به مناسبت یکم ژوئن - روز جهانی دویدن

روزی نشاط‌انگیز برای دویدنِ هم‌زمانِ جهانیان

یقینا دویدن نه تنها بسیار مفید، نشاط‌آور و برای تندرستی ضروری‌ است، بلکه کم‌خرج‌ترین و در دسترس‌ترین ورزش‌ها نیز هست.

روز جهانی دویدن چند سالی است که در بسیاری از کشورهای دنیا به جد پیگیری می‌شود. این روز پیشتر به نام روز ملی دویدن شناخته می‌شده است و با این نام، نخستین بار در کشور آمریکا و در سال ۲۰۰۹ برگزار شد. تحقیقات و پژوهش‌های گسترده در زمینه فواید ورزش کردن، علی‌الخصوص دویدن که ساده‌ترین آنهاست، سبب شده است تا در سال‌های گذشته در مقیاس جهانی بسیار بر ورزش کردن همگانی تاکید شود.

در کشور ما هر از گاهی در استان‌ها شاهد برگزاری چنین رویدادهایی هستیم، اما آنچنان نامنظم و پراکنده بوده است که هرگز به چیزی عمومی، سازمان‌یافته و سالانه بدل نشده است. باید امیدوار باشیم تا شاید روزی کشور ما نیز از حیث احترام و پایبندی به مراسم‌های جهانی، مدیریت سالگردها و برگزاری منظم و مصرانۀ مراسم عمومی و مردمی، و اهمیت دادن به سلامتی جامعه و جهت دادن درست به آن، به درجه‌ای مقبول برسد.
گشایش یا افتتاح روز جهانی دویدن به اول ژوئن ۲۰۱۶ بازمی‌گردد. جایی که ۲. ۵ میلیون نفر از ۱۷۷ کشور جهان متعهدانه حدود ۹. ۲ میلیون مایل (معادل ۱۴. ۸۰۶ کیلومتر) دویدند. این حرکت از شهر نیویوک آغاز شد. بل دی بلازیو، شهردار نیویوک‌سیتی در آن روز، پیشنهاد نامیدن آن روز به نام روز جهانی دویدن را ارائه داد.
در سال ۲۰۱۷ اتحادیه بین‌المللی ورزش‌های دو و میدانی نیز از روز جهانی دویدن حمایت کرد. در همین رابطه اولیویر ژِرس، مدیرعامل اجرایی (CEO) این اتحادیه (IAAF) حمایت همه‌جانبه خود را از روز جهانی دویدن اعلام کرد و از تمامی اعضای فدراسیون‌های زیرمجموعه این نهاد درخواست کرد تا در این جشن بزرگ ورزشی به سازماندهندگان جهانیِ این مراسم بپیوندند.

در سال ۲۰۱۸ دوندگان جاده‌ای نیویورک (NYRR)، یکی از قدیمی‌ترین سازمان‌های غیردولتی اشاعه‌دهنده و مشوق دویدن، از اول ژوئن مسیر دویدن‌شان را آغاز کردند و در ششم ژوئن که شصتمین سالگرد تاسیس سازمان غیرانتفاعی آنها بود (۱۹۵۸)، به دویدن خود خاتمه دادند، تا به این مراسم جهانی پیوسته باشند و بر لزوم برپایی و انجام آن نیز تاکید کرده باشند.
در سال ۲۰۱۹ بسیاری از فروشگاه‌های لوازم دو و میدانی و باشگاه‌های مرتبط با این رشته در کشور آمریکا، کانادا و دیگر کشورهای توسعه‌یافته، مراسم‌های ویژۀ خود را در این زمینه برپا کردند و حتی برای برندگان جوایزی نیز تدارک دیدند.
در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ این رویداد جهانی به سبب همه‌گیری ویروس کرونا، به صورت مجازی و به میزبانی دوندگان جاده‌ای نیویورک برگزار شد. اما طبیعتا در کشورهای دیگر و بیشتر درگیر، برگزاری آن متوقف شد.
به موازات روز جهانی دویدن، بخشی کوچک از همین رویداد به نام The Million Kid Run برگزار می‌شود. هدف از این رویداد موازی این است که میلیون‌ها کودک در سرتاسر دنیا در این روز جهانی بدوند. تمرکز چنین بخشی این است که دویدن را تبدیل به چیزی شوخ‌طبعنانه کند و کودکان را آمادۀ پذیرش این امر کند که دویدن راهی است برای سلامت ماندن و تناسب‌اندام. در سال ۲۰۱۶ تعداد ۶۷۲ هزار و ۳۰ کودک، بخشی از این ماجرا بوده‌اند. برای پاگرفتن این بخش در سرتاسر دنیا، مدارس در حال مشرکت هرچه بیشتر با این حرکت جمعی هستند.

تا به امروز و طی همین چند سال که از پاگیری روز جهانی دویدن می‌گذرد، بیش از صد نهاد برای برپایی آن همکاری کرده‌اند.

از سازمان‌های مردم‌نهاد (NGO) و نهادهای غیردولتی گرفته تا جنبش‌هایی مانند پلوگینگ (Plogging) در این ماجرا هم‌داستان بوده‌اند. بد نیست بدانید پلوگینگ ترکیبی از دویدن، خم شدن یا چمباتمه زدن و برداشتن زباله در مسیر است. این جریان از سال ۲۰۱۶ در سوئد آغاز شدن و سپس به دیگر کشورها تسری یافت.