ارز دیجیتال چیست؟|به زبان ساده

شاید شما هم واژه «ارز دیجیتال» را در رسانه‌ها یا شبکه‌های اجتماعی شنیده باشید. اما ارز دیجیتال چیست ؟ چه تفاوت‌هایی با پول معمولی دارد؟ اگر به دنبال پاسخ این پرسش‌ها هستید، مطلب زیر می‌تواند برایتان سودمند باشد.

ارز دیجیتال چیست؟

به گزارش #اقتصادبرتر واژه «ارز دیجیتال» ترجمه فارسی عبارت انگلیسی «cryptocurrency» است. این کلمه انگلیسی از دو عبارت crypto‌ به معنای رمز و currency به معنای ارز تشکیل شده است. به همین دلیل گاهی از معادل «رمزارز»، «ارز رمزگذاری شده» یا «ارز رمزینه» برای این مفهوم نیز استفاده می‌شود. ارز دیجیتال در واقع یک شکل الکترونیکی از پول است که به صورت رمزنگاری شده در اینترنت از یک نفر به فردی دیگر متصل می‌شود. رمزارزها غیرقابل هک هستند.

اطلاعات مربوط به مالکیت ارز دیجیتال و تراکنش‌ها بر روی شبکه‌ای که بلاک چین نامیده می‌شود قرار دارد. این شبکه اطلاعات مذکور را در اختیار عموم قرار می‌دهد و همه کاربران می‌توانند سابقه تراکنش‌ها را ببینند.

از معروف‌ترین ارزهای دیجیتال می‌توان به بیت کوین، اتریوم،ریپل، لایت کوین و مونرو اشاره کرد.

تفاوت پول معمولی با ارز دیجیتال چیست؟

پول معمولی یا همان ارزهای رسمی (مثل ریال، دلار یا یورو) توسط بانک مرکزی هر کشور منتشر می‌شود. بانک مرکزی باید مقداری شیء با ارزش (نظیر طلا) را به عنوان پشتوانه این پول منتشر شده در اختیار داشته باشد. اما ارز دیجیتال این گونه نیست و بیشتر آنها بدون هر نوع پشتوانه فیزیکی منتشر می‌شوند. البته استثناهایی نیز در این میان وجود دارد. برای نمونه ارز دیجیتال «وان‌گرم» که توسط یک استارتاپ اماراتی عرضه شده و منطبق با قوانین شرعیت اسلامی است، دارای پشتوانه طلا است.

دومین تفاوت پول معمولی با ارز دیجیتال به ساختار تراکنش‌ آنها مربوط می‌شود. در تراکنش‌های آنلاین بین دو نفر، یک واسطه (معمولا) بانک وجود دارد که بر آن نظارت می‌کند. اما نقل‌وانتقال ارز دیجیتال بین دو نفر به صورت همتا به همتا صورت می‌گیرد. به جای وجود یک نهاد واسطه مرکزی (مثل بانک) درستی تراکنش در ارز دیجیتال توسط شبکه‌ای از کاربران که بر روی شبکه بلاک چین حضور دارند تایید می‌شود.

ارز دیجیتال تفاوت‌هایی اساسی با پول رسمی دارد. بازگشت ناپذیری تراکنش‌های ارز دیجیتال سومین تفاوت است. در حالت عادی و در خریدهای آنلاین، در صورت بروز مشکل و یا اعتراض پرداخت‌کننده، ‌امکان پیگیری و کنسل کردن تراکنش وجود دارد. اما تراکنش در ارزهای دیجیتال این طور نیست و در صورت انجام دیگر بازگشت‌پذیر نخواهد بود.

حفظ هویت کاربر تفاوت بعدی است. در تراکنش‌های معمول آنلاین، هویت کاربر احراز می‌شود، اما در ارزهای دیجیتال هویت کاربر محفوظ می‌ماند. البته هر از گاهی اخباری در زمینه احتمال شناسایی هویت کاربران در این فضا نیز منتشر می‌شود. همچنین کارمزد تراکنش‌های ارز دیجیتال پایین‌تر از شیوه معمول بوده و یا حتی گاهی صفر است.

مزایای ارز دیجیتال چیست؟

همان طور که گفته شد ، حفظ هویت کاربر، عدم نیاز به واسطه، کارمزد پایین و سرعت بالای انجام تراکنش از مهم‌ترین مزایای ارزهای دیجیتال به شمار می‌روند.

سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال

شاید شنیدن داستان افرادی که با خرید بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال با قیمتی پایین و فروش آن در هنگام افزایش قیمت به ثروت بالایی رسیدند شما را به فکر سرمایه‌گذاری بر روی آن بیاندازد. بازار ارزهای دیجیتال بازاری جذاب برای سرمایه‌گذاران خرد و کلان از سراسر دنیاست. با این وجود، یکی از مشکلات اصلی این بازار، نوسانات شدید قیمتی در آن است.

چون این نوسانات بخشی طبیعی از این بازار است، این سرمایه‌گذاری مخاطره به نسبت بالایی داشته و البته احتمال کسب سود قابل توجه نیز در آن وجود دارد.

انواع ارز دیجیتال

ارزهای دیجیتالی یا رمزنگاری شده یک پول صد در صد مجازی است. برخلاف تقریباً تمامی پول‌های دیگر در جهان، هیچ حکومتی روی این پول نظارت و کنترل ندارد، در عوض، کاملاً مجازی است. ارزهای دیجیتالی‌هایی که مالک آن هستید، در کامپیوتر شما ذخیره می‌شوند. می‌توانید این ارزهای دیجیتالی را بفروشید و یورو یا ریال دریافت کنید. پول کامپیوتری یا پول دیجیتال یا پول اینترنتی نام‌هایی هستند که به این پول مجازی داده شده و گفته می‌شود یکی از بزرگترین علاقه‌مندی‌های گیک‌ها و خوره‌های دنیای دیجیتال است. عده‌ای دیگر هم آن را ابزاری برای مبارزه بر ضد نظام سرمایه داری جهانی و بانک‌های بزرگ می‌دانند. شرکت‌ها و افرادی که کارهای تجاری و بازرگانی انجام می‌دهند، اغلب به دنبال راه حل‌هایی برای دریافت پول و سود بیشتر هستند، مشتریان هم در مقابل خدمات مناسب و شیوه‌های پرداختی معقول و مطمئنی را طلب می‌کنند. شاید ایده‌های مختلفی برای جابجا کردن پول و اعتبار به صورت اینترنتی به ذهن شما هم رسیده باشد. بانکداری الکترونیکی و استفاده از روش‌های سنتی تر هم مشکلات و محدودیت‌های فیزیکی و قانونی متعددی دارند؛ بنابراین تلاش‌ها برای آفریدن نوعی پول دیجیتال از همان آغاز کسب و کارهای الکترونیک شکل گرفته بود.

لیست ارزهای دیجیتالی

شاید فقط بیت کوین را به عنوان ارز دیجیتال یا رمزنگاری شده میشناسید ولی در اینجا لیستی از سایر ارزهای دیجیتالی تهیه شده، البته که بیت کوین و لایت کوین بیشتر مورد استقبال و استفاده قرار گرفته‌اند.

رایج‌ترین ارزهای دیجیتالی

نام ارز دیجیتال، الگوریتم، تعداد کل موجودی و همچنین نام وب سایت اصلی:

Bitcoin Bitcoin SHA-256 21 Million

Litecoin Litecoin Scrypt 84 Million

Peercoin Peercoin SHA-256 No Limit

Dogecoin Dogecoin Scrypt 100 Billion

Namecoin Namecoin SHA-256 21 Million

جدیدترین ارزهای دیجیتالی

Coin Scrypt 1.2 Billion

Litebar Scrypt 1.35 Million

Earthcoin Scrypt 13.5 Billion

YbCoin Multi-Algo 200 Million

Protoshares Momentum 2 Million

تفاوت ارز دیجیتال با ارز مجازی

برای تمیز دادن این دو مفهوم افزودن پسوند اقتصاد به الفاظ دیجیتال و مجازی تاحدودی می‌تواند مشکل را حل نموده و مفاهیم را تبیین نماید.

اقتصاد دیجیتال تمام تجارت‌ها، افراد و خدماتی را توصیف می‌کند که در یک حالت دیجیتال فعالیت می‌کنند. این تجارت‌ها می‌توانند آنلاین باشند و یا خدمات ساخت نرم‌افزار باشد. در مقابل، اقتصاد مجازی عبارتند از اقتصاد غیر واقعی همانند اقتصادهای خرد درون بازی فارم وایل یا اجتماعات دنیای وارکرفت.

از این رو تفاوت بین ارز مجازی و ارز دیجیتال نیز با همین روش قابل درک است. ارزهای دیجیتال در واقع نماد غیرفیزیکی همان ارزهای رایج هستند و ارزهای مجازی نماد سرمایه‌های آنلاین هستند که تنها در دنیای دیجیتال ارزش‌گذاری می‌شوند و نه خارج از آن.

مثال بارز ارز مجازی همان اعتبارات فیس‌بوک است که برای تبلیغات و بازی‌های درون پلتفرمی استفاده می‌شوند. در این مثال ارز رایج در فرم دیجیتال آن بایستی تبدیل به ارز مجازی شود و نکته قابل توجه در این حالت گردش یک‌طرفه پول می‌باشد، زیرا توسط اعتبارات فیس‌بوک شما امکان خرید ماشین نخواهید داشت. بنابراین ارزش ارز مجازی تنها درون پلتفرمی است که در آن شکل گرفته است. در واقع ارز دیجیتال نماد دیجیتال یک سرمایه فیزیکی است مانند پولی که در کیف پول پی پال و یا در حساب بانکی آنلاین شماست که بوسیله آن اعتبارات فیس‌بوک خریداری می‌کنید.

یکی دیگر از تفاوت‌های بارز این دو ارز سطح متمرکز بودن و مالکیت آن است. درحالی‌که ارز دیجیتال تحت مالکیت و کنترل بانک‌‌های مرکزی و حکومت‌ها می‌باشد، ارز مجازی غیرمتمرکز بوده و می‌تواند توسط هر شرکتی همانند فیس‌بوک یا سازندگان اپلیکیشن‌ها و افراد ساخته شوند.

به طور عام، ارزهای رمزنگاری شده را نمی‌توان در هیچ‌کدام از این دو گروه دسته‌بندی کرد چرا که شباهت‌هایی به هر دو گروه دارد. از آن جهت به ارزهای مجازی شباهت دارند که غیرمتمرکز هستند و تحت مالکیت و کنترل هیچ بانک یا دولتی نیستند و وابستگی به هیچ ارز رایجی به عنوان سرمایه پشتیبان ندارند. اما همانند ارز دیجیتال می‌توان از آن‌ها برای خرید کالای واقعی نظیر اتومبیل استفاده کرد.

بسیاری از ارائه‌دهندگان محصولات در حال حاضر پرداخت با بیت کوین یا برخی ارزهای رمزنگاری شده دیگر را جهت خرید محصولات‌شان می‌پذیرند. همچنین ارزهای رمزنگاری شده محدود به پلتفرم یا نرم‌افزار خاصی نیستند و همین امر تنظیم مقررات را برای ارزهای رمزنگاری شده سخت کرده است.

در حال حاضر برخی کشورها نظیر سوئیس و ژاپن ارز دیجیتال را به عنوان روش پرداخت قانونی پذیرفته‌اند.

*مریم رهنما

منبع: بخش زبان ساده اقتصاد برتر