آیا شما هم می خواهید وارد بورس شوید؟

قبل از اینکه وارد بازی پیچیده بورس شویم، بهتر است که دست کم با چند اصطلاح اولیه آن را یاد بگیریم و درصورتی که دیدیم علاقه زیادی به آن داریم در یک دوره آموزشی مثل دوره معامله گر بورس و اوراق بهادار و یا هر دوره آموزشی شرکت کنیم تا به اصطلاح چشم و گوش بسته وارد بازی نشویم که از قواعد آن هیچ اطلاعاتی نداریم. در این مقاله چند اصطلاح رایج در بورس را بررسی می کنیم تا کمی سواد بورسی پیدا کنیم و از زاویه نزدیک تر با آن آشنا شویم.

تحلیل تکنیکال و فاندامنتال چه تفاوتی با هم دارند؟

شاید از اولین موضوعاتی که در زمان صحبت کردن در مورد بورس به گوش می رسد، تحلیل تکنیکال و فاندامنتال باشد. افرادی که در بورس فعالیت می کنند بر اساس این دو نوع تحلیل دست به خرید و فروش سهام می زنند و یکی از بحث های همیشه داغ در بورس این دو نوع تحلیل است. حتی بعضی از افراد چنان متعصبانه در مورد این نوع تحلیل ها بحث می کنند که ظاهر بحث های اعتقادی را به خود می گیرد!

طرفداران تحلیل تکنیکال اعتقاد دارند که اطلاعات مهم بازار را می توان از قیمت ها و حجم معاملات بدست آورد و اساسا اگر از قیمت نتوان اطلاعات بدست آورد، پس آن اطلاعات ارزشی ندارند. ابزار اصلی کار در تحلیل تکنیکال نمودار است و بر اساس آنچه در نمودار نشان داده می شود، بازار و ارزش خرید و فروش یک سهم مشخص می شود. تحلیل تکنیکال را ابتدا هلندی ها استفاده کردند و بعد از آنها ژاپنی آن را به کار بردند، اما شکل امروزی آن حاصل فعالیت های چارلز داو است.

تحلیل تکنیکال در حقیقت نوعی بررسی رفتار انسان ها در بازار مالی است که خودش را در شاخص ها، اعداد و نمودارها نشان می دهد. مهمترین ویژگی های انسانی که در این نوع تحلیل بر روی آن تحلیل و بررسی انجام می شود، طمع و ترس است. تحلیل گران تکنیکال بر اساس آنچه این دو ویژگی در نمودارها خودش را نشان می دهد، روند آینده بازار را پیش بینی می کنند. عرضه و تقاضا هسته اصلی بازار است که به نوعی تحت تاثیر احساسات آنها قرار دارد و حرکت قیمت ها بر اساس آن شکل می گیرد.

تحلیل فاندامنتال متغیرهای اقتصادی و مالی را بررسی می کند و بر اساس آن ارزش حقیقی فعلی و ارزش احتمالی آن را برای آینده پیش بینی می کند. یک تحلیل گر فاندامنتال شرایط و جنبه های مختلف از جمله اخبار مهم مربوط به یک سهم را بررسی می کند تا ارزش ذاتی سهام مورد بررسی را تشخیص دهد. در بازار بورس گزارش درآمد، عملکرد شرکت و سایر مسائل تجزیه و تحلیل می شود تا مشخص شود که آیا یک سهم در آینده افزایش قیمت خواهد داشت یا نه.

بنابراین تحلیل تکنیکال با بررسی نمودار خرید و فروش یک سهم و تحلیل فاندامنتال با تجزیه و تحلیل وضعیت کلی اقتصاد، وضعیت شرکت، ارزش سهام شرکت و سایر موارد کلی آینده و قیمت یک سهم را پیش بینی می کنند.

سود سهام یا ESP چیست؟

سود هر سهم را با EPS نشان می دهند که مخفف عبارت Earnings Per Share است و نسبت سود یک شرکت را به تعداد سهام عادی آن نشان می دهد که در اختیار سهامداران قرار دهند. عددی که از این نسبت بدست می آید، شاخص سودآوری یک شرکت را نشان می دهد. روشن است که بالا بودن ESPنشان دهنده سودآور بودن آن شرکت است. اما این شاخص چه اهمیتی دارد و کاربرد آن چیست؟

سود هر سهم از مهمترین متغیرهایی است که برای مشخص کردن قیمت سهم استفاده می شود. علاوه بر این، جز آن دسته از مولفه هایی است که برای محاسبه قیمت به درآمد کاربرد دارد. سرمایه گذار با تقسیم قیمت سهم یک شرکت بر سود هر سهم ارزش آن سهم را بدست خواهد آورد. افرادی که در بورس فعالیت می کنند از ESPبه عنوان یکی از شاخص های انتخاب سهام استفاده می کنند. با توجه به مبدا داده ها ESP را به سه دسته تقسیم می کنند که عبارتند از:

1. تحقق یافته یا دنباله دار: از اعداد 12 ماه سابق برای محاسبه این EPS استفاده می ‌کند.

2. پیش‌‎بینی ‌شده: سود هر سهم که شرکت برای سال مالی که در پیش است پیش ‌بینی می ‌کند.

3. تحقق یافته: سود هر سهم که در دوره مالی گذشته به هر سهم تعلق گرفته است.

داستان کوسه ها و ماهی ها چیست؟

افرادی که در بورس فعالیت می کنند با دو اصطلاح سهام دارهای خرد و سهام دارهای بزرگ به خوبی آشنا هستند.‌ افرادی که با سرمایه‌ کم وارد بورس می شوند، همیشه توسط سهامداران بزرگ بلعیده می شنود. به عبارت دیگر کوسه ها ماهی های کوچک را سریع می خورند. این اصلاح به خصوص در زمانی که قیمت سهام سقوط می کند زیاد مطرح می شود. در واقع در بورس همیشه عده ای غذای عده ای دیگر می شوند و به این ترتیب سهامداران یا به حیات خود ادامه می دهند و یا از بازی حذف می شوند. بنابراین در بازار بورس هر زمان کسی می بازد دیگری برنده شده است و فرد بازنده از گروه کوسه ها و فرد بازنده از گروه ماهیان است.

زمانی که بورس سقوط می کند، سهامداران بزرگ تقصیر را متوجه سهامداران خرد می دانند و معتقد ند افرادی که با بازی بورس آشنا نیستند این توانایی را ندارند که در زمان سقوط سهام صبر کنند و با اولین ضرر سهام خود را می فروشند و باعث آشفته شدن بازار بورس می شوند. بعضی از سهامداران بزرگ حتی پا را از این فراتر گذاشته و خرده سهامداران را پشه هایی می دانند که جز مزاحمت هیچ خاصیت دیگری ندارند و وقتی هم نیش می زنند و می روند، جایش تا چند روز خواهد سوخت.