راهنمای خرید ورق سیاه
محصولات فولادی با کاربرد فراوان یکی از تولیدات اصلی کارخانه های ذوب آهن هستند. تنوع این محصولات بسیار زیاد بوده و البته کاربردشان هم متفاوت است. ورق های فولادی از جمله محصولات فولادی هستند که در انواع مختلف تولید می شوند. ورق سیاه هم یک نوع ورق فولادی می باشد که بسیار پرکاربرد بوده و در مصارف خاص استفاده می شود.
در این مطلب شما ابتدا با تعریف ورق سیاه و سپس مشخصات فنی آن، انواع ورق سیاه، فرایند تولید ورق سیاه، کاربرد آن، نکات قابل توجه در هنگام خرید این ورق و کارخانه های تولید ورق سیاه خواهیم پرداخت.
ورق سیاه چیست؟
آهن آلات در دنیای امروز بیشترین مصرف در کار های صنعتی، ساختمانی و تولید ماشین آلات سنگین را دارند. خرید و فروش این محصولات مانند بازار طلا و نفت پر رونق است و قیمت آن ها نیز روزانه و در بازار جهانی قابل تعیین است.
ورق سیاه یکی از انواع محصولات فولادی می باشد که بدلیل کاربرد آن در صنعت، کار های ساختمان سازی، ماشین سازی، کشتی سازی و… یکی از بیشترین تولیدات را در کارخانه ها دارد. روش تولید این ورق کم هزینه تر است ولی استحکام بیشتری داشته و بسیار پرفروش تر نیز است.
این نوع خاص ورق به دلیل اینکه در کارخانه ها با روش نورد گرم تولید می شود و باید حرارت زیادی ببیند رنگ کدر و نسبتاً سیاهی دارد و به این دلیل آن را ورق سیاه نام گذاری کرده اند.
معمولاً ورق سیاه به عنوان یک کالای واسطه ای یا حتی به عنوان مواد اولیه برای تولید محصولات فولادی بسیار سنگین و بزرگ استفاده می شود؛ دلیل این مسئله نیز جنس پایهی این ورق ها که از فولاد بوده و مقاومت و استحکام زیادی دارند است. ورق سیاه دور ریز بسیار کمی دارد و قیمت کمتر آن نیز نسبت به سایر محصولات بسیار مناسب است.
مشخصات فنی ورق سیاه
ورق سیاه یا همان Hot rolled mild steel مانند تمام تولیدات فولادی مشخصات مخصوص به خود را دارد. این ورق در کشور خودمان ایران طبق استاندارد های مخصوص مربوط به کشور آلمان تولید می شود. نام استاندارد مربوط به ورق سیاه DIN 17006 است.
ورق سیاه را می توان در بازار به دو شکل رولی و شیت یا همان برگی یافت و باید به مشخصات آن که شامل سایز، جنس و وزن است، توجه شود. جنس ورق سیاه از فولاد است و بر طبق ترکیبات آن با آلیاژ های مختلف نوع آن هم متفاوت است. عرض استاندارد این محصول در حالت رولی شامل 1000 و 1250 و 1500 و 2000 میلی متر است و ضخامت آن 1.5 تا 15 میلی متر است؛
البته بر طبق درخواست مشتریان در طول های متنوع ساخته می شود.
ورق سیاه شیت یا برگی و در واقع برش خورده نیز در ضخامت های بالای 15 میلیمتر تولید می شود و بطور معمول در سایز های 2000*1000 و 2500*1250 و 6000*1000 و 6000*1500 و 6000* 2000 و 12000*2000 به بازار عرضه می شود.
نکته قابل توجه در اینجا این است که تعیین اندازهی ورق سیاه برشی یا برگی با توجه به سفارش مشتری است.
انواع ورق سیاه کدامند؟
بسته به کاربرد و ترکیب فولاد با آلیاژ های دیگر همچنین شکل و ظاهر آن ورق سیاه انواع مختلف دارد. از نظر ظاهری ورق های سیاه به دو دستهی: 1. رولی یا کویل و کلافی- 2. ورق سیاه شیت یا برگی و یا فابریک، تقسیم می شوند. اما از نظر کارایی دارای دسته بندی های متفاوتی است.
ورق سیاه صنعتی و ورق سیاه معمولی دسته بندی های این محصول فولادی از نظر کارایی هستند. ورق سیاه صنعتی کاربرد زیادی در صنعت و همچنین انعطاف پذیری بالایی دارند. این موضوع سبب شکل گیری بهتر و راحت تر آن می شود. این مسئله به دلیل وجود کربن کمی که در ترکیب خود دارد، است. به دلیل این انعطاف پذیری ورق سیاه به فولاد نرمه صنعتی نیز مشهور است.
ورق سیاه تولید شده با استاندارد ST52 که نسبت به ورق های معمولی کم ضخامت تر است هم در دستهی ورق سیاه صنعتی قرار دارد. نکته قابل توجه اینکه ورق سیاه معمولی انعطاف پذیری کمی دارد و بر طبق استانداردST37 تولید می شود.
دو دسته بندی فوق یعنی صنعتی و معمولی در بازار به دو شکل رولی و شیت وجود دارند. در اصل با برش دادن ورق های سیاه به اندازه های مورد نیاز به کمک دستگاه های برش مختلفی مانند: هوا برش، گیوتین و پلاسما ورق های برشی سیاه ساخته می شوند.
فرایند تولید ورق سیاه
همان طور که قبلاً نیز اشاره شد ورق سیاه فقط با روش نورد گرم تولید و ساخته می شود. کوره های مورد استفاده در حین تولید این محصول فولادی باید از قبل گرم شوند. باید اسلب های با ضخامت ۳۰۰-۱۱۰ میلی متر را که به عنوان مواد اولیهی این محصول محسوب می شوند را به داخل کوره هدایت کرد و تا دمای مشخصی حرارت داد.
در این مرحله برای از بین بردن لایهی اکسید شده روی اسلب ها آن ها را در معرض فشار آب قرار می دهند. اینکار سبب می شود کیفیت محصول نیز پایین نیاید. در مرحلهی بعدی آسیب هایی که دمای آن ها کمی پایین تر آمدهاند را وارد قفسه نورد می کنند.
در آنجا با عبور دادن فولاد حرارت دیده از بین چندین غلتک، کمکم ضخامت اسلب ها کم می شود. پس از باریک کردن محصول نهایی یعنی ورق سیاه بدست می آید.
کاربرد ورق سیاه
موارد استفاده ورق سیاه بر طبق ضخامت و ابعاد آن تعیین خواهد شد. ورق های سیاه رنگ در صنایعی مانند ساختمان سازی و خودروسازی آن هم از نوع سنگین آن، حتی در تولید رینگ و چرخ همچنین برای ساخت انواع آبگرمکن، تانکر و ساختن مخازن خاص برای برخی از انواع کشتی ها، صنایع بسیار بزرگ و سنگین فولادی و یا حتی در صنایع پتروشیمی کاربرد دارند.
برای ساختن سیلو های عظیم یا انبار های وسیع، سیلندر های گاز، حتی سلاح های غول پیکر جنگی مانند تانک ها و… و همین طور در ساختن سد ها هم ورق های سیاه کاربرد های بسیاری دارند.
البته انواع کم ضخامت تر ورق سیاه برای ساخت و تولید پروفیل و لوله مورد استفاده قرار می گیرند. نوع خاصی از ورق سیاه نیز که دارای آلیاژ های تیتانیوم و اورانیوم بوده را هم صنعتگران و معماران در جهت تولید تیر ها، ستون ها، تیرچه، ساز ههای مربوط به پل ها و حتی میلگرد مورد استفاده قرار می دهند.
با توجه به مواردی که گفته شد ورق سیاه در هر صنعت و زمینهای کاربرد هایی دارد و تقریباً هر حرفهای یک بار هم که شده با یکی از انواع ورق سیاه سروکار داشته است.
به چه نکاتی در هنگام خرید ورق سیاه باید توجه کرد؟
برای خرید هر کالایی باید از قبل اطلاعاتی در مورد خرید آن محصول داشت. برای خرید ورق سیاه نیز باید به یکسری نکات توجه بیشتری کرد.
- گرید ورق های سیاه بسیار با اهمیت هستند زیرا بر طبق آن ها معلوم می شود که آیا به درد کار شما می خورند یا نه. پس به گرید ورق سیاه مورد نظر، حتماً دقت کنید.
- عرض و ضخامت ورق های سیاه در قیمت آن ها تاثیر گذار هستند. پس در هنگام قیمت گیری از چند کارخانه مختلف به این موارد هم توجه کنید.
- اگر به دنبال ابعاد، اندازهها و مشخصات بسیار دقیقی از ورق سیاه هستید از کارخانه های نامدارتر و با تجربه تری خرید کنید.
- گاهی قیمت بیشتر ورق سیاه به دلیل تلورانس ابعادی بالا است.
- ورق سیاه هر چقدر با کیفیتتر باشد دارای سطحی صاف تر و یک دست تر می باشد.
- دقت کنید حتماً ورق سیاهی را که می خواهید خریداری کنید در انبار های سرپوشیده و فاقد رطوبت نگهداری شده باشند.
- شیت یا کویل ورق سیاه را نباید به صورت مستقیم بر روی زمین گذاشت و حتماً باید از پالت های خاص این کار و یا چهار پایه های چوبی استفاده کرد.
- در هنگام انبار کویل های ورق سیاه نباید کویل های قطور و سنگین روی کویل های سبک قرار بگیرند بلکه کویل های سبک باید در بالا قرار بگیرند.
- این ورق ها لبه های تیزی دارند و جابهجایی آن ها به روش دستی بسیار خطرناک است. در هنگام کار با این نوع ورق ها نکات ایمنی حتماً باید رعایت شوند.
کارخانه های تولید کننده ورق سیاه
تعداد زیادی کارخانه های ذوب آهن و کارگاه های تولید محصولات فولادی در ایران وجود دارند که تعدادی از آن ها به تولید ورق سیاه نیز می پردازند.
کارخانه فولاد مبارکه اصفهان، مجتمع فولاد سبا، شرکت فولاد اکسین خوزستان، کارخانه فولاد هفت الماس، فولاد غرب، شرکت فولاد کاویان، مجتمع فولاد گیلان، شرکت قطعات فولادی و شرکت فولاد هرمزگان از جمله کارخانه ها، شرکت ها و مجتمع های تولید کننده ورق سیاه در ایران هستند.
خرید ورق سیاه و سایر آهن آلات
همان گونه که در بند های قبلی اشاره شد، قبل از خرید ورق سیاه و هر نوه مصالح دیگری، لازم است به یکسری نکات توجه داشته باشید. امروزه شرکت های زیادی مشغول تولید انواع آهن آلات هستند اما همه آن ها محصولات با کیفیتی تولید نمی نمایند.
اگر به کیفیت و قیمت محصولات آهنی مورد نیاز خود اهمیت می دهید، توصیه می شود با مراجعه نمودن به سایت اینترنتی اصفهان آهن اقدام به خرید آن ها نمایید. برای خرید از این سایت هیچ گونه محدودیتی مشخص نشده و شما در هر ساعت از شبانه روز و در هر نوع مکانی می توانید اقدام کنید.
روش دیگری نیز وجود دارد که در آن باید با شماره 03134045 تماس حاصل نموده و محصول مورد نیاز خود را درخواست نمایید.
جمع بندی
ورق های سیاه در عرض های متفاوتی چون: 1000، 1250، 1500 و 2000 میلی متر تولید می شود. دلیل این تنوع نیز کاربردهای متنوع آن است البته هر کارخانهای نیز ورق مخصوص به خود را با عرض، وزن، طول و ابعاد متفاوتی تولید می کند.
چیزی که در این بین مشترک است عرضه این گونه ورق به بازار مصرف به دو حالت رول و شیت است. برای با خبر بودن از قیمت این محصول نیز باید در زمینه مطالعه تحلیلی بازار این دست محصولات فعال باشید و به صورت روزانه از وضعیت قیمت ها اطلاعات کسب کنید. سایت اصفهان آهن یک مرجع مطمئن و معتبر برای این کار است.
منبع: راهنمای خرید ورق سیاه
مطلبی دیگر از این انتشارات
چه میلگردی بخریم؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
درباره سوپر آلیاژها بیشتر بدانید
مطلبی دیگر از این انتشارات
اصول اولیه عایق ساختمان