وب اسمبلی (WebAssembly) چیه؟ و چرا آینده Web هست؟!

وب اسمبلی (WebAssembly) چیه؟ و چرا آینده Web هست؟!
وب اسمبلی (WebAssembly) چیه؟ و چرا آینده Web هست؟!


وب اسمبلی (یا WASM مخفف WebAssembly) یک زبان low-level (سطح پایین) با فرمت Binary (دو-دویی) هست که توسط مرورگر اجرا میشه


در اینجا چندتا نکته مهم وجود داره:

1️⃣ اول اینکه یه زبان سطح-پایین هست و با پرفرمنسی نزدیک به Native اجرا میشه (اصلا یکی از اهداف اصلی ایجاد WASM اجرا سریع تر کدها توی مروگر بود)

2️⃣ برخلاف js به جای اینکه فرمت متنی داشته باشه، فرمت باینری (دو-دویی) داره که باعث میشه کد حجم کمتری داشته باشه در نتیجه این به معنی بارگزاری سریع تر نیز هست

در واقع وقتی کدی قراره human-readable باشه حجم بیشتری میگیره تا اینکه باینری باشه. مشابه این اتفاق برای سریالایز کردن به json در مقایسه با binary formatter هایی مانند protobuf و message-pack هم اتفاق میافته. ضمن اینکه کدی که به صورت باینری باشه امکان فشرده سازی بیشتر و بهینه تری داره

3️⃣ علاوه بر حالت باینری، یه حالت متنی (به صورت S-expression) هم داره که human-readable هست و قابلیت دیباگ و خوانایی خوبی داره

این فرمت در قالب فایل های با پسوند wat. یا wast. ذخیره میشه که میتونین نمونه کدش رو اینجا ببینین (البته در گذشته این دو معادل هم بودند ولی جدیدا بیشتر wat. برای اینکار استفاده میشه)

4️⃣ گرچه در ابتدا WASM برای اجرا توی مروگر طراحی شده بود ولی بعد ها توی پلتفرم های دیگه هم مورد استقبال قرار گرفت و یه سری Runtime هایی (مانند wasmer و wasmtime) براش نوشته شد که این امکان رو میده که برنامه های WASM رو توی Desktop و IoT و Server و... اجرا بشن

5️⃣ این زبان در کنار خودش یه سری کامپایلر (از جمله emscripten و binaryen) ارائه داده تا زبان های low-level ایی همچون C و ++C و Rust بتونن کدشون رو به WASM کامپایل کنن

زبان های دیگه هم از جمله #C و Java و Python و Go به این سمت حرکت کردن و امکان اجرای کد هاشون رو توی مرورگر فراهم کردند. به عنوان مثال Blazor امکان اجرا کد های #C رو در مرورگر فراهم میکنه

مزیت این روش اینه که شما به زبون های دلخواه خودتون میتونین کدی بنویسین که توی مرورگر اجرا بشه. یعنی اصلا نیاز نیس زبان WASM رو بلد باشین.


حالا سوال مهم اینه که این زبان جای JavaScript رو میگیره؟

جواب: نه، اصلا نمیتونه. WASM اومده که مکمل JS باشه و ضعف های اون رو برطرف کنه

زبان JS تو پلتفرم های زیادی استفاده میشه و جامعه بسیار بزرگی داره پس نه WASM نه هیچ زبان دیگه ای نمی تونه اون رو کنار بزنه (حداقل به این زودی ها نه)

در واقع تنها مزیت منحصر به فرد JS سمت Front بود که تنها پادشاه سمت مرورگر بود. ولی الان که امکان اجرای زبان های دیگه سمت مرورگر فراهم شده عملا راه برای ظهور پادشاه های دیگری هم فراهم شده

یکی از کارهای دیگری که در این زمینه انجام شده AssemblyScript هست که در واقع یک کامپایلر TypeScript به WASM هست که سینتکس کدش کاملا TS نیست ولی شبیه اونه و نهایتا کد های شما رو به WASM کامپایل میکنه


در آخر نکته مهم اینه که که بدونین این تکنولوژی محکوم به اینه که آینده وب باشه!

یعنی حتی اگه این زبان از خودش هیچ آورده ای هم نداشته باشه بازم مسیر توسعه وب در آینده به سمت اون هدایت میشه (توسط دست های پشت پرده :دی) .

چرا؟ چون توسط بنیاد W3C (کنسرسیوم جهانی وب) به عنوان یه استاندارد شناخته شده و نیز شرکتای غولی همچون Google و Microsoft و Mozilla و Apple و Intel و Red Hat و... روش سرمایه گذاری شده

میگن اگه میخوای پیش گوی خوبی باشی، آینده رو پیش بینی نکن، اون رو بساز. و این ها در واقع کسانی هستند که مسیر توسعه وب رو پیش بینی نمیکنند بلکه اون رو خودشون میسازند


اگه میخواین بیشتر در مورد WebAssembly بدونین این مقاله خوبیه

https://vrgl.ir/cRTeL

مقالات بیشتر در دات نت زوم

https://t.me/DotNetZoom