یک فعال رسانه ای کشور در توییتر نوشت :

کارزار Me too بازیگران زن هالیوود درباره آزار جنسی راخاطرتان هست؟ حالابیانیه بازیگران زن ایران درباره تجاوز و تبعیض‌. ازهالیوودی شدن سینمای ایران،تبعیض وتعرضش بمارسید. همه نسخه های تقلیدی،طوطیان نولیبرال وطنی همین اندازه کاریکاتوری است. از غربی شدن به رسوبات لجنزارش هم نمی رسند.

بیشتر بخوانید:
رسوایی دیگر از فساد جنسی در سینمای ایران / اگر ما زن‌ها در سینما دهان بازکنیم نصف شهر روی هواست + عکسآیا واقعا در سینمای ایران فساد وجود دارد ؟ + عکس و فیلم

چرا صدای افشاگران درباره آزار بازیگران زن به جایی نرسید

افکار عمومی منتظر واکنشی درخور از طرف کانون کارگردانان -که طی این مدت، کم بیانیه نداده- و انجمن بازیگران و صنوف تهیه کنندگی است، البته بدون لحاظ کردن رفاقت‌ها و مناسبات مرسوم و موجود.

پس از افشاگری‌های سمیه میرشمسی و واکنش‌های مختلف اهالی سینما را به همراه داشت.کیوان کثیریان در این رابطه یادداشتی را منتشر کرد که در بخشی از آن می‌خوانیم: به نظر می‌رسد در شرایط فعلی و افشاگری قربانیان تعرض در سینما، افکار عمومی منتظر واکنشی درخور از طرف کانون کارگردانان -که طی این مدت، کم بیانیه نداده- و انجمن بازیگران و صنوف تهیه کنندگی است، البته بدون لحاظ کردن رفاقت‌ها و مناسبات مرسوم و موجود.

هرچند هنرپیشه‌ای که نامش مطرح شده، اولین نیست و چندمین فرد مشهور در سینماست که در ماجرای آزار، نامش به میان آمده. در موارد پیشین هم سکوت، تنها واکنش صنوف سینمایی و سایر سینماگران بود.

آنها به کارشان رسیدند و صدای افشاگران هم به جایی نرسید. اما بالاخره یک‌جا باید این ماجرا فیصله پیدا کند. روزی که سکوت آدم‌های بیشتری شکسته شود، اتفاقات تازه‌تری خواهد افتاد.

این تابو بزودی شکسته خواهد شد و امیدوارم چهره‌های مشهور، محافظه کاری را کنار بگذارند و شجاعت بیشتری برای افشای حقایق بیابند. چرا که هیچکدام از آزارگران سینمای ما، به بزرگی هاروی واینستین نیستند. تعرض و تجاوز از هرکسی سر بزند، محکوم و مطرود است

امیدوارم این روند در همه حوزه‌ها بدون ملاحظه و مراعات و واهمه، رواج یابد، سکوت‌ها بشکند و این فضای ناامن به جای قربانیان، تن متجاوزان را بلرزاند.

به شجاعت سمیه میرشمسی و پیشگامی ارزشمند بابک کریمی در حمایت از قربانیان و شرافت کانون دستیاران درود می‌فرستم. البته که همین صنف هم باید در پاکسازی درونی اش، فراوان بکوشد.

عامدانه نام خانه سینما را به میان نیاوردم چون در چندسال اخیر، منفعل‌ترین، بی‌عمل ترین و خنثی‌ترین نهاد موجود در کشور است و عملا وجود خارجی ندارد.

بابک کریمی: باید سکوت را در مورد آزار در سینما بشکنیم

پس از سلسله افشاگری‌های سمیه‌میرشمسی از دستیارکارگردانان سینما بابک کریمی به این مسئله در چندین استوری واکنش نشان داد و  از سوی برخی سینماگران مورد انتقاد قرار گرفت. کریمی در مورد این واکنش‌ها و    آزار میرشمسی در پستی نوشت:

چند نفر از همکاران انتقاد کردند که «مدتیست عده‌ای با حمله به هنرمندان در صدد ساکت‌کردنشان هستند و این نوع نوشته‌ها آب به آسیاب این جماعت می‌ریزد و سینما را بی‌اعتبار می‌کند.»

نه دوستان عزیر!

آنچه صنف سینما را بی‌اعتبار می‌کند سکوت و منفعل بودن خود ماست.وقتی تهیه‌کننده و کارگردان یک فیلم، با آگاهی از این که فلان شخص چندین بار رفتار نادرستی با عوامل داشته و باعث آزار گروه شده، همچنان بدون هیچ تذکری از او دعوت به کار می‌کنند، شریک آن آزار هستند.

کسانی هم که می‌بینند و می‌شنوند و سکوت می‌کنند، در این شریکند و نمی‌توانند با جملاتی مانند «من وارد مسائل شخصی افراد نمی‌شم، مشکل خودشونه» از بار مسئولیت فرار کنند. تامین امنیت جسمی و روحی عوامل فیلم یکی از مسئولیت‌های مهم مدیر پروژه است.

متاسفانه این نوع” اعمال قدرت و اخاذی” در سطوح مختلف جامعه بسیار شایع است و فقط مختص سینما نیست.

ماجراها در ادارات، دانشگاه‌ها، مدارس، بیمارستان‌ها بسیار اتفاق می‌افتد. ولی ما که معتقد به فرهنگ سازی در راستای بهبود جامعه هستیم، برای جهان پیام‌های شاعرانه می‌فرستیم، به جوایزمان افتخارمی‌کنیم، وظیفه داریم قدم اول را از نزدیکترین افراد زندگی خودمان شروع کنیم و حیات محل کارمان را هر روز آب و جارو کنیم تا حرفمان اعتبار داشته باشد.

هدف این نیست که کسی ممنوع‌الکار بشود، اما یک تغییر بنیادی در رفتار و رعایت احترام الزامیست.

تمام جوانان قربانی رفتارهای ناهنجار، چه زن، چه مرد هم باید بدانند که احترام اولین شرط هر نوع همکاریست. در غیر این صورت حق اعتراض دارند و نباید زیربار تحقیر و اخحاذی بروند. سکوت را بشکنیم

وقتی مرحوم فرج الله سلحشور از فساد در سینمای ایران گفت!

امنیت اخلاقی در کشور ما یک مسئله عجیب و غریب است. نهادهای فرهنگی برایش همایش های بی نتیجه برپا می کنند. برای برخی از گروه های مردم نهاد در حجاب دختران خلاصه می شود. نیروی انتظامی به وظیفه ذاتی اش که برخورد با متخلفان است، اقدام می کند. خلاصه این که هرکس درست یا غلط کارش را انجام می دهد و نتیجه آن در طول این چند سال، چیزی جز هیچ نیست! فرهنگی که مثل هوا می ماند و باید در آن تنفس کنیم، گاهی آنقدر آلوده می شود که باید مدارس تعطیل شوند! مدارسی که باوجود نقش بسیار زیادشان، کمتر در صحنه حاضرند و بیشتر پای گود نشسته اند.

اما عجیب ترین برخورد با امنیت اخلاقی، برخورد هنرمندان است. از یک طرف ادعای آزادی در پوشش و نوع آرایش و شکل ظاهر و وضعیت برخوردهایشان دارند و از سوی دیگر از مسئولان می خواهند که فضا را ایمن کنند، اجازه ندهند کسی به آنها چپ نگاه کند و گاهی وامصیبتا و وااسلاما سر می دهند. وضعیت هنرمندان این است. هم می خواهند امنیت باشد، هم می خواهند امنیت نباشد! یعنی برای خودشان امنیت می خواهند ولی به لوازم امنیت اعتقاد ندارند.

(مرحوم فرج الله سلحشور نخستین کسی بود که از فساد در سینمای ایران، آشکارا صحبت کرد)

مرحوم «فرج الله سلحشور» وقتی اعلام کرد که سینما فاسد است و تبدیل به فاحشهخانه شده، جامعه هنری به او تاختند و او را مورد تفقد! خاص خود قرار دادند. فیلم هایش را تحریم کردند (جالب اینکه نه تنها فیلم و سریال هایش تحریم نشد بلکه در خارج از کشور نیز بینندگان بسیاری پیدا کرد) برایش نامه نوشتند و از او خواستند عذرخواهی کند، رسانه های انتلکتوئل «انتلکت» به سمتش حمله ور شدند و خلاصه با تمام عِده و عُده او را به خیال خودشان در منگنه قرار دادند. اما کمتر از چند هفته پس از طرحبحث مجدد کارگردان یوسف پیامبر، بغض بازیگران شکست و این بار بدون اینکه خود را با سلحشور یکی بدانند، یکی یکی صدایشان درآمد. پرستو صالحی از فساد در سینما پرده برداشت. او گفت خیلی ها پیشنهاداتی برای حضورش در فیلم های سینمایی داشتند. پیشنهادهایی شرم آور و نگران کننده! بعد از او پدرسالار سینمای ایران، محمدعلی کشاورز لب به سخن گشود و از فساد در پشت پرده سینما گفت.

مجید مظفری بازیگر شهیر تلویزیون نیز دخترش را از ورود به سینما منع می کند و می گوید حاضر نیستم اجازه دهم که دخترم به این سینما قدم بگذارد. آش سینمای ایران آنقدر شور می شود که حتی کسانی مثل امین تارخ، ماهایا پطروسیان، فقیهه سلطانی، پروانه معصومی، السا فیروزآذر، حمیدرضا پگاه، ساناز سماواتی، مرجان محتشم، صبا کمالی و ده ها بازیگر دیگر از زوایای مختلف این فساد فراگیر پرده برمیدارند. اما در این میان شاید اصل مطلب را شاهرخ استخری زده باشد که گفت: همین الان یک بازیگر جوانی که اول راه است و حاضر است هرکاری بکند، به من نشان بدهید تا به او بگویم چه کار کند تا بتواند ستاره سینما بشود، خیلی هم نیاز به استعداد ندارد، شاید یک خانه مجردی به کارش بیاید!

واکنش تند علیدوستی، آهنگرانی، جواهریان،توسلی و کوثری به انتقادات سلحشور

پنج بازیگر زن سینمای ایران در یادداشتی به اظهارات اخیر فرج‌الله سلحشور کارگردان مجموعه «یوسف پیامبر» پاسخ دادند.در این متن کوتاه که به امضای ترانه علیدوستی، پگاه آهنگرانی، نگار جواهریان، هانیه توسلی و باران کوثری رسیده، نسبت به انتقاد تند سلحشور موضع گیری شده است.

در بخشی از این نامه آمده است: «جناب آقای سلحشور، از اینکه می‌بینیم آن همه پرداختن به زوایای نورانی زندگی پیامبران و سرمشق قرار دادن منش ایشان تاثیری در کلامتان نداشته، بسیار متاسفیم.»گفتنی است چند روز پیش سلحشور با اشاره به خبر ورود آنجلینا جولی به ایران برای بازی در یک فیلم سینمائی، ضمن اظهار تاسف از این خبر، با لحن گزنده ای از وضعیت اخلاقی در میان بازیگران ایرانی به شدت انتقاد کرده بود.

بیانیه شماری از سینماگران زن علیه باج گیری جنسی

شماری از سینماگران زن با انتشار بیانیه‌ای در اعتراض به آنچه که “رواج خشونت و آزار جنسی در سینمای ایران” خواندند، نوشتند: هرگونه خشونت، آزار و باج‌گیری جنسی در محیط کار از نظر ما محکوم است و برای توقف آن خواستار عواقب قانونی جدی برای متخلفین هستیم.

در این بیانیه که امضای چهره‌های مطرحی چون نیکی کریمی، هدیه تهرانی، آلاله هاشمی، هنگامه قاضیانی و پوران درخشنده را پای خود دارد، آمده است: در ماه‌های گذشته زنان در بستری که با همت خود در طی جنبشی علیه خشونت جنسی فراهم کردند، روایت‌هایی حاکی از آزارگری و اعمال قدرت بر زنان در محیط سینما را منتشر کرده‌اند. گزارشاتی که نشان می‌دهد هر فرد صاحب قدرت و شهرت در ساز و کار سینمای ایران از موقعیت خود برای قلدری، تهدید، توهین، تحقیر و تعرض به زنان بهره‌برداری می کند بی‌آنکه نهادهای قانونی، اصناف خانه سینما، سینماگران و منتقدان آنها را وادار به پاسخ‌گویی و پذیرش مسئولیت کارشان کنند.

زنان سینماگر در ادامه با تاکید بر همبستگی خود در برابر خشونت و آزار جنسی اظهار داشتند: ما زنان دست اندرکار سینما اینجا کنار هم جمع شده‌ایم تا به مدد این همبستگی اعلام کنیم؛ هرگونه خشونت، آزار و باج‌گیری جنسی در محیط کار از نظر ما محکوم است و برای توقف آن خواستار عواقب قانونی جدی برای متخلفین هستیم. همچنین این نابرابری جنسیتی موجود در سینمای ایران و عدم وجود نظارتی که عرصه را برای زیاده‌خواهی و دست‌درازی افراد در جایگاه قدرت گشوده است، محکوم می‌کنیم.

سینماگران معترض ادامه دادند: به جامعه‌ سینمایی ایران در مورد شدت و گستردگی این آزارها علیه زنان که اکنون برای اولین بار اعتراض به آن به یک فریاد جمعی تبدیل شده است، هشدار می‌دهیم؛ آزارهایی که علی ‌رغم آشکار بودن شان در تمام این سال ها نادیده گرفته شده اند. در روایت هایی که از تجربه های دردناک زنان در سینمای ایران منتشر شده انواع آزارهایی که زیر چتر خشونت جنسی قرار می گیرند مطرح شده اند از جمله هتک حرمت و الفاظ جنسی و جنسیت زده، سواستفاده از سکوت و تحمل افراد، با به گروگان گرفتن حق کار یا دستمزد، اعمال خشونت جنسی به وسیله تهدید موقعیت کاری قربانی، تماس های بدنی ناخواسته، اصرار و اجبار به عمل جنسی و در نهایت خشونت جسمی و تجاوز.

هنرمندان زن در بخش دیگری از این بیانیه به عادی سازی خشونت سیستماتیک علیه زنان در محیط سینما تاختند و نوشتند: از طرفی در تمامی این روایت ها که زخم های روانی ناسور شده گویی هم‌سرنوشت را باز می کنند آنچه که به شکل روشنی خودنمایی می کند سیستماتیک بودن این خشونت هاست به این معنا که نه تنها سازوکاری برای بازداشتن فرد صاحب قدرت از ارتکاب به خشونت وجود ندارد بلکه در یک توافق نانوشته اعمال خشونت بر زنان در محیط کاری عادی سازی شده و هیچ عواقب جدی متوجه فرد خشونتگر نیست از همین رو است که آزارگرانی با شهرت و اعتباری که توسط طرفدارانشان به دست آمده، هیچ ترسی از دست بردن به این جرایم ندارند و چنین حاشیه امنی برای آنها باید زنگ خطری جدی برای تمامی افراد جامعه باشد.

چرا که بسیاری از این هنرمندان الگوی نسل آینده سرزمین ما هستند. از طرفی نهادی نظارتی که از افرادی آموزش دیده در مساله خشونت جنسی و آزار کلامی تشکیل شده باشد، وجود ندارد که با اگاهی به باید ها و نبایدهای رفتاری افراد فرادست نسبت به فرودست در یک پروژه و با حساسیت لازم موارد تخلف را بررسی کند.

در بخش دیگری از این بیانیه با اشاره به انفعال اصناف و اتحادیه‌ها درباره آزار جنسی و خشونت علیه زنان سینماگر آمده است: نه در قراردادهای کاری ذکر شده و نه از طریق اعلان های عمومی به زنان گفته می شود که در شرایط اعمال زور، خشونت و باج گیری عاطفی و جنسی و آزارهای کلامی و توهین و تحقیر از طریق چه ساز و کاری باید اقدام قانونی کنند و در صورت شکایت از فرد خاطی چه حمایت هایی شامل حال آنها می شود و سال هاست که اصناف و اتحادیه ها، جرایمی چنین سنگین بر جان و روان زنان را در پشت درهای بسته و با میانجیگری بین قربانی و خشونتگر حل و فصل می کنند البته با حداقل هزینه برای خشونتگر.

سینماگران معترض خاطرنشان کردند: در چنین شرایطی و با وجود فضای نابرابر و عدم توازن قدرت و امکانات ما زنان سینماگر در این سال ها تمام توان خود را به کار گرفته که ذهن، خلاقیت و نیروی فیزیکی مان را در جهت سازندگی در این صنعت به کار ببریم و علی رغم آنکه فضای تالیف و عاملیت بر پروژه ها را به میزان زیادی از ما گرفته شده و سهم ما نه تنها از فضای اعمال نظر و تصمیم گیری محدود شده است و سهم ما از اقتصاد این صنعت هم آن سهم کمتر است همچنان بهترین مان را در عرصه ساخت و تولید به کار گرفته ایم.

آنها در ادامه با بیان این که ابتدایی ترین حق انسانی یعنی کار در فضایی امن و به دور از قلدری و خشونت و باج گیری جنسی را حق خود می دانیم، نوشتند: به همین منظور تقاضای شفاف خود را از نهادهایی چون اصناف خانه سینما، سینماگران، منتقدان و مخاطبان اعلام می کنیم: سیستم بررسی شامل کمیته ی مستقل در خانه سینما متشکل از اعضایی با سلسله مراتب قدرت متفاوت اکثریت مطلق اعضا از زنان که در مورد مساله خشونت جنسی و جنسیتی آموزش دیده باشند و با میزان مسئولیت افراد متناسب با قدرت وعاملیت آنها در هر کار گروهی آشنا باشند. کار این کمیته باید بررسی جرایمی در حوزه خشونت جنسی و جنسیتی باشد. شامل: خشونت جنسی کلامی، باج گیری جنسی یعنی تحمیل هر نوع ارتباط یا عمل جنسی با به گروگان گرفتن دستمزد و تهدید وضعیت شغلی فرد، قلدری و اعمال فشار روانی و ایجاد ناامنی جسمی و روانی، لمس ناخواسته، اقدام به تجاوز و تجاوز.

امضاکنندگان این بیانیه که چهره‌هایی چون بهنوش طباطبایی، ترانه علیدوستی، پانته‌آ پناهی‌ها، ملیکا شریفی‌نیا، هدی زین‌العابدین و گلاره عباسی را در برمی‌گیرد، ادامه دادند: این کمیته باید یک ساز و کار گزارش دهی در دسترس و راحت برای استفاده همه داشته باشد مانند یک ایمیل یا خط تماس مستقیم با کمیته بررسی و هر گزارش به صورت همزنان به اطلاع تک تک اعضای کمیته رسیده شود. این سیستم موظف است تا به تمام گزارشات رسیدگی کامل کند. در فرآیند بررسی نام راوی توسط این سیستم باید محفوظ بماند و هر نوع اعلام و شفاف کردن نام و اطلاعات راوی و روایت باید با هماهنگی با راوی صورت بگیرد.

این زنان معترض در تبیین مطالباتشان تاکید کردند: این سیستم باید امنیت راوی را در فرآیند بررسی تضمین کند. نتیجه بررسی و روایت به شورا گذاشته شود و در نهایت به امضای تک تک اعضای کمیته برسد. همچنین در اختیار گذاشتن وکیل و دادن مشورت حقوقی به راویان گزارش ها جهت داشتن امکان دست بردن به انتخاب پیگیری قانونی یکی دیگر از دستور کارای این سیستم است. ساز و کار حمایتی از طریق اصناف برای ترغیب خشونت دیدگان به مراجعه و اقدام به رسیدگی یکی دیگر از دستور کارهاست. این سیستم باید اکیدا از روش های میانجی‌گری بین آزار دیده و قربانی و به خطر انداختن سلامت روانی قربانی با اجبار او به روبه رو شدن با آزارگر پرهیز کند.

آن‌ها با تاکید بر این که این سازوکارها و نحوه استفاده از آنها باید در قراردادهای کاری لحاظ شود و کمیته رسیدگی کننده باید جریمه های نقدی و تعلیق از هرگونه فعالیت هنری در زمان تعیین شده را برای متخلفان در نظر گیرد، خاطرنشان کردند: ما زنان سینماگر اعلام می کنیم که به احترام راویانی که رنج خود را از خشونت سیستماتیک در این عرصه اعلام کردند برای رسیدن به دستاوردهای عملی در جهت توقف این خشونت ها ایستادگی می کنیم و معتقدیم این پیشنهادها گامی ابتدایی در جهت عملی کردن توقف خشونت جنسی در محیط کاری ما است. با امید به اینکه هر نیروی بازدارنده ای را که در محیط کاری باعث می شود انرژی، توان و زمانی را که باید صرف خلاقیت و لذت بردن از کارمان کنیم اما صرف فرار و دفع مزاحمت ها و قلدری ها می کنیم با یک همت جمعی متوقف شود و آینده کاری در این عرصه آینده ای امن، عادلانه و به دور از خشونت باشد.

ویشکا آسایش، آزاده صمدی، مهرانه مهین ترابی، مستانه مهاجر، میترا حجار، نگار جواهریان، هستی مهدوی، نرگس آبیار، ستاره اسکندری و نسیم ادبی تنی چند از دیگر امضاکنندگان این بیانیه هستند.