بحران کره شمالی چیست و از کجا شروع شد؟

مقدمه

در این قسمت از پادکست دایجست می‌خواهیم درباره‌ی مرموز‌ترین کشور دنیا -که اخیراً در صدر اخبار جهان است- صحبت کنیم: کره‌ی شمالی.
حتی اگر پیگیرِ اخبار نباشید، حتماً در این سال‌ها دست‌کم یک بار این اسامی را شنیده‌اید: کره‌ی شمالی، آزمایش موشکی، آزمایش هسته‌ای، آمریکا، چین و... اما برای اینکه بفهمیم ریشه‌ی مسائل کجاست و این کشمکش‌ها از کجا شروع می‌شوند، مثل همیشه باید کمی به عقب برگردیم و ماجرا را از زمان پیدایش این کشور دنبال کنیم.

تاریخ اجمالی پیدایش کره شمالی و منازعات آن

نمی‌خواهم تمام تاریخ کره را از ابتدا تعریف کنم. تمرکز ما از جایی‌ست که امپراطوری کره به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شد. کره هم مانند بسیاری از کشور‌های دیگر، به‌علت موقعیت استراتژیکی (سوق‌الجیشی) که دارد، همواره در مرکز توجه کشور‌های اطراف بوده‌است. اگر به نقشه‌ی جهان نگاهی بندازید، متوجه می‌شوید که کره بین سه کشور چین و ژاپن و روسیه قرار دارد. می‌توانید حدس بزنید که هر کدام از این سه کشور قدرتمند چه‌قدر برای کنترل داشتن روی کره مشتاق بوده‌اند. از جنگ‌ها و درگیری‌هایی که بین این کشورها رخ داده می‌گذرم تا به درگیری آخر برسیم؛ یعنی جنگ بین روسیه و ژاپن بر سر شبه‌جزیره‌ی کره و شمال‌شرقی چین ( منطقه‌ای به نام مانچوریا که در آن زمان از چین مستقل بود). درواقع این جنگ در بستر تمایلات امپریالیستی این دو کشور شکل گرفت. روسیه به دنبال یک بندر در آب‌های گرم بود و می‌خواست بندری در مانچوریا داشته باشد. در سوی دیگر موازنه‌ی قدرتی آن منطقه برای ژاپن مهم بود و درصدد تصاحب کره برآمد. روسیه در مقابل این خواستِ ژاپن موضع گرفت و اعلام کرد که کره باید خنثی و بی‌طرف بماند. ژاپن هم با تسلط روسیه بر مانچوریا مخالفت و جنگ را آغاز کرد. روسیه طی جنگ‌های متعدد به شدت شکست می‌خورد؛ تا حدی که توجه دنیا از لحاظ موازنه‌ی قدرتی به ژاپن جلب شد. ژاپن طی چندین سال با معاهده‌های مختلف کل شبه‌جزیره‌ی کره را تسخیر کرد و نهایتاً امپراطوری کره به دست ژاپنی‌ها افتاد. حکمرانی ژاپن بر کره از سال 1910 تا 1945 ادامه پیدا کرد.

پس تا این‌جا متوجه شدیم که امپراطوری کره -به خاطر جنگ‌های بین روسیه و ژاپن بر سر کره- در سال 1910 به‌طور کامل به دست ژاپنی‌ها می‌افتد. البته ناگفته نماند که تسلط ژاپنی‌ها بر کره به کمی قبل‌تر (حدود 1895) برمی‌گردد. به هر حال اگر هنوز هم کدورت‌هایی بین کره‌ای‌ها و ژاپنی‌ها وجود دارد، به‌خاطر آن دوران است.

حاکمیت ژاپن به کره دقیقاً با پایان جنگ جهانی دوم تمام می‌شود. متفقین ژاپن را شکست می‌دهند و کره را تصاحب می‌کنند. داستان کره‌ی جنوبی و شمالی از همین‌جا آغاز می‌شود.

ادامه‌ی این مطلب را در این صفحه از سایت پادکست دایجست بخوانید.