طلاق توافقی و مراحل آن + مدت و هزینه

منبع: گپچه

لینک مطلب: http://gapche.ir/value.aspx?id=27

طلاق توافقی چیست؟

به طور خلاصه طلاق توافقی به طلاقی گفته می شود که زوجين به هر دلیلی تمایل دارند با تفاهم از هم جدا شوند هر توافقی که آنها در خصوص مهريه، نفقه، جهیزيه، حضانت و ملاقات فرزند داشته باشند از نظر دادگاه محترم و قابل قبول خواهد بود. به عنوان مثال زوجین توافق مي کنند زوجه مهريه را در قبال طلاق ببخشد يا کل آن رادريافت کند و يا با شرايط توافق شده مهريه پرداخت شود و یا حتی قسمتی از مهریه بذل و قسمتی دیگر پرداخت شود. بنابراین تمام موارد توافق در راي دادگاه منعکس خواهد شد و قابليت اجرا دارد.

طلاق توافقی چقدر زمان می برد؟

با عنایت به تغییر شرایط طلاق توافقی از آذرماه ۹۷ تاکنون اگر زوجین تمایل داشته باشند که به شخصه مراحل مربوطه را طی کنند در ابتدا هردو یا یکی از آنها می بایست به سامانه نوبت دهی طلاق (سامانه مداخله در طلاق – سامانه تصمیم) مراجعه کنند و با وارد کردن مشخصات سجلی یکی از مراکز غربالگری مشاوره در استان خود را انتخاب کنند. مرکز غربالگری پس از ثبت اطلاعات زوجین و دلایل طلاق، آنها را به یکی از مراکز مشاوره زیر نظر بهزیستی استان ها استانارجاع می دهد. جلسات مشاوره در بازه زمانی حداقل ۴۵روزه و در ۱ یا ۵ جلسه خواهد بود. تعداد جلسات بستگی به شرایط زوجین و مرکز مشاوره دارد. پس از اخذ گواهی عدم انصراف طلاق در صورت اصرار آنها به جدایی، دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه خانواده ارسال خواهد شد.

پس از صدور رای دادگاه نیز زن و شوهر در فرصت ۳ماهه می توانند به یکی از دفاتر رسمی طلاق برای ثبت طلاق بروند.

آنچه از اهمیت زیادی در طلاق توافقی برخوردار است اولاً توافق زن و شوهر بر انجام طلاق توافقی است و ثانیاً توافق در مورد مهریه، حضانت فرزندان، مقدار نفقه آنها – نحوه و مدت ملاقات است.

نکته: توجه داشته باشید هیچ زن و شوهری بدون رای دادگاه نمی توانند به طور مستقیم به دفتر خانه طلاق مراجعه کنند و هیچ دفتر خانه ای هم نمی تواند طلاق را بدون رای دادگاه ثبت کند.

?

مدارک لازم:

عقدنامه یا رونوشت، شناسنامه و کارت ملی زوجین است. اگر کارت ملی را در دسترس نداشته باشید ولی شماره ملی را بدانید برای ثبت درخواست طلاق توافقی کفایت می کند. در صورت در دسترس نبودن عقدنامه می بایستی به دفترخانه ای که ازدواج کرده اید مراجعه کرده و رونوشت اخذ نمایید.

نکته:  مراحل طلاق توافقی در صورت اختیار وکیل نیازی به حضور طرفی که وکیل دارد نمی باشد

نکته: تا قبل از صدور رای (گواهی عدم امکان سازش) هر کدام از زوجین حتی اگر توافق نامه ، وکالتنامه یا دادخواست را امضاء کرده باشند، در صورت پشیمانی رای طلاق توافقی صادر نمی شود.

اما پس از صدور رای طلاق تفاهمی بر طبق مواد ۳۵ و ۳۶ قانون حمایت خانواده اگر زوج (مرد) پشیمان شود و به دفترخانه برای ثبت طلاق نیاید امکان ثبت طلاق وجود نخواهد داشت مگر این که زن از مرد در ضمن رای دادگاه یا به صورت وکالت در طلاق (حق طلاق) وکالت در مراجعه به دفترخانه برای ثبت طلاق داشته باشد.

اما اگر زوجه (زن) بعد از صدور رای طلاق توافقی (گواهی عدم امکان سازش) پشیمان شود زوج می تواند بدون حضور او به یکی از دفاتر ثبت طلاق مراجعه کند و طلاق را ثبت نماید البته باید دانست که در صورتی که طلاق خلعی باشد زوجه می تواند در ایام عده (سه ظهر) از زمان ثبت طلاق به آنچه بذل کرده از مهریه یا غیر آن، مراجعه کند.

توجه داشته باشید که در عمل اگر زوجه یا وکیل او در دفترخانه طلاق برای ثبت حاضر نشوند محضر طلاق از شعبه ای که رای را صادر کرده در این خصوص استعلام میکند و عمده محاکم خانواده اجازه ثبت طلاق بدون رضایت زوجه را نمی دهند.

نکته: در طلاق توافقی خلعی اگر زن باکره و يا يائسه نباشد، از فاصله ثبت طلاق تا پايان عده می تواند به آنچه بذل کرده رجوع کند. برای جلوگيری از اين کار می بايستی از دادگاه خواست که در رای گنجانده شود که زن حق رجوع به مابذل ( آنچه را که بذل کرده) را از خود ساقط کرده است -اصطلاح حقوقي است – و یا اینکه مهریه را ابرا کند.

بدیهی است که زن دوشیزه و یا باکره عده ندارد و امکان رجوع هم متصور نیست.

نکته :توافقنامه ای که معمولا براي طلاق توافقی نوشته می شود اگر منجر به ثبت طلاق نشود و یکی از طرفين پشیمان شود اثر حقوقی ندارد و از درجه اعتبار خارج است.

نکته: اگر زن باکره (دوشیزه) باشد دادگاه ها فقط گواهی بکارت پزشکی قانونی را معتبر می دانند و اگر باکره نباشد صرف جواب آزمايش عدم بارداری کفایت می کند.

طلاق توافقی و امکان پاک کردن طلاق از شناسنامه:

پس از ثبت طلاق، در صورت عدم نزديکی زوجين با ارائه حکم دادگاه و طلاقنامه به اداره ثبت احوال زوجین می توانند شناسنامه را تعويض کرد و شناسنامه سفيد اخذ کرد و در صورت نزديکی زوجين فقط با ثبت ازدواج بعدی شناسنامه تعويض خواهد شد.

توافق نامه طلاق توافقی

سئوال: آیا امضا توافق های زوجین و یا امضا دادخواست و یا حضور در غربالگری و مشاوره التزام و الزامی برای طرفین به وجود می آورد؟

خیر. تا قبل از ثبت رسمی در دفترخانه طلاق هر کدام از زوجین که پشیمان شود در هر مرحله پرونده متوقف خواهد شد حتی اگر توافق مکتوبی در راستای طلاق انجام شده باشد. چندی قبل یکی از مراجعین محترم پرسیده بود که من در منزل یکی از اقوام در حضور شاهدین توافقی برای طلاق نوشتیم و در آن از مهریه خود گذشتم و بذل کردم. ولی الان به هر دلیل تمایل به جدایی ندارم آیا همسرم از آن نوشته می تواند سوء استفاده ای کند؟ به ایشان جواب داده شد تا زمانی که رای طلاق توافقی ثبت نشده همه توافق های سابق بلا اثر است.

نکته مهمی که باید توجه داشته باشید اینکه بیشتر شعب دادگاه خانواده صرفا در رای دادگاه، توافق های مرتبط با موضوع زوجیت را انعکاس می دهند و البته به درستی از پذیرش سایر توافق های خارج از موضوع ازدواج خودداری می کنند. ما در هنگام قبول وکالت این موضوع را به موکلین گوشزد می کنیم. به عنوان مثال زن و شوهر به صورت شراکتی و مشاع در آپارتمانی شریک هستند. خوب زوجین تمایل بسیار دارند که در این خصوص هم تعیین تکلیف شود که در هنگام طلاق، جدایی اموال هم انجام شود. اما همانطور که گفته شد این موضوع خارج از صلاحیت دادگاه خانواده است و ارتباطی به موضوعات مرتبط یا زوجیت و طلاق ندارد. اما خوب است که دانسته شود که زوجین می توانند در خصوص آن مسائل با یکدیگر توافق مکتوب داشته باشند

مشاوره اجباری طلاق توافقی و همه چیز در خصوص آن

به طور خلاصه اینکه در قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ مشاوره قبل از طلاق را الزامی کرده است و از آذر ماه ۹۷ توافق بین قوه قضاییه و سازمان بهزیستی انجام شده که متولی مشاوره قبل از طلاق و مراکز مشاوره زیر نظر آن باشد. در این راستا اقدام به طراحی و تاسیس سامانه تصمیم (مداخله در طلاق) به نشانی سایت http://www.zaman.behzisti.net/ کرده اند.

متقاضیان در سایت مربوطه ثبت نام کرده و پس از وارد کردن مشخصات خود با انتخاب تاریخ مراجعه و مرکر غربالگری، اقدام اولیه برای طلاق توافقی و مشاوره را انجام می دهند. پس از مراجعه به مرکز غربالگری آنها به یکی از مراکز مشاوره تحت نظر بهزیستی به جهت مشاوره معرفی می شوند. با توجه به آمار رو به افزایش طلاق در چند سال اخیر این طرح تا حدودی در کاهش و جلوگیری طلاق موثر بوده است. شرافت و تجربه وکلای پارسای ایجاب می کند که به خوانندگان این سطور خاصه زوجین جوان گوشزد کنیم که طلاق توافقی اولین راه حل مشکلات زناشویی نیست. خوبی مشاوره این است که اولا جلوی تصمیم آنها و زودگذر برای طلاق رای می گیرد و این مهمترین مزیت است و ثانیا واقعا بد نیست که شخص سومی که اتفاقا متخصص هم است که به زندگی و مشکلات زوجین نگاه و ارائه طریق کند. در نهایت اگر متقاضیان اصرار بر طلاق داشته باشند و حتی دلیل موجه هم نداشته باشند گواهی عدم انصراف از طلاق به زوجین داده خواهد شد و با این گواهی مذکور است که ثبت دادخواست طلاق در دفتر خدمات الکترونیک قضایی میسر خواهد شد. تمامی دادخواست ها از جمله دادخواست طلاق توافقی لزوما از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت شده و به دادگاه ارسال می گردد.

طلاق توافقی ایرانیان مقیم خارج کشور

اگر هردو یا یکی از زن و شوهر خارج از کشور باشند برای طی مراحل طلاق توافقی بایستی به شخصی در ایران (مثلا یکی از وکلای گروه ما) وکالت برای طلاق از طریق سفارت یا کنسولگری ایران تنظیم شود. در ادامه وکالتنامه به همراه مدارک را باید به دست وکیل در ایران رسانده شود. وکیل در ایران با وکالت مذکور از طریق طلاق توافقی و با توجه به توافقات موکلین، رای طلاق اخذ می کند و در صورت داشتن اختیار در دفتر طلاق نیز ثبت رسمی خواهد کرد. تکلیف مهریه و حضانت فرزندان همان است که آنها توافق می کنند و در وکالتنامه منعکس می شود. سفارت خانه ها و کنسولگری ها ی ایران، در صورت مراجعه افراد برای وکالت به جهت متن وکالت، ایشان را به سامانه تاک ارشاد می کنند. متاسفانه متن وکالت آنها کامل نیست و با توجه با رویه دادگاه های خانواده ایران همخوانی کامل ندارد. لذا توصیه می شود چند جمله کلیدی را حتما در متن وکالت نامه در خارج از کشور اضافه کنید

۱- حق اعتراض به رای تجدید نظر فرجام خواهی و اسقاط آنها

۲- وکالت در قبول بذل

۳- اگر فرزند در سن حضانت دارند وکالت در تعیین تکلیف حضانت فرزندان ، تعیین نفقه و مدت ملاقات

عنایت داشته باشید که اگر قرار است مهریه بخشیده شود در وکالت نامه زوجه (زن) نوشته شود که وکالت در بذل کل مهریه و همچنین در وکالت زوج نیز نوشته شود وکالت در قبول بذل کل مهریه. اگر قرار است که مقداری یا همه مهریه پرداخت شود در وکالتنامه زوجه درج شود وکالت در بذل عین مهریه،  کمتر،  بیشتر و یا معادل آن و همچنین در وکالتنامه زوج نیز بایستی درج گردد وکالت قبول بذل عین مهریه یا معادل آن یا کمتر یا بیشتر به عبارت دیگر وکالت در قبول هر مقدار از مهریه یا معادل آن.

اجمالا اینکه ممکن است مرد یا زن برای طلاق به دیگری یا همسر وکالت برای طلاق بدهد. که به حق طلاق مرسوم شده است. در صورت کامل بودن وکالت، گروه وکلای پارسای بدون نیاز به حضور زوجین و از طریق دادخواست طلاق توافقی رای مربوطه را از دادگاه اخذ خواهند کرد.

مهریه و طلاق توافقی

همانطور که در بالا توضیح داده شد ملاک در این نوع طلاق، توافق زن و شوهر است. نوع طلاقی که دادگاه صادر می کند طلاق خلع است یعنی زن چیزی از مهریه یا غیر آنرا بذل می کند و مرد قبول بذل می کند. مثال:

۱ – زوجه کل مهریه مندرج در سند ازدواج را بذل و زوج قبول می کند.

۲ – از کل مهریه ۵۰۰ سکه ای زوجه ۳۹۰ سکه را در قبال طلاق خلع بذل می کند و زوج قبول بذل می کند و ۱۱۰ سکه بر ذمه شوهر باقی می ماند که مثلا در محضر طلاق. زوجه داده شود و یا اینکه به صورت اقساط توافق گردد پرداخت شود و یا اینکه مدت برای آن قرارداد شود.

۳ – زوجه کل مهریه را ابراء می کند و مبلغ ده هزار تومان در قبال طلاق خلع بذل می کند و زوج قبول بذل می کند.

۴ – کل مهریه مندج در عقدنامه به زوجه پردداخت می شود و یا بر ذمه زوج باقی می ماند و یا در اقساط توافقی پرداخت می شود و زوجه در راستای طلاق مبلغ ده هزار تومان بذل می کند و زوج قبول بذل می کند.

گواهی بکارت و آزمایش بارداری

دادگاه مکلف است در هر رای طلاق تکلیف باردار بودن یا نبودن زوجه را مشخص کند. لذا اگر زنی بالای ۵۰ سال باشد یائسه محسوب می شود و نیازی به آزمایش نیست. از طرفی اگر خانمی باکره باشد توسط دادگاه به پزشکی قانونی به جهت معاینه و اخذ گواهی مربوطه معرفی می شود. فرض سوم و شایع اینکه زوجه نه یائسه است و نه باکره که در  این ارائه آزمایش بارداری الزامی است. رویه شعب دادگاه خانواده به دو صورت است بعضی زوجه را به ارائه آزمایش بارداری در زمان رسیدگی و قبل از حکم موظف میکند و بعضی دیگر ارائه جواب آزمایش را موکول به دفتر ثبت طلاق می کنند.

حضانت فرزندان در طلاق توافقی

یکی از توافقات مهم زوجین در خصوص حضانت فرزندان است. دانستن چند نکته ضروری است. اول اینکه فرزندان دختر بالای سن ۹ سال  و پسر از ۱۵ سال تمام، از سن حضانت (نگهداری) خارج هستند. بنابراین دادگاه تکلیفی در خصوص آنها ندارد تا حضانت را در رای مشخص کند. دوم عده ای از خانم ها به غلط عنوان می کنند که مهریه در ازای حضانت فرزندان می بخشم این موضوع وجاهت قانونی ندارد و این  دو ارتباطی به هم ندارند. سوم میزان ملاقات طرف مقابل و اینکه پرداخت نفقه به عهده چه کسی است و میزان آن در ماه چقدر است با زوجین است که در مورد آن توافق کنند. بنابراین وقتی زن و شوهر متقاضی طلاق به دفتر وکالت مراجعه می کنند از شرایط طلاق توافقی ، داشتن توافق بر سر همه مسائل مذکور است چهارم ممکن است بعداً بین زوجین به دلایلی اختلاف بر سر حضانت به وجود آید ملاک برای دادگاه مصلحت فعلی طفل است نه توافق قبلی زوجین.