استارتاپ‌ها چطوری رشد می‌کنن؟

اگر بخوایم مسیر رشد هر استارتاپ‌ رو بررسی کنیم، می‌بینیم که توی هر مقطع اون‌ها با چالش‌های مختلفی رو به رو هستن. هر چقدرم ایده استارتاپ شما جذاب باشه، اجرایی شدن ایده می‌تونه خطرآفرین باشه. یکی از راه‌هایی که تو مسیر رشد استارتاپ بهتون کمک می‌کنه تا طبق استراتژی درست‌تری پیش برین، آشنایی با مراحل رشد استارتاپ‌ها است. دونستن مراحل مختلف رشد به صاحبان کسب و کار کمک می‌کنه تا با آگاهی کامل‌تری سرمایه جذب کنن و تیم‌شون رو ارتقا بدن.

از زمانی که استارتاپ در مرحله ایده قرار داره تا زمانی که سهمی از بازار به دست میاره، مراحل مختلفی رو پشت سر می‌ذاره. در واقع ایده استارتاپ شما زمانی معنا پیدا می‌کنه که بتونه حداقل یک یا چند مشکل از نیاز کاربران رو برطرف کنه. هرکدوم از این مراحل اشکال مختلفی از تامین مالی رو نیاز داره و اطلاع داشتن درمورد فرآیند رشد و توسعه استارتاپ، ریسک سرمایه‌گذاری رو کاهش میده.

در ادامه این بلاگ می‌خوایم با مراحل رشد یک استارتاپ بیشتر آشنا بشیم!

مراحل رشد استارتاپ

به صورت کلی، یه استارتاپ از زمانی که فقط یه ایده ساده‌است، تا وقتی که به یه شرکت بزرگ تبدیل می‌شه، 6 مرحله کلی رو پشت سر می‌گذاره؛ دونستن شرایط استارتاپ توی هرکدوم از این مراحل، به شما کمک می‌کنه تا از چالش‌ها با قدرت عبور کنید و کسب و کارتون رو گسترش بدید. در ادامه این 6 مرحله رو باهم بررسی می‌کنیم.

1. مرحله پیش از بذر

2. مرحله بذر

3. مرحله اولیه

4. مرحله رشد

5. مرحله گسترش

6. مرحله‌ خروج

1- مرحله پیش از بذر (Pre-seed) یا بوت استرپینگ

زمانی رو در نظر بگیرید که استارتاپ تازه شروع به کار کرده و هنوز سرمایه کافی نداره. مرحله پیش از بذر، اولین مرحله سرمایه‌گذاریه. یعنی زمانی که استارتاپ در نقطه شروع قرار داره و عملا به جز یک ایده جذاب چیزی برای عرضه نداره. به مرحله پیش از کشت بذر، Bootstrapping هم می‌گن؛ به این معنی که شما برای تعیین مقیاس استارتاپ، از حداقل منابع موجود استفاده می‌کنین و از سرمایه شخصی برای پیشبرد اهداف استارتاپ استفاده می‌کنین و با توجه به همون سرمایه، تلاش می‌کنن تا به بهینه‌ترین شکل ممکن توسعه پیدا کنن.

2- مرحله بذری (Seed Funding Stage)

اولین و رسمی‌ترین سرمایه‌گذاری استارتاپ توی این مرحله انجام می‌شه. خیلی از استارتاپ‌ها توی مرحله قبلی با کمبود سرمایه مواجه می‌شن به سرمایه‌گذاری نیاز پیدا می‌کنن. سرمایه‌گذاری بذری، به استارتاپ این امکان رو می‌ده تا هزینه‌های نمونه محصول اولیه رو تأمین کنه، برای محصولش بازاریابی کنه و استراتژی‌های ورود به بازار رو تدوین کنه و با استخدام کارمندان، فعالیتش رو گسترش بده. سرمایه گذاران رایج مرحله بذری عبارتند از:

1) دوستان و اقوام

2) سرمایه‌گذاران فرشته

3) تامین سرمایه جمعی

3- مرحله اولیه (Early Stage)

مرحله اولیه یک مرحله کلیدی در کسب و کار شما است و به شما کمک می‌کنه تا اثرگذاری سناریوهای قبلی سرمایه‌گذاری‌تون رو مشاهده کنید. در این مرحله، سرمایه‌گذاران و شتابدهندگان استراتژ‌ی‌هاشون رو همچنان آزمایش می‌کنن و مشتریان و مخاطبان هدف رو پیدا می‌کنن. همچنین تو این مرحله اولین نسخه از حداقل محصول پذیرفتنی آماده شده و تونسته نیاز بازار رو بر آورده کنه. در این مرحله اگر تیم استارتاپی شما بتونه وظایف اولیه رو درست انجام بده، می‌شه گفت زمان تولد اون استارتاپ فرا رسیده!

4- مرحله رشد ( Growth Stage)

تو این مرحله، استارتاپ‌ شما تقریبا بخش اعظمی از بازار رو در اختیار گرفته و تیم‌های بزرگی رو تشکیل داده. با توجه به اکوسیستم ایران شاید تعداد استارتاپ‌هایی که در این مرحله قرار دارن خیلی کم باشه. اگر محصول یا خدمات استارتاپ شما به این مرحله برسن، تقاضای بازار برآورده می‌شه و این به معنی افزایش سودآوری هست. تو مرحله رشد، تیم‌ها به خوبی پیشرفت می‌کنن و فرآیند تامین نیروی انسانی و استخدام تقریبا به مراحل پایانی رسیده. توجه داشته باشین که به علت بالا بودن ریسک این مرحله، شما باید بتونید با دقت و تمرکز بیشتری خواسته‌ها و تقاضاهای جدید رو برآورده کنید.
رایج‌ترین شکل سرمایه‌گذاری در مرحله رشد، که بسیار مورد توجه بنیانگذاران و کارآفرینان قرار می‌گیره، Crowd Funding یا سرمایه‌گذاری جمعیه. کراودفاندینگ برای کسب و کارهای نوپا گزینه مناسبیه تا از طریق جمع‌آوری کمک‌ها و اهدای سرمایه بتونن برای شروع آماده بشن. اولین قدم برای شروع؟ تحقیقات بازار! شما باید به خوبی با نیازهای بازار آشنا باشید تا محصول تکراری عرضه نکنید!

5- مرحله توسعه و گسترش (Expansion Phase)

تو مرحله گسترش، شرکت‌هایی که پیشرفت کردن، پتانسیل رشد بهتری دارن و دیگه می‌تونن هم درآمدها و هم شرایط کارکنان‌شون رو تثبیت کنن. خیلی از بازارهای جدید در مرحله گسترش متولد می‌شن. طبق تعریف موسسه Scale Up انگلستان و OCPE، برای اینکه استارتاپ به یه شرکت اسکیل‌آپ (استارتاپی که تونسته مدل کسب و کارش رو به یک مدل تکرارپذیر تبدیل کنه) تبدیل بشه، باید در طول سه سال گذشته، با نرخ سالانه بیش از 20% رشد کرده باشه. تو این مرحله، استارتاپ شما به عنوان یک شرکت معتبر در حوزه خودش فعالیت می‌کنه.

6- مرحله خروج (Exit Phase)

بعد از گذر از مرحله پنجم، استارتاپ شما به سود مشخص و درآمد پایدار سالیانه رسیده. خیلی از استارتاپ‌ها با رسیدن به این مرحله، پیشرفتشون متوقف می‌شه اما در مقابل استارتاپ‌هایی هم هستن که همواره در حال تغییر و سازگار شدن با اکوسیستم و جامعه هدف خودشون هستن و سعی می‌کنن زمینه توسعه فعالیتشون رو فراهم کنن.

سخن پایانی

حمایت مالی اولیه شرایط ایده‌آلی رو برای رشد یک کسب و کار فراهم می‌کنه. استارتاپ استودیو دایان هم در در تمامی مراحل رشد استارتاپ از تامین مالی و سرمایه‌گذاری گرفته تا منتورینگ و مشاوره‌های تخصصی همراه شما است تا با تکیه بر دانش‌ و مهارت‌، ایده‌های نوآورانه استارتاپ شما رو تحقق ببخشه.