نگاهی به فیلم متری شیش و نیم

اعدام فله ای!!

سعید روستایی پس از ساخت فیلم سینمایی " ابد و یک روز " در سال 1394 این بار نیز در فیلم جدیدش به سراغ همان موضوع (مواد مخدر) رفته و از منظری دیگر به این ماجرا نگاه کرده است. روستایی که در کار قبلی خود موفق بود در این فیلم " متری شیش و نیم " نیز همچنان شاهد کار خوب وی هستیم، گرچه ضعف های متعددی در متری شیش و نیم وجود دارد که البته زمانی می توان ضعف های این کارگردان در این فیلم اشاره کرد که نسخه کامل فیلم را دیده باشیم نه نسخه سانسور شده آن، هر چند (سانسور و ممیزی) موضوع داغ این روزهای سینمای ایران شده است و در فروش بسیاری از فیلم ها تاثیر گذاشته است. اما هنوز متوجه این نکته نشده ایم که چگونه می شود فیلمی که بیست دقیقه از آن سانسور می شود، می تواند به راحتی اجازه اکران بگیرد و متن و فیلمنامه را دستخوش تغییر قرار دهد و یا حتی در نتیجه گیری و پایان بندی فیلم نیز تاثیر گذار باشد.

فیلم از همان ابتدا بر محور دیالوگ گویی پیش می رود تا مخاطب از بین بازجویی ها رمز گشایی کند و موضوع را حدس بزند، کاری که سعید روستایی در آن (دیالوگ نویسی) تبحر خاصی دارد. با توجه به دیالوگ های متن فیلمنامه ابد و یک روز و متری شیش و نیم به این مهم پی می بریم. در فیلم سینمایی " ابد و یک روز " سکوت محسن (نوید محمد زاده) و ناگهان شکستن سکوت وی برای جلوگیری از ازدواج اجباری سمیه (پری ناز ایزدیار) و تکرار همان کار البته به گونه ای دیگر در فیلم " متری شیش و نیم " شکستن سکوت و آخرین اعتراف های ناصر خاکزاد (نوید محمدزاده) اعدامی که فقط در آخرین لحظات زندگی دیدار معشوق را طلب می کند هر چند برای لحظه ای کوتاه این ها همه خصوصیات کاری سعید روستایی و نوید محمدزاده را نشان می دهد، سعید روستایی می نویسد و نوید محمدزاده به خوبی می داند که چگونه بیان کند که به مذاق مخاطب خوش بیایید و تاثیرات خود را در فیلم بگذارد، هر چند مدتی بعد سوژه شبکه های اجتماعی می شود ولی به هر حال به خوبی در غالب فیلم می نشیند.

جسارت سعید روستایی را از آنجایی می توان در این فیلم یافت که به خوبی فساد مامورین نیروی انتظامی را به تصویر بکشد از تصویه حساب های شخصی برای کسب عنوان درجه و مقام تا دستکاری در پرونده متهمین و در ادامه شکایت کردن از یکدیگر برای قصور در ثبت پرونده های مواد مخدر که کمتر کارگردانی می تواند دست به چنین ریسکی بزند یا در اکثر مواقع با سوژه های تکراری یک وجه بی عیب و نقص پلیس اتو کشیده و در سمت دیگر یک آدم به تمام معنا شرور و گناهکار مواجه هستیم که روستایی از این کلیشه پرهیز کرد و روی دیگر موضوع را به تصویر کشید، ناصر خاکزدا (نوید محمدزاده) یکی از دانه درشت ها پخش کننده مواد مخدر با آن همه شرارت و غرور با پیش آمدن مسئله عشق و خانواده دست و دلش میلرزدو با مطرح شدن ربوده شدن دختر یکی از مامورین نیروی انتظامی تعادل روحی و روانی خود را از دست می دهد و به مامورین هشدار می دهد هر اتهامی که به او زدند شاید درست باشد اما در این مورد بی گناه است.

بَد مَن داستان روستایی در تلاش برای جبران نداشته ها و عقده های کودکی اش برای یک زندگی بهتر به سمت تباهی گام بر می دارد به گونه ای که در فساد دست و پا می زند تا خانواده اش را نجات دهد و هنگامی که در کنار خانواده خویش قرار می گیرد برای آن ها رفاهی عالی کسب می کند و در کنار آن خواهرزاده و برادرزاده هایش را به تحصیلات عالی و ورزش تشویق می کند ولی خانواده وی پس از روشن شدن ماجرا دل خوشی به این زرق و برق نشان نمی دهند و حاضر می شوند به همان خانه قبلی خود که در پس کوچه های تنگ و تاریک محله فقیر نشین هستند باز گردند. روستایی با پرهیز از شعار زدگی به دنبال ریشه یابی فقر و اعتیاد، علل اجتماعی این موضوع را بررسی کرده که نمونه خوب آن را در صحنه بازداشتگاه می توان دید و لمس کرد. و دست آخر اعدام گروهی یا فله ای مجرمین صورت مسئله اصلی را پاک نمی کند و همچنان در صحنه های انتهایی فیلم نیز معتادهای دیگری در پشت چراغ قرمز حضور دارند و روی تصمیم گیری صمد مجیدی (پیمان معادی) و سایر همکارانش در آینده تاثیر بیشتر خواهد گذاشت.

نکته منفی که مخاطبین به آن اشاره داشتند و در حاشیه و نشست های فیلم متری شیش و نیم به آن اشاره شد، بازی کم رنگ الهام (پری ناز ایزدیار) در فیلم بود که حضور وی در فیلم معنای خاصی نداشت و منطق روایی را نمی توان برای آن در نظر گرفت تا جایی که نسخه کامل آن را دیده باشم و بعد قضاوت ها و نتیجه گیری هایمان را از بازی وی در این فیلم مطرح کنیم.

و در ادامه فیلم پس از دستگیری و بازجویی از ناصر خاکزاد (نوید محمدزاده) ادامه داستان را می توان حدس رد که اتفاقات صوت گرفته در ادامه فیلم چیزی خارج از انتظار مخاطب نیست و یکی از ضعف های عمده فیلم آزاد کردن ناصر خاکزاد (نوید محمدزاده) در خیابان و بلافاصله دستگیری وی در همان صحنه در کمتر از چند دقیقه که معنا و مفهومی به داستان اضافه نمی کند.

دست آخر باید بگویم که سعید روستایی فیلمنامه نویس و کارگردان جوان سینمای ایران تا کنون با کارهای ابد و یک روز سد معبر (به عنوان فیلمنامه نویس) و متری شیش و نیم جایگاه خوبی را در سینمای ایران کسب کرده است و امیدوارم در سال های آینده در مسیر موفقیت خویش و سینمای ایران گام بردارد.