پیکسل یا بردار؟ مساله این است!

گسترش اینترنت در زمان دانشجویی ما مثل امروز نبود و پیدا کردن عکس‌های با کیفیت به‌وسیله گوگل با سختی‌های زیادی همراه بود. انقدر که برای استفاده از یک عکس خاص در طراحی‌هایمان گاهی مجبور می‌شدیم ساعت‌ها روی یک عکس بی‌کیفیت کار کنیم. به همین دلیل یکی از بدترین استرس‌های زمان دانشجویی ما این بود که خروجی کار بعد از پرینت خوب و کیفیت عکس‌های استفاده شده قابل قبول باشد. این مساله انقدر ذهنمان را درگیر کرده بود که گاهی به شوخی همدیگر را نفرین می‌کردیم و می‌گفتیم: الهی مربع‌های پیکسلت انقدر بزرگ باشند که عکس استفاده شده اصلا قابل تشخیص نباشد!

امروزه با همه‌گیر شدن اینترنت و گسترش فضای مجازی انواع فرمت‌های متفاوت تصاویر با کیفیت‌های مختلف امکان پذیر است اما نکته‌ای که به عنوان یک طراح همیشه باید به آن توجه کنیم استفاده درست از فرمت‌های مختلف تصویر در پروژه‌های متفاوت است. به صورت کلی تمامی تصاویر دیجیتالی که در طراحی‌هایمان از آن‌ها استفاده می‌کنیم در دو دسته کلی جا می‌گیرند. رستر (Raster) و وکتور (Vector).

فایل‌های رستر که به فایل‌های بیتمپ (bitmap) هم معروف هستند از تعداد زیادی پیکسل تولید شده‌اند و به همین دلیل است که به آن‌ها تصاویری پیکسلی هم می‌گویند. مشخصه این فایل‌ها این است که با زوم کردن روی این تصاویر می‌توانیم پیکسل‌های تشکیل دهنده آن‌ها را به صورت مربع‌های تک‌رنگ ببینیم، عکس‌هایی که با دوربین‌های دیجیتال گرفته می‌شود و یا عکس‌های اسکن شده در دسته تصاویر رستر قرار می‌گیرند.

در سوی دیگر تصاویر یا فایل‌های وکتور قرار می‌گیرند که از خطوط، منحنی‌ها و اشکال هندسی تشکیل شده‌اند و به وسیله محاسبات ریاضی پردازش می‌شوند. این تصاویر قابلیت تغییر سایز به هر اندازه‌ای را دارند و کیفیت تصویر آن‌ها به هیچ عنوان تغییر نمی‌کند.

راحت‌ترین راه تشخیص تصاویر رستر از تصاویر وکتور دقت به لبه‌های شکل‌هاست، در تصاویر وکتور لبه‌های اشکال صاف و نرم هستند و با تغییر اندازه به هیچ عنوان کیفیت خود را از دست نمی‌دهند ولی لبه‌های اشکال در تصاویر رستر دندانه‌دندانه می‌شود و با بزرگ‌کردن اندازه کیفیت خود را از دست می‌دهند. همچنین فایل‌های وکتور حجم بسیار کمتری نسبت به فایل‌های رستر دارند.

تصاویر وکتور و رستر هرکدام مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند و طراحان از هر دوی آن‌ها در پروژه‌های خود استفاده می کنند، ولی استفاده از آن‌‌‌ها بسته به نوع پروژه و طراحی که قصد انجام آن‌را داریم متفاوت است.

اطلاعات بیشتر درباره فایل‌های رستر و وکتور و نحوه استفاده صحیح از آن‌ها را از اینجا بخوانید.