گیک | amirrezaa.ir
کدام استور iOS بهتر است؟ اناردونی یا سیب اپ یا سیبچه؟
اگر خیلی از مارکت های ایرانی دانلود اپلیکیشن iOS انتقاد دارید یا براتون سوال پیش اومده که چرا به این روز افتادیم که برای نصب تعداد انگشت شماری اپلیکیشن ایرانی باید حق اشتراک بپردازیم، فعالیت مارکت های ایرانی به چه صورته، چرا اپلیکیشن های iOS تو اپ استور منتشر نمیشن و... خوندن این مطلب تا انتها توصیه میشه. با نوشتن این مطلب امیدوارم به تمامی سوالات، ابهام ها و سوء تفاهم ها درباره مارکت های ایرانی پاسخ داده بشه و برطرف بشه.
اگر نظری درباره این مارکت ها دارید حتما در بخش کامنت ها به اشتراک بگذارید تا در این محتوا قرارش بدم و تکمیل تر بشه. همچنین این مطلب به مرور بروزرسانی میشه [ آخرین ویرایش : ۳ اسفند ۹۹ ]
مقدمه
در ابتدا به این موضوع اشاره کنم محتوا نسبتا طولانی هست و مطالعه این مطلب به تمامی کاربرانی که میخواهند از این مارکت ها استفاده کنند یا قبلا استفاده کردند، توسعه دهندگان iOS و مدیر محصول های استارتاپ ها و شرکت هایی که قصد انتشار اپلیکیشن های خود را دارند پیشنهاد میشه. اگرچه این مطلب زودتر نوشته میشد قطعا بهتر بود اما امیدوارم از الان مفید واقع بشه. همچنین باید عنوان کنم که این مطلب کاملا بی طرف بوده و سعی شده بدون هیچ دیدگاه تجاری نوشته شود.
خب، از سال ۹۶ که اپل سخت گیری ها و تحریم ها رو بیشتر کرد و دیگه امکان منتشر کردن اپلیکیشن های ایرانی در اپ استور را به دولوپر های ایرانی نداد، مارکت های بومی دانلود اپلیکیشن iOS که پیش از این، به اون صورت کاربردی و البته قیمتی هم نداشتند به روی کار اومدند و میزبان اپلیکیشن های ایرانی شدند.
حال پس از گذشت مدت زیادی، تعداد کاربران ناراضی این استور ها افزایش یافته و باعث شده این مارکت ها روز به روز میان کاربران منفور تر از پیش جلوه یابند؛ با اینکه همه این استور ها درباره راهکار هایی که ارائه میدن میشه گفت به اندازه کافی اطلاع رسانی کردند باز هم کاربران گوششان بدهکار نیست، نارضایتی میان کاربران جامعه iOS ایران دیده میشه و جمله «آقا چرا باید واسه نصب اسنپ ۲۰۰ هزااار تومن پول بدیم» همچنان شنیده میشه.
در ادامه با من، امیررضا شایسته فر بنیانگذار فراسیب و سردبیر سابق مجله خبری اناردونی همراه باشید. اما باز هم این موضوع رو میگم؛ این مطلب کاملا بی طرف بوده و سعی شده بدون هیچ دیدگاه تجاری نوشته شود.
معرفی اجمالی وبسایت سیب اپ
سیب اپ خودش رو بزرگترین مرجع اپلیکیشنهای ایرانی میدونه که دسترسی به بیش از ۳۰ هزار اپلیکیشن خارجی به ارزش بیش از ۵۰ هزار دلار رو فراهم کرده و به صورت رسمی با کسب و کارهای داخلی همکاری میکنه.
اپ استور ایرانی سیباپ که از آذر ۹۴ فعالیت خودش رو شروع کرده و با پشت سر گذاشتن تمامی موانع سخت و دشوار، آسانترین راه ممکن برای دسترسی و استفاده از به روزترین اپلیکیشنهای حوزه iOS را در اختیار کاربران ایرانی قرار داده. به گفته این مارکت، تا به امروز بیش از ۷۰ میلیون اپلیکیشن از سیباپ توسط کاربران دانلود شده است.
هشتگ سیب اپ در توییتر و نظر کاربران
معرفی اجمالی وبسایت سیبچه
سیبچه بعنوان اولین بازارچه نرم افزارهای تلفن همراه بستر iOS در ایران شناخته شده و متعلق به شرکت داده پردازان همراه ایرانیان هست. سیبچه از سال ۱۳۹۱ با هدف ایجاد شرایط مناسب بهره برداری کاربران ایرانی از دستگاه های اپلی شان و همچنین دسترسی کسب و کارها به مشتریان شان اقدام به راه اندازی این بازارچه نرم افزاری کرده است.
*مارکت سیبچه اپلیکیشن های هک شده ارائه نمیکند.
هشتگ سیبچه در توییتر و نظر کاربران
معرفی اجمالی وبسایت اناردونی
اناردونی معتقد است پلی بین کاربران و توسعه دهندگان آیاواسه که در کنار اپلیکیشنهای داخلی، شامل انبوهی از اپلیکیشنهای اختصاصی هک شده و نایاب است. اناردونی مدعیست با داشتن اشتراک کمترین ریسک بسته شدن اپلیکیشنها را خواهید داشت و از سرویسی مطمئن بهرهمند میشوید.
در اناردونی بیش از ۱۰۰۰ کسب و کار رسمی اپلیکیشن خودشان را قرار دادند و بیش از یک میلیون کاربر دارد.
هشتگ اناردونی در توییتر و نظر کاربران
دلیل باز نشدن و کرش کردن اپلیکیشن های ایرانی iOS بعد از یک مدت دقیقا چیه؟
سعید شیخی، بنیانگذار اناردونی خیلی خوب درباره این موضوع در این مطلب توضیح داده که بخشی از اون رو مشاهده میکنید:
در سیستم عامل iOS چیزی به نام unknown source وجود ندارد
سیاست اپل به صورت یکطرفه و بسیار سختگیرانهاس
دلیلی که همیشه برای پوشش بر سر این محیط بستهی اپل گفته میشود بحث امنیت است
که اپل برای انتشار اپها تنها به جایی مانند اپاستور با نظارت کامل خودش اطمینان دارد
و هر اپی به هر نحوی به غیر از اپاستور به صورت عمومی در دسترس باشد غیرقانونی تلقی میشود، البته از نظر اپل
در ادامه به روش هایی که استور های ایرانی برای انتشار برنامه ها استفاده میکنن اشاره میکنم، اما قبلش بگذارید کمی درباره ادهاک و اینترپرایز توضیح بدم:
هر اپلیکیشنی خارج از اپ استور برای اجرا روی یک دیوایس نیاز داره یک امضا (Sign) داشته باشه تا برای اپل مشخص باشه این اپلیکیشن در اصل از کجا اومده و اجازه باز شدن داشته باشه یا نه، ۲ مورد ساین از محبوبیت بالایی برخوردارن و مورد بحثن: اولی اینترپرایز هست (Enterprise) که در اصل امضای in-house محسوب میشه که محدودیت تعداد دستگاه در این امضا مطرح نیست و دومی ادهاک (Ad-hoc) که امضای دولوپر برای تست اپلیکیشن ها روی دیوایس های خودش در زمان توسعه هست و به UDID تنها ۱۰۰ دستگاه محدود میشه.
روش قدیمی اینترپرایز (قدیمی از این نظر که همه ما ۲،۳ سال پیش ازش استفاده میکردیم) که با نصب پروفایل و Trust کاربر انجام میشه، محدودیت تعداد کاربر نداره و زمان اکسپایر شدنش اگر اپل عزیز دستی ریووکش نکنه، حدود ۳ سال هست که میشد در برخی موارد و تا ۲ سال گذشته روش حساب باز کرد، البته الان شرایط جوریه که کمتر از یک ماه ریووک میشه.
اما در روش ادهاک (ad-hoc)، جریان کمی فرق داره. کاربر میبایست قبل از نصب یک برنامه روی دستگاه، UDID اون ثبت بشه توی سیستم اپل! که در اینجا باز هم پیچیدگی های خاص خودش رو داره. فرضا برای نصب اپلیکیشن الوپیک میبایست UDID دستگاه رو پیدا کنید و توی پنل دولوپر اپل لاگین کنید (اینجا ورود دو مرحله ای داره) سپس با یه API کال بشه به پنل اپل که این UDID گوشی جدید من (دولوپر) هست که نیاز دارم باهاش اپلیکیشنم رو تست کنم. اینجا دستگاه کاربر معمولی بعنوان یک دولوپر شناخته میشه و میبایست با فایل p12 (که تو روش اینترپرایز از اپل میگیریم و قضیه حل و فصل میشه) که در اینجا برای همان اکانت ۱۰۰ تایی هست یه ساین انحصاری برای کاربری که دستگاهش رو ثبت کردید انجام بشه.
با همه اینها TTL یا زمان منقضی شدن اپلیکیشن های ad-hoc بصورت یکساله هست و بعد از یکسال همه این مراحل میبایست مجدد طی بشه. که کم پیش میاد TTL اینقدر زیاد باشه! چون دلیلی نداره توسعه دهنده انقدر طولانی قصد تست یک یا چند اپلیکیشن رو داشته باشه.
چرا اپلیکیشن های ایرانی در اپ استور منتشر نمیشوند؟
سوالی که پاسخی جز تحریم برایش وجود نداره؛ پیش از سال ۹۶ محدودیت خاصی برای راه یافتن اپلیکیشن های ایرانی وجود نداشت اما از سال ۹۶ اپل اقدام به محدود کردن اپلیکیشن های ایرانی موجود در اپ استور کرد، به آنها امکان آپدیت نداد، یا اگر آپدیت میدادن حذف میشدن و عملا بی استفاده شدند. همچنین هر اپلیکیشنی که رد و نشانی از ایران و ایرانی بودن در آن وجود داشت رو ریجکت میکرد؛ البته این به این معنا نیست که دولوپر ها و اپلیکیشن های ایرانی نمیتونن به اپ استور راه یابند، در صورتی که یکسری نکات در آنها رعایت بشه امکان راه یافتن برنامه های ایرانی به اپ استور وجود داره که بصورت تیتروار به اونها اشاره میکنم:
- مستعار بودن نام دولوپر اپلیکیشن
- وجود نداشتن هیچ گونه رد و نشانی از ایران
- عدم استفاده مستقیم از زبان فارسی (multi language باشه)
- قابل استفاده بودن اپلیکیشن برای همه کشور ها و منوط نشدن به ایران
- عدم اتصال اپلیکیشن به شبکه پرداخت شاپرک
- متصل بودن پرداخت درون برنامه ای به سیستم پرداختی اپل (در صورت لزوم)
- هاست شدن اپلیکیشن با سرور های خارج از ایران
- عدم استفاده از وبسایت با دامنه ir و هاست داخل ایران برای اطلاعات اپلیکیشن
- حدالامکان دانلود شدن اپلیکیشن با IP خارج از ایران
- عدم ارسال Review فارسی یا Report درباره ایرانی بودن اپلیکیشن
تا اینجا مشخص شد اگر میخواهید اپلیکیشنی روی اپ استور ارسال کنید میبایست مارکت خارج رو در نظر بگیرید و با رعایت موارد بالا، عملا اپلیکیشن شما برای کاربران ایرانی تعبیه نمیشه.
ارسال فیک اپ روی اپ استور
بطور کلی فیک اپ اینجوریه که دولوپر میاد اپلیکیشنش رو محدود به IP ایران میکنه یا شرط میذاره اگر کاربر ثبت نام شده من پیش شمارش ۹۸+ بود بیا و محیط اپلیکیشن اصلی رو بهش نشون بده؛ در غیر این صورت اپلیکیشن دیگه ای رو لود کن (۲،۳ حالت مختلف دیگه هم داره). به این صورت review اپلیکیشن ایرانی X بعنوان یک اپلیکیشنِ دیگه انجام میشه و به اپ استور راه پیدا میکنه اما جزو راه های پر ریسکه.
از زمان شروع تحریم های اپ استور تا الان، چند مورد انگشت شمار در اپ استور قرار گرفتند که میتوان به نسخه مسافر اپلیکیشن اسنپ که خبرش رسانه ای هم شد و سیبچه اشاره کرد که به ترتیب بهمن ماه ۹۸ و مرداد ماه ۹۸ به اپ استور راه یافتند و پس از مدت کوتاهی و ریپورت کاربرانِ همیشه در صحنه از اپ استور حذف شدند.
اخیرا اپلیکیشن دیوار نیز به اپ استور راه پیدا کرده که میتونید قبل حذف شدنش از این لینک دانلودش کنید.
البته الان هم تعداد انگشت شماری فیک اپِ ایرانیِ نچندان معروف در اپ استور قرار داره که از معرفی اونها بخاطر عواقب این چنینی عذرخواهی میکنم. ارسال فیک اپ ریسک بالایی از جهت ریجکت شدن اپلیکیشن و به مشکل خوردن اکانت دولوپر به وجود میاره.
کمی صحبت درباره استور های ایرانی iOS
توضیح پایه اما مورد نیاز : بطور کلی هر برنامه خارج از اپ استور برای اجرا شدن روی دیوایس کاربران باید یک امضا (Sign) داشته باشه، حتی اپلیکیشن هایی که توسط تست فلایت دریافت میشن هم ساین میشن.
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره کردم، اوایلِ تحریم ها و سخت گیری های بیشتر اپل برای راه نیافتن اپلیکیشن های ایرانی به اپ استور، مارکت های بومی دانلود اپلیکیشن های iOS از روش سنتی و نسبتا پایدارِ Enterprise استفاده میشد. البته تا اوایل سال ۹۷ که اپل بی رحمانه اقدام به بستن پروفایل های اینترپرایز کرد و خب بسته شدن برخی از پروفایل های اینترپرایز رو مدیون آقای ن.غ هستیم که منت بر سر ما گذاشتن و با یک متن بلند بالا، کلی از اکانت های اینترپرایز شرکت های بزرگ بانکی رو بستن.
بطور کلی راهکار اینترپرایز برای توسعه اپلیکیشن درون سازمانی شرکت ها کاربرد داره که دلیلی نداره اپلیکیشن آنها به اپ استور راه پیدا کنه و در دسترس میلیون ها کاربر قرار بگیره و با طی کردن یک مسیر صعب العبور میتوانید اپلیکیشن شرکت/استارتاپ/تیم خودتون رو در دسترس کارمندان آن شرکت قرار دهید و برای این مورد به اپل تعهد کامل میدهید که برنامه (های) شما فقط در اختیار کارکنان سازمان شما مورد استفاده قرار میگیره و نه بیشتر.
بطور کلی شما با داشتن اکانت اینترپرایز، حق انتشار اپلیکیشن خودتون رو بصورت عمومی ندارید به دو دلیل مهم (البته مهم برای اپل) :
- عدم تایید اپلیکیشن شما توسط کارشناسان اپ استور و اطمینان نداشتن اپل از امنیت برنامه
- مقدور نبودن کسب درآمد اپل از درآمد اپلیکیشن شما (!)
اما روش ادهاک که در حال حاضر روی اکثر مارکت های ایرانی وجود داره و عده ای معتقدند مارکت های ایرانی این روش رو ابداع کردند (که این چنین نیست) حدودا یک سال و نیم پیش از به مشکل خوردن پروفایل های اینترپرایز، روی استور های خارجی استفاده میشد و میان استور های ایرانی ابتدا سیبچه این روش رو استفاده کرد، سپس اناردونی، بعد نصاب و به لطف نصاب، سیب اپ.
از ادهاک و اینترپرایز که بگذریم میرسیم به استور «نصاب» از احمد هاشمی که اون رو میشه جزو اولین استور هایی دونست که سر و صدای زیادی به پا کرد و هرچقدر خوبی داشت میشه گفت دوبرابرش کاربران رو ناراضی کرد. این مارکت برای اولین بار پرداخت حق اشتراک رو برای برخی اپلیکیشن های خاص به میان اورد و البته نواقصی هم داشت (برای مثال بعضی برنامه ها برای نسخه هایی از iOS اجرا نمیشد یا برخی آیتم های وعده داده شده در دسترس نبود) و برخی عناوین این مارکت پس از پرداخت حق اشتراک پولی بودند و زمان زیادی برد تا بهبود پیدا کند.
اپلیکیشن نصاب، سایر اپلیکیشن های به اصطلاح اختصاصی از این دولوپر و بطور کلی این ساز و کاری که راه اندازی شده بود، مشکلات زیادی مانند نقض های شدید حریم خصوصی، مشکلات امنیتی، نقض های اطلاع رسانی و نقض حقوق مادی و معنوی رو بوجود آورد. دنبال کنندگان این موضوع به خوبی تک تک کلماتی که نوشتم رو درک میکنند؛ این مشکلات حتی پس از رفتن نصاب به زیر مجموعه سیب اپ وجود داشت (کاری نداریم برای داشتن اشتراک نصاب در این حالت باید ۲ اشتراک پرداخت کنید اما cert پروفایل هاشون یکیه)، نظرات و اعتراضات کاربران نیز اهمیتی نداشت؛ به هر حال از توضیح بیشتر خودداری میکنم و در این مطلب بیشتر به این موضوع نمیپردازم.
اما اگه نصاب رو کنار بگذاریم، بین مارکت های مطرح، سیبچه رو باید بعنوان اولین مارکت iOS معرفی کرد، سیب اپ رو بعنوان دومین و بزرگترین و اناردونی رو ته تغاری و خلاقترین دونست.
همه ریووک میشن، "استور ما ریووک نمیشه" و "مگه بنزینه که بپره" با کمال احترام دروغی بیش نیست
ما ریووک نمیشیم ، استور ما پایداره ، پایداری ۱۰۰٪ برنامه ها ، روش ما فرق داره، ما با تیم کوک رفیقیم و... عناوینی هستند که در برخی مارکت های کوچکِ مقطعی شنیده میشه؛ اینجا لازمه اینو بگم که قصد تخریب مارکت های کوچک رو ندارم و حتی در انتهای این مطلب به معرفی اونها میپردازم، اما خیلی دیده شده صرفا برای جلب نظر کاربران و جذب خریدار، دست به چنین اقداماتی میزنن و حتی دیده شده استور های مطرح نیز چنین ادعایی میکنند (تصویر بالا). خیلی ساده بگم همه ریووک میشن، فقط زمانش متغییره و بستگی به provider هم داره که از هویت یک نفر برای ۱۰ اکانت استفاده نکنه. که در این حالت نرخ و البته پایداری پروفایل های ادهاک افزایش پیدا میکنه.
نظرات کاربران درباره استور های ایرانی iOS
برخی عناوین و مشکلات پرتکرار کاربران درباره استور های ایرانی:
- عدم دریافت پشتیبانی صحیح پس از ریووک شدن
- عدم وجود رسانه های بی طرف جهت آگاه سازی کاربران
- عدم عودت وجه و فاقد گارانتی بودن اشتراک ها
- عدم شفاف سازی صحیح درباره پلن ها
- عدم وجود اپلیکیشن های هک شده وعده داده شده در استور ها
- عمدا از کار انداختن اشتراک و پروفایل برخی کاربران جهت درآمدزایی ( چه جالب! )
- دزدیدن اطلاعات و نقض حریم خصوصی و امنیت کاربر
البته که یکی دو مورد از این عناوین بالا صحیح هست و جواب خیلی از این موارد رو بالاتر گفتم و در ادامه میگم، اما از اونجایی که جامعه کاربران ناراضی از مارکت های iOS زیاد هست و هر جایی قدم بگذارید (گروه های تلگرامی، توییتر، کامنت های اینستاگرام و...)، درباره این مارکت ها سرچ کنید یا بحث آنها باشد شاهد فحاشی و پرخاشگری کاربران هستیم.
در پاسخ به این پرخاشگری ها و فحاشی ها باید بگم واقعا نمیشه هیچ کسی رو اینجا مقصر اعلام کرد! مارکت ایرانی X بابت اکانت ادهاک n دلار هزینه کرده، اپل اقدام به حذف اکانت ادهاک میکنه و اپلیکیشن های کاربر ریووک میشه، خریدار با اینکه میدونه این استور ها پایدار نیستند و قوانین و مقررات آنها رو پذیرفته شروع به فحاشی میکنه و حتی حاضر نیست از طریق پشتیبانی اون سایت پیگیری انجام بده یا کمی درباره این سرویس تحقیق کنه. البته که پیگیری کنه هم باز میرسه به بحث قوانین و مقرراتی که خودش پذیرفته و سیستمی که وجود داره! پس این ماجرا بی انتها خواهد بود، در ادامه نمونه هایی از پرخاشگری های کاربران که قابل بازگو کردن هستند رو با هم میبینیم:
تمامی موارد بالا رو میتونم به جرئت بگم بابت اطلاعرسانی ضعیف واحد های Social و HR مارکت های iOS هست که بعضا کاربران از روی ناآگاهی چنین واکنش هایی نشون میدن.
جامعه کاربری
سیب اپ به گفته خودش بزرگترین مارکت iOS ایرانیه که از آذر ۹۴ تا الان به بیش از ۲۵۰۰ توسعه دهنده حقیقی و حقوقی سرویس داده اما تعداد کاربران خود را بازگو نکرده است، حدس زده میشه تعداد یوزر فعال سیب اپ حدود دو میلیون باشه. اناردونی نیز مدعیست به بیش از یک میلیون کاربر فعال در حال ارائه خدمات است و با بیش از ۱۰۰۰ توسعه دهنده حقیقی و حقوقی همکاری میکند. در آخر هم سیبچه که هیچ اطلاعاتی در این باره منتشر نکرده رو قرار میدیم و حدس زده میشه حدود یک میلیون کاربر فعال داشته باشه.
خب منطقا توی هر موضوعی، تعداد کاربر بالا دلیل بر بهتر بودنش نیست. بیاید با مثال پراید که پرفروش ترین ماشین ایرانه اما بهترین نیست، این بحث رو در هر موضوعی تمومش کنیم :))
اما بطور کلی از زمانیکه تحریم ها و مشکلات اپلیکیشن های ایرانی بیشتر شده جامعه کاربری کل ایران که ۱۲٪ کاربر iOS داشت به ۱۰٪ کاهش یافته. از این ۱۰٪ شاید یک سوم اونها با مارکت های ایرانی آشنایی ندارند یا تمایل و نیازی به استفاده از این مارکت ها ندارند. همه و همه بخاطر تحریم!
امنیت و حریم خصوصی
از لحاظ امنیت خود اپلیکیشن، بدون هیچ توضیح بیشتری مارکت ها رو به این ترتیب نام میبرم: سیب اپ - اناردونی - سیبچه. از لحاظ حریم خصوصی و دسترسی هایی که با نصب اپلیکیشن ازتون میگیره همشون به حقوق کاربر احترام گذاشتند و دسترسی اضافه تری از کاربر اخذ نمیشه.
اپلیکیشن هایی هم که در این مارکت ها منتشر میشن از لحاظ سطح دسترسی، درگاه بانکی و سایر پارامتر ها بررسی میشن و جای نگرانی نیست. حتی توسعه دهنده حقیقی یا حقوقی موظف هست احراز هویت کامل انجام دهد.
البته اینجا لازمه گریزی هم به لو رفتن دیتابیس سیب اپ بزنم که ۱۳ فروردین ۹۹ اتفاق افتاد و اطلاعات حدود ۵ میلیون کاربر لو رفت؛ اگرچه این موضوع توسط سیب اپ تایید شد، توسط این شرکت عذرخواهی صورت گرفت و اقدامات لازم برای عدم تکرار این مشکل انجام شد، اما این ذهنیت منفی برای بسیاری از کاربران سیب اپ و علاقه مندان به تکنولوژی و اپل ایجاد شد.
آرشیو اپلیکیشن های مارکت های ایرانی iOS
آرشیو اپلیکیشن های ایرانی و پرطرفدار را در سه مارکت بزرگ سیب اپ، سیبچه و اناردونی رو میشه تا حدودی یکسان دونست؛ شرکت ها، استارتاپ ها و بطور کلی کسب و کار های ایرانی که محوریت آنها اپلیکیشن هست سعی کردند اپلیکیشن خود را در تمامی مارکت های مطرح انتشار دهند تا مخاطب آنها با داشتن اشتراک در هر یک از این مارکت ها بتواند اپلیکیشن مورد نیاز را دریافت کند.
البته ناگفته نماند برخی اپلیکیشن های ایرانی و برخی اپلیکیشن های هک شده جهت جلب توجه کاربران و جذب مخاطب فقط در یک مارکت منتشر میشوند که تعداد اونها کم هست و بعضا بی کاربرد هستند. بطور کلی متاسفانه با شرایط فعلی، نیاز کاربران iOS به تعدادی اپلیکیشن اسنپ، دیوار، دیجیکالا، تپسی، الوپیک، همراه بانک ها و چند اپلیکیشن دیگر ختم میشود که این موضوع فقط و فقط بخاطر ریووک هایی هست که در مارکت ها بوجود میاید، اگر این شرایط نبود قطعا کاربران iOS با خیال راحت اپلیکیشن های بیشتری روی دستگاهشون نصب میکردند.
قیمت گذاری در استور های iOS
مارکت های اناردونی، سیبچه و سیب اپ هزینه ای که بابت ثبت UDID دستگاه در سیستم Ad-hoc اپل ثبت میکنند فقط برای یکبار میباشد. اگرچه قیمت گذاری اشتراک های مارکت ها هر چند وقت یکبار و با توجه به نرخ ارز تغییر میکند اما حدودا ۶ ماهی هست که اکثرا بر اساس پایداری پروفایل ها قیمت گذاری کردند و کمتر دیده شده بر اساس مدت زمان، اشتراک ارائه بدن.
قوانین و مقررات مارکت های ایرانی iOS
مارکت های اپلیکیشن های iOS میشه گفت قوانین یکسانی دارند و از اونجایی که ما ایرانی ها به ندرت صفحه قوانین و مقررات وبسایت ها رو مطالعه میکنیم مشکلات زیادی برامون بوجود میاد؛ خصوصا برای این سرویس هایی که ریسک نسبتا بالایی دارند و با قیمت گذاری هایی که برای پلن هاشون انجام دادند، ۱۰ دقیقه زمان گذاشتن برای مطالعه قوانین و مقرراتشون خالی از لطف نیست. نه تنها مارکت های اپلیکیشن iOS بلکه از هر وبسایتی میخواهید محصول یا سرویسی خریداری کنید پیشنهاد میشه قوانین و مقرراتش رو مطالعه کنید.
ناگفته نماند تمامی این مارکت های iOS در صفحه قوانین و مقررات خود به این موضوع اشاره کردند که در صورتی که بدلیل محدودیت ها، قوانین یا تحریم های صورت گرفته از طرف شرکت اپل، اشتراک خریدار با مشکل مواجه شود، مسئولیت حقوقی متوجه این وبسایت ها نیست. ساده بگم، خبری از گارانتی اشتراک نیست.
و داخل پرانتز به این موضوع اشاره کنم اگر تصمیم گرفتید از این مارکت ها از طریق روش هایی که وجود داره ثبت شکایت کنید، باید عرض کنم چون این مورد در صفحه قوانین و مقررات سایت ذکر شده و شما با اون موافقت کردید بعیده بتونید از این روش ها به نتیجه ای برسید.
اگرچه طبق تجربیات من، با توجه به وضعیت اشتراک خریدار، زمان خرید و ریووک صورت گرفته، سیب اپ و سپس اناردونی و در نهایت سیبچه، نسبت به مشکل بوجود اومده خودشون رو مسئول میدونن و تا جایی که براشون مقدور باشه اشتراک رو برای خریدار برمیگردونن. این موضوع هزینه قابل توجهی رو برای مارکت ها داره اما همانطور که گفتم، تا جایی که براشون مقدور باشه این کار رو انجام میدن.
راهکار کم دردسر انتشار اپلیکیشن های iOS ( توسعه دهندگان بخوانند )
ساده ترین روش، تست فلایت؛ اما تعریف تست فلایت از وبسایت فراسیب:
تست فلایت (Test Flight) قابلیتی در اکانت های دولوپر شرکت اپل هست که به برنامه نویس و توسعه دهنده این امکان را میدهد اپلیکیشن های خود را از طریق تست فلایت بر روی گوشی خود و دیگران نصب کنند، اپلیکیشن را تست کنند و از عملکرد آن مطلع شوند. در واقع تست فلایت سرویسی از سمت اپل است برای تست برنامه ها، نصب آزمایشی و دریافت گزارش، نظرات و اشکالات برنامه از کاربران.
بطور کلی تست فلایت دارای دو حالت پابلیک و پرایوت میباشد. در حالت پرایوت تست فلایت اپلیکیشن فقط براى دارنده دولوپر اکانت و تیم توسعه دهنده میباشد که پس از آپلود اپلیکیشن، امکان نصب روی دستگاه های محدود به تیم خود (ماکسیمم ۲۵ اپل آیدی) وجود داره. حالت پابلیک که تست فلایت عمومی نام دارد که توسعه دهنده علاوه بر اینکه میتواند بر روی دستگاه خود و تیم توسعه دهنده اپلیکیشن را نصب کند، امکان نصب اپلیکیشن روی حدود ۱۰۰۰۰ اپل آیدی وجود دارد. (این تعداد قابل افزایشه)
ریسکِ ریجکت شدن اپلیکیشن در حالت تست فلایت پرایوت وجود نداره اما تست فلایت های پابلیک از طرف کارشناسان اپل review خواهند داشت؛ همچنین محدودیت های اپ استور، در تست فلایت هم وجود داره اما به نسبت سختگیری کمتری داره.
روش های دیگری هم برای انتشار وجود داره، مثل انتشار در اپ استور که بالاتر توضیح دادم شرایطش به چه صورته و چقدر سختگیرانه هست، یا اپلیکیشن را توسط پروفایل اینترپرایز دیگران ساین کنید که حدود ۶۰۰ دلار هزینه داره و یا هزینه ای حدودا ۳۰ هزار دلاری بپردازید تا اکانت اینترپرایز رو بصورت کامل داشته باشید که اونم ممکنه براتون از یک ساعت تا یکی دو سال کار کنه!
راهکار های دیگر برای استفاده از سرویس های ایرانی iOS
سه راهکار دیگه برای استفاده از اپلیکیشن های ایرانی و مطرح iOS وجود داره که یکی از اونها استفاده از وب اپلیکیشن هست. ساده بگم برخی از وبسایت ها که پیغام Add To Home Screen رو بهتون نمایش میدن در اصل دارای نسخه PWA هستند، که البته کیفیت و روان بودن کافی رو ندارند اما نیاز کاربران رو رفع میکنن.
مورد بعدی استفاده از وبسایت هست، در اصل نسخه وب. «نصب دشوار اپلیکیشن های ایرانی» و «عدم تمایل کاربر برای پرداخت حق اشتراک مارکت ایرانی iOS» از دلایلی هست که باعث شده تا اکثر کسب و کار ها، شرکت ها و استارتاپ ها امکان استفاده کاربران از وبسایت خودشون رو فراهم کنند و کاربر رو محدود به استفاده از اپلیکیشن نکنن.
و راهکار آخر که اصلا نمیشه روش حساب کرد، استفاده از اپلیکیشن هاییه که بصورت اینترپرایز نیز در سایت اصلی اپلیکیشن قرار داده شده. از این نظر اصلا نمیشه روش حساب کرد چون از هر ۲۰۰ اپلیکیشن شاااید یکیش اینترپرایز داشته باشه.
استور رایگان اپلیکیشن های iOS ایرانی؟!
بله استور رایگان هم وجود داره اما همون حالت Add To Home Screen هست که بالاتر اشاره کردم! استور هایی مثل سفید اپ ، سیب ایرانی ، سیبجو و... که PWA یا Progressive Web Apps یا وب اپلیکیشن های نیتیو کسب و کار های مختلف رو آرشیو کردند و در دسترس کاربران قرار دادند. البته که بعضا دیده شده در همین ویرگول دارن با تولید محتوا از زبان یک فرد خارج از ماجرا دست و پا میزنن مارکت خودشون رو مطرح کنن در حالی که تو بیوگرافی نوشتن عضو وبسایت سیبِ ایرانی! باید بگم این راه مارکتینگ نیست و ضعف مارکتینگی شما رو میرسونه، بگذریم... صرفا اسمشون داخل این محتوا باشه کفایت میکنه.
اینکه PWA چیه رو لینک میدم به این مطلب در ویرگول (به امید حذف نشدن یا تغییر نکردن url مطلب) که اگه علاقه داشتید بخونید و این نوشته رو از این طولانی تر نکنیم، اما اینکه آیا PWA ها بهتر هستند یا آرشیو کاملی دارند بطور خلاصه باید بگم خیر؛ نرم بودن محیط اپلیکیشن رو تجربه نمیکنید، به بعضی امکانات و قابلیت ها دسترسی نخواهید داشت و البته اپلیکیشن های خاص و میشه گفت مهم نسخه PWA دارن و نباید انتظار پیدا کردن اپلیکیشن جاباما هم PWA داشته باشه.
[این مطلب ممکن است آپدیت شود و روش رایگان دیگری معرفی گردد]
سایر استور ها
از اونجایی که این مطلب کاملا بی طرف بوده و سعی شده بدون هیچ دیدگاه تجاری نوشته بشه، به معرفی سایر استور های دانلود اپلیکیشن iOS میپردازم اما دیگه وارد جزئیات این مارکت ها نمیشم که مطلب بیشتر از این طولانی نشه.
آقا بالاخره کدوم؟ سیب اپ یا سیبچه یا اناردونی؟
با در نظر گرفتن همه موارد بالا، میشه گفت تفاوتی نمیکنه بعنوان یک کاربر از کدام سرویس استفاده کنید؛ آرشیو اپلیکیشن های ایرانی و مهم در سیب اپ و سیبچه و اناردونی تا حدود زیادی یکیه و این ترس براتون وجود نخواهد داشت که اپلیکیشن همراه بانک ملت تو فلان مارکت شاید نباشه. از طرفی قبل از خرید میتونید از طریق وب اپلیکیشن اون مارکت، اپلیکیشن مورد نظرتون رو جستجو کنید و از موجود بودنش مطمئن بشید.
شاید برخی اپلیکیشن های خاص باشن که فقط در یک یا دو مارکت انتشار پیدا کردند که در اینجا لازمه بگم اگر دولوپر هستید لطفا اپلیکیشنتون رو در این مارکت های مطرح منتشر کنید تا مخاطب اگر اشتراک یکی از این مارکت ها رو داشت، برای داشتن اپلیکیشن شما مجبور به خرید اشتراک مارکت دیگری نباشه.
از طرفی قطعا «قیمت پلن» مارکت میتونه تاثیر مستقیمی در انتخاب خریدار داشته باشه. اما پیشنهاد شخص بنده به ترتیب مارکت های اناردونی، سیب اپ و سیبچه هست.
جمع بندی
خیلی ساده و خودمونی مثل یک برادر کوچیکتر بهتون بگم؛ این قبر که داریم بالا سرش گریه میکنیم توش مرده نیست، اگر به دنبال استفاده راحت از اپلیکیشن های iOS هستید باید ناچارا آیفون عزیزتون رو بگذارید گوشه کمد خاک بخوره و یه گوشی اندرویدی بخرید! اما اگر اصرار به استفاده از آیفون دارید باید بسوزید و بسازید بلکه شرایط بهتری پیدا بشه، صرفا برای نصب داشتن چند اپلیکیشن که تعداد آنها به اندازه انگشتان دست هم نمیرسه! جدیدا هم اپل برای افزایش امنیت و حفظ حریم خصوصی، تایید دو مرحله ای هنگام ساخت اپل آیدی رو اجباری کرده و «نمیشه به راحتی قبل» اپل آیدی جدید و بدون دردسر ایجاد کرد؛ میشه گفت الان وقتش رسیده جمله قدیمیِ «آیفون تو ایران به درد نمیخوره» رو با آب طلا نوشت و قاب کرد به دیوار.
البته این تشویق کاربران به داشتن گوشی اندرویدی که ما بعضا انجام میدیم به ضرر خودمونه که داریم اون گوشه کنار ها تو زمینه اپل و در ایران فعالیت میکنیم، فعالیتی که بر پایه تحریم شکل گرفته و اگر روزی تحریم ها شکسته بشه ما و n هزار کسب و کار دیگه باید جمع کنیم بریم.
اگر نظری درباره این مارکت ها دارید حتما در بخش کامنت ها به اشتراک بگذارید تا در این محتوا قرارش بدم و تکمیل تر بشه. همچنین این مطلب به مرور بروزرسانی میشه [ آخرین ویرایش : ۳ اسفند ۹۹ ]
مطلبی دیگر از این انتشارات
معرفی کاربردی ترین و مهم ترین اپلیکیشن های مک (MacOS)
مطلبی دیگر از این انتشارات
با خانواده آیفون 12 بیشتر آشنا شوید
مطلبی دیگر از این انتشارات
پروسه ساین اپلیکیشن iOS