مهندسی برق را در شریف یاد میگیرم. نجوم را در المپیاد یاد گرفتم. به ادبیات، ریاضی، کوه و رصد آسمان علاقه دارم. va.vahidahmadi@gmail.com
اعتماد در جامعه؛ از گذشته تا کنون
در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم اعتماد کردن بین آدم ها از گذشته تا کنون چه تغییراتی داشته است؟ ساختار های جدید و تکنولوژی چگونه بر اعتماد سازی مردم تاثیر میگذارد؟ با مشاهده به محیط اطراف خود میبینیم که تکنولوژی، مکانیزم اعتماد کردن مردم به یک موضوع را دچار تحول کرده است. اعتماد به سازمان ها کم شده و اعتماد به ساختار ها بیشتر شده است. چرا مردم به اسنپ بیشتر از تاکسیرانی و آژانس اعتماد میکنند؟ چه اتفاقی در جامعه رخ داده؟
یکی از درس های اولیه ای که هر بچه ای یاد می گیرد این است که نباید سوار ماشین یک غریبه شود. ولی ما خیلی راحت بدون شناخت راننده سوار اسنپ می شویم و اعتماد می کنیم. این جادوی عصر جدید است. این مثال روند جهش اعتماد و تحول واژه اعتماد در دوران نو را نشان می دهد.
جهش اعتماد:
جهش اعتماد زمانی رخ می دهد که ما قبول ریسک می کنیم و کاری را فراتر از راهی که همواره انجام می دادیم، انجام می دهیم. فرض کنید می خواهید از یک چاله ای بپرید، و به یک چیز ناشناخته ای برسید که تا الان تست نکرده اید.
محرک اصلی شما برای اینکه بتوانید از چاله بپرید چه چیزی است؟ پاسخ اعتماد است!
اعتماد محرک اصلی بسیاری از کار ها و فکر های ما در زندگی است؛ بدون اینکه به معنای درست آن فکر کنیم. اعتماد کردن آدم ها به هم یا به یک سیستم بیشتر از آنکه جنبه منطقی داشته باشد، بر پایه احساس ما به آن موضوع است. برای روشن تر شدن موضوع به اولین باری که خرید آنلاین انجام داد فکر کنید، شما یک جهش اعتماد رقم زدید!
با مطالعه بسیاری از پلتفرم ها مانند اسنپ، یک الگوی هماهنگ رفتاری برای اعتماد کردن مشاهده کرده ایم:
در قدم اول شما باید به ایده و نقشه ای که دارید اعتماد کنید. شما باید قبول داشته باشید که می توانید با یک سفارش آنلاین به سلامت جابجا شوید. در قدم دوم باید به پلتفرم و سیستمی که می خواهید سفارش ثبت کنید اعتماد کنید، مثلا اسنپ. و در آخرین قدم برای اعتماد کردن، شما باید به راننده ای که درخواست شما را انجام می دهد اعتماد داشته باشید. وقتی برای نخسین بار اعتماد می کنید برای شما سخت است، اما در دفعات بعدی شما طوری این پدیده را قبول می کنید که انگار عضو مهمی از تصمیمات زندگی شما بوده است. مفهوم جدید اعتماد، باعث بسیاری از کارافرینی ها شده است.
تحول معنای اعتماد در زندگی بشر:
در سده 1800 میلادی ساختار های فردی برای اعتماد کردن به صرت گسترده شکل گرفت؛ به این شکل که شما به فردی اعتماد می کنید و با ارتباط بین دو نفر یک درخواست انجام می شود. اگر در این حالت شما در قرض کردن پول کلک بزنید، شما به مرور در محل زندگی بدنام می شوید و دیگر اعتبار نخواهید داشت. اما به مرور زمان در سده 1900 میلادی ساختار ها فردی جای خود را به سازمان ها دادند. شیوه قرض دادن پول فردی به ساختار بانکی تغییر شکل داد و رشد جوامع آنقدر سریع بود که این موضوع بسیار بدیهی جلوه می کرد و اعتماد یک مفهوم سازمان محور شده بود.
در قرن جدید ساختار های جدید اعتماد شکل گرفت و ما به ساختار ها اعتماد کردیم (مثال اسنپ و تاکسیرانی را به یاد بیاورید). با گسترش و رشد تکنولوژی، سازمان و ساختار های قدیمی دیگر اغناء کننده اعتماد انجام شده نبودند و نیاز به طراحی ساختار های جدید حس می شد. دیگر اعتماد یک مفهوم خطی و همیشگی نبود و انگار روند اعتماد را باید برعکس تعریف کرد؛ از جامعه به سیستم. این موضوع هیجان انگیز و در عین حال ترسناک است، چون ما عادت کرده بودیم به روش قدیمی!
این مثال واضحی است که چگونه ساختار اعتماد کردن در جامعه تغییر پیدا می کند و روند های نو و جدید در جامعه تزریق می شوند. اگر شما در گذشته مطرح می کردید که تنها با دیدن عکس و نام یک راننده در اسنپ شما اعتماد خواهید کرد و او راننده شما خواهد شد، احتمالا شما را خیلی ریسک پذیر خطاب می کردند، اما اکنون در جامعه می بینیم که این موضوع یک مفهوم جا افتاده است. ما با آدم های غریبه سوار یک ماشین می شویم، خانه مان را به افرادی که نمیشناسیم اجاره می دهیم و همه اینها تنها یک شروع است! شروعی در معنا و مفهوم اعتماد در عصر جدید.
در آینده چه چیزی در انتظار ماست؟
روند اعتماد کردن ما به سمت هوش مصنوعی AI رفته است. ما به موبایل خود اعتماد می کنیم، به اینترنت و سیستم آنلاین اعتماد می کنیم و سفارش های آنلاین می دهیم. ما نیاز خود را پیش هوش مصنوعی می بریم و آن راه حل ساده را در اختیار ما می گذارد. اما در آینده چه می شود؟
شگفت آور است که در آینده با پیشرفت تکنولوژی، ما اعتماد را مطرح می کنیم و هوش مصنوعی تصمیم گیرنده زندگی ما خواهد شد. ساختار های جدیدی در حال شکل گرفتن است و سیستم ها بر پایه تعاملات بیشتر، سیستم های قابل اعتماد تر شکل می دهند.
منابع:
- سخرانی: Dr. Rachel Botsman Ted Talk
- کتاب: ?How can you trust
- مقاله: Trust in 2030 – from institutions to individuals
مطلبی دیگر از این انتشارات
فیلم گردی با فیلیمو (بخش اول: تحلیل گراف بازیگران)
مطلبی دیگر از این انتشارات
آمار vs. احتمال
مطلبی دیگر از این انتشارات
مسیر آموزشی علمداده!