دتکتورهای گاز مقاوم در برابر رطوبت و خوردگی
در بسیاری از پروژههای صنعتی، انتخاب سنسورهای تشخیص نشت گاز به سادگی یک انتخاب بر اساس نوع گاز نیست؛ شرایط محیطی، بهویژه رطوبت بالا، مه نمکی، بخارهای خورنده و محیطهای اسیدی میتواند عملکرد سنسورها را بهشدت مختل کرده و حتی به از کار افتادن آنها منجر شود.
✅ نیروگاههای بخار، پتروشیمیهای ساحلی، سکوهای دریایی (Offshore)، تصفیهخانههای آب و فاضلاب، کارخانجات صنایع شیمیایی — اینها تنها چند نمونه از محیطهایی هستند که سنسورها با خوردگی، رطوبت، گردوغبار و آلودگیهای شیمیایی مواجهاند.
اما نکته اینجاست:
بسیاری از سنسورها برای این شرایط طراحی نشدهاند و استفاده از دتکتور نامناسب در این محیطها مساوی است با هشدارهای اشتباه، قطع ارتباط سنسور و در نهایت، بیاثر شدن سیستم ایمنی شما.
در این مقاله، بهعنوان یک راهنمای تخصصی، دقیقاً توضیح میدهم:
🔸 کدام سنسورها برای محیطهای با رطوبت بالا و خورنده مناسب هستند،
🔸 چه اشتباهاتی نباید مرتکب شوید،
🔸 و چه ویژگیهایی را در دتکتورهای مقاوم باید جستوجو کنید.
چرا سنسورهای معمولی در رطوبت بالا و محیطهای خورنده خراب میشوند؟
«رطوبت + یونهای خورنده = مرگ زودرس سنسور»
رطوبت بالا باعث میعان (Condensation) روی سنسورها میشود که میتواند مسیرهای الکتریکی را اتصال کوتاه کند یا خوانش اشتباه ایجاد کند.
خورندگی (Corrosion) ناشی از حضور یونهای نمک (NaCl)، کلر (Cl₂)، آمونیاک (NH₃) یا بخارات اسیدی (H₂SO₄, HCl) میتواند:
- بدنه سنسور و محفظه الکترونیکی را تخریب کند.
- اتصال سنسور به برد الکترونیکی را قطع کند.
- عمر الکترودهای الکتروشیمیایی را کاهش دهد.
- عملکرد دیودهای IR یا المنتهای پلیستوری را مختل کند.
ویژگیهای سنسورهای مقاوم در برابر رطوبت و خورندگی
چه ویژگیهایی باید در دتکتور Outdoor یا محیط خورنده وجود داشته باشد؟
🛡️ ساختار فیزیکی:
- Housing از جنس Stainless Steel 316L یا Hastelloy.
- Coating ضد خورندگی C5-M (استاندارد محیط دریایی).
- درجه حفاظت IP66، ترجیحاً IP67 یا IP68.
- Sealing با O-Ring های وایتون (Viton) یا EPDM مقاوم به مواد شیمیایی.
🌡️ طراحی سنسور:
- سنسورهای دارای Splash Guard و Water Barrier.
- Heated Sensor Head (سنسور با قابلیت گرمکنندگی برای جلوگیری از میعان).
- سنسورهای IR با لنز ضد بخار (Anti-Condensation Optics).
- Protected Electrochemical Sensors: دارای ممبران مقاوم به آب و مواد خورنده.
چه سنسورهایی برای محیطهای خورنده و مرطوب توصیه نمیشوند؟
چه سنسورهایی مناسب محیطهای مرطوب و خورنده هستند؟
✅ انتخابهای هوشمندانه:
- سنسورهای IR با Heated Optics: مقاوم در برابر رطوبت و بدون نیاز به اکسیژن، مناسب برای گازهای قابل احتراق.
- الکتروشیمیایی با Membrane مقاوم و Double-Sealed Cell: برای گازهای سمی مانند H₂S، Cl₂، NH₃.
- Pellistor با Heater داخلی: در صورت الزام استفاده، مدلهای دارای Heater و Splash Guard انتخاب شوند.
- سنسورهای دارای Drain Holes و Water Barriers: برای جلوگیری از جمعشدن آب در سنسور.
نکات مهم در نصب و راهاندازی در محیطهای مرطوب و خورنده
«فقط سنسور مناسب کافی نیست؛ نحوه نصب هم حیاتی است!»
✅ سنسورها را در ارتفاع مناسب نصب کنید تا از مسیر مستقیم قطرات آب یا مه دور بمانند.
✅ استفاده از Sun Shield و Splash Guard.
✅ شیب دادن محل نصب سنسور برای تخلیه آب جمعشده.
✅ استفاده از کابلگلندهای ضدآب با تاییدیه Ex و مقاوم به خوردگی.
✅ تهویه مناسب یا استفاده از Heat Tracing برای جلوگیری از میعان.
✅ پرهیز از نصب سنسورها در چالههای آبگیر یا مناطق با تجمع بخارهای خورنده.
برندها و مدلهای پیشنهادی برای محیطهای مرطوب و خورنده
توصیههای نهایی
در محیطهای با رطوبت بالا و شرایط خورنده، دتکتور گاز شما باید چیزی بیش از یک سنسور معمولی باشد؛ باید مقاوم، تستشده و مناسب شرایط سخت طراحی شده باشد.
با رعایت اصول گفتهشده، میتوانید:
✅ عمر سیستم خود را افزایش دهید،
✅ از آلارمهای اشتباه جلوگیری کنید،
✅ و ایمنی واقعی پروژه را حفظ کنید.
محیطهای سخت، تجهیزات مقاوم میخواهند.
مطلبی دیگر از این انتشارات
آنالایزر گاز چیست و چه تفاوتی با دتکتور نشت گاز دارد؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
دتکتور گاز برای سردخانهها و انبارهای مواد غذایی
مطلبی دیگر از این انتشارات
دتکتور گاز قابل حمل چیست و چه تفاوتی با دتکتور گاز ثابت دارد؟