پادکست ژنتیکی که هر دو هفته یکبار منتشر میشه.
ژن ۱-| معرفی ژن کست
عزیزان شنونده، سلام؛ به ژنکست خوش آمدید.
من سودا بصیری هستم و شما شنوندهی اپیزود معرفی یا اپیزود منفی یک، ژنکست هستید. بله؛ درست شنیدین، منفی یک. چرا که ژنکست، یک پادکست ژنتیکیه و تو علم ژنتیک، منفی یک، یک عدد مهم محسوب میشه. که در اپیزودهای آینده، اهمیتش رو با هم متوجه خواهیم شد. به همین خاطر خواستم تنوع بشه و اولین قسمت ژنکست رو از منفی یک شروع کنم.
این اپیزود ژنکست اختصاص داره به معرفی خودم و پادکست و اینکه چطور ایدهی ژنکست بوجود اومد. و رویکردش چه خواهد بود. من دانشجوی رشتهی ژنتیک مولکولی، تو مقطع ارشد هستم که موازی با درس و دانشگاه، کارهای جنبی زیادی انجام میدادم. مثل ترجمهی مقالات ژنتیکی و زیستی، شرکت کردن تو خیلی از کارگاهها و کنگرهها، یا کار کردن تو چندتا آزمایشگاه تحقیقاتی ژنتیک.
اینکه اینا از لحاظ مالی پیش برنده نبودن، درش شکی نیست. اما باعث شدن دیدم نسبت به رشتم بازتر بشه، و حتی علاقمندتر بشم؛ و ایدهی ایجاد کار یا تولید محتوا تو همین حوزهی ژنتیک، گوشهی ذهنم رشد کنه.
تو یه روز نه چندان سرد زمستونی در شرایطی آروم و به دور از ویروس کرونا، گوشهی یکی از کتابخانههای شهر تهران بود که، ایدهی ساخت ژنکست به طور تقریبی به ذهنم رسید. داشتم برای کنکور ارشد مطالعه میکردم. ساعت، نزدیکای هشت شب بود. که وسایلمو بدو بدو جمع کردم که برم سمت خونه. اون وسطا یکی از کتابهام توجه یه نفر رو به خودش جلب کرد. اومد جلوتر، از من پرسید، که اسم رشتم چیه؟ بعدش ازم یه سوال دیگه کرد؛ اینکه ازم خواست، رشتم و کاربردش رو تو یک دقیقه، بهش توضیح بدم.
اون شب جواب اون سوال، داده شد. اما یه سوال دیگه برای خودم ایجاد شد. و اون اینکه چرا ژنتیک، تا این حد سخت، و دور به نظر میاد. در حالی که دستاوردها و حتی مفاهیمش به زندگی هممون، ربط داره. ممکنه کسی رشتهش حقوق، مهندسی، هنر و یا رشتههای غیر زیستی، و غیر پزشکی باشه؛ و حتی اسم ژنتیک هم، به گوشش نخورده باشد. و این موارد همشون با هم، برای من به یک چالش تبدیل شدن. کمبود یه سورس یا منبعی که، خیلی از مفاهیم مهم ژنتیکی رو، نه فقط، به دانشجوهای ژنتیک، که به همهی اقشار جامعه توضیح بده، اون هم به زبون ساده و شیرین، حس شد.
یه سری مفاهیم و واژهها هستند، که در اثر تکرار برای خود فرد متخصص یا کسی که با ژنتیک درگیره، بدیهی شده. در حالی که شاید نتونه، یه تعریف ساده و قابل فهم، واسه اون کلمه ارایه بده. واژههایی مثل ژن، خود علم ژنتیک، کروموزومها، دیانای، بعضی بیماریهای ژنتیکی خاص، ووو.
نحوهی به وجود اومدن ما انسانها، و چگونگی انتقال صفات از والدین، به ما. ریشهی برخی اختلالات یا رفتارامون. علت ابتلا به بعضی بیماریها که محیط، عملا در بوجود اومدنش، زیاد دخیل نیست. یا ریشهیابی اینکه چرا تو بعضی زمینهها استعداد، داریم و اینکه چرا تو یه سری مسایل، ناتوانیم. یا چه چیزی باعث میشه که با خوردن یک لیوان آب هم چاق و چاقتر بشیم؛ اما دوستمون هر چی میخوره چاق نمیشه که هیچ، ما رو حرص میده. و موضوعاتی مهمتر و پیچیدهتر یا حتی سادهتر از این طیف، مسایل. جواب این سوالها، با جستجو تو علم ژنتیک؛ پیدا میشه. البته، چون این پرسشها غالبا دغدغهی فرد نیست، راحت از کنارش رد میشه. و نیازی نمیبینه، با یه عالمه کلمهی تخصصی، و مفاهیم گنگ، سر و کله بزنه.
همهی این داستانهایی که براتون تعریف کردم، دغدغهی من شد. و دست به دست هم دادند، تا ایدهی ساخت ژنکست، عملی بشه. البته قبل از ژنکست، تلاشها و آزمون و خطاهای زیادی هم شد. اولش تولید محتوا رو با همکاری دوستام، توی مجلهی فرهنگی، هنری شروع کردم. با یه براورد ساده بعد از چند ماه، دیدم پروژه سنگینه؛ و خب اون دو تا دوست دیگم رو هم، اذیت میکردم که پروژه متوقف شد. بعدش رسیدیم به ایدهی آموزش ژنتیک. با چند تا از دوستان، دوران کارشناسیم؛ که دوری من از این دوستان، مانع عملی شدن این فکرمون شد. خلاصه، سرتونو درد نیارم. بعد از یه عالمه، سبک سنگین کردن و تلاش، آخر سر، ژنکست از دل اون همه فکر، اومد بیرون.
قراره هر دو هفته یکبار، روزهای چهارشنبه در ژنکست، در مورد مسایل و اتفاقات روزمره، بیماریها، و رفتارهای انسانی، و هر اون چیزی که انسان در طول زندگیش ممکنه با اون درگیر باشه، از دریچه و قالب، علم ژنتیک حرف بزنیم. موازی با بحثامون، بخشهای مختلف، مرتبط، یا غیر مرتبط هم، خواهیم داشت. البته سرعت ژنکست، آروم خواهد بود. که گوشهای شما دوستان شنونده، کم کم به روند این پادکست، عادت کنه.
زحمت طراحی لوگو، و ایدهپردازی بخشهای هنری ژنکست رو، مهندس نیما بنیادی عزیز کشیده بود. یک مهندس معمار صاحب سبک.. که صمیمانه ازش تشکر میکنم؛ و آرزوی موفقیتهای بیش از پیش دارم براش. و یه خسته نباشید گرم میگم به طراح کاور اپیزودها، و صفحه اینستاگرام ژنکست؛ مریم صنعتی ایرانی. گرافیست و عکاس خوش ذوقی که، سلیقهش، بینظیره. شنوندگان عزیز، این اپیزود منفی یک بود؛ و من سودا بصیری و اینجا، ژنکست.
بقیه قسمتهای پادکست ژنکست را میتونید از طریق CastBox هم گوش بدید.
مطلبی دیگر از این انتشارات
ژن هفتم | فقط یک کروموزوم اضافی
مطلبی دیگر از این انتشارات
ژن دهم | قیچی های ژنتیکی
مطلبی دیگر از این انتشارات
ژن نهم | نبوغ