نقش تکنولوژی در توزیع واکسن کرونا

توزیع واکسن کرونا، به عامل تکنولوژی یا همان فناوری، وابستگی زیادی پیدا کرده است. واکسن‌های کرونا خیلی سریع‌تر از شرایط معمولی، از مرحله آزمایش به مرحله تأیید FDA رسیدند و حالا این واکسن‌ها باید در سراسر دنیا به شکلی کارآمد توزیع شوند. چالشی که از نظر پیچیدگی و دشواری، چیزی از مرحله قبل یعنی تولید واکسن، کم ندارد. اما به لطف هوش مصنوعی، اتوماسیون و اشتراک داده‌ها، شاهد نوعی تحول دیجیتال در فرایند تولید و توزیع واکسن کرونا خواهیم بود.

در این مطلب می‌خواهیم به بررسی فرایند تولید و توزیع واکسن کرونا بپردازیم و ببینیم که شرکت‌های فناوری، چطور به تسهیل و تسریع انجام مؤثر این کار کمک می‌کنند؟


نقش فناوری در تولید مقادیر کافی واکسن

قبل از پرداختن به نقش تکنولوژی در توزیع واکسن کرونا، بهتر است نقش آن را در فرایند تولید این واکسن بررسی کنیم. جهان امروز نیازی مبرم و فوری به واکسن کرونا دارد و میلیاردها نفر باید در اقصی نقاط دنیا، این واکسن را دریافت کنند. خوشبختانه اتوماسیون و هوش مصنوعی نقش مؤثری در رفع چالش تولید واکسن برای شرکت‌های دارویی ایفا کرده‌اند.

پیتر زورنیو، مدیر ارشد شرکت فناوری امرسون بر این باور است که صنعت علوم زیستی توانسته در به‌کارگیری فن‌آوری‌های دیجیتال برای بهینه‌سازی فرایندهای تولید، از صنایع دیگر جلو بزند و همین امر زمینه تولید سریع‌تر واکسن کرونا را فراهم کرد. فناوری‌های اتوماسیون با تسریع فرایندهای تنظیم و تولید، کاهش زمان بررسی دسته‌ای نمونه‌ها از روز به ساعت، خودکارسازی فرایندهای دستی، ادغام سیستم‌های نظارتی برای حصول اطمینان از درستی داده‌ها و کمک به مدیریت زنجیره سرما، مدت‌زمان فرایند تست تا توزیع واکسن کرونا را بسیار کوتاه کرده‌اند.

این صاحب‌نظر فناوری می‌افزاید: مدیریت زنجیره سرد، در شناسایی ریسک‌های بالقوه و محافظت از داروهای حیاتی، از مرحله ساخت تا مصرف، اهمیت بسیار زیادی دارد. او پیش‌بینی می‌کند با پایان همه‌گیری کرونا، فرایندهای جدید تجاری که حاصل فناوری همزاد دیجیتال (Digital Twins) و رایانش ابری هستند، به بخشی از روش‌های عملیاتی استاندارد تبدیل شوند. وی افزود: می‌توان دید که در سال 2021 و بعد از آن، شرکت‌های داروسازی در مسیر بلوغ دیجیتال گام برمی‌دارند. چابکی عملیات، سرعت عرضه به بازار و سفارشی‌سازی، ازجمله مهم‌ترین دستاوردهای فرایندهای تولید دیجیتال هستند که رفته‌رفته به هنجار جدیدی در حوزه تولید و توزیع داروهای حیاتی تبدیل می‌شوند.

هوش مصنوعی نیز در فرایند تولید باکیفیت، نقشی محوری دارد. Augury یک شرکت فعال در حوزه اینترنت اشیا است که در زمینه ردیابی سلامت ماشین‌آلات تخصص دارد و برای حمایت از فرایندهای تحقیق و تولید دارو، با شرکت‌های داروسازی مختلفی مثل Sanofi و AstraZeneca همکاری می‌کند. علاوه بر این، از فناوری این شرکت در تجهیزاتی که عملیات تحقیق روی واکسن را انجام می‌دهند، استفاده می‌شود.

مدیرعامل و بنیان‌گذار شرکت Augury می‌گوید: سال 2020 نشان داد که زندگی ما تا چه اندازه به زنجیره‌های تأمین و تجهیزات هدایتگر این زنجیره‌ها وابسته است. قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی، حضور کامل نیروی کار در خطوط تولید و استفاده از حداکثر ظرفیت خطوط را با چالشی جدی مواجه کرد و اینجا بود که فن‌آوری‌های دیجیتال مثل هوش مصنوعی، به تولیدکنندگان کمک کردند تا ضمن کاهش ریسک، تولید بهینه‌ای داشته باشند.


توزیع واکسن کرونا

پس از تولید دوزهای کافی، مقامات بهداشتی، چالش دیگری به نام توزیع واکسن کرونا را پیش رو دارند. آن‌ها باید واکسن را از طریق فرایندهایی بهینه در سراسر کشورهای دنیا توزیع کنند و این به‌خودی‌خود، اصلاً کار ساده‌ای نیست. شرکت بهداشتی IQVIA گزارش می‌دهد که شرکت‌های داروسازی، سالانه حدود 35 میلیارد دلار بابت فساد داروهایشان در زنجیره‌های توزیع، متحمل ضرر می‌شوند و می‌دانیم که انبارش و نگهداری از اغلب واکسن‌های کرونا مثل مدرنا و فایزر، به دمای پایین و بعضاً بسیار پایین نیاز دارد.

حالا اغلب شرکت‌های حمل‌ونقل به این نتیجه رسیده‌اند که برای توزیع واکسن کرونا و بسیاری از محموله‌های دارویی دیگر، باید از فناوری کمک بگیرند. Carrier یکی از همین شرکت‌هاست که برای ارتقای کارایی و قابلیت اطمینان لجستیک زنجیره سرد، شرکت آمازون را انتخاب کرده است. هدف از این همکاری، کاهش میزان فساد و موفقیت در توزیع واکسن کرونا در مقیاسی عظیم است. Carrier پلتفرمی موسوم به Lynx دارد که برای ردیابی محموله‌های واکسن از محل تولید تا توزیع آن در مراکز واکسیناسیون از سرویس‌های مختلف شرکت آمازون استفاده می‌کند. پلتفرم Lynx فناوری‌هایی مثل یادگیری ماشین، اینترنت اشیا و تجزیه‌وتحلیل داده را در راستای بهبود عملکرد لجستیک، پیش‌بینی و تشخیص، بهینه‌سازی ناوگان حمل‌ونقل و به حداقل رساندن هزینه عملیات به کار می‌گیرد.

دِیو گیتلین، مدیرعامل شرکت Carrier می‌گوید که تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، بینش ارزشمندی در خصوص توزیع واکسن کرونا برای این شرکت فراهم کرده است. او می‌افزاید: حالا ما می‌توانیم به لطف استفاده از فناوری، از باز ماندن درب کامیون‌های توزیع برای بیشتر از 30 دقیقه مطلع شده و اقدامات لازم را انجام دهیم. علاوه بر این، کارشناسان تدارکات به‌واسطه تحلیل داده‌های آب و هوایی، می‌توانند مسیرهای جایگزین را برای کامیون‌ها مشخص کنند تا کامیون‌ها در مدت‌زمان از قبل تعیین‌شده به مقصد برسند. به‌این‌ترتیب، از بروز تأخیرهای غیرمنتظره جلوگیری شده و بخش زیادی از محتویات کامیون‌ها به دلیل افزایش بیش‌ازحد دما، خراب و فاسد نمی‌شوند.


تحویل واکسن کرونا

سازمان‌های بهداشت ملی و ایالتی آمریکا تخمین می‌زنند که تحویل واکسن کرونا به همه شهروندان آمریکایی به حدود 8 میلیارد دلار پول نیاز دارد که باید برای مواردی مثل استخدام پرسنل، تولید مطالب آموزشی، ساخت تأسیسات سردخانه‌ای و بهبود فرایندهای جمع‌آوری داده صرف شود. علاوه بر این، مسئولان بهداشتی ایالات‌متحده، درخواست کمک 500 میلیون دلاری را برای ارتقا و بهسازی سیستم‌های داده در نظام سلامت به کنگره ارائه داده‌اند.

بخش خدمات مشاوره‌ای شرکت مایکروسافت از زمان شروع ویروس کرونا در مارس 2020، روی 230 پروژه مربوط به این بیماری کار کرده است. این شرکت اخیراً از پلتفرمی به نام Vaccine Registration and Administration (ثبت و مدیریت واکسن) رونمایی کرد. همان‌طور که می‌دانید، گیرندگان واکسن‌های فایزر و مدرنا، باید دو دوز از این واکسن را با فاصله چندهفته‌ای دریافت کنند و پلتفرم مایکروسافت از طریق تبادل ایمن داده‌ها از این تلاش گسترده برای توزیع واکسن کرونا و تحویل آن پشتیبانی می‌کند. ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی می‌توانند از طریق این پلتفرم، اثربخشی واکسن‌های کرونا را ارزیابی کرده و آن را گزارش دهند.

یکی دیگر از نقش‌آفرینی‌های مهم فناوری در فرایند مقابله با ویروس کرونا، کمک به ثبت داده‌هاست. شرکت Olive برای انجام وظایف اداری تکراری در بیمارستان‌ها از فناوری‌های بینایی رایانه‌ای و اتوماسیون فرایند رباتیک استفاده می‌کند و حالا تلاش‌هایش را روی بیماری کرونا متمرکز کرده است. به گفته سخنگوی این شرکت، ابزارهای Olive از طریق خودکارسازی ورود اطلاعات دستی و افزایش ظرفیت تست‌گیری، کارایی انجام آزمایش کرونا را بهبود بخشیده‌اند. مرکز پزشکی Tufts یکی از شرکت‌هایی است که از ابزارهای Olive برای خودکارسازی ثبت حجم انبوهی از داده‌ها و انجام امور غربالگری بیمارانش استفاده می‌کند. به گفته مقامات این مرکز پزشکی، استفاده از این فناوری‌ها، علاوه بر تسریع هفت و نیم برابری فرایند آزمایش‌های حضوری، زمان ثبت داده‌ها را نیز تا 86% کاهش داده است.


سخن آخر

شیوع بیماری کرونا با همه پیامدهای منفی و ناخوشایندش، بستری را برای استفاده هر چه بیشتر از فناوری فراهم کرد. فناوری، در همه جنبه‌های پزشکی در مقابله با پاندمی، از مرحله تولید تا توزیع واکسن کرونا و حتی تحویل آن، نقشی اساسی داشته است و انتظار می‌رود این نقش به‌طور مستمر، پررنگ و پررنگ‌تر شود.

در کنار اذعان بر نقش تکنولوژی در توزیع واکسن کرونا، نباید از یاد ببریم که دیجیتال‌سازی زنجیره تأمین واکسن، مستلزم آن است که ریسک‌های بالقوه این اقدام را نیز بشناسیم. زنجیره‌های تأمین دیجیتال، همواره در معرض خطراتی مثل حملات سایبری هستند و با توجه به این واقعیت، استفاده از این نوع زنجیره‌های تأمین، تنها زمانی سودمند است که برای محافظت از آن‌ها تدابیر امنیتی لازم را مدنظر قرار دهیم.