در راه وطن - معرفی و بازخوانی فیلم میهن‌پرست (The Patriot) به بهانه‌ی بیست سالگی این اثر

میهن‌پرست محصول سال 2000 به کارگردانی رولاند امریش، از آن دست فیلم‌هایی‌ست که قصه‌اش به اصطلاحِ هنری خون دارد؛ یعنی قصه‌اش زنده است و به اکسیژنی می‌ماند که درون رگ آدم می‌دود و حال آدم را جا می‌آورد. همانطور که در پوستر فیلم تصویرِ شجاع‌دل سینما یعنی مل گیبسون را مشاهده می‌کنید در طول فیلم هم روند داستان و تصویرهای فیلم شما را یاد آن اثر می‌اندازد. از دیگر بازیگرهای این فیلم می‌توان به هیث لجر فقید اشاره کرد که همه‌ی سینمادوستان برای ماندگار کردن کاراکتر جوکر سپاسگزار او هستند.

بیست سال از ساخت این فیلم می‌گذرد و متاسفانه به چند دلیل هیچ‌وقت آن‌قدر که باید، دیده نشد. دلیل مهم حاشیه‌هایی بود که برای به تصویرکشیدن داستانی شد که مردم نباید می‌دیدند درست شد. و با این جنجال‌ها فیلم به سمت بازی‌ای رفت که حتا اگر ما بگوییم از نظر تاریخی فیلم مشکلاتی دارد (آن هم در هاله‌ای از ابهام است) باز فیلم در قالب سینمایی‌اش هم به قدر کافی توجه نگرفت. بهرحال باید توجه کنیم که فیلم‌سازی در آمریکا صنعت است و این صنعت اول به بازارش توجه دارد تا معیارهای هنری. من قصد ندارم با این جمله صنعت فیلم‌سازی آمریکا را زیر سوال ببرم فقط می‌خواهم این نکته را یادآوری کنم که هر قالبی، یکسری پارامتر و چهارچوب مخصوص به خودش را دارد.

در ادامه‌ی متن قصد دارم بیش‌تر به جنبه‌های هنری اثر بپردازم. بنجامین مارتین(نام شخصیتی که مل گیبسون بازی‌اش می‌کند) در این فیلم دو روند مواجهه با جنگ را تصویر می‌کند. روند اول دوری‌گزینی از جنگ و بیهوده دانستن آن و روند دوم تصمیم به شرکت در آن و رهبری‌اش می‌باشد. فیلمنامه‌ی اثر به خوبی توانسته آن ضربه‌های لازم برای تغییر حالت‌های شخصیت‌ها را ایجاد کند و مخاطب در طول فیلم هم از مضمون فیلم لذت می‌برد و هم بارها غافلگیر می‌شود.

تصویری که این فیلم از خانواده و صمیمیت بین‌شان ارائه می‌‌دهد دوست‌داشتنی‌ست. ما به خوبی درک می‌کنیم که برای بررسی جنگ فقط نباید به مردانی که می‌جنگند توجه کنیم. رنجی که خانواده‌ی آن جنگجوها متحمل می‌شوند چیزی‌ست که معمولا از یادها می‌رود و یا به قدر کافی اهمیت داده نمی‌شود. وقتی می‌بینیم که دختر کوچک بنجامین مارتین به این خاطر که او در حال جنگیدن برای میهنش است از او دلخور می‌شود و با او حرف نمی‌زند می‌فهمیم که جنگ فقط تاکتیک جنگی، اسلحه و رهبری جنگ نیست. جنگ چیزی فراتر از این حرف‌هاست و در جنگ آدم‌ها چه مهاجمین و چه مدافعین، صمیمیت خود را از دست می‌دهند.