احسان عادی هستم طراح محصول و مدیر هنری. اهل کاشان. اینجا سعی می کنم بیشتر از تجربه هام براتون بنویسم
چرا تصمیمات اشتباه میگیریم؟! - بایاس های ذهنی با احسان عابدی
چرا تصمیمات اشتباه میگیریم؟ تا حالا به این فکر کردید؟ می دونید بایاس های ذهنیتون چیه؟
من احسان عابدی طراح محصول قراره براتون این موضوع رو تو چند خط به زبون ساده توضیح بدم:
بایاسهای ذهنی به تمایل ما برای تصمیمگیریهای خاصی یا پیشفرضهایی که در ذهنمان شکل گرفتهاند اطلاق میشود. بایاسهای ذهنی ممکن است به دلیل تجربیات قبلی، فرهنگ، تربیت، افکار و باورهای شخصی و دیگر عوامل رخ دهند. بایاسهای ذهنی میتوانند بر تصمیمگیریهای ما تأثیر بگذارند و ممکن است باعث شود که تصمیمات نادرستی بگیریم. برای شناسایی بایاسهای ذهنی در تصمیمگیریهای خود، میتوانیم سوالاتی از خود بپرسیم و دیدگاههای دیگران را هم در نظر بگیریم.
در ادامه 20 بایاس ذهنی رایج را برای شما لیست کردهام:
- بایاس تأیید: تمایل به پذیرش و اعتقاد به چیزی به دلیل این که دیگران هم به آن باور دارند.
- بایاس تأثیر گذاری: تمایل به تأثیرگذاری بر روی دیگران و پذیرش نظر آنها بر موضوعی بدون این که خود به صورت کامل آن را تحلیل کند.
- بایاس تأیید پیشینه: تمایل به پذیرش یا رد چیزی بر اساس تجربههای گذشته، بدون ارزیابی دقیق و جدی آن.
- بایاس پویش: تمایل به تفسیر رویدادها به نحوی که با باورهای شخصی تطابق داشته باشد.
- بایاس پیشفرض: تمایل به ارجحیت اولیه یک گزینه بر روی گزینههای دیگر، بدون دلیل قابل قبولی.
- بایاس تأیید همگروهی: تمایل به پذیرش نظر گروهی بدون تحلیل دقیق و جدی آن.
- بایاس سلیقهای: تمایل به ارزیابی یک موضوع بر اساس سلیقهی شخصی، بدون ملاحظه دیدگاهها و اطلاعات دیگران.
- بایاس نظریهپردازی: تمایل به تأیید یک نظریه بر اساس گزارشات بیاعتبار، شواهد ضعیف و دیدگاههای نادرست.
- بایاس تعارض منافع: تمایل به پذیرش یا رد یک نظر بر اساس منافع شخصی، بدون توجه به اطلاعات موجود.
- بایاس انطباق: تمایل به پذیرش نظرات و رفتارهای دیگران به دلیل تلاش برای انطباق با آنان.
- بایاس تأییدیهگری: تمایل به پذیرش یا رد یک نظر به دلیل اینکه الگوریتم های ذهن ما آن نظر را تأیید یا رد کردهاند، بدون بررسی و تحلیل دقیق آن نظر.
- بایاس تأثیرپذیری از رسانهها: تمایل به پذیرش نظرات و دیدگاههای رسانهها به دلیل تأثیرگذاری آنها بر عقاید شخص.
- بایاس قرینه: تمایل به ارجاع به خود و وضع نظر بر اساس تفکرات و عقاید گذشته خود، بدون توجه به تغییرات جدید.
- بایاس مراقبت از همگان: تمایل به انتخاب یک گزینه به دلیل این که به نظر میرسد برای همگان بهتر است، بدون توجه به جنبههای دیگر این مسئله.
- بایاس خودسنجی: تمایل به قبول داشتن این که عملکرد خود بهتر از دیگران است، بدون دلیل قابل قبولی.
- بایاس تاثیرگریزی: تمایل به رد دیدگاههایی که ممکن است منجر به تغییر نظر شخصی شود و تأیید دیدگاههایی که با باورهای شخصی تطابق دارند.
- بایاس پیشفرض احتمالاتی: تمایل به پذیرش احتمال یک چیز به دلیل این که بیشترین احتمال وقوع آن وجود دارد، بدون توجه به میزان احتمال و تحلیل دقیق آن.
- بایاس عدم تأیید: تمایل به رد کردن نظرات و دیدگاههای دیگران بدون دلیل قابل قبولی.
- بایاس افزایشی: تمایل به تخصیص اهمیت بیشتر به یک رویداد یا موضوع به دلیل این که در ذهن شخص برجسته شده است، بدون توجه به اهمیت واقعی آن.
- بایاس محصول قابل دسترس: تمایل به پذیرش یک گزینه به دلیل این که آن در دسترس و قابل دستیابی است، بدون توجه به کیفیت و ویژگیهای دیگر گزینههای موجود.
این تعدادی از پرکاربردترین بایاسهای ذهنی هستند که ممکن است در تصمیمگیریهای روزمره و یا موقعیتهای پژوهشی ما تأثیر بگذارند. شناخت این بایاسها و کاهش تأثیر آنها در تصمیمگیریهای ما، میتواند به ما کمک کند تا تصمیمات بهتری بگیریم و از نتایج بهتری بهرهمند شویم.
مطلبی دیگر از این انتشارات
طوری زندگی کن انگار روز آخر زندگیته؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
همدلی یا همدردی؟ ارتباط طراح با مخاطب
مطلبی دیگر از این انتشارات
چالش تفکر طراحی در فیلم The Best of Men