طراحی داده محور چیست؟

“دنیای جدید امروز، دنیای داده‌هاست”

پیشرفت سریع تکنولوژي پیامدهای بسیاری از جمله تغییر روابط آدم‌ها را به همراه دارد، به همین دلیل اطلاعات نقش مهمی پیدا کرده‌اند. ما هرروز از ابتدا، با باز کردن چشمهای خود شروع به دریافت داده ها می‌کنیم، آن‌ها را آنالیز می‌کنیم و سپس تصمیم می‌گیریم. این روند در بسیاری از کارهای روتین ما نهادینه شده و ما هرگز به پروسه آن فکر نمی‌کنیم اما بعضی مواقع این پروسه خود را نشان می‌دهد. اما تنها ما نیستیم که اطلاعات را دریافت می‌کنیم بلکه محصولات دیجیتال نیز از ما اطلاعات دریافت می‌کنند،‌ آنالیز می‌کنند و سپس براساس الگوریتم‌ها مجموعه‌ی شخصی‌سازی شده‌ای را برای ما نمایش می‌دهند.

برای مثال؛ دیجیکالا کالاهایی را براساس خرید و بازدید‌هایتان به شما پیشنهاد می‌دهد و یا صفحه explore در اینستاگرام براساس علایق و بازدید‌های شما نمایش داده می‌شود و برای هر فرد متفاوت است.

با توجه به اینکه داده و اطلاعات در دنیای واقعی و مجازی نقش بسیار مهمی بازی می‌کند، اصطلاحات و مشاغل بسیاری نیز در این حوزه ایجاد شده است همچنین در پوزیشن‌های شغلی مختلف نیز راه پیدا کرده است که طراحی هم شامل آن می‌شود و اصطلاح “طراحی داده محور” به وجود آمده است که امروز بسیار درباره آن می‌شنویم.

طراحی داده محور (DDD) چیست و چرا اهمیت دارد؟

“ما طراحان، کاربر محصولاتی که طراحی میکنیم نیستیم” تقریبا همه ما با این مفهوم آشنا هستیم، شاید این جمله در ظاهر ساده و قابل فهم باشد اما سختی‌های بسیاری دارد. وقتی در حال طراحی هستیم فرضیات بسیاری مطرح می‌شود و هر فرض پتانسیل این را دارد که محصول و یا مسئله را به بیراهه بکشد و یا برای آن افرادی که این فرضیات را برایشان در نظر گرفته‌ایم مفید نباشد،‌ طراحانی که داده‌ها را نادیده می‌گیرند و صرفا به غریزه خود متکی هستند،‌ خطر هدر دادن زمان و هزینه را دارند بنابراین هر فرضیه‌ای نیاز به تایید دارد و این تایید تنها با داده گرفته می‌شود. بنابراین هر زمان که نیاز به تصمیم‌گیری بزرگ یا کوچک باشد ضروری است که به داده‌ها برگردیم تا نیازهای اصلی کاربران، هدف قرار گیرد.

طراحی مبتنی بر داده به طراحان محصول کمک می‌کند تا درک بهتری از نحوه تعامل کاربر با محصولات خود داشته باشد که برای اجرای آن، فرآیندی وجود دارد که شامل تصمیمات طراحی ما براساس بازتاب داده‌ها و رفتار کاربر است و اندازه گیری یافته‌ها،‌ فرضیه‌ها و نتایج است و این اندازه‌گیری است که به داده‌ها،‌ تصمیمات و نتایج ارزش و اعتبار می‌بخشد.

اما جمع‌آوری داده و استفاده درست از آنها بسیار سخت و حیاتی است و راه‌های بسیاری برای دستیابی به داده‌ها از جمله روش‌های پژوهش کمی و کیفی وجود دارد که در این مقاله به آنها نمی‌پردازیم.

همانطور که دستیابی به داده‌‌ مهم و کمک‌کننده است، در اختیار داشتن داده زیاد نیز باعث گمراهی و دور شدن از معیارهای تعریف شده شود. برای جلوگیری از این اتفاق روش‌هایی وجود دارد که به ۴ مورد آن اشاره می‌کنم:

• قبل از شروع تحقيقات، تمامی اطلاعات و پژوهش‌های موجود را به صورت گسترده درباره کاربران خود مطالعه کنید.
• لیستی درباره چیزهایی که می‌خواهید درباره کاربران متوجه شوید، درست کنید
• مهم‌ترین داده هایی را که برای بهبود در تصمیم‌گیری‌هایتان نیاز دارید را مشخص کنید
• در صورت محدود بودن زمان و منابع،‌ تحقیقات خود را در حوزه های مهم و با اولویت بالا محدود کنید، ‌به یاد داشته باشید عمیق شدن در یک موضوع بهتر از داشتن اطلاعات اندک در همه موضوعات است.

اگر به عنوان دیزاینر در شرکتی مشغول به کار باشید می‌دانید که پژوهش کردن و تجزيه و تحليل داده‌ها پروسه‌ای هزینه‌بر از نظر زمانی و مالی است و برای مشهود شدن نتیجه نیز زمان بسیاری نیاز است و از آنجا که بيشتر کارفرمایان رویکرد نتيجه محور دارند، باعث عدم علاقه کارفرمایان به انجام این کار و طراحی داده محور شده است. اما با توجه به توضيحات درباره اهمیت داده‌محور بودن، لازم نیست کل مسیر را با داده جلو ببریم، می‌توان برای اثبات و نمايش نتیجه‌ای که طراحی داده محور روی محصول می‌گذارد صرفا قسمتی از محصول را به صورت داده‌محور طراحی کنید تا در زمان کوتاه تر و با هزینه مالی و انرژی کمتر به نتیجه برسید و وقتی کارفرما نتيجه‌ی هر چند کوچک را ببینید به اهمیت و تاثير این نوع طراحی روی محصول خود پی‌می‌برد.

برای کلام اخر باید به یاد داشته باشید که صرف نظر از اهداف شما، طراحی داده‌محور می تواند به شما در بهبود عملکرد محصول کمک کند. همیشه داده ها را به عنوان صرفا اعداد و رقم نبینید آنها عضوی از تیم محصول شما هستند. مهم نیست که چه کاری انجام می دهید، داده ها همیشه می توانند از تصمیمات طراحی شما پشتیبانی کنند.

#تجربه_کاربر #طراحی #داده_محور #data_driven

منابع:

https://medium.com/@adam.fard/data-driven-design-everything-you-should-know-59f5c71122b5

https://uxdesign.cc/why-data-driven-user-experience-is-the-way-to-go-science-technology-analytics-dcef370406fc

https://xd.adobe.com/ideas/process/user-research/data-driven-design-for-user-experience/

https://www.springboard.com/blog/design/data-driven-design/