عبور نصف واردات و صادرات از مسیر قرمز گمرکی در ۱۴۰۲+جدول


با توجه به داده های گمرک ایران، حدود نیمی از کالاها چه در حوزه واردات و چه در حوزه صادرات در سال ۱۴۰۲ از مسیر قرمز گمرکی عبور کرده اند که مشمول ارزیابی فیزیکی کالا و بررسی اسناد اظهارنامه می شوند.

فرآیندهای ترخیص کالا در گمرک ایران به صورت «مسیر» و در سه رنگ ،قرمز، زرد و سبز تعریف میشود. پرریسک ترین اظهارنامه ها به مسیر قرمز، اظهار نامه های با ریسک متوسط به مسیر زرد و اظهارنامه های با ریسک کم به مسیر سبز هدایت میشوند. در هر یک از این مسیرها، مراحل انجام تشریفات از جمله احراز هویت صاحب کالا، کارگزار و اظهار کننده، ارزیابی فیزیکی کالا، بررسی اسناد و مدارک پیوست، اظهار نامه، پرداخت حقوق گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده، اخذ کلیه مجوزها و نظارت بر خروج کالا متفاوت است و در سه مسیر فوق بیان شده.

در سال ۱۴۰۲، شیوه نامه فعالیت کمیته های مدیریت مخاطره ریسک گمرک ایران که از سال ۱۳۹۸ به روز رسانی نشده بود، مورد بررسی و بازنگری مجدد قرار گرفت. این شیوه نامه در دو سطح کمیته راهبردی و کمیته های اجرایی تشکیل می شود. آخرین نسخه این شیوه نامه در اختیار کلیه دفاتر، ستادی گمرکات اجرایی و ذی نفعان گمرک قرار گرفت.

بر اساس این شیوه نامه، جلسات کمیته راهبردی مدیریت مخاطره ریسک باید هر دو ماه یک بار و در گمرکات اجرایی هر ۲۰ روز یک بار برگزار شود. در نتیجه برگزاری جلسات در سال جاری، ۱۲۵۰۰ نفرساعت جلسه برای تهیه پیوست به روز شده از سال ۱۳۹۸ برگزار شده است.

بر اساس این شیوه نامه جلسات کمیته راهبردی مدیریت مخاطره ریسک میبایست هر دو ماه یک بار و در گمرکات اجرائی هر 20 روز یکبار برگزار شود که نتیجه برگزاری جلسات در سال جاری مطابق با جدول ذیل میباشد:

دبیرخانه کمیته راهبردی مدیریت مخاطره در این مدت علاوه بر گردآوری، بررسی و نیاز سنجی پیشنهادات وصولی به کمیته، وظیفه به روز آوری ضوابط مصوب کمیته را در سامانه جامع امور گمرکی نیز به عهده داشته است. اعمال محدودیت برای شرکتهای متخلف و مظنون به جرائم سازمان یافته و رفع محدودیت از شرکتهای صادراتی که تعهدات ارزی خود را پرداخت نموده اند به صورت روزانه از جمله این موارد است. همچنین، تجزیه و تحلیل داده های تجاری، شناسایی فاکتورهای مرتبط با ریسکهای سازمان، ارائه تمهیدات و راهکارها برای مقابله با مخاطرات پیش رو، و تهیه گزارشات تفصیلی در زمینه مدیریت ریسک و تأثیر آنها بر فرآیندهای ترخیص کالا (مسیرها و زمان سنجی اظهارنامه های واردات و صادرات) از دیگر وظایف اصلی دبیرخانه بوده است.

بر این اساس، خروجی تصمیمات کمیته راهبردی و اعمال ضوابط مصوب در سامانه مدیریت ریسک سازمان به شرح جدول ذیل می باشد: