آیا الگوریتم ها می توانند خلاقیت داشته باشند؟

خیلی ها تصور میکنند که هوش مصنوعی/الگوریتم ها نمی توانند خلاق باشند و صرفن از یکسری قواعد از پیش تعیین شده (هر چند بسیار پیچیده) پیروی می کنند. این تصور سالهاست که زیر سوال رفته و شواهد جدی برای امکان خلاق بودن الگوریتم ها وجود دارد:

نمونه ۱:

الگوریتم AlphaGo (توسعه داده شده توسط شرکت Deep Mind) در سال ۲۰۱۶ توانست Lee Sedol، قوی ترین انسان را در بازی Go (یک نوع بوردگیم چینی) شکست دهد. (ویدئوی مسابقه اول– مستند در مورد AlphaGO)باید توجه کرد که این بازی از شطرنج (که الگوریتم ها از سال ۱۹۹۷ در آن از انسان پیشی گرفتند) خیلی پیچیده تر است (تعداد حالت های این بازی از تعداد اتم های موجود در جهان بیشتر است!) و نیاز به خلاقیت بالایی دارد به طوریکه پیش بینی نمیشد الگوریتم ها تا سال ۲۰۲۰ بتوانند انسان را در آن شکست دهند.

نکته جالب در این اتفاق این بود که AlphaGo خلاقیت هایی از خود در ابداع روش های تازه نشان داد که برای بازیکنان حرفه ای Go قابل باور نبود. یعنی استراتژی هایی که در طول صدها سال توسط بازیکنان توسعه داده شده و بهینه شده بود، توسط Go به چالش کشیده شد و روش های جدیدی خلق شد.

نمونه ۲:
استاد موسیقی دانشگاه کالیفرنیا David Cope سالها بر روی الگوهای موسیقی هنرمندان بزرگ کار کرد و در نهایت محصولی را به نام EMI عرضه کرد که میتوانست کنسرتو، کورال ، سمفونی و اپرا بسازد. و این قطعات به گونه ای بودند که تشخیص اینکه آن را ماشین ساخته است ممکن نبود.

این موضوع آنقدر برای موسیقی دانان برخورنده بود که در سال ۱۹۹۷ یک استاد دانشگاه اورگون به نام Steve Larson پیشنهاد داد که یک مسابقه برگزار شود. به این صورت که سه قطعه که ساخته باخ، خود لارسن و الگوریتم EMI بود توسط نوازندگان نواخته شود و حضار تشخیص دهند که سازنده هر قطعه کدام یک است. نتیجه این شد که حضار قطعه EMI را به باخ نسبت دادند و قطعه لارسن را به ماشین EMI. (روایت جذاب نیویورک تایمز در این مورد را اینجا بخوانید)

دقت کنید که این رویداد مربوط به سال ۱۹۹۷ است! یعنی بیش از ۲۰ سال پیش. الان صحبت از این است که آیا الگوریتم ها حق دارند در رقابت های هنری مثل Grammy شرکت کنند یا نه؟!