فوبیا، ترسی شدید و بی تناسب با واقعیت خطر

منبع: گپچه

لینک مطلب: http://gapche.ir/value.aspx?id=33

اصطلاح فوبیا( هراس) به معنای ترس افراطی از یک موضوع، شرایط، یا موقعیت خاص و معین است. برای تشخیص این اختلال  باید شاهد بروز اضطراب شدید ، حتی تا حد پانیک (حمله وحشتزدگی) ، در هنگام مواجهه با شی یا موقعیت باشیم.

انواع فوبی:

ترس از حیوانات خاص (یا حشرات): فوبی­های حیوانات عموماً در اوان کودکی شروع می­شوند و تقریباً هرگز بعد از بلوغ جنسی شروع نمی­شوند. اکثر فوبی­های حیوانی (95 درصد) توسط زنان گزارش شده ­اند. معمولاً فوبی­های حیوانی پشت سر گذاشته می­شوند اما به دلایل ناشناخته تعداد معدودی از آنها مقاوم می­مانند و تا بزرگسالی ادامه می­یابند.

فوبی ­های موضوعات بی­جان: فوبی موضوعات بی­جان تا اندازه ­ای رایج­تر از فوبی حیوانات هستند. به طور مساوی در زنان و مردان رخ می­دهند و برخلاف فوبی حیوانات، می­توانند در هر سنی آغاز شوند.

فوبی بیماری: در گزارش­های کلی از فوبی بیماری، تفاوت­های جنسیتی وجود ندارد، گرچه فوبی­های سرطان بیشتر در زنان و فوبی­های بیماریهای آمیزشی تقریباً همیشه در مردان رخ می­دهد. این فوبی­ها معمولاً در میانسالی ایجاد می­شوند. افراد مبتلا به فوبی بیماری اغلب کسی را که ترس از بیماری داشته است می­شناسند. شگفت اینکه مبتلا شده به بیماری می­تواند فوبی را مداوا کند. فوبی با خودبیمارانگاری فرق دارد: افراد خودبیمارانگار سه ویژگی شاخص دارند:

1.آن­ها می­ترسند بیماری جدی ناشناخته­ای داشته باشند و شواهد پژشکی منفی آن­ها را قانع نمی­کند.

2. آنها بر خلاف افراد فوبیک که نگران بیماری خاص در یک اندام هستند معمولاً گوش به زنگ انواع بیماری­ها در قسمتهای مختلف بدن هستند.

3.  آنها به بدنشان، به کارکرد فیزیولوژیکی آن و ظاهر آن مشغولند. خود بیمارپنداری ترس از مبتلا بودن به یک بیماری است، ولی فوبی اختصاصی از نوع فوبی بیماری، ترس از مبتلا شدن به یک بیماری است.

فوبی­های خون: فوبی­های خون جدیدترین طبقه فوبی­های اختصاصی هستند و برای اولین بار در DSM-5 ظاهر شدند. این فوبی­ها احتمالاً تا اندازه­ای در زنان بیشتر از مردان رایج است. و آغاز آن معمولاً در اواخر کودکی است. الگوی روان فیزیولوژیکی افراد مبتلا به فوبی خون، کاملاً با الگوی افراد مبتلا به فوبی­های دیگر فرق دارد. برعکس زمانی که فرد مبتلا به فوبی خون، زخمی را می­بیند، فشار خون و ضربان قلب او بطور چشمگیری کاهش می­یابند و ممکن است ضعف کند. همین واکنش غیرمعمول باعث شده که لارس گورن اوست، رفتاردرمانگر سوئدی، درمان جدیدی را ابداع کند که تقریباً همیشه نتیجه ­بخش است.

دیدگاه روانکاوی در مورد علت فوبی بر این باور است که فرد به جای بروز هراس حقیقی خود  به مکانیسم دفاعی جابجایی متوسل شده و از شی یا موقعیتی ظاهرا بی‌ربط می ترسد.

در حال حاضر اغلب فوبی­ها را می­توان با موفقیت درمان کرد، و از بین کلیه­ اختلال­های روانشناختی، فوبی­ها بهتر از همه شناخته شده هستند. سه درمان کلاسیک وجود دارند که معلوم شده در مورد فوبی­ها بسیار نتیجه­بخش اند: حساسیت­زدایی منظم، غرقه سازی و سرمشق­گیری. علاوه بر این تنش کاربردی، درمان جدیدی که برای فوبی­ خون ابداع شده است نیز بسیار مؤثر واقع می­شود. از نظر تاریخی اولین درمان حساسیت­زدایی منظم است. برای درمان هراس اختصاصی مواجه‌درمانی شایع‌ترین روش است. اصل اساسی در درمان انواع هراس: مواجه کردن خود با موقعیت هراس‌آور.