائه دهند. کاربران می توانند بابت وام دادن پول خودشان، از قسمت سود مقداری پول به دست آورند. پلتفرم Compound نرخ بهره را به صورت الگوریتمی تنظیم می کند. در این صورت، هرچه تقاضای بیشتری برای دریافت وام وجود داشته باشد، نرخ بهره بالاتر خواهد رفت. ارائه وام بر اساس وثیقه انجام می گیرد. هر کاربر متقاضی وام، نیاز به ارائه وثیقه دارد. معمولاً، این وثیقه مقداری اتر که نشانه قدرت اتریوم است، میباشد. این بدان معنا است که نیازی به اعلام مشخصات و هویت کاربر وام گیرنده نمی باشد، بلکه همان وثیقه، تضمین کننده اعتبار او خواهد بود.
Stablecoins
شکل دیگری از دیفای، Stablecoins میباشد که رمز ارزها را به ارزهای غیر رمزپایه (مانند دلار آمریکا و...) متصل میکند. اما این کار به چه دلیل است؟! در واقع، رمز ارزها اغلب دارای نوسانات شدیدتری نسبت به ارزهای فیات (مانند دلار، یورو و...) می باشند. این ویژگی رمز ارزها، برای افرادی که ریسک پذیری کمتری دارند، زیاد خوشایند به نظر نمیکنید. میتوان گفت Stablecoinsبرای اینگونه افراد، طراحی شده است تا بتوانند با تبدیل رمز ارزها به ارزهای فیات، کنترل بیشتری بر پول خود داشته باشند.
بازارهای پیش بینی
یکی از قدیمی ترین برنامه های دیفای که در اتریوم ثبت شده است، بازار پیشبینی می باشد. در این برنامه، کاربران در نتیجه برخی از رویدادها با یکدیگر به شرط بندی می پردازند. به عنوان مثال: آیا دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ میلادی برنده خواهد شد؟ بدیهی است که هدف شرکتکنندگان، کسب درآمد می باشد اما این مسئله را فراموش نکنید که گاهی نتایج همین بازارهای پیش بینی، بهتر از روشهای معمول مانند نظرسنجی عمل میکنند. برخی از بازارهای پیشبینی که به روش سنتی و متمرکز کار میکنند عبارتند از: Intrade، PredictIt. معمولاً، بازارهای پیش بینی با بی اعتنایی دولتها همراه بوده است و زمانی که به صورت متمرکز اداره میشوند، دچار قطعی می گردند. همین مسائل، زمینه را برای حضور بیشتر DeFi در این بازارها فراهم میسازد.
سوالات متداول
1_ چگونه میتوانیم با DeFiکسب درآمد کنیم؟
گزارش های ارائه شده حاکی از آن است که سرمایه های فراوانی در پروژههای اتریوم وجود دارند و کاربران بسیاری از طریق قابلیت وامدهی دیفای اقدام به کسب درآمد از این پلتفرم و برنامهها می کنند. البته این نکته مهم را در نظر بگیرید که این سیستم ها پیچیده بوده و معمولاً فاقد شفافیت می باشند.
2_ آیا سرمایه گذاری در دیفای بی خطر است؟
خیر؛ با وجود این که بسیاری معتقدند که دیفای آینده مالی است، ولی برای تازه واردان دشوار است که پروژه های خوب را از بد جدا کنند. مثلاً، با افزایش محبوبیت دیفای تا سال ۲۰۲۰ میلادی، بسیاری از پروژه های دیفای مانند: YAM meme coin، هات داگ و پیتزا سوختند و بسیاری از سرمایهگذاران ضرر کردند. بنابراین، تاکید میشود که با مطالعه و آگاهی کاملی وارد این بازارها بشوید.
نحوه خرید ارز های دیجیتال و استفاده از Defi
با توجه به توضیحاتی که بالاتر خدمت شما ارائه دادیم، شاید این سوال برای شما به وجود آید که برای خرید ارز دیجیتال به چه وب سایتی می توانید مراجعه کنید و از کدام صرافی رمزارز خریداری کنید.
یکی از صرافی های ارز دیجیتال که این روز ها فعایت خوبی دارد، اوکی اکسچنج می باشد. شما می توانید برای خرید اتریوم، بیت کوین و سایر ارز های دیجیتال به این وب سایت مراجعه کنید.
مطلبی دیگر از این انتشارات
بلاک چین چیست و چگونه کار می کند؟ آشنایی کامل با Blockchain
مطلبی دیگر از این انتشارات
بررسی و مقایسه کیف پولهای نرم افزاری و سخت افزاری در ارزهای دیجیتال
مطلبی دیگر از این انتشارات
بیت کوین چیست و چگونه کار میکند؟ آشنایی با Bitcoin