سه لایه‌ی طراحی احساسی که طراحان محصول باید بدانند

طراحی احساسی یعنی چگونگی ایجاد طرح‌هایی که احساسات کاربران را به صورتی برانگیزد که منجر به تجربیات مثبت برای آن‌ها شود.

در سال ٢٠٠٣، دونالد نورمن در سخنرانی تد درباره این موضوع صحبت می‌کند. او سه نشانه احساسی را نام می‌برد که یک محصول، برای موفقیت باید با آن‌ها برخورد کند. این سه نشانه که در این مقاله به عنوان لایه‌های طراحی احساسی شمرده می‌شوند عبارت‌اند از:

١. لایه‌ی درونی / شناختی

مهم‌ترین چیزی که باید بدانیم این است که اعمال و احساسات ایجاد شده در این لایه، ناخودآگاه هستند و فرد کنترلی بر آن ندارد. ابن لایه زمانی فعال می‌شود که برای اولین بار یک برنامه یا وب‌سایت را مشاهده می‌کنیم. این سطح هیچ ارتباطی با میزان قابل استفاده یا قابل درک بودن محصول ندارد. صرفا راهی‌ست که می‌توان از آن طریق وارد سر کاربر شد و احساسات او را جلب کرد.

٢. لایه‌ی رفتاری

تمرکز این لایه بیشتر روی این است که کاربران چگونه فعالیت‌های خود را انجام می‌دهند. چقدر سریع و دقیق می‌توانند به اهداف خود برسند و در این مسیر، چه تعداد خطا دارند؟ و اینکه آیا محصول، افراد بی‌تجربه را هم به انداره کاربران ماهر در نظر گرفته است؟

وقتی محصولی ما را قادر می‌سازد تا با حداقل سختی و تلاش آگاهانه به اهداف خود برسیم، احساسات مثبتی در ما برمی‌انگیزد. در مقابل، زمانی که یک محصول ما را مجبور می‌کند تا اهدافمان را بر اساس محدودیت‌هایش تنظیم کنیم یا وقتی ما را وادار می‌کند هنگام استفاده از آن‌ توجه دقیقی داشته باشیم، احساسات منفی را تجربه می‌کنیم.

٣. لایه‌ی انعکاسی

مردم معمولا تجربه استفاده خود از یک محصول را در قالب داستان منعکس می‌کنند و به همین خاطر آخرین لایه را لایه‌ی انعکاسی نامیده‌اند. واکنش‌های بازتابی مثبت ممکن است کاربران را تشویق کند تا تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. بر خلاف دو سطح قبلی، این سطح با شناخت آگاهانه گره خورده است. جایی که استدلال و تصمیم‌گیری آگاهانه صورت می‌گیرد. به دلیل همین آگاهانه بودن، بازتاب در این سطح عمیق و کند است.

این مطلب برداشتی از مقاله‌ی 3 layers of Emotional Design, every Product Designer Must Know بود که در صورت علاقه‌مند بودن به این موضوع مطالعه‌ی آن پیشنهاد می‌شود.