ناتوانی انگلیس در نبرد نفتکش‌ها

به گزارش #اقتصادبرتر پس از آنکه در هفته های اخیر انگلیس یک فروند نفتکش حامل نفت ایران را در جبل الطارق به بهانه تحریم نفتی سوریه از سوی اروپا توقیف کرد، زمانی نگذشت که نفتکش انگلیسی به نام “استینا ایمپرو ” به ‌علت عدم رعایت قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی در تنگه هرمز توسط نیروهای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران تحت محاصره چهار قایق و یک بالگرد در آمد و توقیف شد.

پس از آن جرمی هانت، وزیر خارجه انگلیس ایران را تهدید کرد و گفت اگر ایران نفتکش توقیف شده ای که با پرچم انگلیس حرکت می کند را آزاد نکند، با “عواقب جدی” روبرو خواهد شد. کمیته اضطراری دولت انگلیس برای دومین بار برای بحث درباره تنش نفتکش ها تشکیل جلسه داد و وزارتخانه ‌های خارجه و دفاع انگلیس نیز اعلام کردند در پی “اطلاعات فوری” درباره نفتکش توقیف‌ شده هستند. هانت وزیر خارجه انگلیس گفت : “ما به گزینه های نظامی نگاه نمی کنیم، بلکه در حال بررسی راه های دیپلماتیک برای حل این مشکل هستیم هرچند خیلی روشن می گوییم که موضوع باید حل شود.”

ناتوانی دریایی نیروهای مسلح انگلیس

همه اینها نشان می دهد ، انگلیس در برابرسپاه پاسداران ایران برای ممانعت از توقیف نفتکش انگلیسی با پرچم این کشور در تنگه هرمز عاجز مانده است و نیروی دریایی انگلیس دیگر قدرتی برای نقش آفرینی در آبهای بین المللی ندارد. طبق گفته توبیاس ایلوود، وزیر دفاع انگلیس ، نیروی دریایی این کشور که دارای یک ناوچه و چهار مین جمع کن در خلیج فارس است، اکنون برای انجام نقش جهانی خود هیچ قدرتی ندارد.

ایلوود می گوید: زمانی انگلیس دارای نیروی دریایی قوی در جهان بود اما در دهه های اخیر، عمدتا به دلیل کاهش هزینه ها، حجم ناوگان این کشور را کاهش داد . در این گزارش نگاهی اجمالی به توان نیروی دریایی انگلیس خواهیم داشت .

هزینه سنگین نظامی انگلیس

انگلیس بیش از فرانسه، آلمان، ایتالیا، اسپانیا یا هر کشور دیگر عضو اتحادیه اروپا برای بودجه دفاعی اش هزینه می کند. مشکل این است که بیشتر هزینه های نظامی انگلیس صرف تجدید برنامه هسته ای و دو ناو هواپیما بر گرانقیمت این کشور می شود، در حالی که انگلیس برای نیروی دریایی خود آنچنان هزینه ای نمی کند و نیروهایش نیز در حال ترک آن هستند.

توان دریایی انگلیس در خلیج فارس

انگلیس دارای یک ناو هواپیمابر، HMS مونتروز و چهار مین جمع کن در خلیج فارس است. روزانه حدود ۱۵ تا ۳۰ کشتی بزرگ با پرچم انگلیس از آبراه خلیج فارس عبور می کنند که سه فروند از آن ها از مسیر تنگه هرمز عبور می کنند. دومین ناو هواپیما بر انگلیس HMS Kent و ناوشکن، HMS دانکن، برای جایگزینی به جای HMS Montrose عازم منطقه خلیج فارس می شود . به سادگی می توان گفت، انگلیس فاقد توانایی دریایی است که بتواند هنگام عبور کشتی های تجاری این کشور از منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز امنیت آنان را تامین کند تا مشکلاتی شبیه آن چه برای نفتکش این کشور اتفاق افتاد تکرار نشود .

نیروی دریایی انگلیس در حال حاضر دارای ۷۷ فروند کشتی، از جمله شش ناوشکن، ۱۳ فروند ناو هواپیما بر و ۱۰ زیردریایی است. بقیه تجهیزات دریایی این کشور عمدتا در اختیار معدنچیان و شامل کشتی های پشتیبانی می باشد . در مقایسه با نیروی دریایی انگلیس که در سال ۱۹۹۰ دارای ۱۳۸ کشتی و ۳۳ زیردریایی بود اما طی سه دهه گذشته بیش از نیمی از شمار زیردریایی ها، ناوچه ها و ناوشکن های نیروی دریایی این کشور کاهش یافته است . تقریبا نیمی از کشتی ها هر زمان به طور منظم تعمیر و نگهداری می شوند. به عنوان مثال، استوارت اندرو وزیر دفاع انگلیس می گوید : چهار ناو هواپیما بر این کشور سال ۲۰۱۸ برای انجام تعمیرات باید راهی بنادر این کشور شوند . چندین کشتی کوچک انگلیس نیز وظیفه گشت زنی را بعهده دارند که فقط تعداد کمی از کشتی ها برای رسیدگی به شرایط اضطراری بکار گرفته می شوند.

نیروی دریایی انگلیس در حال حاضر دارای یک ناو هواپیمابر است. ناو هواپیما بر دوم آن باید سال آینده به آب انداخته شود اما آن ها بسیار کوچکتر از ناوهای هواپیما بر آمریکا هستند و حتی کمی کوچکتر از ناوهای هواپیما بر روسی و چینی می باشند . بروز نشتی در ناو هواپیما بر انگلیس باعث شد این شناور اوایل این ماه برای تعمیرات راهی بنادر این کشور شود . نیروی دریایی سلطنتی انگلیس نسبت به سایر ناو های این کشور بیشتر افت کرده است . این نیرو در سال ۲۰۰۰ حدود ۳۹ هزار ملوان در نیروی دریایی داشت اما در حال حاضر شمار نیروهایش به ۳۰ هزار نفر رسیده که کاهش داشته است . به گفته وزیر دفاع انگلیس در سال ۱۹۴۵ یعنی پایان جنگ جهانی دوم نیروی دریایی آمریکا ۸۶۱ هزار ملوان داشت که در سال ۱۹۵۵ ده سال بعد به ۱۲۸ هزار نفر و در سال ۱۹۹۱ به ۶۲ هزار نفر رسید که دائما روندی کاهشی داشته است . کاهش نیروهای مسلح دریایی آمریکا عمدتا بخاطر کاهش بودجه نظامی این کشور است .

کاهش بودجه انگلیس

تولیدات اقتصادی انگلیس در سال ۹۰ بدنبال افت بودجه این کشور چهار درصد کاهش داشت و اکنون دو درصد افت را تجربه می کند. به تبع آن بودجه نظامی این کشور نیز کاهش یافته است . در حال حاضر نیروی دریایی انگلیس در معرض فشار سنگینی قرار دارد و در حال حاضر با چالش حفاظت از آب های سرزمینی این کشور مواجه است . در شرایطی که ماموریت های نیروی دریایی این کشور در نقاط مختلف جهان بیش از پیش افزایش یافته است . از اواسط قرن ۱۸ میلادی نیروی دریایی سلطنتی انگلیس قدرتمند ترین قدرت نیروی دریایی جهان بود . این نیرو نقش مهمی در ایجاد امپراطوری انگلیس در جهان ایفا کرد . اما آمریکا در طول جنگ جهانی دوم بر دریاها تسلط بیشتری پیدا کرد و جایگزین قدرت دریایی انگلیس در دریاها شد. نیروی دریایی انگلیس زمانی آنقدر قدرت و اعتبار داشت که در وصف آن اشعار فراوانی سروده شده بود. اما اکنون قدرت و اعتبار گذشته را از دست داده و توان دریایی این کشور روبه افول گذاشته است .

انگلیس در سال ۱۹۴۴ آنقدر توان نظامی داشت که می توانست ۹۰۰ کشتی جنگی این کشور را همزمان راهی کانال انگلیس کند تا در خدمت نیروهای نظامی متحد این کشور برای نجات اروپا از دست آلمان نازی قرار بگیرند . اما پس از هزینه هایی که در جنگ جهانی دوم بر این کشور تحمیل شد و موجب کاهش قدرت امپریالیستی این کشور شد ، بتدریج نیروی دریایی انگلیس به لحاظ نیرو و قدرت نظامی رو به افول گذاشت.

*اکرم صدیقی- سردبیر سایت اقتصاد برتر

منبع: بخش بین الملل اقتصاد برتر