Tor چیست و چرا برای حفظ حریم خصوصی مفید است؟

اگر فکر می‌کردید همیشه باید برای استفاده از اینترنت از حریم خصوصی‌تان بگذرید، Tor نظر دیگری دارد. مرورگری ساخته‌شده برای کسانی که نمی‌خواهند دیده شوند.

ما برای اینکه با دنیای دیجیتال در ارتباط باشیم از اینترنت استفاده میکنیم. برای این ارتباط خیلی وقتا باید قید ناشناس بودنمون رو بزنیم و پروفایل بسازیم. فعالیتمون، وبسایت هایی که میبینیم و نگاه میکنیم، همه در پروفایل ما ذخیره میشه و این شکلی سایت ها میتونن تبلیغات مرتبط تری رو بهمون نشون بدن.

اما لازم نیست که این شکلی باشه. چند تا راه هست که کمک میکنه مرورگرتون شخصی و پرایوت بمونه. میتونی از VPN استفاده کنی تا نشون بدی که فعالیت اینترنتیتون از یه مکان دیگه ست. اگه از Safari استفاده میکنید میتونین از Private Relay استفاده کنین تا IP آدرس خودتون رو از دست وبسایت هایی که بازدید میکنید، قایم کنید.

Tor ‌چیه؟

ایده پشت tor ناشناس کردن شماست. تور به شما کمک میکنه که وبسایت ها نتونن بفهمن چه کسی داره ازشون بازدید میکنه. این مرورگر پروژه ای بود که در دهه ۹۰ توسط آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی دریایی آمریکا شروع شد. اما از سال ۲۰۰۶ تبدیل شد به یک سازمان و تیم غیرانتفاعی که روی حریم خصوصی کار میکنه. از اون موقع Tor بین آدمایی که سانسور های شدید رو تجربه میکردن و حتی خبرنگار هایی که روی موضوع های حساس کار میکردن، معروف شد.

تا اینجا گفتم که تور یک مرورگره درسته؟ الان باید بگم که در واقع یه شبکه ست. مرورگر Tor ‌در اصل یه ابزار رسمی هست که میتونیم باهاش به این شبکه وصل بشیم. Tor Browser نسخه تغییر یافته ی firefox هست که به شبکه Tor وصل میشه.

Tor چطور کار میکنه؟

وقتی که شما از یک وبسایت بازدید میکنید، اطلاعات شما مستقیم برای اون سایت فرستاده میشه، خیلی کامل همراه با اطلاعات هویتی شما ( برای مثال آی پی دستگاه شما).

اون وبسایت، اون سرویسی که به شما اینترنت اراعه میده و هر سازمان دیگه ای که به ترافیک اینترنتتون دسترسی داره، میتونه ببینه که این دستگاه شماست که داره این درخواست رو ارسال میکنه.و میتونن اطلاعاتتون رو ذخیره کنن.

برخی از این اطلاعات استفاده میکنن تا دفعه بعد که درخواست دادید راحت تر بتونید وارد بشید و برخی هم ممکنه که کار های ناخواسته یا آزاردهنده ای انجام بدن. یه موردش اینه که فعالیت شما رو در اینترنت زیرنظر بگیرن و دنبالتون کنن.

Tor روند معمولی بازدید از یک وبسایت رو برعکس میکنه. دستگاه شما به صورت مستقیم به وبسایت وصل نمیشه. تور اتصال شما رو از از چندین Node رد میکنه.

این Node ها توسط داوطلب های مختلف در سراسر جهان میزبانی میشه برای همین هیچ کس نمیتونه بگه موقع دادن درخواست اتصالتون از کدوم Node عبور میکنه.

اما Tor فقط با تکیه کردن به اون node ها نبود که به حفظ کردن حریم خصوصی معروف شد. علاوه بر Node ها، Tor یک لایه رمزگذاری شده به درخواست شما اضافه میکنه. هر Node فقط میتونه یک لایه رمزگذاری شده رو باز کنه، صرفا به اندازه ای که بفهمه درخواست رو باید به کجا بفرسته. این روش Tor تضمین میکنه که هر node به اندازه ای که نیازه اطلاعات داشته باشه و بیشتر نباشه. هر Node فقط میدونه که درخواست از کجا اومده و به کجا باید بره. این شبیه کندن یک لایه پیازه که برای همین هم نام این پلتفرم The Onion Router گذاشته شده.

توی این ویدیو میتونین یک مثال ساده شده رو ببینین :‌ https://www.youtube.com/watch?v=QRYzre4bf7I&t=257s

tor برای حفظ حریم شخصی کافی نیست

درسته که تور به ناشناس بودن فعالیتتون توی اینترنت کمک میکنه اما از شما محافظت نمیکنه.

یکی از بزرگترین ضفعف های شبکه Exit node (node یا سرور واسطه)‌ اون هست، همونجایی که اطلاعات رمز شده شما باز میشه و به سایت مقصد فرستاده میشه. برای همین این Node میتونه ببینه که شما به کدوم وبسایت میرید و حتی چه کاری انجام میدید.

این exit node نمیتونه بفهمه که درسخواست از کجا اومده اما میتونه ببینه که دارید وارد چه سایتی میشید. بسته به سایت هایی که باز میکنید، ممکنه اطلاعاتی رو لو بدید که هویتتون رو لو بده.

این مخصوصا زمانی مشکل بود که بیشتر وبسایت ها از پروتکل HTTP استفاده میکردن. اگر به یه سایت غیررمزگذاری شده وصل میشدید، گره خروجی ممکن بود بتونه فعالیت شما مثل اطلاعات ورود، پیام ها یا پرداخت های مالیتون، رو ببینن.

اما حالا که بیشتر سایت ها به HTTPS رمزگذاری‌شده منتقل شدن، نگرانی رو درباره دسترسی دیگران به محتوای ترافیک شما کمتر کرده. اما هنوز هم سرویس ها یا کسایی هستن که میتونن بفهمن که شما کجا رو دیدید، حتی اگه نتونن دقیقا محتوای صفحه رو بخونن. برای همینه که Tor برای استفاده امروز هم مفیده.

چرا بهتره از Tor استفاده کنیم؟

اگه از قبل چیزی راجبش شنیده باشید باید بدونیدکه Tor‌یه راهه برای دسترسی به دارک وب. این یه حقیقته اما باعث نمیشه که Tor چیز بدی باشه. خود دارک وب هم اونقدرا بد نیست. دارک وب مجموعه ای از وبسایت ایی هست که با مرورگر های وب استاندارد قابل دسترسی نیستن. این میتونه شامل وبسایت هایی باشه که شامل محتواهای بدی هستن. در عین حال، فعالیت های کاملا قانونی زیادی هم داره. Chroem یا firefox نمیتونن دارک وب رو ببینن اما مرورگر Tor میتونه.

اما حتما نیازی نیست که از دارک وب بازدید کنید تا مرورگر Tor ‌بدردتون بخوره. همه کسایی که میخوان ترافیکشون رو خصوصی نگه دارن میتونن ازش استفاده کنن. چند تا چیز میتونه باشه تا این نیاز رو ایجاد کنه، مثلا زندگی کردن توی کشوری که دسترسی به یک سری از سایت ها رو محدود کرده. اما باز هم بدون داشتن شرایط خاص هم میشه ازش استفاده کرد. Tor ردپای دیجیتال هر کسی رو کم میکنه و نمیزاره که دیگران فعالیت شما رو توی اینترنت دنبال (track) کنن.

یک اشکال بزرگ

اگه تا اینجای مقاله رو خوندید و میخواید از این مرورگر استفاده کنید، باید بگم که به اندازه بقیه مرورگر ها سریع نیست. رد کردن ترافیکتون از بین node های مختف باعث میشه که وبسایت ها کمی دیر تر باز بشن. با این حال امتحان کردنش ضرری نداره. چون این مرورگر رایگان هست و میتونین روی هر سیستم عاملی که دارید نصبش کنید. نگران چیزایی که راجب دارک وب گفتم هم نباشید. تنها راه پیدا کردن اون وبسایت ها اینه که مستقیم دنبالشون بگردید. پس تا وقتی که این کار رو نکنید، استفاده از مرورگر Tor دقیقا مثل بقیه مرورگر هاست فقط کمی کند تر.